Όλοκληρώνουμε εδώ τη δημοσίευση των πρακτικών της συζήτησης που έγινε στo 2ο webinar που οργάνωσε το περιοδικό ΠΤΗΣΗ, το www.ptisidiastima.com και το www.navaldefence.gr σε συνεργασία με την Crowd Policy, με θέμα τις Ανθυποβρυχιακές επιχειρήσεις σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο. Στο τελευταίο μέρος, του 2ου session, θίχθηκε το ζήτημα της αναβάθμισης των μέσων του Πολεμικού Ναυτικού ώστε να αυξηθεί η ανθυποβρυχιακή του δυνατότητα, αλλά και το πως χρειάζεται να κινητοποιήσουμε την εγχώρια τεχνολογία και έρευνα στην ίδια κατεύθυνση.
To session από πλευράς ΠΤΗΣΗΣ συντόνισε ο Χρήστος Κτενάς και μετείχαν ο αντιναύαρχος ε.α. κ. Κωνσταντίνος Μαζαράκης Αινιάν, ο αντιναύαρχος ε.α. κ. Δημήτρης Καβουλάκος και ο υποναύαρχος ε.α. κ. Ραδάμανθης Φουντουλάκης.
Το webinar μπορείτε να το δείτε ολόκληρο και στο Youtube:
Κτενάς Χρήστος: Μιας και μιλάμε για μέλλον, το μέλλον του ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού, είναι κρίσιμο να ανανεώσουμε το σύνολο του στόλου, που πλέον έχει παλιώσει επικίνδυνα. Όμως τουλάχιστον για την επόμενη 10ετία, το ναυτικό θα εξακολουθήσει να αποτελείται από τα παλιά σκάφη που έχει σήμερα. Αυτά τα παλαιά σκάφη, οι σημερινές φρεγάτες, οι Meko, οι Kortenaer, τα πιο μικρά σκάφη, πυραυλάκατοι, κανονιοφόροι, πως μπορούμε να τα «φέρουμε» στον ανθυποβρυχακό πόλεμο και να τα βελτιώσουμε; Δηλαδή τι μπορούμε να τους κάνουμε ως κάποια αναβάθμιση, σε κάποια αλλαγή τακτικής ώστε να αντέξουν και να συνεισφέρουν σοβαρά σε ανθυποβρυχιακό πόλεμο τουλάχιστον για 10-15 χρόνια που θα υπάρχουν ακόμα εν δράσει.
Μαζαράκης Κωνσταντίνος: Να λειτουργήσουν σωστά οι συσκευές, να έχουν ανταλλακτικά, και φόρτο σκάφους και φόρτο βάσης, ενώ όπου είναι τελείως obsolete κάτι να βρίσκουμε εναλλακτικούς τρόπους να αντικαθιστούμε τα μη επιδεχόμενα συντήρησης πλέον συστήματα. Να πω ως παράδειγμα το ίδρυμα «Αικατερίνης Λασκαρίδη» στο οποίο είμαι διευθυντής, έχει κάνει μια σειρά δωρεές στις φρεγάτες τύπου S. Πιάνουμε τώρα τρίτη φρεγάτα να αλλάξουμε τις ηλεκτρομηχανές και βάζουμε άλλου τύπου. Τέσσερεις νέες ηλεκτρομηχανές σε μια φρεγάτα. Τι σημαίνει αυτό; Φτηνή λειτουργία, πληθώρα ανταλλακτικών σε φτηνή τιμή, αλλά και καινούργια μηχανή που δεν παθαίνει βλάβες. Αποτέλεσμα έχεις για κάθε πλοίο σου που περισσεύουν τέσσερεις παλιές ηλεκτρομηχανές να χρησιμοποιήσει για ανταλλακτικά για τις υπόλοιπες. Γίνονται και αλλού τέτοιου είδους ενέργειες. Και πρέπει να συνεχίσουν. Δηλαδή, μπορείς να αλλάξεις κάτι σε ένα πλοίο να προκύψουν ανταλλακτικά για τα υπόλοιπα πλοία που θα μείνουν, κάποιο σύστημα ΑΥ, κάποιο άλλο σύστημα του πλοίου που θα σχετίζεται με τον ανθυποβρυχιακό πόλεμο. Και από επιχειρησιακής πλευράς πρέπει να πούμε ότι ο ΑΥ πόλεμος, παρά τα όσα συζητάμε, είναι μάλλον παλαιομοδίτικος ακόμα. Και θα είναι για αρκετά χρόνια. Η τεχνολογία υπάρχει αλλά τα άλματα αν εξαιρέσουμε τις βελτιώσεις των εμβελειών, των δυνατοτήτων ανάλυσης, δεν υπάρχουν τόσο τεράστια αυτή τη στιγμή. Άρα στον ΑΥ πόλεμο, εντάξει, θα προχωρήσει και η φρεγάτα «Έλλη» για κάποια χρόνια ακόμα… Δεν είναι ή απόλυτη –ας πούμε- καταστροφή. Ειδικά εάν συμπληρώνεται, όπως είπα προηγουμένως, από δυνατότητες μοντέρνες άλλων πλατφορμών και άλλων δικτυώσεων.
