Το 2014 η ελληνική Πολεμική Αεροπορία ενημέρωσε το κοινό πως συμμετείχε με επιτυχία στο διεθνές αεροπορικό σόου «Royal International Air Tattoo 2014» με δύο αεροσκάφη A-7E της 336 Μοίρας, αεροσκάφη που μάλιστα αποτέλεσαν πόλο έλξης για τους επισκέπτες της εκδήλωσης. Επρόκειτο για μια ανακοίνωση πίσω από την οποία μια ενδιαφέρουσα λεπτομέρεια φανέρωνε το ειδικό βάρος του όρου «πιλότος βομβαρδιστικού»: η έκθεση έλαβε χώρα στο αεροδρόμιο Fairford της Μεγάλης Βρετανίας και τα ελληνικά βομβαρδιστικά ξεκίνησαν από το αεροδρόμιο του Αράξου και έφτασαν εκεί χωρίς να προσγειωθούν για να ανεφοδιαστούν στη διαδρομή…
Είναι ένα μοναδικό αλλά δύσκολο «γραφείο» το πιλοτήριο ενός βομβαρδιστικού αεροσκάφους. Και μπορεί τα «καθαρόαιμα» αεροσκάφη βομβαρδισμού να είναι τύπος που πλέον αποσύρεται σε όλο τον κόσμο αφού όλες οι χώρες αποκτούν «πολλαπλών ρόλων» αεροπλάνα, όμως το αμερικανικό στρατηγικό βομβαρδιστικό Β-2 Spirit 9 (που έπληξε τις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν) κατάφερε πριν λίγες ημέρες να γίνει διάσημο σε όλη την υφήλιο. Και ταυτόχρονα να φέρει ξανά στην επικαιρότητα τον όρο «βομβαρδιστικό». Επτά τέτοια αεροσκάφη ήταν στον αέρα επί 37 ώρες και δεκατρείς άνδρες και μια γυναίκα χειριστές εκτέλεσαν μια πολύπλοκη αποστολή σε έναν τόπο μακρινό. Σήμερα, όπως και παλαιότερα, η φιλοσοφία ενός «βομβαρδιστή» παραμένει στον πυρήνα της ξεκάθαρη. «Με τις αποστολές τους τα βομβαρδιστικά θα “στερήσουν” από τον αντίπαλο τη θέληση να πολεμήσει. Είναι πολύ ιδιαίτερες οι αποστολές του βομβαρδισμού για τους πιλότους και απαιτούν μια διαφορετική νοοτροπία, έναν διαφορετικό τρόπο σκέψης είτε πρόκειται για στρατηγικό βομβαρδισμό -όπως αυτός της πρόσφατης αποστολής των ΗΠΑ που όλοι μάθαμε- είτε πρόκειται για τακτικό βομβαρδισμό σε μικρότερες αποστάσεις. Είναι μια άλλη διάσταση αυτή στον εναέριο πόλεμο…» εξηγεί στο ραδιόφωνο του ΑΠΕ-ΜΠΕ «Πρακτορείο 104,9 FM» και στην εκπομπή «Ειδικές Αποστολές», ο απόστρατος επισμηναγός (Ι) της ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας (ΠΑ), πρώην πιλότος αλλά και εκπαιδευτής βομβαρδιστικού αεροσκάφους A-7H CORSAIR II, Μανώλης Λουράκης
Η αποστολή ενός βομβαρδιστή
Ο ίδιος έχει βρεθεί μέχρι και τεσσεράμισι ώρες στον αέρα σε ένα A-7H CORSAIR II Μοίρας Δίωξης Βομβαρδισμού (ΜΔΒ). Τι «πάστα» άνθρωπος είναι λοιπόν ένας τέτοιος πιλότος που θα το κάνει αυτό ενώ θα γνωρίζει πως μπορεί να μην επιστρέψει; «Είναι μεγάλη πίεση για τους χειριστές μια τέτοια αποστολή (σ.σ όπως των αμερικανικών βομβαρδιστικών) αφού γνωρίζουν πως πρέπει να διασχίσουν όλη την υφήλιο, να βγάλουν την αποστολή, να πάνε να χτυπήσουν τον στόχο και να έχουν την απόλυτη σωματική ικανότητα ώστε μετά να γυρίσουν πίσω ασφαλείς», σχολιάζει ο απόστρατος Έλληνας πιλότος που χωρίς περιστροφές δίνει και το βασικό προαπαιτούμενο πίσω από μια επιτυχημένη αποστολή ενός ικανού χειριστή βομβαρδιστικού.
