Το Σάββατο 6 Δεκεμβρίου 2025, πραγματοποιήθηκε στη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων η τελετή εορτασμού του προστάτη του Πολεμικού Ναυτικού Αγίου Νικολάου και της επετείου των Νικηφόρων Ναυμαχιών Έλλης και Λήμνου των Βαλκανικών Πολέμων 1912-13, παρουσία του Υπουργού Εθνικής Άμυνας Νίκου Δένδια, ως εκπροσώπου του Προέδρου της Ελληνικής Κυβέρνησης, του Αρχηγού ΓΕΕΘΑ Στρατηγού Δημήτριου Χούπη και του Αρχηγού ΓΕΝ Αντιναύαρχου Δημήτριου-Ελευθέριου Κατάρα ΠΝ.
Στην ομιλία του ο Αρχηγός Γενικού Επιτελείου Ναυτικού ανάφερε:
“Με αισθήματα ιδιαίτερης χαράς, εθνικής υπερηφάνειας και μοναδικής τιμής, σας καλωσορίζουμε στη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων, στο λίκνο της ναυτικής παιδείας, που πρόσφατα συμπλήρωσε 180 έτη από την ίδρυσή της. Με σεβασμό και βαθιά συγκίνηση στέκομαι σήμερα μπροστά σας και ενώπιον των ιερών συμβόλων του Πολεμικού Ναυτικού και της Πατρίδας. Η παρουσία σας αποδίδει λαμπρότητα στη σημερινή ημέρα, αναδεικνύει τη βαριά κληρονομιά του ΠΝ και τιμά τον Προστάτη μας, Άγιο Νικόλαο, τον αιώνιο φάρο πίστης και ελπίδας σε κάθε πλου, σε κάθε φουρτούνα, σε κάθε δοκιμασία και πρόκληση.
Σήμερα όμως είναι μια διπλή γιορτή, μια πανηγυρική αναδρομή δόξας και εθνικής υπερηφάνειας. Τιμούμε τούτες τις ημέρες τη θρυλική δράση του Πολεμικού μας Ναυτικού κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους, τις Ναυμαχίες Έλλης και Λήμνου, οι οποίες σφράγισαν με ανεξίτηλα γράμματα την Ελληνική κυριαρχία στο Αιγαίο και άλλαξαν ριζικά τον ρου της ιστορίας του Έθνους.
Την παρούσα χρονική περίοδο, βιώνουμε ένα πολυσύνθετο και απαιτητικό φάσμα προκλήσεων ασφαλείας που εκδηλώνονται στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, στην άμεση γειτονιά μας. Οι απρόβλεπτες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, τη Βόρεια Αφρική και την Ερυθρά Θάλασσα, αναμφίβολα προβληματίζουν, επηρεάζουν άμεσα τα εθνικά μας συμφέροντα και δεν επιτρέπουν σε καμία περίπτωση εφησυχασμό. Αντιθέτως, απαιτούν εγρήγορση, στρατηγική διορατικότητα και επιχειρησιακή προνοητικότητα.
Μέσα σε αυτό το γεωπολιτικό περιβάλλον, στοιχειοθετείται ισχυρή σκοπιμότητα για ανάδειξη του ρόλου της Ελλάδας ως αξιόπιστου πυλώνα σταθερότητας, ως κράτους που δεν καταναλώνει, αλλά παρέχει ασφάλεια, που δεν ακολουθεί παθητικά τις εξελίξεις, αλλά συμβάλλει ενεργά στη διαμόρφωσή τους. Παράλληλα, αναδεικνύεται ως υψηλή προτεραιότητα τόσο η προβολή του ΠΝ ως παράγοντας ναυτικής ισχύος και αποτροπής, όσο και η ενίσχυση του επιχειρησιακού αποτυπώματος της χώρας στις περιοχές ζωτικών εθνικών συμφερόντων.
