Γράφαμε χθες πως η διεξαγωγή του ΚΥΣΕΑ δεν απέδωσε κάποιο επίσημο νέο σχετικά με την αναβάθμιση των 4 φρεγατών ΜΕΚΟ, ένα πρόγραμμα πρώτης προτεραιότητας για το Πολεμικό Ναυτικό. Το οποίο “καταβυθίστηκε” και αυτό στα μνημονιακά χρόνια και εδώ και καιρό παραμένει σε ένα δύσβατο τοπίο συνεχών διαπραγματεύσεων με την γερμανο-ολλανδική κοινοπραξία, TKMS και Thales Nederland, που έχει κληθεί να το αναλάβει.
Στο ΚΥΣΕΑ πάντως επιβεβαιώθηκε η πρόθεση το πρόγραμμα να προχωρήσει το ταχύτερο δυνατόν, ενώ υπήρξαν και συναντήσεις στελεχών του ΥΠΕΘΑ και της ηγεσίας του Ναυτικού με την κοινοπραξία. Τι έχουμε λοιπόν ως τελευταία καταγραφή εξελίξεων, την οποία μεταφέρουμε με επιφύλαξη:
- Το πρόγραμμα γίνεται προσπάθεια να “κλείσει” με σύμβαση εντός του έτους, αν όλα πάνε καλά και μέσα στο καλοκαίρι, μετά τις Ευρωεκλογές.
- Η όλη προσπάθεια συνεχίζει να αφορά και τα 4 πλοία (παρεκτός εκπλήξεων της τελευταίας στιγμής).
- Δεν υπάρχει ακόμη συμφωνία στο τελικό κόστος καθώς από αρχική (υπεραισιόδοξη στο χαμηλό) τιμολόγηση στα 605 εκατομμύρια ευρώ, όταν παρουσιάστηκε το πλήρες φάσμα εργασιών και απαιτήσεων (scope of work), φθάσαμε στα 900 εκατ. Εδώ -το ξαναγράφουμε για πολλοστή φορά- φάνηκε πως η αρχική προσφορά των άλλων δύο διεκδικητών του πρόγραμματος, που τελικά αποκλείστηκαν, της Babcock και της Lockheed Martin, που ήταν κάπου στα 800 εκατ. ήταν τελικά και πολύ πιο ρεαλιστική.
- Σήμερα γίνεται προσπάθεια το κόστος να μειωθεί και να φθάσει κάπου στο “μέσο” της διαφοράς, δηλαδή στα 700-750 εκατομμύρια. Σημαντικό όμως στοιχείο της συγκράτησης του κόστους θα είναι τι ακριβώς αναβαθμίσεις και επισκευές θα διαλέξει το Ναυτικό. Άρα εδώ παραμένει η αναμονή να δούμε ποια διαμόρφωση των πλοίων θα συμφωνηθεί (π.χ. τι θα γίνει με σόναρ).
- Θετικό στοιχείο έχουμε -με στοιχείο έκπληξης όμως και με αρκετές οικονομικές επεκτάσεις- στο ότι προκρίνεται να αναλάβει το έργο το Ναυπηγείο Σαλαμίνος. Το ίδιο δηλαδή που έχει πάρει από τη Naval Group και την κατασκευή των μπλοκ του κύτους των φρεγατών FDI, και αποδίδει και αξιόλογη ποιότητα και συνέπεια. Όπως φαίνεται εκτιμήθηκε εδώ η ετοιμότητα και η ικανότητα του συγκεκριμένου ναυπηγείου να αναλάβει τέτοια εργασία όπως η αναβάθμιση των ΜΕΚΟ. Οι προεκτάσεις όμως μιας τέτοιας επιλογής είναι βέβαια τι θα σημάνει η απώλεια της όποιας σύμβασης από το Ναυπηγείο Σκαραμαγκά που εμφανιζόταν το πιο πιθανό ή και από το Ναυπηγείο Ελευσίνας (αν και το τελευταίο δεν διεκδίκησε ευθέως το έργο).
- Παραμένει όπως διαφαίνεται η ανάγκη η όποια συμφωνία γίνει για την αναβάθμιση, να πρέπει να νομοθετηθεί από τη Βουλή, καθώς θα απέχει από το τυπικό ελληνικό πλαίσιο αμυντικών συμβάσεων. Το ίδιο δηλαδή που έχει γίνει και για τα Rafale και τις FDI.
Στα παραπάνω να σχολιάσουμε τα εξής: Η μεγάλη καθυστέρηση υλοποίησης του προγράμματος των ΜΕΚΟ δεν μπορεί να γίνει παράγοντας ακύρωσης του. Τα καράβια παραμένουν αυτή τη στιγμή τα καλύτερα του Στόλου και ακόμα και όταν έρθουν οι FDI ΗΝ, θα παραμείνουν κρίσιμο αριθμητικό και ποιοτικό στοιχείο το οποίο είναι αδύνατον, από πλευράς εθνικής άμυνας, να “εγκαταλειφθεί” και να αφεθεί στην απαξίωση.
Το Πολεμικό Ναυτικό χρειάζεται μεγάλα πλοία, για σκληρή ισχύ στην ακραία περίπτωση σύγκρουσης, γενικότερα όμως για ειρηνικές αποστολές και επίδειξη σημαίας, για προβολή ισχύος εντός εθνικών υδάτων, οριοθετημένης ΑΟΖ και θαλασσίων ζωνών εθνικού ενδιαφέροντος και βέβαια για διεθνείς υποχρεώσεις. Και προφανώς για εκπαίδευση πληρωμάτων και κυβερνητών, ώστε να μην “σπάσει η αλυσίδα” ετοιμότητας και εξέλιξης τους. Όλα αυτά, απαιτούν την αναβάθμιση των ΜΕΚΟ, ώστε να συνεχίσουν να προσφέρουν αρκετά χρόνια.
Επίσης ήδη η χώρα μας έχει κάνει μια τεράστια επένδυση στην συγκεκριμένη κλάση πλοίων, με υποδομές, ανταλλακτικά, εκπαίδευση, ενσωμάτωση τους, παραγωγή τακτικών και σεναρίων άμυνας. Άρα όλη αυτή η επένδυση, και σημαντικών κονδυλίων και τεχνογνωσίας και χρόνου υπηρεσίας, πρέπει να αποσβεστεί με το μεγαλύτερο παραγωγικό χρόνο υπηρεσίας των πλοίων.
Συμπέρασμα: Παραμονές Πάσχα 2024, “αναστάσιμο μήνυμα” για τις ΜΕΚΟ δεν είδαμε, υπάρχει όμως θετική εξέλιξη που ελπίζουμε να αποδώσει το συντομότερο.
