Το Πολεμικό Ναυτικό βρίσκεται σε αναζήτηση ανανέωσης του στόλου του, με τώρα επόμενη στόχευση την προμήθεια 4 νέων υποβρυχίων. που θα πλαισιώσουν τα 4 Type 214ΗΝ και το εκσυγχρονισμένο 209/1200. Στο πλαίσιο αυτό, η κλάση υποβρυχίων Barracuda της γαλλικής Naval Group αναδεικνύεται ως μια δυνητική επιλογή, ικανή να ενισχύσει σημαντικά τις επιχειρησιακές δυνατότητες του.
Αρχικά σχεδιασμένη ως πυρηνοκίνητο επιθετικό υποβρύχιο (SSN) για το Γαλλικό Ναυτικό (Marine Nationale), η πλατφόρμα Barracuda έχει εξελιχθεί σε οικογένεια σκαφών, πλέον και με συμβατική πρόωση, οπότε σύμφωνα με την εταιρεία μπορούν να προσαρμοστούν στις ανάγκες χωρών χωρίς πυρηνική τεχνολογία. Με προηγμένες stealth ικανότητες, εξαιρετικά χαμηλή ακουστική υπογραφή και ολοκληρωμένα συστήματα μάχης, το Barracuda προσφέρει σημαντικές δυνατότητες σε αποστολές ανθυποβρυχιακού πολέμου (ASW), πολέμου επιφανείας (ASuW), ενώ ταυτόχρονα θεωρείται λόγω μεγέθους και ιδανική πλατφόρμα για επιθέσεις σε χερσαίους στόχους.
Suffren, η πυρηνοκίνητη εκδοχή
Το Barracuda με πυρηνική πρόωση, γνωστή στο Γαλλικό Ναυτικό ως κλάση Suffren, αναπτύχθηκε για να αντικαταστήσει τα παλαιότερα Rubis και Amethyste. Το πρόγραμμα, που ξεκίνησε το 2002 από την τότε DCNS (νυν Naval Group), οδήγησε στην κοπή χάλυβα για το πρώτο σκάφος, το Suffren, το 2007, με είσοδο σε υπηρεσία το 2019. Μέχρι το 2025, 3 από τα έξι προγραμματισμένα σκάφη έχουν παραδοθεί, με τα υπόλοιπα να ακολουθούν έως το 2030.
Το κόστος του προγράμματος ανέρχεται σε 9,1 δισεκατομμύρια ευρώ για έξι μονάδες, ή περίπου 1,5 δισεκατομμύριο ευρώ ανά σκάφος, μια πολύ καλή τιμή για πυρηνοκίνητο υποβρύχιο, αν και το κόστος αυτό είναι αναφοράς πριν από περίπου 15 έτη.
Το σκάφος διαθέτει υδροδυναμικό σχέδιο τύπου “Albacore” με διατομή δακρύου και πηδάλια σε σχήμα Χ, που βελτιώνουν την ευελιξία τόσο στην επιφάνεια όσο και σε κατάδυση. Το μήκος του φτάνει τα 99,5 μέτρα, το πλάτος τα 8,8 μέτρα, το βύθισμα τα 7,3 μέτρα, ενώ το ύψος του πυργίσκου είναι 15,7 μέτρα. Το εκτόπισμα σε ανάδυση είναι 4.600 τόνοι, ενώ σε κατάδυση φτάνει τους 5.300 τόνους.
Η ταχύτητα υπερβαίνει τους 25 κόμβους σε κατάδυση και το μέγιστο επιχειρησιακό βάθος τα 350 μέτρα, ενώ η αυτονομία είναι ουσιαστικά απεριόριστη λόγω του πυρηνικού αντιδραστήρα, με περιορισμό μόνο από τα εφόδια για το πλήρωμα. Αυτό αποτελείται από 65 άτομα, με δυνατότητα μεταφοράς έως 10 επιπλέον, π.χ. ειδικών δυνάμεων. Η διαθεσιμότητα φτάνει τις 270 ημέρες ετησίως, με λειτουργικό κόστος μειωμένο κατά 30% σε σχέση με τα προηγούμενα γαλλικά SSN.
Η πρόωση βασίζεται σε έναν πυρηνικό αντιδραστήρα K15 των 150 MW (γαλλικής σχεδίασης της TechnicAtome), που είναι η τελευταία εξέλιξη των αντιδραστήρων των υποβρυχίων βαλλιστικών πυραύλων Triomphant και του αεροπλανοφόρου Charles de Gaulle. Αυτός τροφοδοτεί δύο ηλεκτροκινητήρες των 10 MW και μία κύρια τουρμπίνα πρόωσης, ενώ δύο εφεδρικοί diesel των 480 kW εξασφαλίζουν την κίνηση του υποβρυχίου σε περίπτωση προβλήματος. Το σύστημα πρόωσης επιτρέπει περιόδους συντήρησης κάθε 10 χρόνια, αυξάνοντας τη δραματικά τη διαθεσιμότητα των υποβρυχίων.