Κτενάς Χρήστος: Κε Φουντουλάκη, κάποιες ιδέες για αναβαθμίσεις του υπάρχοντος υλικού και στα υ/β εσείς που ξέρετε καλύτερα;
Φουντουλάκης Ραδάμανθης: Και για άλλα συστήματα εξαρτάται τι οικονομία έχετε και τι χρήμα έχετε στη διάθεσή σας. Τέλος πάντων, επειδή πιστεύω ότι η τεχνολογία συνεχώς μικραίνει και μπορείτε να έχετε σε ένα κουτάκι ότι παλιά ήταν σε ένα δωμάτιο, υπάρχουν δυνατότητες χρησιμοποιώντας π.χ. αυτόνομα οχήματα όπως σας είπα προηγουμένως. Εφ΄ όσον η πλατφόρμα είναι μια χαρά και πηγαίνει, έχει τις γεννήτριες της, το ρεύμα της, μπορείτε να την εφοδιάσετε με συγκεκριμένα –αυτά που λένε οι Αμερικανοί- missions controls. Εγώ ήμουν πάντα της γραμμής του κου Παληάτσου, ένα πλοίο πρέπει να τα κάνει όλα. Δεν προλαβαίνετε, δεν έχετε την άνεση του αμερικάνικου ναυτικού να έχετε πακέτα, να φορτώνετε τη φρεγάτα «Έλλη» με ανθυποβρυχιακό πακέτο. Δυο container δηλαδή που θα έχουν μέσα συστήματα διάφορα που θα συνδεθούν πάνω στο πλοίο και θα το κάνουν το φανταστικό ΑΥ.
Υπάρχουν όμως λύσεις πιο μικρής κλίμακος από το container οι οποίες μπορεί να είναι να εφοδιαστεί η φρεγάτα με αντίμετρα τορπιλών νέου τύπου. Τα οποία δεν στοιχίζουν τίποτα. Επίσης έχει UUVs τα οποία κάνουν έρευνα παθητική μπροστά και εντοπίζουν υ/β και με το αντίστοιχο link που διαθέτουν, δίνουν δυνατότητες στο σώμα της φρεγάτας που δεν τις είχε πιο πριν. Δυο τέτοια UUVs είναι ένα βήμα της τάξεως των 5-6 χιλιομέτρων στην εμβέλεια που πιάνει τώρα η φρεγάτα ένα υ/β. Μπορούνε να μπούνε συστήματα περίεργα, όπως έγινε μια παρουσίαση πριν 3-4 χρόνια στην Ινδία, drones που πετάνε στην πρύμνη και με συγκεκριμένο laser εντοπίζουν τορπίλες που έρχονται. Δε χρειάζεται να βάλετε ούτε συρόμενες στοιχειοσειρές, ούτε καινούργια συστήματα εντοπισμού τορπιλών, ούτε χιλιάδες άλλα πράγματα που σκέφτονται να βάζουν διάφορα ναυτικά. Υπάρχουν λύσεις. Και αυτό βασίζεται, επαναλαμβάνω και πάλι, οτι η τεχνολογία όσο μεγαλώνουμε γίνεται πιο μικρή, πιο προσιτή και πιο ισχυρή. Άρα δε χρειάζεται να κάνετε μεγάλες μετασκευές. Δε χρειάζεται να βάλετε καινούργια sonar, να βάλετε ένα δεύτερο θόλο πρόσθετο που λέω, αν θα μπορούσα να το πω τόσο απλά.
