Εδώ και μήνες έχουμε γράψει για την επιτυχία του Πολεμικού Ναυτικού σχετικά με τις διαθεσιμότητες των ανθυποβρυχιακών ελικοπτέρων του, τύπου S70B/B6 Sea Hawk. Όπου ο Κλάδος, μετά από την πραγματικά καταστροφική περίοδο των Μνημονίων, είχε μείνει με ελάχιστα διαθέσιμα. Έτσι, εκτός από την αγορά νέων MH-60R, επιζητούσε την επαναφορά σε πτητική κατάσταση και τον εκσυγχρονισμό των παλαιότερων S70B/B6. Και ευτυχώς κάποιοι αξιωματικοί του ΠΝ, σκεπτόμενοι Out of The Box, κατάφεραν να συνδυάσουν τρεις διαφορετικές απαιτήσεις, ένα ορόσημο στην ιστορία των προμηθειών αμυντικού υλικού.
Έτσι, ως 1η δράση, το ΠΝ αγόρασε μέσω διαδικασιών FMS, 7 νέα MH-60R, από τη γραμμή παραγωγής της Sikorsky, που παραδίδει ελικόπτερα στο Αμερικανικό Ναυτικό. Πέτυχε έτσι ως 2η δράση, τη χαμηλότερη δυνατή τιμή, αλλά και το συντομότερο δυνατό χρόνο παράδοσης. Τέλος ως 3η δράση, στη συμφωνία απαίτησε να πάρει ως αντάλλαγμα από τις ΗΠΑ, την πλήρη δυνατότητα συντήρησης και των δύο τύπων ελικοπτέρων, S70B/B6 και MH-60R, στην Ελλάδα. Στο ΠΝ γνωρίζουν καλά πως το σημαντικότερο κόστος μιας αμυντικής προμήθειας δεν είναι αυτή καθαυτή η αγορά, αλλά εκείνο της συντήρησης και λειτουργίας στον κύκλο ζωής του, που όπως ξέρουμε στην Ελλάδα είναι ιδιαίτερα μεγάλος! Έτσι, απαίτησε να φτιαχθεί γραμμή συντήρησης των Sea Hawk στην Ελλάδα, μέσω της κατασκευάστριας εταιρείας, οπότε οι εργασίες αυτές μένουν στη χώρα μας και ως φορολογούμενο έργο και ως σημαντική για το μέλλον τεχνογνωσία.
Παρά διάφορες -αναμενόμενες- αντιδράσεις από κύκλους εντός και εκτός του ΠΝ, η πολιτική και στρατιωτική ηγεσία του ΠΝ στήριξαν το πρόγραμμα και την ανάθεση έργου σε πιστοποιημένη εγχώρια εταιρεία. Το αποτέλεσμα είναι σήμερα τα ελληνικά S70B/B6 να απολαμβάνουν τις υψηλότερες δυνατές διαθεσιμότητές. Ενώ το πρόγραμμα εκσυχρονισμού των παλιότερων S70B/B6 βρίσκεται σε διαδικασία της επιλογής προτάσεων.
Τα προβλήματα με τα Chinook
Το παραπάνω μοντέλο που επέλεξε το ΠΝ και λειτουργεί, αποφάσισε να το επαναλάβει και ο Ελληνικός Στρατός με τη συντήρηση των βαρέων ελικοπτέρων τύπου Chinook CH-47D/DG. Έτσι ζητήθηκε η βοήθεια από τον αντίστοιχο φορέα της Αμερικανικής κυβέρνησης PM Cargo, προκειμένου να αναλάβει -μέσω διαδικασίας FMS με τον Αμερικανικό Στρατό- η κατασκευάστρια εταιρεία Boeing να πιστοποιήσει ελληνική εταιρεία υποστήριξης. Ώστε η τελευταία να αναλάβει την παροχή τεχνικής βοήθειας στην Αεροπορία Στρατού συμπεριλαμβανομένων σοβαρών περιοδικών επιθεωρήσεων των ελικοπτέρων. Δηλαδή τουλάχιστον πέντε επιθεωρήσεων 200 ωρών πτήσεως κατ’ έτος.
Δυστυχώς, όπως το έχουμε ξαναγράψει, από το Μάρτιο του 2023 που υπεγράφη η σύμβαση με τον Αμερικανικό Στρατό, δεν έχουμε αντίστοιχη πρόοδο όπως με το ΠΝ. Όπου έξι μήνες μετά την υπογραφή της συμβάσεως, έβγαινε από τις εγκαταστάσεις της ελληνικής εταιρείας Aeroservices το πρώτο S70B6, ενώ σήμερα, είκοσι μήνες μετά την υπογραφή της αντίστοιχης τα CH47, δεν έχει γίνει τίποτα!