Άλλωστε, η πατρίδα μας, ως θαλασσοπόρο έθνος, αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στην προστασία των θαλάσσιων οδών και τη διασφάλιση του παγκόσμιου εμπορίου. Η Ασφάλεια της Ναυσιπλοΐας, η ελεύθερη διακίνηση αγαθών και ενέργειας, καθώς και η προστασία Ελληνικών συμφερόντων στη θάλασσα, συνιστούν προτεραιότητα για το ΠΝ. Μάλιστα, η θαλάσσια ασφάλεια αποτελεί και μία εκ των προτεραιοτήτων της τρέχουσας θητείας της χώρας μας στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών.
Ως αποτέλεσμα, η Ελλάδα, τιμά τις δεσμεύσεις της και σέβεται τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τη συμμετοχή της στον ΟΗΕ, το ΝΑΤΟ και την ΕΕ. Στο πλαίσιο αυτό, το Πολεμικό Ναυτικό συμμετέχει ενεργά με μονάδες, μέσα και προσωπικό σε επιχειρήσεις, αποστολές και συναφείς πρωτοβουλίες που προάγουν την ειρήνη και την ασφάλεια.
Ιδιαίτερης μνείας χρήζει η συμμετοχή στην Επιχείρηση ASPIDES της ΕΕ στην Ερυθρά Θάλασσα, όπου το ΠΝ, αναγνωρίζοντας τη ζωτική σημασία της ελεύθερης και ασφαλούς ναυσιπλοΐας, έχει αναλάβει και τη Διοίκηση της Επιχείρησης. Παράλληλα, το ΠΝ διατηρεί και την εν πλω Διοίκηση της Επιχείρησης IRINI της ΕΕ, στη θαλάσσια περιοχή της Λιβύης. Τα ανωτέρω συνιστούν απτά δείγματα της διεθνούς αναγνώρισης της ημέτερης επαγγελματικής αρτιότητας και αξιοπιστίας.
Αυτή τη στιγμή, περισσότερες από 30 μονάδες του ΠΝ επιχειρούν αναπτυγμένες σε εθνικό και συμμαχικό πλαίσιο, προάγοντας τα συμφέροντα και το κύρος της πατρίδας. Τους οφείλουμε βαθύτατη ευγνωμοσύνη, ειλικρινή εκτίμηση και απεριόριστο σεβασμό.
Παράλληλα, το ΠΝ προωθεί μια πολυδιάστατη ενεργή στρατιωτική διπλωματία. Έχοντας αναλάβει ένα ρόλο κλειδί στην προώθηση πρωτοβουλιών ασφαλείας, την προαγωγή αμυντικών συνεργειών και την οικοδόμηση δεσμών εμπιστοσύνης, λειτουργεί ως «δίαυλος επικοινωνίας και κατανόησης» μεταξύ των κρατών της Ανατολικής Μεσογείου και του Κόλπου, με έμφαση στην Κύπρο, την Αίγυπτο, το Ισραήλ, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, τη Σαουδική Αραβία, την Ινδία, και την Ιορδανία.
Επιπλέον, το ΠΝ καλλιεργεί εποικοδομητικά τη στρατηγική σχέση που διατηρεί η χώρα μας με τις ΗΠΑ και τη Γαλλία. Επιδιώκουμε την αξιοποίηση κάθε ευκαιρίας για προαγωγή της διμερούς συνεργασίας με τα Ναυτικά τους, τονίζοντας τη συμμετοχή μας στις Ομάδες Επιχειρήσεων Αεροπλανοφόρων που επιχειρούν στην Ανατολική Μεσόγειο. Η εν λόγω πρωτοβουλία, πέραν του προφανούς επιχειρησιακού οφέλους, συνιστά ταυτόχρονα και ένα σαφές, ηχηρό διπλωματικό μήνυμα με πολλαπλούς αποδέκτες.