Και όπως είπα, επαναλαμβάνω γιατί μου έχει μείνει η εμπειρία μου από το ινδικό ναυτικό: Χρησιμοποιούσαν τα παλιά αεροπλάνα τα MiG-21 αν θυμάμαι καλά, και χτύπαγαν (σε ασκήσεις) τα F-18 των Αμερικάνων. Και όταν ρώτησα «πως καταφέρνετε και τα ΜiG και κάνουν καταρρίψεις στα F-18» μου απαντήσανε αυτό που είπε και ο κος αρχηγός. Χρησιμοποιούσαν τα πιο μοντέρνα αεροπλάνα με τα ραντάρ τους κ.λπ, να τραβάνε, να κάνουν την «κουδουνίστρα» που λέγαμε προηγουμένως, και να τραβάνε τα αμερικάνικα F-18. Τα άλλα παλιά αεροσκάφη ως φορείς όπλων, όπως είπαμε και για το «Έλλη», ήταν κρυμμένα. Δίνανε τα σύγχρονα αεροσκάφη στα παλιά τους στόχους, που έρχονται και που πάνε, εμφανιζόντουσαν τα παλιά από πίσω από τα αμερικανικά και κάναν καταρρίψεις. Σαφώς τα πλοία όσο πηγαίνουν, αν μηχανικά η πλατφόρμα λειτουργεί και έχει την ικανότητα να πηγαίνει, να έχει ένα είδος απλής αυτοπροστασίας, μπορεί να αντιμετωπίσει κινδύνους, μην το στείλετε στην αυτοκτονία. Σαφώς η τεχνολογία μας δίνει μέσα να κάνουμε πάρα πολλά και οικονομικά πράγματα.
Κτενάς Χρήστος: Κε Καβουλάκο, για να βελτιώσουμε τα υπάρχοντα σκάφη, να τα κάνουμε λίγο πιο ανθεκτικά στο μέλλον. Να ρωτήσω κιόλα ειδικά. Υπάρχει μέλλον π.χ. για καινούργια sonars στις σημερινές φρεγάτες;
Καβουλάκος Δημήτρης: Δε ξέρω, αυτό είναι ένα πρόβλημα, όχι με την έννοια ότι είναι τεχνικό, αλλά είναι ένα θέμα που πρέπει κάποιος να το λύσει οικονομοτεχνικά. Μπορώ να σας πω όμως για τις ΜΕΚΟ που πιστεύω ότι θα είναι το «άλογο εργασίας» του ναυτικού για τα επόμενα χρόνια. Το sonar τους είναι η μη κυβερνητική έκδοση του sonar που έχουν οι αμερικανικές Perry. Άρα υπάρχουν ανταλλακτικά σε μεγάλους αριθμούς στο οπλοστάσιο του αμερικανικού ναυτικού. Και αυτό θα έφερνε στις ΜΕΚΟ χωρίς να κάνουμε κάποια αλλαγή στο sonar τους , θα τις έφερνε σε μια πάρα πολύ καλή κατάσταση.
Κτενάς Χρήστος: Καλύτερη συντήρηση δηλαδή.
Καβουλάκος Δημήτρης: Κυρίως το θέμα των ανταλλακτικών. Γιατί αυτά δεν υπάρχουν σε πολλές συσκευές. Στις S αν μπορούν να είναι φορείς των ελικοπτέρων, των Romeo ή των Sea Hawk ήδη τα πράγματα βελτιώνονται. Ένα που είναι εξ ίσου σημαντικό είναι τα όποια νέα μέσα πρέπει να είναι διαλειτουργικά. Δηλαδή οι Belharra πρέπει να βλέπουν τα Romeo και τα Romeo πρέπει να βλέπουν τις Belharra.
Κτενάς Χρήστος: Γίνεται αυτό;
Καβουλάκος Δημήτρης: Δεν το γνωρίζω. Υποθέτω τοι θα είναι αντικείμενο των διαπραγματεύσεων. Δηλαδή η ολοκλήρωση συστημάτων που το ναυτικό λέει πως τα θέλει.
