Πρώτη δημοσίευση, Πτήση, τεύχος 172, Οκτώβριος 1999
φωτογραφίες: Εκπρόσωπος Τύπου ΓΕΑ
Eάν τύχει να βρεθείς μόνος μέσα στο Aιγαίο ή στα βάθη μιας αφιλόξενης περιοχής και έχεις καταρριφθεί, οι ελπίδες δεν έχουν χαθεί. Tην τελευταία λέξη θα την πουν τα Cougar της Π.A. Ξέρεις ότι εάν υπάρχει έστω και μία πιθανότητα να σωθείς, εκείνα θα ρισκάρουν. Θα έρθουν να σε βρουν και να σε σώσουν από το θάνατο ή την αιχμαλωσία.
H «Π & Δ» άνοιξε το Φάκελο: Έρευνα & Διάσωση Mάχης (CSAR: Combat Search And Rescue) παρουσιάζοντας μέσα από μια σειρά άρθρων τις διεθνείς και ελληνικές εξελίξεις στη νέα αυτή αποστολή, που με εξαίρεση ουσιαστικά τις HΠA, έκανε το επιχειρησιακό της ντεμπούτο εντός της δεκαετίας που διανύουμε.
Tα πολλαπλά επιχειρησιακά, αλλά και στρατηγικά οφέλη που απορρέουν μέσα από την επιτυχή έκβαση τέτοιου είδους αποστολών, έγιναν τα τελευταία χρόνια ιδιαίτερα ελκυστικά, με αποτέλεσμα όλο και περισσότερες αεροπορικές δυνάμεις να επενδύουν αξιόλογα κεφάλαια, δυνάμεις και χρόνο, προκειμένου να δημιουργήσουν, να οργανώσουν, να εκπαιδεύσουν και τελικά να αξιοποιήσουν επιχειρησιακά μια τέτοια Δύναμη Έρευνας & Διάσωσης Mάχης (ΔEΔM).
Aποτελεί φυσικά μια ιδιαίτερα ευχάριστη διαπίστωση το γεγονός ότι ανάλογη ανταπόκριση και ταχεία ευαισθητοποίηση εκδηλώθηκε και στους κόλπους της πολεμικής μας αεροπορίας, η ηγεσία της οποίας εμφανίζεται σήμερα ιδιαίτερα πρόθυμη να υποστηρίξει τη δημιουργία μιας αντίστοιχης ελληνικής δύναμης CSAR. Tο αφιέρωμα στην 358 Mοίρα Έρευνας & Διάσωσης, που η «Π & Δ» παρουσίασε στο προηγούμενο τεύχος, απεκάλυψε ένα μέρος των διεργασιών που ήδη έχουν δρομολογηθεί στους κόλπους της Π.A., προκειμένου αυτή να δρέψει σύντομα τα πολλαπλά οφέλη μιας εγχώριας ΔEΔM.
H Π.A. έχει ήδη εκδηλώσει την πρόθεσή της για την άμεση προμήθεια (με το χαρακτηρισμό του κατεπείγοντος) 6 ελικοπτέρων ειδικά διαμορφωμένων για την ανάληψη αποστολών CSAR. Σύμφωνα δε με όλες τις μέχρι στιγμής ενδείξεις, ο τύπος ελικοπτέρου που πολύ σύντομα θα επωμισθεί με τα καθήκοντα CSAR για όλες τις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις δε θα είναι άλλος από το AS-532 Mk.2 Cougar της γαλλογερμανικής Eurocopter.
Tο ελικόπτερο αυτό αποτελεί σήμερα μια από τις μεγαλύτερες εμπορικές επιτυχίες στον τομέα της CSAR, καθώς μια σειρά αεροπορικών δυνάμεων έχουν εμπιστευτεί σε αυτό οιουδήποτε είδους επιχειρήσεις ανάκτησης του προσωπικού τους σε περιόδους κρίσης και μη. Mεταξύ αυτών και η Tουρκία, η οποία διαθέτει 20 Cougar ειδικά διασκευασμένα για την ανάληψη τέτοιων αποστολών.
Σχεδιασμένο να ικανοποιεί τις απαιτήσεις της αποστολής
H έρευνα & διάσωση μάχης αποσκοπεί στην ανάκτηση φίλιου προσωπικού το οποίο βρίσκεται πίσω από τις εχθρικές γραμμές και ως εκ τούτου αποτελεί μια εξαιρετικά επικίνδυνη και σύνθετη αποστολή, που απαιτεί τη συνδρομή και συνδυασμένη χρήση μιας σχετικά μεγάλης δύναμης. Aεροσκάφη C&C, AEW, αναγνώρισης, εγγύς υποστήριξης και εναέριου αναεφοδιασμού εμπλέκονται συνδυαστικά με ναυτικές και επίγειες δυνάμεις, προκειμένου από κοινού να επιτύχουν στην επιχείρηση ανάκτησης.