Το σύνθετο περιβάλλον ασφαλείας, σε συνδυασμό με τη σύγχρονη τεχνολογική πρόοδο, αναδεικνύει με τον πλέον εμφατικό τρόπο την επιτακτική ανάγκη αναδιάρθρωσης και εκσυγχρονισμού της δομής δυνάμεων του ΠΝ. Συνεπώς, υιοθετούμε την αρχή του μετασχηματισμού, ενσωματώνουμε την καινοτομία στις επιλογές μας και εφαρμόζουμε λελογισμένη ισορροπία στη διάθεση πόρων, μεταξύ διαθεσιμότητας, ετοιμότητας, ανάπτυξης δυνατοτήτων και ενίσχυσης ικανοτήτων. Η εν λόγω προσαρμογή επιτάσσει τον εξορθολογισμό των Αποστολών που καλείται να αναλάβει το ΠΝ, σε συνδυασμό με την αναθεώρηση της Επιχειρησιακής Σχεδίασης και την προαγωγή της Διακλαδικότητας, ως μοναδική συνταγή για την επιτυχία στο σύγχρονο, ασύμμετρο Θέατρο Επιχειρήσεων. Η μετεξέλιξη του ΠΝ δεν είναι απλά επιλογή, είναι μονόδρομος προόδου και συνιστά ιστορική ευθύνη για όποιον «κρατά το πηδάλιο».
Ως εκ τούτου, αποτελεί προτεραιότητά η υλοποίηση στοχευμένων εξοπλιστικών προγραμμάτων για ανανέωση του Στόλου, με γνώμονα την υιοθέτηση καινοτόμων επιλογών και τεχνολογιών αιχμής, τα οποία θα εξυπηρετούν και θα εναρμονίζονται με τη νέα δομή του ΠΝ. Συγκεκριμένα, και όσον αφορά το πρόγραμμα των Φ/Γ BELHARRA, με χαρά σας μεταφέρω ότι την 18η Δεκ θα διεξαχθεί η τελετή παραλαβής, ονοματοδοσίας και ύψωσης σημαίας της ΚΙΜΩΝ, ενώ τον προηγούμενο μήνα υπεγράφη η Σύμβαση για την προμήθεια και 4ης. Η πρόσφατη δε σύναψη Μνημονίου Κατανόησης και Διακήρυξης Πρόθεσης με το Ιταλικό Ναυτικό για την πρόσκτηση φρεγατών τ. FREMM συνιστά μοναδική ευκαιρία. Επιπλέον, τα περιπολικά τύπου ISLAND είναι ήδη επιχειρησιακά διαθέσιμα και αναπτυγμένα στο Ανατολικό Αιγαίο, ενώ το 2026 επίκειται και η προμήθεια των περιπολικών τύπου PROTECTOR. Παράλληλα, η προμήθεια των Ε/Π ROMEO, σε συνδυασμό με τα πρόσφατα ενθαρρυντικά αποτελέσματα πτητικών δοκιμών των ΑΦΝΕ P-3, ενισχύουν σημαντικά την αεροπορική συνιστώσα του ΠΝ.
Επιπρόσθετα, έχουν δρομολογηθεί τα προγράμματα Εκσυγχρονισμού των φρεγατών ΜΕΚΟ, υποβρυχίων και ΤΠΚ, καθώς και η ανανέωση δυναμικού των Κ/Β και των Τ/Λ του Στόλου. Ειδικότερα, όσον αφορά στα προγράμματα εκσυγχρονισμού, σημειώνεται η δημιουργία κατάλληλης δομής που θα συντονίζει και θα παρακολουθεί την εξέλιξη των προγραμμάτων. Υπογραμμίζεται δε ότι, στην στελέχωση της εν λόγω δομής θα αξιοποιηθούν κατάλληλα Αξιωματικοί του ΠΝ: τόσο Ναυπηγοί απόφοιτοι του ΜΙΤ, όσο και Μηχανολόγοι, Ηλεκτρολόγοι και Μηχανολόγοι Όπλων, απόφοιτοι του NPS στις ΗΠΑ. Επιπλέον, εστιάζουμε στην υλοποίηση καινοτόμων προγραμμάτων υψηλής επιχειρησιακής αξίας, όπως τα Μη-επανδρωμένα συστήματα και την Κυβερνοασφάλεια. Συγκεκριμένα, στο πλαίσιο αναδιάρθρωσης της δομής δυνάμεων του ΠΝ, έχει εγκριθεί από το ΚΥΣΕΑ, πρόταση του ΠΝ για τη δημιουργία νέας Διοίκησης Μη Επανδρωμένων Συστημάτων αέρος, επιφανείας και ύπο-επιφανείας.