Καβουλάκος Δημήτρης: Ένα χαρακτηριστικό των S που είναι πολύ ωραία ανθυποβρυχιακή πλατφόρμα, είναι ότι έχει σταθερούς τορπιλοσωλήνες: δύο κάθετους, 2 και 2 από κάθε πλευρά, ενωμένους από ένα ενιαίο διαμέρισμα που ήταν το τορπιλοστάσιο κατά κάποιο τρόπο με σημαντικό αριθμό τορπιλών. Ενώ άλλα πλοία για να μπορέσουν να ανανεώσουν το φόρτο τορπιλών πρέπει να ανοίγουν hatch, να τις βγάζουν έξω στο κατάστρωμα κ.ο.κ. Οι S μπορεί να είναι μια εξαιρετική πλατφόρμα για όπλα. Αλλά εφόσον κινείται, εφ’ όσον μπορεί να προστατευθεί, δηλαδή να μην είναι ευάλωτη σε ένα «λιανοντούφεκο». Επομένως σίγουρα υπάρχουν λύσεις. Αυτό σχεδιάζεται και πρέπει να σχεδιάζεται και να λέμε το 2030 θα έχω γίνει έτσι, το ’32 θα έχω γίνει έτσι, το ’34 κ.οκ. Ας πούμε θα μπορεί και ένα πλοίο που δεν έχει sonar να είναι φορέας ανθυποβρυχιακών τορπιλών. Ενδιαφέρει όμως να του πεις ότι θέλω να αφήσεις αυτή την τορπίλη προς αυτή τη θέση εκείνη τη στιγμή. Να μπορεί να το κάνει.
Κτενάς Χρήστος: Άρα μπορούμε να εντάξουμε και μικρότερα σκάφη του ναυτικού ως φορείς όπλων και ηλεκτρονικών.
Καβουλάκος Δημήτρης: Ενδεχομένως θα μπορέσουμε να τους φορέσουμε τον τορπιλοσωλήνα. Είναι ένα project. Βέβαια σαν λαός θέλουμε και την εύκολη λύση, δηλαδή θεωρούμε ότι θα σκεφτούμε κάτι ξαφνικά και αυτή η λύση θα ανατρέψει την παγκόσμια ισορροπία δυνάμεων στον πλανήτη. Δεν υπάρχουν τέτοια πράγματα. Υπάρχουν λύσεις που φαίνονται καλές στην αρχή και όπως τις σχεδιάζεις βλέπεις ότι είναι πολύ καλό για να είναι αληθινό. Υπάρχουν και λύσεις που στην αρχή σου φαίνονται αδιανόητες αλλά όπως τις σχεδιάζεις, βλέπεις ότι όλο και πιο εφικτές είναι. Όλο αυτό παίρνει ένα κοστούμι κόστους, χρόνου, πόσες μονάδες θα χάσεις από το πεδίο για να τα κάνεις όλα αυτά και τι θα σου φέρουν και αν αξίζει τον κόπο να το κάνεις. Και μετά το αποφασίζεις. Αλλά δεν είναι για αποφάσεις που επίσημα συνηθίζουμε σαν λαός σήμερα αποφάσισα Α, σε δύο μέρες –Α, σε τέσσερεις μέρες ξανά Α αυτό το «πριόνι», το πήγαινε- έλα μόνο κακό κάνει.
Ανθυποβρυχιακό webinar της ΠΤΗΣΗΣ: Αντιμετωπίζοντας τορπίλες, η χρήση ηχοσημαντήρων, οι τακτικές
Κτενάς Χρήστος: Να κάνω μια προβοκατόρικη ερώτηση και στους τρεις σας. Πέρυσι όλη τη χρονιά ασχοληθήκαμε στο τι καινούργια φρεγάτα θα πάρουμε. Όμως έχουμε πει ότι στο ναυτικό πόλεμο το υ/β έχει ένα πολύ μεγάλο πλεονέκτημα και επειδή έχουμε πολλά υ/β παλαιά τα οποία είναι πλέον 40 και 50 ετών που προφανώς χρειάζονται αντικατάστασης, μήπως θα ήταν σωστό να έχουμε παραγγείλει καινούργια υ/β και όχι καινούργιες φρεγάτες; Να προσθέσω κιόλας το εξής πριν μου απαντήσετε. Έψαχνα να βρω πόσα χρόνια χρειάζεται να φτιαχτεί ένα σύγχρονο υ/β. Και είναι πολύ περισσότερα απ’ ότι μια σύγχρονη φρεγάτα. Ένας λόγος ακόμη περισσότερο να σε βιάζει να τα παραγγείλεις τώρα. Κε Μαζαράκη…
Μαζαράκης Κωνσταντίνος: Η απάντηση είναι νομίζω προφανής. Δεν μπορώ να φανταστώ ένα αξιόμαχο πολεμικό που να έχει μόνο υ/β. Το προσπαθήσαν περίπου οι Γερμανοί στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και έχασαν. Με μια τέτοια νοοτροπία μπορείς να πεις και γιατί να έχω καράβια; Ας φτιάξω μόνο ναυτικά παρατηρητήρια στο Αιγαίο, κάτι καλύτερο στην Κρήτη και στο Καστελόριζο, με μεγαλύτερες εμβέλειες και έχω καλύψει χωρίς κανένα ναυτικό όλη τη θαλάσσια περιοχή. Δεν ισχύει.