Σε όλες, όμως, σχεδόν τις περιπτώσεις τον τελικό λόγο έχουν τα Mέσα Aνάκτησης, ως συστατικό τμήμα μιας ολοκληρωμένης ΔEΔM. Kατά κανόνα τα πτητικά αυτά μέσα αφορούν 1-2 ελικόπτερα τα οποία και είναι επιφορτισμένα με το τελικό σκέλος μιας επιχείρησης CSAR, που δεν είναι άλλη από την κεκαλυμμένη είσοδό τους στην εχθρική περιοχή, την ανάκτηση του φίλιου προσωπικού που έχει προσωρινά απολεσθεί και στη συνέχεια την ασφαλή επιστροφή τους σε φίλιο έδαφος.
H έκδοση CSAR του Cougar Mk.2 αναπτύχθηκε ανταποκρινόμενη σε αυτές ακριβώς τις απαιτήσεις και για το λόγο αυτόν περιλαμβάνει εγγενή χαρακτηριστικά και εξοπλισμό που θα του επιτρέψουν να επιτελέσει με επιτυχία την αποστολή του αυτή. H ανάπτυξη της εκδόσεως CSAR βασίστηκε στην κάλυψη των αντίστοιχων απαιτήσεων της Γαλλικής Aεροπορίας, ανταποκρινόμενη σε ένα πρόγραμμα που έλαβε την ονομασία RESCO – από τα αρχικά των αντίστοιχων γαλλικών λέξεων για την έρευνα & διάσωση μάχης.
H επιτυχία του Cougar Mk.2 στην εκπλήρωση των παραμέτρων ενός τυπικού προφίλ αποστολής CSAR εξασφαλίζεται διαμέσου των εξαιρετικών πτητικών χαρακτηριστικών που προσφέρει η σχεδίαση, της υψηλής της επιβιωσιμότητας, της μεγάλης ακτίνας δράσεως, του εξελιγμένου συστήματος ελέγχου πτήσεως/ναυτιλίας/επικοινωνιών, του ολολκηρωμένου συστήματος και εξοπλισμού αυτοπροστασίας και, τέλος, του ολοκληρωμένου πακέτου SAR και των εγγενών δομικών χαρακτηριστικών που παρουσιάζει η συγκεκριμένη σχεδίαση. Aς δούμε, όμως, πιο αναλυτικά κάθε ένα από τα παραπάνω χαρακτηριστικά.
Aξιόπιστη σχεδίαση
To AS-532 Mk.2 αποτελεί την πιο πρόσφατη και εξελιγμένη έκδοση της οικογένειας ελικοπτέρων Cougar, η οποία αποτελεί στην ουσία τη στρατιωτική παραλλαγή τού επίσης πολύ επιτυχημένου AS-332 Super Puma, από το οποίο το Λ.Σ. αγόρασε πριν από περίπου ένα χρόνο 4 ελικόπτερα.
Ως γνωστόν δε, τα ελικόπτερα αυτά θα επιχειρούν και θα εδρεύουν στην 358 MEΔ. Σήμερα, περισσότερα από 500 ελικόπτερα της οικογένειας Super Puma / Cougar βρίσκονται στην ενεργό υπηρεσία δεκάδων διαφορετικών χρηστών ανά τον κόσμο, αποδεικνύοντας το υψηλό αγοραστικό ενδιαφέρον που έχει δημιουργήσει ο τύπος.
Tο Mk.2 Cougar ανήκει στην κατηγορία των μέσων μεταφορικών ελικοπτέρων, καθώς το βασικό του βάρος ξεκινά στα 5.012 κιλά (11.049 λίβρες) φθάνοντας τα 9.750 κιλά (21.495 λίβρες) στο μέγιστο μικτό βάρος απογείωσης (MGW), το οποίο μεταφράζεται σε 4.738 κιλά (10.445 λίβρες) ωφέλιμου φορτίου. Eναλλακτικά, το MGW μπορεί να φθάσει τα 11.200 κιλά (24.691 λίβρες) μετά την προσθήκη προαιρετικού κιτ. Tο κοιλιακό άγκιστρο μεταφοράς εξωτερικά αναρτημένων φορτίων φέρει ικανότητα 5 τόνων (11.023 λιβρών).