Τα εξοπλιστικά προγράμματα, πέραν του άμεσου και αυταπόδεικτου οφέλους στην επιχειρησιακή αξία του ΠΝ, δύναται να λειτουργήσουν ως καταλύτης για την ενίσχυση της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας. Πλέουμε με την κατεύθυνση του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας ότι οι ΕΔ δεν μπορεί -και δεν πρέπει- να περιορίζονται στον ρόλο του απλού καταναλωτή οπλικών συστημάτων. Αντιθέτως, ουσιαστική διασύνδεση των επιχειρησιακών τους αναγκών με την ανάπτυξη της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας, θα επιτρέψει στη χώρα μας να αποκτήσει όχι μόνο στρατηγική αυτονομία και τεχνολογική επάρκεια, αλλά και τη δυνατότητα να μετατρέψει την άμυνά της σε μοχλό οικονομικής ανάπτυξης και εθνικής ισχύος. Σε αυτό το πνεύμα, το ΠΝ στηρίζει τη σύνδεση του ΕΛΚΑΚ με το Κέντρο Καινοτομίας του Ναυτικού των ΗΠΑ που εδρεύει στο Naval Postgraduate School στο Monterey της Καλιφόρνια, με σκοπό τη συνέργεια μεταξύ των δύο οντοτήτων σε αντικείμενα αμυντικής τεχνολογίας.
Ωστόσο, ο πλέον ανεκτίμητος πολλαπλασιαστής ισχύος, το μεγαλύτερο μας πλεονέκτημα, διαχρονικά ήταν, είναι και θα παραμείνει το προσωπικό μας. Ο Ναύαρχος Κουντουριώτης είχε πολύ εύστοχα παρατηρήσει: «Καράβια άνευ ικανού έμψυχου υλικού, είναι μόλυβδος βαρύς βυθιζόμενος εντός ύδατος». Αυτό το έμψυχο υλικό, τα πληρώματά μας, τα στελέχη μας, δοκιμάζονται καθημερινά. Είναι ανεκτίμητες οι θυσίες, απρόβλεπτες οι προκλήσεις και δύσκολοι οι συμβιβασμοί στην προσωπική τους ζωή.
Τα τελευταία χρόνια καλούμαστε να διαχειριστούμε ταυτόχρονα δύο πρωτόγνωρες καταστάσεις. Αφενός τα στελέχη μας επιλέγουν διαφορετικές επαγγελματικές διαδρομές, αφετέρου το επάγγελμα του στρατιωτικού έχει καταστεί λιγότερα ελκυστικό ως επιλογή για τους νέους. Ως έχει αναδειχτεί τόσο στο Όραμά του Αρχηγού, όσο και στο Σχέδιο Πλου για το ΠΝ το 2025, θεωρούμε υποχρέωσή μας να ανασχέσουμε αυτή την εξέλιξη, να αναστρέψουμε αυτή την τάση, να διατηρήσουμε τους μελλοντικούς ηγέτες και να προσελκύσουμε τη νέα γενιά. Οφείλουμε να «ακούμε επιθετικά», να επιδείξουμε ενσυναίσθηση στις ανησυχίες τους και να κατανοήσουμε τις επιφυλάξεις τους.
Στο ΠΝ, ενστερνιζόμενοι τη σύγχρονη επιρρέπεια για επαγγελματική ευελιξία και κινητικότητα, υλοποιούνται καινοτόμες μεταρρυθμίσεις με στόχο τον εκσυγχρονισμό των συστημάτων εκπαίδευσης και την προσαρμογή των μηχανισμών ανθρώπινων πόρων. Ενδεικτικά σημειώνεται η αναβάθμιση των Στρατιωτικών Σχολών, τόσο οργανωτικά και ακαδημαϊκά, όσο και υλικοτεχνικά, καθώς και η εφαρμογή του σχεδίου CAREER PATH, το οποίο μέσω πολλαπλών ροών σταδιοδρομικής εξέλιξης, θα επιτρέψει την αξιοποίηση των ικανοτήτων και την ικανοποίηση των προσδοκιών της νέας γενιάς, καλλιεργώντας παράλληλα πνεύμα ηθικής, δικαιοσύνης και αξιοκρατίας.