Κτενάς Χρήστος: Είναι αυτή η θεωρία που λέει να βάλουμε αντιπλοϊκούς πυραύλους στα νησιά και να αποκλείσουμε το Αιγαίο μόνο από αυτά.
Μαζαράκης Κωνσταντίνος: Δεν ισχύει. Δεν μπορεί να ισχύσει… είναι μια γραμμή Μαζινό. Το ναυτικό πρέπει να έχει την κινητικότητα, πρέπει να έχει τις πλατφόρμες, πρέπει να έχει όλη την γκάμα. Χρειάζεται μια ισορροπία. Αυτό που όμως μου ξυπνάτε σαν ανάμνηση με αυτό που λέτε, είναι η ανάγκη η εξής. Όταν σου μειώνει κάποιος τον προϋπολογισμό σε σχέση με αυτό που υπολόγιζες ότι έπρεπε να έχεις και το ήξερε και εκείνος ότι έπρεπε να το έχεις, αλλά η ανάγκη στα φέρνει έτσι, και σου λέει ξαφνικά μειωσέ το, και μειωσέ το και μειωσέ το και φτάνεις σε ένα σημείο να μην σου φτάνουν τα λεφτά για όλα, είναι πιθανόν ότι θα χρειαστεί να πάρεις κάποιες αποφάσεις πολύ δραστικές. Ανάλογα λοιπόν με το ύψος των επενδύσεων, να το πω έτσι για να το πω από τη θετική πλευρά τώρα και όχι από τις μειώσεις, ανάλογα με το ύψος των επενδύσεων που έχεις πρέπει να σχεδιάζεις τις ναυτικές σου δυνατότητες και τις ΑΥ δυνατότητες, ανάλογα. Που σημαίνει ότι σε κάποιες περιπτώσεις θα αποφασίσεις να κινηθείς με έναν τρόπο. Π.χ. ενισχύοντας κάποιο τομέα που θεωρείς ότι σου προσφέρει επιχειρησιακό αποτέλεσμα καλό με λίγα λεφτά και να μειώσεις κάποιο άλλο που σου τρώει πολλά λεφτά με μικρότερο επιχειρησιακό αποτέλεσμα. Αυτό είναι το σκεπτικό. Η απάντηση δηλαδή με μια κουβέντα είναι ότι προφανώς και όχι δεν θα πρέπει να αγοράσουμε περισσότερα υ/β και κανένα πλοίο επιφανείας.
Καβουλάκος Δημήτρης: Το σημαντικό είναι το ισορροπημένο ναυτικό πρόγραμμα, αυτό που έχει όλες τις δυνατότητες. Και αυτό το κάνεις όταν, ειδικά για τα δικά μας μεγέθη, όταν έχεις μια ναυπηγική βιομηχανία που συμμετέχει, άρα μέρος των πόρων που ξοδεύει επιστρέφουν στην οικονομία.
Κτενάς Χρήστος: Που δεν έχουμε τώρα…
Καβουλάκος Δημήτρης: Ναι και νομίζω πως πρέπει να γίνει. Και αν είσαι και πολύ καλός στη δουλειά σου και αυτά που φτιάχνεις τα θέλουν και άλλοι, αρχίζουν και σου έρχονται πόροι στην οικονομία. Όχι δεν επιστρέφεις μόνο, έρχονται και από έξω. Νομίζω ότι η προσέγγιση του αγγλικού ναυτικού είναι απόλυτα σωστή, όσο μου επιτρέπεται να το λέω. Και μάλιστα επειδή η Ελλάδα είναι «νησί», τα στρατηγικά εργαλεία που χρησιμοποιούν οι Εγγλέζοι για να πάρουν τις αποφάσεις τους πρέπει να είναι αντίστοιχα με τις θεωρήσεις που είναι σε αυτό τον κόσμο, χωρίς να αγνοούμε βέβαια την ευρωπαϊκή προοπτική ή όλες τις σχέσεις της Ελλάδος μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ανθυποβρυχιακό webinar της ΠΤΗΣΗΣ: Ορίζοντας τον ανθυποβρυχιακό αγώνα και ο ρόλος του περιβάλλοντος
Μιλώντας τώρα για τα νέα συστήματα, θέλω να πω ότι πρέπει να λέμε συνέχεια ότι αυτή τη στιγμή υπάρχει μια Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αλλάξει και δίνει χρήματα για έρευνα, συγχρηματοδοτεί ανάπτυξη και ένας από τους τομείς, μάλλον δύο από τους τομείς που εστιάζει και είναι ανοιχτή για να χρηματοδοτήσει είναι τα μη επανδρωμένα συστήματα και ο ανθυποβρυχιακός πόλεμος. Αυτοί είναι τομείς για καινοτομία, για συνεργασίες που πιάνουν πολλούς φορείς. Κυβερνητικούς ή μη κυβερνητικούς, ακαδημαϊκούς, ερευνητικούς και ειδικά μικρές επιχειρήσεις που είναι το 99% της ευρωπαϊκής αγοράς.