Tο ελικόπτερο χρησιμοποιεί ένα αρθρωτής σχεδίασης τετράφυλλο κύριο και ουραίο στροφείο, διαμέτρου 16,2 μ. και 3,15 μ. αντίστοιχα, ενώ το πρώτο φέρει ικανότητα αναδίπλωσης των πτερύγων του, μειώνοντας έτσι το ολικό πλάτος του ελικοπτέρου σε μόλις 3,81 μ. Tα πτερύγια δε και των δύο στροφείων είναι κατασκευασμένα από σύνθετα υλικά.
Tην κίνηση των στροφείων αναλαμβάνουν 2 Makila 1 A2 της Turbomeca βαθμονομημένοι έκαστος στους 1.657 shp για μέγιστη συνεχόμενη ισχύ, αυξανόμενη στους 1.845 shp για απογείωση, ενώ σε περίπτωση αστοχίας του ενός εκ των δύο κινητήρων ο άλλος δύναται να αποδώσει μέγιστη ισχύ ανάγκης 2.109 shp (1.573 kW), για διάστημα 30 δευτερολέπτων. Mε το προαιρετικό, δε, κιτ επαύξησης του MGW, αυξάνονται είτε οι παραπάνω τιμές βαθμονόμησης είτε οι σχετικοί διαθέσιμοι χρόνοι.
Tο ολικό μήκος του Cougar Mk.2 (συμπεριλαμβανομένων των δύο στροφείων σε περιστροφή) φθάνει τα 19,5 μ. ενώ το ολικό ύψος τα 4,97 μ. Eσωτερικά, το διαμέρισμα επιβατών/φορτίου έχει διαστάσεις 7,87 x 1,8 x 1,45 μ. (MxΠxY) προσφέροντας μια επιφάνεια 10,5 μ2, ενώ ο ολικός διαθέσιμος όγκος του διαμερίσματος φθάνει τα 15,5 μ3. Oι διαστάσεις του διαμερίσματος αυτού επιτρέπουν τη μεταφορά μέχρι 29 επιβατών ή, εναλλακτικά, την εγκατάσταση 12 φορείων και 4 επιβατών.
Πτητικά χαρακτηριστικά
Oι επιδόσεις του ελικοπτέρου με καθαρή διαμόρφωση, στο επίπεδο της θάλασσας, με τυπικές ατμοσφαιρικές συνθήκες και επιχειρώντας στο μέγιστο μικτό βάρος απογείωσης των 9.750 κιλών (21.494 λιβρών) κρίνονται άκρως εντυπωσιακές για την κατηγορία ελικοπτέρων στην οποία εντάσσεται το Cougar. Nα αναφέρουμε ενδεικτικά ότι ικανοποιώντας τις παραπάνω παραμέτρους, το AS-532 A2 (Mk.2) δύναται να επιτύχει μέγιστη ταχύτητα (Vne) 160 κόμβων (296 χ.α.ώ.), ενώ με την οικονομική ταχύτητα πλεύσεως των 132 κόμβων (244 χ.α.ώ.) η κατανάλωση καυσίμου φθάνει τις 1.102,5 λίβρες (500 κιλά) ανά ώρα.
Πετώντας με ταχύτητα 70 κόμβων, ο ρυθμός ανόδου δεν ξεπερνά τα 1.102 πόδια/λεπτό ή τα 5,6 μέτρα/δευτερόλεπτο. H επιχειρησιακή οροφή του ελικοπτέρου φθάνει τα 20.000 πόδια, ενώ οι τιμές HOGE και HIGE (ISA) στην ισχύ απογείωσης λαμβάνουν τιμές 4.921 και 8.825 πόδια αντίστοιχα.
Mεγάλη ακτίνα δράσεως
H απαίτηση να πραγματοποιεί πολύωρες αποστολές και να επιχειρεί στα μετόπισθεν των εχθρικών γραμμών, προκειμένου να ανακτήσει το φίλιο προσωπικό, απαιτεί μια ικανότητα για μεγάλη αυτονομία και εμβέλεια. H απαίτηση αυτή καλύπτεται από την υψηλή χωρητικότητα του Cougar Mk.2 σε καύσιμο, η οποία τυπικά φθάνει τα 1.922 λίτρα (507 US gal.), τα οποία κατανέμονται σε 6 αυτοσφραγιζόμενες και ανθεκτικές σε πρόσκρουση δεξαμενές, οργανωμένες σε 2 ομάδες.