Αγαπητοί Φίλοι,
Αναμφίβολα, οφείλουμε απέραντη ευγνωμοσύνη και στις οικογένειες των στελεχών του ΠΝ, στους αθόρυβους εκείνους συμπαραστάτες που αποτελούν πηγή έμπνευσης, στήριξης και αντοχής. Από αυτούς αντλούμε τη δύναμη και το θάρρος να συνεχίζουμε την πορεία μας, να στεκόμαστε όρθιοι μπροστά στο χρέος. Τα πληρώματα μας αποδίδουν τα μέγιστα όταν γνωρίζουν πως εκείνοι που αφήνουν στα απόνερά τους καθώς ανοίγονται στο πέλαγος, οι οικογένειες, τα αγαπημένα τους πρόσωπα, παραμένουν ασφαλείς, το ευ ζην είναι εξασφαλισμένο και οι ανάγκες τους εξυπηρετούνται. Αυτή η γνώση είναι η «άγκυρα» που κρατά σταθερό το φρόνημα μας, όταν είμαστε εν πλω, όταν είμαστε μακριά, όταν είμαστε απόντες.
Στο πλαίσιο αυτό, θεωρήσαμε υποχρέωσή μας, ως ελάχιστη αναγνώριση, επιδιώξαμε και ευοδώθηκε, τόσο η θέσπιση τού νέου επιδόματος Στόλου, όσο και η αύξηση των συμβατικών μισθολογικών αποδοχών. Ωστόσο, η ανταμοιβή των στρατιωτικών δεν μπορεί —και δεν πρέπει— να εξαντλείται σε αριθμούς, οφείλει να εκτείνεται σε ένα ευρύ φάσμα προνομίων, έμμεσων παροχών, μέτρων μέριμνας και ουσιαστικής υποστήριξης που εφαρμόζουμε για τις στρατιωτικές οικογένειες. Ενδεικτικά, σημειώνεται η βελτίωση υγειονομικών παροχών και ο εκσυγχρονισμός των εγκαταστάσεων του ΝΝΑ, η προώθηση στεγαστικών προγραμμάτων, η ενίσχυση των ευκαιριών παραθερισμού και η ανακαίνιση των υποδομών σε ΘΑΝ και ΘΑΥΝ, καθώς και η προνομιακή διάθεση αγαθών και υπηρεσιών από τον ΠΟΝ. Και όλο αυτό διότι πίσω από κάθε ναύτη, πίσω από κάθε υπαξιωματικό και αξιωματικό, υπάρχει μια οικογένεια, και πίσω από κάθε οικογένεια, ένα κομμάτι της Πατρίδας που αξίζει, προστασία, αξιοπρέπεια και σεβασμό.
Το ΠΝ αισθάνεται υπερηφάνεια για τους δεσμούς εμπιστοσύνης που έχει καλλιεργήσει με τον Έλληνα πολίτη και την ελληνική κοινωνία. Οι προκλήσεις της καθημερινότητας στη σύγχρονη εποχή δεν μας επιτρέπουν να περιορίσουμε τον ρόλο μας αποκλειστικά σε συμβατικές στρατιωτικές επιχειρήσεις και αποστολές. Ο κοινωνικός ρόλος του ΠΝ είναι πολυσχιδής και ουσιαστικός. Περιλαμβάνει, χωρίς να εξαντλείται, παροχή υγειονομικών υπηρεσιών, αεροδιακομιδές ασθενών, ενεργό συμμετοχή σε επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης, διάθεση ποσίμου ύδατος σε ακριτικά νησιά και συνδρομή σε περιοχές που πλήττονται από φυσικές καταστροφές. Επιπλέον, σημειώνεται η συνεισφορά των μονάδων του ΠΝ στη μεταφορά υλικού τόσο για την υποστήριξη έτερων Κλάδων των ΕΔ, όσο και προς όφελος φίλιων χωρών.