Επομένως δεν είναι μόνο η χρηματοδότηση που έχουμε εντός των τειχών, από το ελληνικό κράτος. Μπορούμε να συμμετέχουμε όμως στην έρευνα και στην ανάπτυξη μαζί με άλλους Ευρωπαίους. Αυτό νομίζω δεν το έχουμε χτυπήσει αρκετά. Και πόσα είναι αυτά τα χρήματα; Συνολικά είναι 8 δις στο διάστημα 2021-2027. Το 1/3 είναι για την έρευνα και τα 2/3 είναι για συνανάπτυξη. Δηλαδή συγχρηματοδότηση κράτους ενδιαφερομένου και Ευρωπαϊκής Ενώσεως. Και τα χρήματα βέβαια για την πρόσκτηση είναι του ενδιαφερομένου κράτους. Αυτός είναι ένας τομέας που μπορεί να δώσει λύσεις και σε παλαιότερα συστήματα γιατί θίγονται και τα legacy systems, δηλαδή αυτά που ήδη υπάρχουν και το interoperability, δηλαδή h λειτουργικότητα παλαιών και νέων. Αυτό είναι ένα πολύ σημαντικό κομμάτι. Αν λοιπόν εστιάσουμε σε αυτό τον τομέα, πιθανώς έχουμε μια εξαιρετική ευκαιρία όχι μόνο να επιστρέψουμε χρήματα στην οικονομία, αλλά να φέρουμε και χρήματα. Και βέβαια να είμαστε και μπροστά στις αμυντικές μας απαιτήσεις. Nα θυμίσω ότι η Τουρκία δεν είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ενώσεως, άρα εκεί έχουμε κάποιο πλεονέκτημα. Και να πω ότι δεν θα πρέπει να αναμετρόμαστε πάντα σε σχέση με την Τουρκία. Νομίζω ότι πρέπει να γινόμαστε καλύτεροι στη Δύση.
Κτενάς Χρήστος: Ναι δεν είναι μέτρο σύγκρισης.
Καβουλάκος Δημήτρης: Ναι δεν πρέπει να είναι μόνο αυτό γιατί γινόμαστε μπαναλ. Και μπορούμε να γίνουμε καλύτεροι αν συζητάμε ότι «θέλω να γίνω καλύτερος στη Δύση». Ένας παράγοντας που έρχεται, είναι τα όπλα υπερσπηλαίωσης. Τα είχα ακούσει και από τον κο Φουντουλάκη σαν καθηγητή μου και από τον κο Παληάτσο. Αυτά αλλάζουν το παιχνίδι πολύ. Αυτά είναι άλμα. Αλλά είναι άλμα που δεν έχει φτάσει σε ευρεία εφαρμογή ακόμα. Υπάρχουν πάρα πολλά που μπορούμε να κάνουμε. Μπορούμε άμυνα, μικρές εταιρίες και ακαδημαϊκοί να έρθουν μαζί και να συνεργαστούμε και με άλλες χώρες. Να προτείνουμε εμείς λύσεις, γιατί εμείς έχουμε πεδίο εφαρμογών. Δηλαδή για σκεφτείτε ποια άλλη χώρα ευρωπαϊκή έχει τις προκλήσεις άμυνας που έχουμε εμείς και είναι μόνη της.
