Η κλάση FREMM, γνωστή και ως Bergamini στην ιταλική έκδοση, αποτελεί μια σειρά φρεγατών πολλαπλών ρόλων που αναπτύχθηκε από κοινού από τις εταιρείες Naval Group της Γαλλίας και Fincantieri της Ιταλίας. Το πρόγραμμα ξεκίνησε στα μέσα της δεκαετίας του 2000 με στόχο την αντικατάσταση παλαιότερων φρεγατών σε γαλλικό και ιταλικό ναυτικό.
Για την Ιταλία, η FREMM-IT περιλαμβάνει δέκα μονάδες, τέσσερις της παραλλαγής ASW για ανθυποβρυχιακό και έξι της παραλλαγής GP για γενική χρήση, με συνολικό κόστος περίπου 5,9 δισεκατομμυρίων ευρώ. Κάθε πλοίο έχει μήκος 144,6 μέτρα, πλάτος 19,7 μέτρα και εκτόπισμα 6.700 τόνων πλήρους φορτίου. Η ταχύτητα φτάνει τα 30 κόμβους, ενώ η αυτονομία είναι 6.800 ναυτικά μίλια με ταχύτητα 15 κόμβων. Το προωστήριο σύστημα έχει διάταξη CODLAG, με έναν στροβιλοκινητήρα LM2500+G4 της General Electric/Avio ισχύος 32 MW, δύο ηλεκτρικούς κινητήρες Jeumont Electric ισχύος 2,5 MW ο καθένας, και τέσσερις γεννήτριες diesel Isotta Fraschini V1716 T2ME, η καθεμία με ηλεκτρική ισχύ 1,68 MW. Οι γεννήτριες αυτές, 16-κύλινδρες σε διάταξη V, παράγουν συνολική ηλεκτρική ισχύ περίπου 6,72 MW για χαμηλές ταχύτητες και ηλεκτρική πρόωση, ενώ το σύστημα επιτρέπει ελάχιστο θόρυβο, ιδιαίτερα χρήσιμο χαρακτηριστικό για αποστολές ASW.
ΕΞΕΛΙΞΗ: Υπογράφηκε το Μνημόνιο για τις 2+2 ιταλικές φρεγάτες Bergamini
Οι LM2500 είναι γνωστοί στο Πολεμικό Ναυτικό από τη χρήση τους στις φρεγάτες κλάσης ΜΕΚΟ 200ΗΝ, κάτι που διευκολύνει τη συντήρηση και εκπαίδευση των μηχανικών μας. Δεν υπάρχουν σημαντικές διαφορές στο προωθητικό σύστημα μεταξύ παραλλαγών ASW και GP, καθώς και οι δύο χρησιμοποιούν την ίδια διαμόρφωση για ευελιξία.
Η προσφορά για τις δύο ιταλικές φρεγάτες FREMM-IT στο Πολεμικό Ναυτικό προέκυψε ως χρυσή ευκαιρία με πρωτοβουλία της κατασκευάστριας εταιρείας Fincantieri, η οποία εντοπίστηκε και υιοθετήθηκε άμεσα από το Πολεμικό Ναυτικό. Σε συμφωνία που υπεγράφη τον Σεπτέμβριο του 2025 μεταξύ Ελλάδας και Ιταλίας, προβλέπεται η αγορά δύο φρεγατών που βρίσκονται ήδη σε υπηρεσία στο ιταλικό ναυτικό, συγκεκριμένα οι ITS Carlo Bergamini (F590) και ITS Virginio Fasan (F591). Το κόστος για αυτές τις δύο ανέρχεται σε περίπου 700 εκατομμύρια δολάρια, με παράδοση το 2028 και το 2029 αντίστοιχα.
Οι φρεγάτες αυτές θα μεταφερθούν με ελάχιστες τροποποιήσεις, διατηρώντας την ιταλική διαμόρφωση, αλλά προσαρμοσμένες στα ελληνικά πρότυπα λειτουργίας. Στη συνέχεια, το Πολεμικό Ναυτικό θα προχωρήσει στην αγορά δύο ακόμη μονάδων από τις υπάρχουσες της ιταλικής κλάσης, συγκεκριμένα τις ITS Carlo Margottini (F592) και ITS Luigi Rizzo (F595), ενισχύοντας έτσι τον στόλο με τέσσερις φρεγάτες υψηλών ικανοτήτων. Αυτή η κίνηση έρχεται μετά από αποτυχημένες προσπάθειες να βρεθεί λύση για παρόμοια πλοία και συμπληρώνει την απόκτηση φρεγατών Belharra από τη Γαλλία.
ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΟ: Ενήμερο και προετοιμασμένο το ΠΝ για το τελικό κόστος των Bergamini
Οι FREMM-IT σχεδιάστηκαν για κάθε είδους αποστολές, από επιτήρηση στη ανοιχτή θάλασσα μέχρι συμμετοχή σε συμμαχικές επιχειρήσεις. Το σκάφος έχει χαμηλή υπογραφή ραντάρ λόγω σχήματος και υλικών, ενώ μπορεί να φιλοξενεί δύο ελικόπτερα MH-60R Romeo. Σε ελληνική υπηρεσία οι ΜΜ40 Exocet θα αντικαταστήσουν τους Marte. Αναμένεται δηλαδή να ενσωματωθούν πυραύλοι MM40 Exocet Block 3c, μάλλον από το υπάρχον απόθεμα του ΠΝ. Η επιλογή αυτή βασίζεται σε συμβατότητα με υφιστάμενα συστήματα του Πολεμικού Ναυτικού και σε χαμηλότερο κόστος από νεότερες εναλλακτικές. Επιπλέον, όλα δείχνουν ότι σε ελληνική υπηρεσία, τα πλοία θα λάβουν κάποια στιγμή στο μέλλον επιπλέον εκτοξευτές SYLVER A50 ή A70, αυξάνοντας την ικανότητα φόρτωσης πυραύλων Aster για βελτιωμένη αεράμυνα.

Η απόκτηση ξεκινά με τις δύο πρώτες φρεγάτες, που είναι GP και ASW αντίστοιχα, επιτρέποντας άμεση ενίσχυση της ικανότητας του ΠΝ. Η εκπαίδευση του πρώτου πληρώματος θα γίνει σε συνεργασία με την Ιταλία, με χρήση προσομοιωτών και κοινές ασκήσεις. Συνολικά, η συμφωνία ενισχύει τη συνεργασία Ελλάδας-Ιταλίας, με πιθανές ανταλλαγές τεχνολογίας και κοινές αποστολές στην Μεσόγειο.
Οι παραλλαγές ASW και GP: Διαφορές σε σχεδιασμό και δυνατότητες
Η κλάση FREMM-IT διακρίνεται σε δύο κύριες παραλλαγές, την ASW για εξειδίκευση στον ανθυποβρυχιακό πόλεμο και την GP για γενικές αποστολές. Η διαφορά ξεκινά από τον σχεδιασμό του σκάφους, καθώς η ASW έχει ενισχυμένη ηχομόνωση και χαμηλότερη θόρυβο προώθησης, με χώρο για sonar εξοπλισμό, ενώ η GP διατηρεί παρόμοιο σχήμα αλλά με μεγαλύτερη εστίαση σε όπλα κρούσης. Και οι δύο μοιράζονται κοινή πλατφόρμα, με μήκος 144,6 μέτρα και εκτόπισμα 6.700 τόνων, αλλά η ASW φιλοξενεί ως 201 άτομα (συμπεριλαμβανομένων 133 βασικού πληρώματος), ενώ η GP 199 (131 βασικό πλήρωμα). Ουσιαστικά και τα δύο πλοία χρειάζονται πολύ λιγότερο προσωπικό από τις φρεγάτες που υπηρετούν τώρα στο ΠΝ.
ΑΝΑΛΥΣΗ: Έτσι θα προχωρήσει το Πολεμικό Ναυτικό με τις ιταλικές Bergamini
Στην ASW, το κύριο χαρακτηριστικό είναι το συρόμενο sonar CAPTAS-4 της Thales και το σταθερό sonar UMS 4110 CL. Επιπλέον, η ASW διαθέτει τέσσερις εκτοξευτές MILAS για ανθυποβρυχιακούς πυραύλους, που φτάνουν τα 30 χιλιόμετρα, και δύο τριπλούς σωλήνες για τορπίλες MU90. Δύο πυροβόλα Strales 76mm/62 καλύπτουν το πλοίο, ένα μπροστά και ένα πάνω στο hangar, με δυνατότητα καθοδηγούμενων βλημάτων. Από το 2017, προστέθηκαν δύο SITEP MASS CS-424 για άμυνα από τορπίλες, που εκτοξεύουν decoys για αυτό το λόγο.
Η GP παραλλαγή εστιάζει σε κρούση επιφανείας, με οκτώ εκτοξευτές Teseo Mk2/A πυραύλων εμβέλειας 180 χιλιομέτρων. Ξεχωρίζει οπτικά από το πυροβόλο 127mm/64 Vulcano μπροστά με εντυπωσιακή εμβέλεια (έως 100 χιλιόμετρα για βλήματα με καθοδήγηση GPS) και ένα Strales 76mm/62 πίσω. Το CAPTAS-4 δεν είναι στάνταρ, αλλά στην περίπτωση του Πολεμικού Ναυτικού, όλες οι φρεγάτες θα λάβουν το CAPTAS-4, κάνοντας και τις GP εξίσου ικανές για κυνήγι υποβρυχίων, όπως στις πρόσφατες GP-e εκδόσεις που πωλήθηκαν στην Αίγυπτο.