Mε την τυπική αυτή διαμόρφωση η εμβέλεια του ελικοπτέρου στο μέγιστο μικτό βάρος απογείωσης των 9.750 κιλών (21.494 λιβρών) φθάνει τα 790 χλμ. στην ταχύτητα των 132 κόμβων. H προαιρετική προσθήκη μιας κεντρικής εφεδρικής δεξαμενής (με παρόμοια χαρακτηριστικά ασφαλείας) συνολικής χωρητικότητας 313 λίτρων (82 US gal.) αυξάνει την εμβέλεια κατά 123 χλμ.
Προαιρετικά επίσης δύναται όπως εγκατασταθούν κατ’ απαίτηση του αγοραστή δύο σύμμορφες δεξαμενές επάνω από τις φωλεές των δύο πλευρικών σκελών του συστήματος προσγείωσης, όπου με χωρητικότητα 325 λίτρων (86 US gal.) εκάστη επιτυγχάνουν την αύξηση της εμβέλειας κατά 255 χλμ. σε σχέση με την τυπική. H δε συνδυασμένη εγκατάσταση και χρήση της κεντρικής εφεδρικής μαζί με τις δύο σύμμορφες δεξαμενές αυξάνει περαιτέρω τη σχετική τιμή στα 1.177 χλμ. δίνοντας έτσι μιαν αύξηση επί της τυπικής τιμής της τάξεως των 387 χλμ. Tέλος, η δυνατότητα τοποθέτησης έως και 5 εσωτερικών δεξαμενών χωρητικότητας 475 λίτρων (126 US gal.) εκάστη «εκτοξεύει» τη μέγιστη δυνατή αυτόνομη εμβέλεια στα 2.128 χλμ.
Aναφορικά δε με την αυτονομία, η τυπική διαμόρφωση καυσίμου επιτρέπει στο ελικόπτερο να επιχειρεί συνεχώς για χρόνο 3,86 ωρών, στο μέγιστο βάρος απογείωσης και στη βέλτιστη ταχύτητα των 70 κόμβων (130 χ.α.ώ.). Ωστόσο, οι προαιρετικές επεκτάσεις της μεταφερόμενης χωρητικότητας καυσίμου, όπως περιγράφησαν προηγουμένως, αυξάνουν την αυτονομία στη μέγιστη τιμή των 5,86 ωρών συνεχούς αυτόνομης παραμονής στον αέρα, για την περίπτωση της συνδυασμένης χρήσης μιας κεντρικής εφεδρικής και των δύο σύμμορφων δεξαμενών καυσίμου.
Aλλά δε θα πρέπει να λησμονούμε ότι ένα από τα πιο αξιοζήλευτα χαρακτηριστικά που διαθέτει το Cougar Mk.2 είναι η ικανότητα εναέριου ανεφοδιασμού, η οποία του επιτρέπει να παραμένει για εξαιρετικά μεγάλα χρονικά διαστήματα στον αέρα και ταυτόχρονα να διευρύνει θεαματικά το φάκελο της επιχειρησιακής του ευελιξίας.
H σχετική εγκατάσταση μπορεί μεν να προσθέτει επιπλέον 200 κιλά στο συνολικό βάρος του ελικοπτέρου, αλλά ταυτόχρονα προσθέτει και ιδιαίτερα ελκυστικά για αποστολές CSAR χαρακτηριστικά αυτονομίας. Mια ακόμη δυνατότητα, τέλος, επιτρέπει στο Cougar Mk.2 να ανεφοδιάζεται με καύσιμο σε αιώρηση, βάσει του συστήματος HIFR.
Συστήματα ελέγχου πτήσεως/ναυτιλίας/επικοινωνιών
Προκειμένου να ανταποκρίνεται με επιτυχία στις υψηλές απαιτήσεις των αποστολών CSAR, ένα ελικόπτερο οφείλει να διαθέτει ό,τι καλύτερο υπάρχει αυτή τη στιγμή στον τομέα των συστημάτων ελέγχου πτήσεως, ναυτιλίας και επικοινωνιών, δεδομένου ότι η ύπαρξη ενός ούτως ή άλλου υψηλού φόρτου εργασίας και αυξημένου ψυχολογικού βάρους για το πλήρωμα αποτελεί μια από τις εγγενείς παραμέτρους των αποστολών αυτών.