Η πρόωση είναι τύπου pump-jet, ηλεκτρικά κινούμενη, κι ενσωματώνει ρότορα και στάτορα μέσα σε κυλινδρικό αγωγό, μειώνοντας δραστικά την ακουστική υπογραφή. Αυτή η τεχνολογία, προέρχεται από την κλάση Triomphant, και επιτρέπει υψηλές ταχύτητες σε “silent running”, δηλαδή με ελάχιστο ακουστικό ίχνος.
Το σκάφος ενσωματώνει κι άλλες απόρρητες, εξαιρετικά προηγμένες τεχνολογίες stealth, ενώ έχει σχεδιαστεί να παρέχει κορυφαία απόδοση στην ανίχνευση εχθρικών στόχων.
Το σύστημα διαχείρισης πλατφόρμας (IPMS) ολοκληρώνει τις λειτουργίες του σκάφους κάνοντας έτσι εύκολη τη διαχείρισή του, ενώ το Σύστημα Υποστήριξης Ζωής (regenerative life support system) διαχειρίζεται το διοξείδιο του άνθρακα και μπορεί να παράγει οξυγόνο συνεχώς, χωρίς να αποκαλύπτει τη θέση του υποβρυχίου.
Το σύστημα μάχης SYCOBS, που αναπτύχθηκε από τη Naval Group και τη Thales, ενσωματώνει τους αισθητήρες, τα ηλεκτρονικά και τις επικοινωνίες σε ένα ολοκληρωμένο δίκτυο με σύντξηξη πληροφοριών.
Το υποβρύχιο έχει εφοδιαστεί με σουϊτα sonar της Thales που περιλαμβάνει το UMS-3000 για ενεργητική και παθητική ανίχνευση με αισθητήρες στο ρύγχος και πλευρικούς, και είναι ικανό να εντοπίζει στόχους σε αποστάσεις άνω των 50 χιλιομέτρων με υψηλή ακρίβεια φασματικής ανάλυσης. Το υποβρύχιο έχει εξοπλιστεί και με συρόμενο σόναρ, ETBF DSUV 62C, που παρέχει παθητική υδροακουστική κάλυψη χαμηλών συχνοτήτων. Καθώς το σόναρ αυτό είναι μάλλον παλιό, υπάρχουν σχέδια αντικατάστασης στο μέλλον από το πιο προηγμένο ALRO. Ακόμη υπάρχει το σόναρ SEACLEAR, για εντοπισμό ναρκών, ενώ το VELOX-M8 λειτουργεί ως ευρυζωνικός αναλυτής ακουστικού φάσματος για ανίχνευση εχθρικών εκπομπών/σκαφών.
Η πλοήγηση κάτω από το νερό υποστηρίζεται από το βαθύμετρο Thales NUSS-2F Mk2 για χαρτογράφηση βυθού. Τα προηγμένα ηλεκτρονικά του περιλαμβάνουν το ραντάρ Safran Series 10 CSR για επιτήρηση επιφανείας, σε ανάδυση, ενώ η πλοήγηση βασίζεται στο σύστημα αδρανειακής κατεύθυνσης SIGMA 40 XP gyrolaser. Το σκάφος διαθέτει και δυο ιστούς Safran Series 30 AOM/SOM, εξοπλισμένα με σύστημα ηλεκτρονικού πολέμου ανάλυσης ραδιοσυχνοτήτων (RESM), εντοπίζοντας εκπομές ραντάρ σε εμβέλεια 100 χιλιομέτρων.
Το σύστημα ηλεκτρονικού πολέμου είναι το NEMESIS. Για αποφυγή τορπιλών υπάρχει εξαπόλυση δολωμάτων CANTO-S, ενώ το υποβρύχιο εκτελεί αυτόματα ελιγμούς διαφυγής.
Οι επικοινωνίες περιλαμβάνουν το Thales PARTNER για ασφαλή μετάδοση VLF/LF, σύστημα DIVESAT με δορυφορικό δέκτη Syracuse για υψηλής ταχύτητας δεδομένα σε κατάδυση, Link 11/16/22 για διαλειτουργικότητα με νατοϊκές δυνάμεις. Το SYCOBS μπορεί να επεξεργάζεται δεδομένα από UUVs όπως το D-19, ενισχύοντας τις δυνατότητες ISR του υποβρυχίου.