Αντιπροσωπεία του PM Cargo του Αμερικανικού Στρατού έχει έλθει αρκετές φορές στην Ελλάδα, μερικές φορές με πολυπληθείς αντιπροσωπείες (17 άτομα), άλλες φορές συνοδευόμενο από ειδικούς της Boeing. Τελικά, κατέληξαν να προτείνουν την τροποποίηση της συμβάσεως FMS, ώστε αντί της εμπλοκής εληνικής εταιρείας, το έργο να υλοποιηθεί από Field Service Representatives (FSR) όπως λέγονται, είκοσι τον αριθμό (!), οι οποίοι θα εκπαιδεύσουν τους -ελάχιστους λόγω οικονομικής κρίσης- τεχνικούς της Αεροπορίας Στρατού στο να κάνουν σωστά την δουλειά.
Αυτό που όμως ουσιαστικά προτείνουν, είναι πως αφού μάθουν οι τεχνικοί της Αεροπορίας Στρατού (που μια χαρά ξέρουν, απλά δεν έχουμε αρκετούς), κι αφού θα έχει εξαντληθεί ο προϋπολογισμός της σύμβασης, τότε η χώρα θα έπρεπε να κάνει καινούργια σύμβαση μέσω FMS, για την προμήθεια είκοσι καινούργιων ελικοπτέρων CH-47F, χωρίς βέβαια να ενδιαφέρει που θα βρεθούν τα κονδύλια! Μετά τις όποιες αντιδράσεις, έπεσαν στο τραπέζι κι άλλου είδους προτάσεις προς την ΑΣ: όπως να μεταφερθούν τα ελικόπτερα στις ΗΠΑ ή στις εγκαταστάσεις του Αμερικανικού Στρατού στην Γερμανία, προκειμένου να γίνουν εκεί οι εργασίες από τεχνικούς, είτε στρατιωτικούς, είτε αμερικανικής εταιρείας.
Όλως περιέργως τέτοιου είδους προτάσεις έγιναν αρχικά αποδεκτές από την ΑΣ (ποιος δεν θέλει νέα CH-47F…), ευτυχώς όμως απορρίφθηκαν από την πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΘΑ, που ορθά επιμένει στην εφαρμογή της συμβάσεως ώς έχει, μετά από την έγκριση και της Βουλής. Οι παλινωδίες όμως μεταξύ του PM Cargo, της Boeing και της ΑΣ, έχουν οδηγήσει στο να μην έχει ξεκινήσει το πρόγραμμα.
Η κατασκευάστρια δεν έχει λόγους να αντιπαρατεθεί με τον καλύτερο πελάτη της (που είναι οι Αμερικανικές Ένοπλες Δυνάμεις) και φυσικά δεν θα είχε κανένα πρόβλημα να πουλήσει στην Ελλάδα είκοσι CH-47F. Οπότε δεν δείχνει πρόθεση να λύσει το πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί από πλευράς Αμερικανικού Στρατού.
ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΟ: Σοβαρά προβλήματα στη συμβάση υποστήριξης των CH-47D
Δυστυχώς, την ίδια στιγμή η Αεροπορία Στρατού συνεχίζει με ελάχιστα ανταλλακτικά να προσπαθεί να σώσει την κατάσταση, παρά το γεγονός ότι έχει ήδη εκταμιεύσει 120 εκ. ευρώ για τα πολύτιμα Chinook. Παράλληλα, λόγω των καθυστερήσεων, ο συγκεκριμένος τύπος ελικοπτέρου έχει μειώσει δραματικά την διαθεσιμότητά του, κάτι που έχει αντίκτυπο και στην διάθεσή τους σε κάθε αντιπυρική περίοδο. Έτσι αυξάνεται το κόστος ενοικίασης άλλων ελικοπτέρων (ιδιωτικών) από την Πολιτική Προστασία, για να καλυφθεί το κενό.
Αντίστοιχα προβλήματα αντιμετωπίζει η Αεροπορία Στρατού και με την προμήθεια νέων κινητήρων για αρκετά από τα ελικόπτερα, ένα θέμα που θα έλυνε την πολυτυπία σε αυτούς. Έτσι δεκαοκτώ κινητήρες για τα CH-47 Chinook έχουν παραγγελθεί και πληρωθεί μέσω FMS. Το θέμα είναι πως έχουν παραληφθεί μόνον δύο και οι υπόλοιποι μάλλον δεν θα παραληφθούν ποτέ. Ο λόγος είναι ότι δεν παραχωρείται (γιατί κάπου ίσως χάθηκαν τα σχέδια…), η τεχνογνωσία εγκατάστασης των νέων κινητήρων στα ελικόπτερα. Μάλιστα στο πλαίσιο του ανωτέρω FMS για τη συντήρηση, προτάθηκε από τους Αμερικανούς να παραληφθούν οι κινητήρες και να χρησιμοποιηθούν για τα είκοσι καινούργια CH-47F Chinook II που θα παίρναμε! Το θέμα δεν έχει λυθεί ακόμη εξ όσων γνωρίζουμε, και δεν προβλέπεται εξέλιξη άμεσα.
Συνολικά λοιπόν η κατάσταση στα βαρέα μεταγωγικά μας ελικόπτερα, τύπου Chinook, συνεχίζεται προβληματική, παρά τη ελληνική πίεση να βρεθεί μια ολοκληρωμένη λύση η οποία να είναι αποδοτική και συμφέρουσα οικονομικά…