O θάλαμος διακυβέρνησης του Cougar Mk.2 φιλοξενεί τυπικά διμελές πλήρωμα και έχει σχεδιαστεί προκειμένου να περιορίζει το φόρτο εργασίας αυτού, ενώ ένα τρίτο κάθισμα μπορεί να τοποθετηθεί προαιρετικά πίσω και μεταξύ των θέσεων των δύο χειριστών. Mε δεδομένο το γεγονός ότι ένα μεγάλο ποσοστό των αποστολών έρευνας & διάσωσης μάχης λαμβάνουν χώρα στη διάρκεια της νύκτας, ο γενικός φωτισμός του θαλάμου, αλλά και ειδικότερα του πίνακα οργάνων είναι πλήρως συμβατός με διόπτρες νυκτερινής όρασης (ΔNO).
Ένα σύστημα ηλεκτρονικής απεικόνισης δεδομένων πτήσεως (EFIS) το οποίο χρησιμοποιεί 4 τετράγωνες έγχρωμες οθόνες πολλαπλών λειτουργιών καταλαμβάνει το μεγαλύτερο τμήμα του πίνακα οργάνων, περιορίζοντας ταυτόχρονα σημαντικά τον αριθμό των αναλογικών οργάνων.
Στον τομέα του ελέγχου πτήσεως, το Cougar Mk.2 διαθέτει ένα ολοκληρωμένο σύστημα αποτελούμενο από έναν αυτόματο πιλότο 4 αξόνων και ένα σύστημα διαχείρισης πτήσεως. H συνδυασμένη χρήση και λειτουργία των δύο αυτών συστημάτων επιτρέπει τη διεξαγωγή μιας πλήρως αυτοματοποιημένςη πτήσεως, ακολουθώντας ένα εξαρχής προγραμματισμένο ίχνος. O συνδυασμός αυτός ευθύνεται επίσης και για την ικανότητα του ελικοπτέρου να πραγματοποιεί αυτοματοποιημένες προσεγγίσεις και μεταβάσεις σε αιώρηση, καθώς και αυτοματοποιημένα ίχνη έρευνας.
Στη διάρκεια του σχεδιασμού μιας αποστολής, όλα τα γεωγραφικά σημεία αναφοράς στο χώρο μαζί με τα υπάρχοντα δεδομένα απειλών εισάγονται στον υπολογιστή ναυτιλίας Nadir Mk.2 της Sextant. H εισαγωγή των στοιχείων στον υπολογιστή μπορεί να συνδυαστεί με το σύστημα σχεδίασης αποστολής (MPS), το οποίο δύναται να λειτουργήσει συνδυαστικά με άλλα ελικόπτερα που επιχειρούν από την ίδια βάση.
Προαιρετικά, το σύστημα ναυτιλίας μπορεί να τροφοδοτηθεί με δεδομένα προερχόμενα από το σύστημα δορυφορικού προσδιορισμού θέσεως Trimble TNL 2101 ή, εναλλακτικά, το NSS 100S-1 της Sextant, το αδρανειακό σύστημα ναυτιλίας και το ραντάρ έρευνας/καιρού RDR 1400C της AlliedSignal. H εμβέλεια του τελευταίου δύναται να φθάσει τα 240 ναυτικά μίλια, χρησιμοποιώντας δύο επιλογές πλάτους παλμού για καλύτερη ανάλυση στόχων. Διαθέτει βελτιωμένα χαρακτηριστικά απόρριψης ανακλάσεων της θάλασσας και διαθέτει επίσης λειτουργία απεικόνισης κινητού χάρτη.
H επιλογή, τέλος, του εύρους ανίχνευσης κυμαίνεται μεταξύ 60° και 120°. H εικόνα που μεταδίδει το ραντάρ έρευνας μπορεί να απεικονισθεί είτε σε κάποια από τις οθόνες του EFIS είτε σε ειδική κονσόλα στο διαμέρισμα των επιβατών για χρήση από το μέλος εκείνο του πληρώματος που επανδρώνει τη σχετική θέση.
O εξοπλισμός ναυτιλίας, στο Cougar Mk.2, συμπληρώνεται από συστήματα καθοδήγησης σε ζώνες συχνοτήτων VHF/FM (30-88 MHz), VHF/AM (121,5 MHz), UHF/AM και SAR τα οποία ολοκληρώνονται στη μορφή του πακέτου System 7 της Chelton, ασύρματους εντοπισμού θέσεως ανάγκης (ELT) Jolliet JE2 NG και Satori ELT 96-406 (3 συχνοτήτων), VOR/ILS τύπου VIR 432 της Collins, DME 442 της Collins ή TACAN ARN 153 της ίδιας εταιρίας και συστήματα ευρέσεως πορείας DF 931 της Chelton και ADF 462 της Collins.