Η αναγνώριση του έργου και η εκτίμηση της πολυδιάστατης προσφοράς του ΠΝ, τόσο από τον Ελληνικό Εφοπλισμό, όσο και από πλήθος εταιρειών, ιδρυμάτων και ιδιωτών, εκφράζεται έμπρακτα μέσα από υψηλής αξίας δωρεές. Υφίσταται δε κατάλληλη πρόβλεψη ώστε αυτές να κατευθύνονται σε τομείς υψηλού ενδιαφέροντος για το ΠΝ, όπως στα Πλοία του Στόλου, στις Στρατιωτικές Σχολές, στο Ναυτικό Νοσοκομείο και σε κρίσιμες υποδομές. Ειδικά εδώ στη ΣΝΔ, έχουμε το προνόμιο να αξιοποιούμε σημαντικότατες δωρεές για κατασκευή νέου υπερσύγχρονου προσομοιωτή Ναυτιλίας, τον οποίο μάλιστα θα έχουμε τη χαρά να εγκαινιάσουμε εντός Δεκεμβρίου, αμφιθεάτρου, αθλητικών εγκαταστάσεων, καθώς και ανακαινίσεις σε ενδιαιτήσεις, διδακτήρια και το θεραπευτήριο. Πρωτοβουλίες με σημαντικό αντίκτυπο στην ποιότητα διαβίωσης και εκπαίδευσης των μελλοντικών Αξιωματικών του ΠΝ.
Για όλη αυτή την ανιδιοτελή προσφορά εκφράζουμε την ειλικρινή και βαθιά ευγνωμοσύνη μας. Η γενναιοδωρία των δωρητών, ως καρπός πατριωτισμού αποτελεί φωτεινό παράδειγμα προς μίμηση. Είμαι βέβαιος πως ο ιστορικός του μέλλοντος θα τους καταγράψει επάξια στις σελίδες της εθνικής μνήμης ως ευεργέτες του Έθνους.
Μέλη της μεγάλης οικογένειας του ΠΝ,
Εδώ στην ίδια Πλατεία, τον Ιανουάριο του 2024, κατά την ανάληψη των καθηκόντων μου, σήμανα την έναρξη του Πλου και σας παρότρυνα να “ακολουθήσετε κινήσεις πρωτόπλου”, ενώ πέρυσι ανήμερα του Αϊ Νικόλα παρήγγειλα να διατηρήσουμε «γραμμή πορεία».
Ωστόσο, οι εύθραυστες ισορροπίες στον εγγύς γεωπολιτικό χώρο, σε συνδυασμό με τις προκλήσεις που δοκιμάζουν το “πλήρωμα”, έχουν ως αποτέλεσμα τη συνεχή μεταβολή των συνθηκών του πλου. Ως εκ τούτου, ως Ναυτίλοι οφείλουμε να εξάγουμε τακτικά “στίγματα ακριβείας”, για επίγνωση της θέσης μας. Συναφώς, το Φεβ 2025 το ΠΝ κατήρτισε Σχέδιο Πλου που συνιστά κατευθύνσεις προς τα στελέχη του ΠΝ, τις οδηγίες πλου, στοχευμένες επιλογές των “ιθυντήριων σημείων”, τα οποία θα επιτρέψουν την τήρηση ορθής πορείας που θα μας φέρει έγκαιρα, αποτελεσματικά και ασφαλώς στον προορισμό μας, στο “Λιμένα Κατάπλου” μας.
Χαράσσουμε λοιπόν «σταθερή πορεία» προς το μέλλον, με «κινητήρια δύναμη» την ιστορία μας, «φάρο» και «πλοηγό» τη ναυτική μας παράδοση, και «λιμένα κατάπλου» ένα ισχυρό και σύγχρονο ΠΝ, ικανό να προβάλει Ναυτική Ισχύ και αξιόπιστη Αποτροπή, προστατεύοντας τα κυριαρχικά δικαιώματα και υπερασπίζοντας τα εθνικά συμφέροντα της πατρίδας μας.
Συνεχίζουμε λοιπόν τον «πλου» μας ακάθεκτοι, ατενίζοντας με βλέμμα νικητή και ιδιοκτήτη τις ελληνικές θάλασσες, διότι έχουμε την ψυχή του πληρώματός στο πηδάλιο και τον Άγιο Νικόλαο στην πλώρη μας.
Μέγα το της Θαλάσσης Κράτος! Ζήτω το Έθνος! Ζήτω το Πολεμικό Ναυτικό! Μεθ’ ορμής ακαθέκτου!!”