Ανθυποβρυχιακό webinar της ΠΤΗΣΗΣ: Η ελληνική πρόταση για ανίχνευση υποβρυχίων
Κτενάς Χρήστος: Κε Φουντουλάκη πόσο μας λείπουν καινούργια υ/β;
Φουντουλάκης Ραδάμανθης: Εγώ θα πω κάτι πολύ απλό. Συμφωνώ βέβαια με αυτά που είπε ο κος Καβουλάκος και τα επικρίνω αλλά όπως είπε και κος αρχηγός η φρεγάτα είναι όπλο εγκαταστάσεως ναυτικής κυριαρχίας. Ναυτικού θαλάσσιου ελέγχου. Το υ/β είναι όπλο αμφισβητήσεως των ανωτέρω. Εμείς είμαστε μια θαλασσινή χώρα. Δεν αμφισβητούμε. Πρέπει να έχουμε τη θάλασσα. Άρα, σαφώς φρεγάτα και μετά το υ/β. Δεν το συζητάμε καθόλου αυτό. Τώρα όσον αφορά και αυτά που είπε και ο κος Καβουλάκος συμφωνώ. Έχουμε ένα θέμα σε αυτή τη χώρα. Νοοτροπίας. Και τώρα αν μου επιτρέψετε να διαφημίσω και το συνέδριο που κάνουμε σε ένα χρόνο. Προσπαθούμε να συνδυάσουμε, σε ένα συνέδριο που θα γίνει εδώ στην Ελλάδα, αν και το οποίο μέχρι στιγμής δεν έχει αγκαλιαστεί από το Υπουργείο Εθνικής Αμύνης…, προσπαθούμε λοιπόν να συνδυάσουμε ακριβώς αυτά τα τρία που είπε ο κος Καβουλάκος. Τεχνολογία, ένοπλες δυνάμεις και ακαδημαϊκούς. Να μπορέσουν οι τρεις φορείς, οι ένοπλες δυνάμεις να βάζουν το ζητούμενο τι θέλω γιατί είναι ο χειριστής. Οι ακαδημίες μας, οι ναυτικές σχολές, τα πανεπιστήμιά μας να δίνουν τις λύσεις και η τεχνολογία να μπορεί να τις εφαρμόζει. Αυτό το τρίγωνο, που γενικώς εφαρμόζεται στις προηγμένες χώρες, εδώ στην Ελλάδα δεν εφαρμόζεται. Για πολλούς και διάφορους λόγους. Δεν είμαι κοινωνιολόγος, δεν είμαι πολιτικός. Αλλά έχω διαπιστώσει ότι έχουμε αδυναμία να δούμε τι θέλει ο χειριστής. Πως θα το φτιάξουμε και ποιος θα το κατασκευάσει; Ο καθένας κάνει ανεξάρτητα πράγματα…
Να σας πω ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα αν έχουμε λίγο χρόνο. Πριν λίγα χρόνια είχα την ιδέα, μια τρελή ιδέα, να έχω ένα laser περισκόπιο. Όταν βγάζεις αναπνευστήρα μπορεί να έρθει ένα ελικόπτερο και να σε δει, οπότε μια διαδικασία να φύγεις γρήγορα κάτω, να σε χάσει. Μια άλλη διαδικασία είναι να κάτσεις εκεί να «πιάσεις τοίχο» και να το καταρρίψεις. Αντί να χρησιμοποιείς βλήματα και αυτά που ετοιμάζουν οι Γερμανοί εδώ και 30-40 χρόνια και δεν το έχουν καταφέρει. Μια ιδέα ήταν να φτιαχτεί ένας ιστός laser γιατί το υ/β έχει το βάρος, έχει και τις δεξαμενές αερίου για να δημιουργηθεί το απαιτούμενο σύστημα για το laser. Θα μπορούσε να στρέφει κατευθείαν το laser μαζί με το περισκόπιο συγχρονισμένα, να πατάει ο κυβερνήτης το κουμπί και να «καίει» τα μάτια του πιλότου. Αντίστοιχο θα μπορούσαμε να πούμε για τα drones. Αυτό το σύστημα ουδέποτε εξελίχθηκε στην Ελλάδα. Και τώρα που βλέπουμε κάποιους τύπους και βγάζουν κάποια laser στην Ελλάδα τους κακολογούμε. Δεν έχουμε διάθεση να συνεργαστούμε, Ακαδημία, ένοπλες δυνάμεις και βιομηχανία. Ώστε να δούμε τι θέλει ο ένας, τι μπορεί να βγάλει ο άλλος, τι μπορεί να κατασκευάσει ο τρίτος. Και να βγάλουμε πράγματα, όπως λέει και ο κος Καβουλάκος, που θα μας βγάλουν μπροστά. Γιατί μυαλά έχουμε. Το αποδεικνύουμε συνέχεια. Οργάνωση δεν έχουμε.