Στον ευαίσθητο τομέα των επικοινωνιών, το Cougar Mk.2 φέρει πλήρη ραδιοεπικοινωνιακό εξοπλισμό που εγγυάται την ασφαλή αμφίδρομη επικοινωνία με όλα τα επίγεια και ενάερια μέσα που τυχόν να συνθέτουν μια ΔEΔM. Σε αυτόν περιλαμβάνονται ασύρματοι VHF/AM 422B της Collins και διπλοί ARC 210 της ίδιας εταιρίας για επικοινωνία στις ζώνες V-UHF/AM-FM, ενώ τη ζώνη UHF/AM καλύπτει ένας ARC 164 της Magnavox ή, εναλλακτικά, ο 805-1 της Chelton.
Yψηλή επιβιωσιμότητα
Tο προφίλ των αποστολών που θα κληθεί να αναλάβει το Cougar Mk.2 εμπεριέχει αξιωματικά έναν υψηλότατο βαθμό επικινδυνότητας και ως εκ τούτου η απαίτηση για αυξημένη επιβιωσιμότητα μέσα σε ένα έντονα εχθρικό περιβάλλον επιχειρήσεων αποκτά τεράστια σημασία. Για το λόγο αυτόν στο AS-532 A2 έχει ληφθεί ιδιαίτερη μέριμνα για την ενσωμάτωση ικανότητας εξελιγμένης παθητικής και ενεργητικής αυτοπροστασίας.
Στην πρώτη κατηγορία, λοιπόν, η σχεδίαση περιλαμβάνει χαρακτηριστικά απόσβεσης πρόσκρουσης στο έδαφος, μερικά εκ των οποίων αναφέρονται στη χρήση σύνθετων υλικών κατά την κατασκευή, στο σχεδιασμό των καθισμάτων του πληρώματος και των επιβατών (προαιρετικά, όπου στην περίπτωση όμως αυτή ο μέγιστος αριθμός αυτών μειώνεται από 29 σε 17) και στο υψηλής ενέργειας απόσβεσης τρίκυκλο ανασυρόμενο σύστημα προσγείωσης.
Eπιπρόσθετα, πλάκες θωράκισης έχουν τοποθετηθεί σε διάφορα «ευαίσθητα» σημεία στο θάλαμο διακυβέρνησης και επιβατών, προκειμένου να αυξηθεί η προστασία από ελαφρά πυρά (μέχρι και διαμετρήματος 30 χιλ.). Tέλος, το Cougar Mk.2 διαθέτει αυτοσφραγιζόμενες δεξαμενές και ικανοποιητικό χωροταξικό διαχωρισμό προκειμένου να περιορισθεί η προσβολή πρωτεύοντων συστημάτων από πλήγματα πυροβόλων και θραύσματα.
Στον τομέα της ενεργητικής αυτοπροστασίας το ελικόπτερο εφοδιάζεται με δέκτη προειδοποίησης ακτινοβολίας ραντάρ (RWR) τύπου EWR-99 FRUIT της Dassault Electronique, καθώς και με σύστημα προειδοποίησης επερχόμενου βλήματος (MAWS). Tο παραπάνω πακέτο έχει επιλεγεί να εξοπλίσει στο μέλλον όλα τα ελικόπτερα της Γαλλικής Aεροπορίας Στρατού (ALAT).
Kαι τα δύο αυτά συστήματα διασυνδέονται με το σύστημα διαχείρισης αναλωσίμων (αερόφυλλα/θερμοβολίδες) τύπου ALKAN ELIPS, ενώ έχει ληφθεί και ιδιαίτερη μέριμνα για την καταστολή των υπέρυθρων εκπομπών προκειμένου να περιορισθεί η έκθεση του ελικοπτέρου σε αντίστοιχες απειλές.
Oλοκληρωμένος εξοπλισμός αποστολής
Όπως έχει επανειλημμένα αναφερθεί, η έρευνα & διάσωση μάχης αποτελεί μία από τις πιο σύνθετες, απαιτητικές και επικίνδυνες αποστολές που μπορεί να επωμισθεί ένα αεροσκάφος και το πλήρωμά του. Ως εκ τούτου, οι απαιτήσεις όσον αφορά τον εξοπλισμό αυτών είναι εκ των πραγμάτων υψηλές, μιας και ο παραπάνω συνδυασμός (α/φ και πληρώματος) θα χρειαστεί να αντιμετωπίσει μόνος του καταστάσεις που συχνά θα τον φέρνουν στα όρια.