Τέλος το οπλοστάσιο περιλαμβάνει τέσσερις τορπιλοσωλήνες 533 χιλιοστών με 20 υποδοχές όπλων, όλα γαλλικής παραγωγής. Κύριο επιθετικό είναι οι βαριές τορπίλες F21 Artemis, που προσφέρουν εμβέλεια άνω των 50 χιλιομέτρων και θεωρούνται από τις κορυφαίες του είδους. Οι πύραυλοι Exocet SM39 Mod2 παρέχουν εμβέλεια 50 χλμ., ενώ το υποβρύχιο φέρει και τους γνωστούς SCALP Naval/ΜdCN με εμβέλεια που φτάνει τα 1.000 χλμ. Υπάρχει ακόμη δυνατότητα μεταφοράς ναρκών FG29, όπως και διαμερίσματος εξαπόλυσης ειδικών δυνάμεων.
Η αυστραλιανή εκδοχή και η AUKUS
Το 2016, η Αυστραλία επέλεξε αρχικά τη συμβατική παραλλαγή Shortfin Barracuda Block 1A για το πρόγραμμα υποβρυχίων κλάσης Attack, με στόχο την κατασκευή 12 σκαφών, συνολικού κόστους 50 δισεκατομμυρίων δολαρίων Αυστραλίας (περίπου 2,3 δις ευρώ το ένα, με σημερινή ισοτιμία). Το Shortfin, με μήκος 95 μέτρων και εκτόπισμα σε κατάδυση 4.500 τόνων, με ηλεκτρική/ντίζελ πρόωση σε συνδυασμό με σύστημα αναερόβιας πρόωσης (AIP), και μπαταρίες λιθίου-ιόντων, θα προσέφερε εμβέλεια 15.000+ ναυτικών μιλίων και δυνατότητα παραμονής σε κατάδυση έως τρεις εβδομάδες. Τότε, το συγκεκριμένο σχέδιο ήταν θεωρητικά το πλέον εξελιγμένο συμβατικό υποβρύχιο, από πλευράς Δύσης.
Ωστόσο, η Αυστραλία θεώρησε ότι το συμβατικό Barracuda δεν διέθετε τις απαιτούμενες επιδόσεις για αντιμετώπιση της Κίνας στον Ειρηνικό, ιδίως σε όρους ταχύτητας και αυτονομίας. Οπότε το Σεπτέμβριο του 2021 το ακύρωσε ξαφνικά, για να προχωρήσει στην τριμερή συμφωνία AUKUS με ΗΠΑ και Ηνωμένο Βασίλειο, επιλέγοντας πυρηνοκίνητα υποβρύχια (αρχικά αμερικανικά κλάσης Virginia και στη συνέχεια ένα νέο σχέδιο σε συνεργασία με την Βρετανία). Η Γαλλία έλαβε αποζημίωση 555 εκατομμυρίων ευρώ για την ακύρωση, αλλά και η εξέλιξη της AUKUS δεν είναι “ρόδινη”, καθώς τα τεχνολογικά και επιχειρησιακά ζητήματα για την αυστραλιανή παραγγελία είναι πολύ μεγάλα.
Blacksword: Η τρέχουσα πρόταση της Naval Group
Αναφέραμε όλα τα παραπάνω για να δείξουμε πως το Barracuda έχει ως κλάση/οικογένεια υποβρυχίων, μεγάλο ιστορικό και σημαντικό τεχνολογικό “απόθεμα”, με αρκετά συστήματα από την πυρηνοκίνητη εκδοχή να περνάνε και στις συμβατικές εκδόσεις. Για να φθάσουμε στην πιο σύγχρονη, την Blacksword Barracuda, που επιλέχθηκε το 2024 από την Ολλανδία για το πρόγραμμα Orka, με συμβόλαιο 5,6 δισεκατομμυρίων ευρώ για τέσσερα σκάφη.
ΕΠΙΣΗΜΟ: Η Ολλανδία πάει σε γαλλικά υποβρύχια Blacksword με κόστος…
Το Blacksword, με μήκος 82 μέτρων και εκτόπισμα σε κατάδυση 3.500 τόνων, χρησιμοποιεί πρόωση ηλεκτρική/ντίζελ με μπαταρίες λιθίου, χωρίς AIP καθώς η γαλλική τεχνολογία για το τελευταίο θεωρείται παλιότερης γενιάς σε σχέση με σύγχρονα fuel-cell συστήματα.
Το σχέδιο θα επιτυγχάνει ταχύτητα 20+ κόμβων…
H συνέχεια στο Naval Defence