«Η προετοιμασία είναι τα πάντα. Αυτή κάνει τη μεγαλύτερη διαφορά στην αποστολή καθεαυτή. Είτε πρόκειται για στρατηγικό, είτε για τακτικό βομβαρδισμό, μια αποστολή Δ/Β απαιτεί μια πάρα πολύ μεγάλη προετοιμασία και εκεί θα φανεί εάν θα επιτύχουμε ακόμη και πριν από την απογείωση», τονίζει με κοφτό τόνο ο κ. Λουράκης. «Επειδή ο βομβαρδισμός είναι μια επιθετική ενέργεια βασίζεται πάρα πολύ πάνω στην πληροφορία που έχεις για τον στόχο. Το κομμάτι της πληροφορίας είναι ίσως το 80% της προετοιμασίας σου και είναι αυτό που καλούνται να αξιοποιήσουν προετοιμαζόμενα ενδελεχώς τα πληρώματα πριν να φέρουν σε πέρας τέτοιες αποστολές», προσθέτει ο πρώην χειριστής A-7 CORSAIR II βομβαρδιστικών. Όταν υπηρετούσε η προετοιμασία μιας τακτικής αποστολής βομβαρδισμού σε βάθος 500 μιλίων έφτανε σύμφωνα με τον κ. Λουράκη «…τις τέσσερις με πέντε ώρες από την στιγμή της “air tasking order”, ήτοι της λήψης της αποστολής», όπως εξηγεί ο απόστρατος Ιπτάμενος.
Χωρίς περιθώριο λάθους
Πώς λειτουργούσαν άνθρωποι και αεροσκάφη όταν περισσότερα από 100 αεροσκάφη A-7H και Α-7Ε υπηρετούσαν στην ελληνική ΠΑ και ποιες είναι οι αναλογίες που μπορούμε να βρούμε με την αμερικανική αποστολή; «Όσο μεγαλύτερη η αποστολή σε απόσταση, όσο βαρύτερο το όπλο που μεταφέρεις και όσο δυσκολότερος ο στόχος τόσο αυξάνει εκθετικά η δυσκολία και της προετοιμασίας αλλά και της εκτέλεσης», σημειώνει ο κ. Λουράκης που εξηγεί πως στην εποχή του Α-7 στο τακτικό περιβάλλον, τα εν λόγω αεροσκάφη ήταν «στοχοποιημένα να δώσουν ένα πολύ ισχυρό πλήγμα στον αντίπαλο και να του στερήσουν τη θέληση να συνεχίσει τον πόλεμο ή το επεισόδιο». Η ημέρα του πιλότου ενός βομβαρδιστικού περιελάμβανε μια σειρά από διαδικασίες, όπως η επιλογή των όπλων από αυτά που ήταν διαθέσιμα, η χρήση τους με βάση τις οδηγίες του κατασκευαστή των αεροπλάνων για την συγκεκριμένη αποστολή (σ.σ “weaponiring”) και η πολυεπίπεδη μελέτη πριν γίνει η πτήση.
