H εταιρία Kratos defence solutions, που είναι γνωστή για μια σειρά μη επανδρωμένων αεροχημάτων τεχνολογίας στελθ, στον χώρο των «loyal wingman» (περιλαμβανομένου και του XQ-58A Valkyrie), αρέσκεται να ανατρέχει στην ελληνική μυθολογία και η παρουσίαση του νέου μοντέλου της, με την ευκαιρία την ανακοίνωσης των οικονομικών αποτελεσμάτων της για το προηγούμενo οικονομικό έτος, αποδέσμευσε την πρώτη απεικόνιση (CGI) του αεροχήματος που ακούει στο όνομα «Thanatos».
Η «προσωποποίηση» όμως του Θανάτου δεν συνοδεύτηκε από περισσότερα στοιχεία, ενώ το μόνο άλλο που προσέθεσε (πέραν φυσικά της εμφάνισης) στο πρόγραμμα -που ήταν γνωστό σαν πλαίσιο από το 2019- ήταν ότι με τα εμβλήματα της USAF που φέρει, προφανώς αφορά την Αμερικανική Αεροπορία ως πελάτη.
Κατά τα άλλα, το «Thanatos» εμφανίζεται να αποτελεί πλήρης εφαρμογή όλων των προβλέψεων τεχνολογίας VLO (Very Low Observable) με το χαρακτηριστικό πεπλατυσμένο ρύγχος, ημιβυθισμένες στην άτρακτο εισαγωγές αέρα για να μην αποκαλύπτουν το κινητήριο σύστημα σε ραντάρ και εξαγωγές που παραμένουν κρυμμένες στο χείλος εκφυγής, χωρίς φυσικά κάθετα σταθεροποιητικά πτερύγια.
Πιστεύεται ότι το «Thanatos» είναι μια από τις προτάσεις του περίφημου προγράμματος CCA (Collaborative Combat Aircraft). Το «συνεργατικό» αυτό αεροσκάφος, στον ρόλο που πλέον έχει καθιερωθεί να ονομάζεται «loyal wingman», σύμφωνα με τα τρέχοντα σχέδια της USAF θα αποκτηθεί «τουλάχιστον σε 1.000 μονάδες», δύο CCA για καθένα από τα 200 συστήματ από αυτό που αποκαλείται μαχητικό έκτης γενιάς, σήμερα υπό εξέλιξη) και αντίστοιχα ζεύγη, αρκετά για 300 F-35A.
Όπως είχαμε αναλύσει στην «Πτήση» 40, του Σεπτεμβρίου 2023, το NGAD (New Generation Air Dominance) είναι ένα «σύστημα-συστημάτων» που αποτελείται από τουλάχιστον δύο συνιστώσες, μια επανδρωμένη (ή ίσως επιλεκτικά επανδρωμένη) και μια μη επανδρωμένη, δηλαδή το CCA.
«Αντίστοιχα άγνωστα με το κύριο αεροσκάφος της «οικογένειας» NGAD είναι και τα CCA (Collaborative Combat Aircraft), τα οποία, και μόνο από το γεγονός ότι αναφέρονται ως οικογένεια, είναι για πολλούς απόδειξη ότι πρόκειται για περισσότερα από ένα, είτε εκδόσεις μιας βασικής σχεδίασης για ποικίλους ρόλους είτε όμως και εντελώς διαφορετικές πλατφόρμες με κάποια κοινά χαρακτηριστικά.
Ενδείξεις περί αυτού έχει δώσει και πάλι ο υφυπουργός Αεροπορίας Κένταλ, ο οποίος έχει αναφερθεί σε έως και πέντε διαφορετικά CCA που θα πλαισιώνουν την επανδρωμένη συνιστώσα του NGAD με διάφορους ρόλους, ανάμεσά τους ISR (Intelligence, Surveillance, Reconnaissance), ηλεκτρονικού πολέμου (δρώντας ως αεροχήματα-δολώματα για παραπλάνηση, ακόμη και ως αναλώσιμα για να προσελκύουν το εχθρικό πυρ), ως φορείς όπλων (τόσο αέρος-αέρος όσο και αέρος-εδάφους) επεκτείνοντας τη δυνατότητα δράσης του συνολικού συστήματος κ.ά.
Η μη ξεκάθαρη εικόνα σχετικά με τα CCA γίνεται ακόμη πιο θολή εξαιτίας αναφορών στο κόστος τους, αφού οι σχετικές δηλώσεις αφήνουν άφθονο περιθώριο παρανοήσεων. Η χαρακτηριστικότερη περίπτωση είναι και πάλι οι δηλώσεις του υφυπουργού Κένταλ, ότι δηλαδή το κόστος των μη επανδρωμένων συνιστωσών θα πρέπει να είναι λιγότερο από το ήμισυ των επανδρωμένων. Αν αυτό εφαρμοστεί αποκλειστικά στο πλαίσιο του NGAD, αυτό θα σημαίνει ότι κάθε CCA θα έχει κόστος το μισό από τις… μερικές εκατοντάδες εκατομμυρίων δολαρίων που θα κοστίζει το επανδρωμένο αεροσκάφος. Δηλαδή το CCA θα έχει πολλαπλάσιο κόστος από το F-35 με το οποίο θα συνεργάζεται επίσης. Άλλοι βέβαια υποστηρίζουν ότι η δήλωση Κένταλ, αν και αόριστη, θα πρέπει να αναχθεί στο JSF, προσδιορίζοντας το κόστος των CCA στα 40 περίπου εκατ. δολάρια (με σημείο αναφοράς τα $80 εκατ. περίπου που κοστίζει σήμερα το F-35A).
Κάποιοι θεωρούν επίσης ότι τα CCA όχι μόνο θα είναι διαφορετικά μέλη μιας ευρύτερης οικογένειας, αλλά ότι μπορεί τελικά να εξελιχθούν σε μια αυτόνομη κατηγορία αεροσκαφών, πολύ πέρα από συνεργατικές πλατφόρμες στα NGAD ή τα F-35. Επισημαίνουν μάλιστα ότι σε μια τέτοια περίπτωση και με την ικανότητα αυτόνομης δράσης την οποία θα έχουν, θα μπορούν να πλαισιώνουν οποιαδήποτε πλατφόρμα της USAF, είτε για προστασία είτε ως βραχίονας πρόσθετων δυνατοτήτων με επιπλέον αισθητήρες, περιλαμβανομένων των E-7 (που όπως έχει ανακοινωθεί θα αντικαταστήσουν τα E-3) και των KC-46A σε επέκταση των καθηκόντων τους.»
Φυσικά, μόνο ο χρόνος μπορεί να δείξει ποιος θα δικαιωθεί, με κάποιες πρώτες ίσως ενδείξεις, όταν γίνουν οι αναθέσεις συμβολαίων στο πρόγραμμα CCA μέσα στο 2024.