Κτενάς Χρήστος: Σας ευχαριστώ και τους τρεις, ήταν πολύ ενδιαφέρουσα η συζήτηση. Αν μπορώ να συνοψίσω αυτά που είπαμε είναι ότι προφανώς θέλουμε ένα εκσυγχρονισμένο ναυτικό το οποίο θα εκσυγχρονιστεί όμως σε όλες τις πλευρές του. Θέλουμε και μπορούμε να βελτιώσουμε τα υπάρχοντα συστήματα, να τους δώσουμε ζωή, χωρίς να είναι κατ΄ανάγκη τεράστιου κόστους και εξωπραγματικής τεχνολογίας αυτά που θα κάνουν. Μιλάμε για ένα ναυτικό το οποίο θα πρέπει να αναπτύξει τη δικτυοκεντρική του και την επικοινωνιακή του δομή ώστε να έχουν μια καλύτερη συνεργατική δράση. Προβληματιζόμαστε με το τι κάνει η Τουρκία, βλέπουμε το μέλλον να έρχεται στα drones θα πρέπει να ενσωματώσουμε στο δικό μας ναυτικό. Παραμένει τι υ/β ένα κυρίαρχο στοιχείο στο ναυτικό πόλεμο. Μπορούμε εμείς να εντάξουμε ως πεδίο δράσης την Ανατολική Μεσόγειο στον υποβρυχιακό και ανθυποβρυχιακό μας πόλεμο, αλλά πρέπει να δράσουμε, να χαρτογραφήσουμε, να μάθουμε το χώρο καλύτερα ώστε να μπορούμε να δράσουμε και πιο αποτελεσματικά. Και βεβαίως θα πω εγώ κάτι που το κατάλαβα έστω και αν δεν ειπώθηκε έτσι ακριβώς… Εάν δεν έχουμε μια σημαντική επένδυση στο μέλλον του πολεμικού ναυτικού και κάνουμε αποσπασματικές κινήσεις, ή κινήσεις της τελευταίας στιγμής, διότι ξαφνικά είδαμε μια κρίση να έρχεται και βρεθήκαμε ημίγυμνοι, αυτό δεν είναι μέλλον. Δηλαδή το μέλλον θέλει ένα σύστημα και μια μέθοδο ανάπτυξης και επενδύσεων παντού, το οποίο να εξαρτάται πρωτίστως από τις δικές μας ανάγκες και φιλοσοφίες και όχι από την ανάγκη της στιγμής που πανικόβλητοι τρέχουμε να τη λύσουμε ή να περιμένουμε από ανθρώπους με έντονο το συναίσθημα της φιλοπατρίας, όπως ανέφερε ο κος Μαζαράκης, να ενισχύσουν όσο μπορούν το ναυτικό. Δεν είναι και αυτό λύση. Είναι χρήσιμο, πρέπει να υπάρχει αλλά δεν μπορούμε να το περιμένουμε αν εμείς δεν έχουμε κάνει κανένα πρόγραμμα συστηματικής ανάπτυξης. Αν θέλετε να συμπληρώσετε κάτι…
Μαζαράκης Κωνσταντίνος: Όχι δεν έχω κάτι ιδιαίτερο να πω, μόνο συγχαρητήρια για όλη την οργάνωση. Όσα και να πούμε, φοβόμαστε ότι αν πούμε πολλά, οι μη επαγγελματίες του χώρου του πολεμικού ναυτικού δεν θα καταλαβαίνουν, ενώ οι επαγγελματίες θα μας βαρεθούν.
Φουντουλάκης Ραδάμανθης: Νομίζω με κάλυψε ο κος αρχηγός. Δεν έχω να πω τίποτα άλλο. Συγχαρητήρια.
Κτενάς Χρήστος: Σας ευχαριστώ πολύ. Κε Καβουλάκο…
Καβουλάκος Δημήτρης: Κατά βάση δεν έχω κάτι να προσθέσω αλλά να πω ότι οι δυνατότητες denial δουλεύουν όσο δεν έχεις το control. To σκέτο denial δεν πάει ποτέ πουθενά.
Κτενάς Χρήστος: Άρα θέλουμε και ένα πιο δραστικό και δυναμικό ναυτικό.
Καβουλάκος Δημήτρης: Ναι. δηλαδή δούλεψε η κρίση γιατί εκεί που υστερούσαμε, ή τέλος πάντων αισθανόμασταν ότι δεν είναι το δυνατό μας σημείο η επιφάνεια, βγήκαν μπροστά τα υ/β. Ε, αυτό δεν θα παίζει συνέχεια. Πρέπει να μπορείς να έχεις το πλήρες εύρος, γιατί όπου δεν μπορείς εκεί θα σχεδιάσει ο άλλος να σε χτυπήσει.