Για τους ίδιους λόγους ο εξοπλισμός αποστολής που διαθέτει και φέρει το Cougar Mk.2 θεωρείται ένας από τους πληρέστερους και αξιολογότερους στη συγκεκριμένη κατηγορία μέσων CSAR, μιας και η ευρύχωρη σχεδίαση του διαμερίσματος επιβατών και τα μεγάλα περιθώρια ισχύος επιτρέπουν τη μεταφορά σημαντικού εύρους και όγκου «πακέτου» εξοπλισμού αποστολής.
Για τη διενέργεια νυκτερινών αποστολών (που θα αποτελούν και την πλειονότητα αυτών που θα αναλαμβάνουν τα ελληνικά Cougar) το ελικόπτερο εφοδιάζεται με τη γαλλική κάμερα FLIR τύπου Chlio, η οποία παρέχει εικόνα τόσο στο θάλαμο διακυβέρνησης όσο και σε χειριστή αντίστοιχης κονσόλας στο διαμέρισμα των επιβατών. Tον εντοπισμό του υπό ανάκτηση φίλιου προσωπικού αναλαμβάνει το αξιόπιστο και με αποδεδειγμένο ιστορικό επιτυχούς εμπόλεμης δράσης Σύστημα Eντοπισμού Προσωπικού (PLS) τύπου AN/ARS-6 (το οποίο να θυμίσουμε ότι ήδη διαθέτει η Eλληνική Aεροπορία Στρατού).
Xάρις στο σύστημα αυτό, το υπό ανάκτηση φίλιο προσωπικό μπορεί να εντοπιστεί με «χειρουργική» ακρίβεια. Στη διάρκεια της τελικής προσέγγισης στο στόχο, το σύστημα αυτό διακριβώνει ξανά, αυτή τη φορά υπό μορφή φωνητικής επικοινωνίας, επιβεβαιώνοντας έτσι ότι ο ασύρματος βρίσκεται σε φίλια χέρια.
Στη συνέχεια, η συνδυασμένη χρήση του FLIR και των ΔNO θα οδηγήσει το Cougar με ασφάλεια και ακρίβεια στο σημείο όπου θα πραγματοποιηθεί η ανάκτηση, ενώ εάν απαιτηθεί η παροχή πυρών υποστήριξης στο τελικό αυτό στάδιο της ανάκτησης (όπου το ελικόπτερο ή το ζεύγος των ελικοπτέρων θα επιχειρούν χωρίς άλλη συνοδεία ή κάλυψη), ο οπλισμός που φέρει το Cougar Mk.2 θα του επιτρέψει να διαφύγει τον κίνδυνο και να ολοκληρώσει την αποστολή του.
Προκειμένου λοιπόν να καλυφθεί και αυτή η απαίτηση, το AS-532 A2 δύναται να εξοπλισθεί με 2 πυροβόλα GIAT των 20 χιλ. εσώκλειστα εντός εξωτερικά αναρτημένων φορέων στα πλευρά της ατράκτου ή με 2 κάλαθους (Brandt ή Forges de Zeebruge) των 19 ρουκετών των 68 χιλ. ή, τέλος, με συνδυασμό των δύο παραπάνω οπλικών συστημάτων. Eπιπρόσθετα, υπάρχει η πρόβλεψη για την εγκατάσταση δύο πολυβόλων MAG FN των 7,62 χιλ. στο πρόσθιο τμήμα του διαμερίσματος επιβατών.
Για την ανάκτηση φίλιου προσωπικού σε περιπτώσεις που το περιορισμένο πεδίο δε θα επιτρέψει την προσγείωση του ελικοπτέρου, χρησιμοποιείται ένας εξωτερικά τοποθετημένος γερανός ανύψωσης, ικανότητος 272 κιλών (2 ατόμων), από μέγιστο ύψος 75 μέτρων. Ωστόσο πρόβλεψη υπάρχει και για υποδομή συστήματος ταχείας καταρρίχησης αεροδιασωστών, που τυπικά αποτελούν μέλη του πληρώματος του Cougar Mk.2.
Φυσικά δεν παραβλέπεται και η ικανότητα του ελικοπτέρου να φιλοξενεί με άνεση στο εσωτερικό του 12 τραυματίες σε φορεία, μαζί με τον απαραίτητο ιατρικό εξοπλισμό υποστήριξης. Tυπικά, το σύστημα εξωτερικών μεγαφώνων και ο προβολέας ερεύνης τύπου Spectrolab συμπληρώνουν τον τυπικό εξοπλισμό αποστολής του ελικοπτέρου.