Ο πιλότος βομβαρδιστικού έχει συγκεκριμένη διαδικασία σε όποια Αεροπορία και να υπηρετεί. «Πώς πρέπει να πετάξω το πτητικό μέσο μου; Συχνά σε τακτικό επίπεδο αλλά και στο στρατηγικό επίπεδο ο χειριστής του αεροπλάνου δεν έχει την πολυτέλεια να διαλέξει το όπλο που θα χρησιμοποιήσει καθώς αυτό έχει να κάνει π.χ. με τα αποθέματα και την οικονομία της χώρας του που έχει ίσως εμπλακεί σε ένα επεισόδιο. Πρέπει συνεπώς με αυτά που του δίνουν να εφαρμόσει αυτά που έχει μάθει για να κάνει τη βέλτιστη χρήση αφενός του όπλου (βλήμα, βόμβα) που μεταφέρει, αφετέρου του όπλου που θα χειριστεί, ήτοι το εκάστοτε αεροπλάνο του. Και φυσικά να φέρει το μέγιστο δυνατό πλήγμα στον στόχο. Αυτό είδαμε που έγινε με τις διάσημες πια βόμβες GBU 57 των 30.000 λιβρών των ΗΠΑ που σχεδιάστηκαν για την καταστροφή προστατευμένων στόχων», εξήγησε ο κ. Λουράκης.
Σώμα και νους που πρέπει να αντέξει
Στον αέρα, το σώμα του πιλότου ενός βομβαρδιστικού πρέπει να είναι γεμάτο ενέργεια με κατανάλωση απλής τροφής, που στην περίπτωση των Ελλήνων πιλότων συνήθως ήταν ξηρά και λιτή, ενώ στη μεγάλης διάρκειας αποστολή τους οι Αμερικανοί πιλότοι συχνά επιλέγουν απλά σάντουιτς με ψωμί ολικής άλεσης χωρίς τυροκομικά και ηλεκτρολύτες πέρα από το νερό. Συχνά στο Αιγαίο η εξάσκηση των πιλότων των τακτικών βομβαρδιστικών τούς έφερνε να διασχίζουν κάθετα το Αιγαίο από την Κρήτη μέχρι την Χαλκιδική, σε μια μακράς διάρκειας εκπαιδευτική αποστολή έως και 5 ωρών στο πιλοτήριο ενός “Κουρσάρου” Α-7, που δοκίμαζε το κορμί. «Γίνεται την ίδια ώρα και η επιλογή των πιλότων αφού είναι η ηγεσία που θα κρίνει ποιοι είναι οι πιλότοι που βρίσκονται στην πλέον κατάλληλη κατάσταση για να συμμετέχουν σε μια συγκεκριμένη αποστολή. Αυτό γίνεται και σε σωματικό και σε ψυχολογικό επίπεδο είτε μιλάμε για τις ΗΠΑ και μια αποστολή όπως η “Σφύρα του Μεσονυκτίου”, είτε μιλάμε για μια ΠΑ σε τακτικό επίπεδο. Επιλέγονται οι καλύτεροι σε μια συγκεκριμένη στιγμή και αυτό έγινε σίγουρα και στην περίπτωση της διάσημης πια αμερικανικής αποστολής της 22ας Ιουνίου» σημειώνει ο απόστρατος επισμηναγός (Ι) βομβαρδιστικών A-7 της ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας.
«Πληροφορίες, προετοιμασία στο μέγιστο επίπεδο με κάθε λεπτομέρεια και μετά η αποστολή ακολουθεί. Ο πιλότος αμιγώς βομβαρδιστικού σήμερα δεν υπάρχει στις περισσότερες Πολεμικές Αεροπορίες όπως και στην Ελλάδα όπου οι χειριστές εκπαιδεύονται για εναέρια μάχη και βομβαρδισμό εδώ και χρόνια. Πώς θα τον χαρακτήριζα αυτόν τον πιλότο όμως; Ναι, ο πιλότος-βομβαρδιστής είναι ο… “καλός μαθητής” των ιπταμένων», καταλήγει ο κ. Λουράκης.
Τις φωτογραφίες παραχώρησε για χρήση στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο απόστρατος επισμηναγός (Ι) Μανώλης Λουράκης
Σωτήρης Κυριακίδης