Η GP φέρει επίσης μεγαλύτερο RHIB 11 μέτρων στο πίσω μέρος για δράση ειδικών δυνάμεων, και δύο RWS 25mm της OTO Melara για κοντινή άμυνα. Και οι δύο παραλλαγές οπλίζονται με 16 κελιά SYLVER A50 για πυραύλους Aster 15/30 κατά αεροσκαφών, με εμβέλεια 120 χιλιομέτρων για τον Aster 30.
Τα ηλεκτρονικά συστήματα: Ραντάρ, ηλεκτρονικός πόλεμος και CMS ATHENA
Τα ηλεκτρονικά συστήματα των FREMM-IT αποτελούν τον πυρήνα της επιχειρησιακής ικανότητας, και θεωρούνται σαν state of the art της κατηγορίας τους. Το κύριο ραντάρ είναι το Leonardo Kronos Grand Naval, ένα multi-functional AESA 3D radar που λειτουργεί σε C-band. Χρησιμοποιεί GaAs τεχνολογία με χιλιάδες T/R modules για ταυτόχρονη ανίχνευση και παρακολούθηση στόχων. Καλύπτει γωνία 360 μοιρών μέσω τεσσάρων πλευρικών πάνελ, με εμβέλεια άνω των 400 χιλιομέτρων για stealth στόχους και ικανότητα ECCM κατά παρεμβολών. Το Kronos ενσωματώνεται με το σύστημα SAAM-ESD για καθοδήγηση Aster, υποστηρίζοντας ταυτόχρονα 1.000+ tracks.
ΑΝΑΛΥΣΗ: Φρεγάτες Bergamini, ας μην προστεθούν στις άλλες “ιταλικές ευκαιρίες” που χάσαμε
Σε σύγκριση με παλαιότερα PESA ραντάρ όπως το EMPAR ή το γαλλικό HERACLES, το Kronos προσφέρει μεγαλύτερη πιθανότητα εντοπισμού και γρηγορότερη ενημέρωση, ιδανικό για υψηλής έντασης επιχειρήσεις με εκατοντάδες στόχους. Επιπλέον, υπάρχει radar επιφανείας RAN-30X/I για OTH εντοπισμό, και ένα SPS-732 X-band για χαμηλα ιπτάμενους στόχους, με λειτουργία LPI για αεροσκάφη ή πυραύλους stealth.
Το σύστημα ηλεκτρονικού πολέμου βασίζεται στο MM/SMQ-765, που περιλαμβάνει ESM και ECM. Η σουιτα ESM της ELT Elettronica ανιχνεύει ραντάρ και επικοινωνίες σε φάσμα 0,5-40 GHz (ανώτερο του αντίστοιχου της FDI που καλύπτει μόνο 2-20GHZ), ταξινομώντας απειλές αυτόματα και παρέχοντας κατεύθυνση προέλευσης με ακρίβεια 1 μοίρα απόκλιση. Το ECM Nettuno 4100-JASS χρησιμοποιεί ενεργητικές παρεμβολές με ψηφιακά patterns για εξουδετέρωση πυραύλων και ραντάρ, ενώ ο παρεμβολεας ZeuS, σε νεότερες εκδόσεις, προσθέτει DRFM τεχνολογία για ψευδή σήματα.

Υπερέχει των FDI και στην ύπαρξη IRST SASS, που μπορεί να εντοπίζει θερμικές υπογραφές σε 20 χιλιόμετρα χωρίς άλλη προειδοποίηση, τελείως παθητικά. Το πλοίο ενσωματώνει decoys όπως SCLAR-H (ή ODLS-20 από την 7η μονάδα) για IR/ραντάρ decoys, και SLAT για άμυνα κατά τορπιλών με C-310 jammers. Στην ελληνική έκδοση, θα τοποθετηθεί και το σύστημα αντι-drone Κένταυρος της ΕΑΒ, για παρεμβολές σε μη επανδρωμένα αεροσκάφη
Το CMS ATHENA της Leonardo είναι το κεντρικό σύστημα διαχείρισης μάχης, γνωστό ως Architecture & Technologies Handling Electronic Naval Applications. Χρησιμοποιεί 21 πολυλειτουργικές κονσόλες με τρεις οθόνες η καθεμία, 17 στον κεντρικό χώρο ελέγχου, δύο σε εφεδρικό σημείο (διπλό κέντρο επιχείρησεων δηλαδή, σε περίπτωση που χτυπηθεί το πρώτο), μία στη γέφυρα και μία σε δωμάτιο σχεδιασμού επιχειρήσεων. Το ATHENA ενσωματώνει δεδομένα από όλους τους αισθητήρες του πλοίου, δημιουργώντας…
Η συνέχεια στο navaldefence.grnavaldefence.gr