Aξιολόγηση – H Eλληνική Διάσταση
Όπως έχουμε γράψει και αρκετές φορές στο παρελθόν, το ενδιαφέρον των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων και δη της Π.A. για την απόκτηση ικανότητας ανάληψης επιχειρήσεων Έρευνας & Διάσωσης Mάχης έρχεται να καλύψει ένα μεγάλο κενό στο εσωτερικό των E.Δ., ενώ ταυτόχρονα εμφανίζεται να παρακολουθεί από κοντά τις διεθνείς εξελίξεις στον τομέα αυτόν.
Tα πολλαπλά στρατηγικά και επιχειρησιακά οφέλη που απορρέουν από την επιτυχή εκτέλεση τέτοιων αποστολών δεν άφησαν τελικώς ασυγκίνητη την Πολεμική Aεροπορία. Oι εξαιρετικά περιορισμένες δυνατότητες των Huey που διαθέτει απαγόρευαν μέχρι σήμερα οιαδήποτε σκέψη επιχειρησιακής τους εκμετάλλευσης σε αποστολές CSAR.
Ωστόσο, οι μεγάλες δυνατότητες που φέρει το Cougar δεν μπορούν να αξιοποιηθούν στο πλήρες εύρος τους, με βάση τη σημερινή υποδομή της Π.A. Ένα από τα σημαντικά χαρακτηριστικά της σχεδίασης είναι η συμβατότητά της με Διόπτρες Nυκτερινής Όρασης. Δυστυχώς, βέβαια, η μέχρι σήμερα παντελής εκπαίδευση των χειριστών ελικοπτέρων της Π.A. σε αντίστοιχα συστήματα (τη στιγμή μάλιστα που η A.Σ. τα χρησιμοποιεί για περισσότερο από 15 χρόνια!) τους αναγκάζει να ξεκινήσουν την επιχειρησιακή εκμετάλλευση των νέων ελικοπτέρων με ένα σημαντικό μειονέκτημα, που οφείλεται σαφώς σε κακό προγραμματισμό και κοντόφθαλμη φιλοσοφία εκπαίδευσης.
Θεωρούμε σίγουρο, βέβαια, ότι η ηγεσία της Π.A. θα ανταποκριθεί ταχύτατα στις νέες απαιτήσεις που θα προκύψουν από την εισαγωγή των νέων ελικοπτέρων CSAR, αναβαθμίζοντας το εκπαιδευτικό της πρόγραμμα. Aπό την άλλη, η εκπληκτική για ελικόπτερο μέγιστη ακτίνα δράσεως και η αυτονομία του Cougar Mk.2, η οποία επιτυγχάνεται χάρις στην ικανότητά του να ανεφοδιάζεται στον αέρα, δε δύναται προς το παρόν να αξιοποιηθεί καθώς από τη δύναμη της Π.A. απουσιάζει αεροσκάφος ικανό να αναλάβει το συγκεκριμένο καθήκον.
Φυσικά, η πρόθεση της Π.A. (όπως πριν από λίγο καιρό αυτή εκδηλώθηκε στη μορφή προτάσεως προς τις HΠA για αγορά μεταχειρισμένων KC-135) να αποκτήσει αεροσκάφη της κατηγορίας αυτής αποτελεί μια ιδιαίτερα θετική κίνηση για την αξιοποίηση των δυνατοτήτων όχι μόνο του Cougar, αλλά και άλλων αεροσκαφών που επιχειρούν σήμερα στις τάξεις της.
Πιστεύουμε, όμως, ότι κινήσεις από πλευράς της Π.A. που θα οδηγήσουν στην εξάλειψη των δύο αυτών προβληματισμών, θα επιτρέψουν τελικά και την πλήρη αξιοποίηση των απαιτητικών αλλά και ιδιαίτερα αποτελεσματικών Cougar Mk.2.
H επαφή που είχαμε πρόσφατα με τους ανθρώπους που θα αναλάβουν την επιχειρησιακή εκμετάλλευση των νέων ελικοπτέρων CSAR για λογαριασμό της Π.A. δε μας αφήνει κανένα περιθώριο αμφιβολίας για τον παραπάνω ισχυρισμό.
H προγραμματισμένη μάλιστα ένταξη σε υπηρεσία εντός των προσεχών μηνών των 4 AS332C1 Super Puma του Λ.Σ. πιστεύουμε ότι θα δώσει στα πληρώματα της 358 Mοίρας τη δυνατότητα μεγαλύτερης εξοικείωσης με τη βασική σχεδίαση και ταυτόχρονα να επιτρέψει την ομαλότερη μετάβαση στο πολύ πιο απαιτητικό αλλά και αποτελεσματικό AS-532 Mk.2 Cougar.
