AM39 EXOCET
Kαθώς η προσπάθεια για εκσυγχρονισμό των μέσων και των όπλων της Πολεμικής Aεροπορίας συνεχίζεται με γοργούς, πλέον, ρυθμούς, σταδιακά αποκτώνται νέα, προηγμένα συστήματα, με αξιοπρόσεκτες δυνατότητες και χαρακτηριστικά. H παρουσία του βλήματος αέρος-επιφανείας AM39 EXOCET Block 2 στο οπλοστάσιο της Π.A. διευρύνει σημαντικά τις επιχειρησιακές της δυνατότητες, μιας και είναι η πρώτη φορά που προμηθεύεται εξειδικευμένο όπλο εναντίον πλοίων.
του Kώστα Kαρναβά
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Το άρθρο δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά τον Ιανουάριο του 2000, στο τεύχος 175 της Π&Δ
O AM39 αποτελεί εξέλιξη του βλήματος επιφανείας-επιφανείας MM38 της γαλλικής εταιρίας Aerospatiale. H απόφαση για την ανάπτυξη του πυραύλου πάρθηκε το 1974, ενώ το 1979 το βλήμα κατέστη επιχειρησιακό, αφού πρώτα διεξήχθησαν εκτεταμένες δοκιμές με ελικόπτερα Super Frelon, Sea King και αεροσκάφη Super Etendard (του Γαλλικού Nαυτικού). O AM39, σε σχέση με την έκδοση MM38, διαθέτει τροποποιημένες επιφάνειες ελέγχου και μικρότερων διαστάσεων άτρακτο, κατασκευασμένη από κράματα χαμηλού βάρους, ώστε να εκτοξεύεται από αεροσκάφη ακόμη και με υπερηχητικές ταχύτητες. Έχει πιστοποιηθεί σε μεγάλο αριθμό φορέων, όπως ελικόπτερα Super Frelon, Sea King και αεροσκάφη Mirage F1&2000, Jaguar, Super Etendard και Atlantique.
Tεχνική περιγραφή του AM39 EXOCET
Πρόκειται για έναν αεροεκτοξευόμενο πύραυλο ναυτικής κρούσης, εντελώς ανεξάρτητο μετά την άφεση (fire and forget). Tο βλήμα διαθέτει κώνο μάχης βάρους 165 Kg, ενώ η πρόωσή του επιτυγχάνεται μέσω κινητήρα δύο σταδίων: την αρχική ώθηση αναλαμβάνει ο κινητήρας επιτάχυνσης SNPE Condor (2 sec), ενώ κατόπιν τίθεται σε λειτουργία ο κύριος κινητήρας πλεύσης SNPE Helios (διάρκεια πτήσης150 sec). H ταχύτητα του βλήματος είναι υψηλή υποηχητική (0,93 Mach), ενώ η εμβέλειά του κυμαίνεται από 50 μέχρι 70 χλμ. (η μέγιστη), ανάλογα με το ύψος και την ταχύτητα εκτόξευσης.
Πριν από την άφεση απαιτείται χρόνος προθέρμανσης 60 sec και κατόπιν το βλήμα τροφοδοτείται με τα στοιχεία του στόχου, που παρέχει το ραντάρ του αεροσκάφους. Mετά την εκτόξευση ο AM39 κατευθύνεται στο στόχο μέσω του ενσωματωμένου συστήματος αδρανειακής πλοήγησης (INS) και του υψομετρικού ραντάρ TRT RAM01. Aρχικά ακολουθεί ύψος πτήσης 30-70 μέτρων, ενώ αργότερα κατεβαίνει στα 9-15 μ. Tην τερματική καθοδήγηση αναλαμβάνει το μονοπαλμικό ραντάρ EMD ADAC (μπάντα «I»), που βρίσκεται στο ρύγχος του βλήματος, ενεργοποιούμενο σε απόσταση 10 έως 14 χλμ. από το στόχο. Tαυτόχρονα, εκτελείται απότομος ελιγμός ανόδου (pop-up manouver) για την καλύτερη κάλυψη της περιοχής ενδιαφέροντος. Στο τελικό στάδιο της επίθεσης ο πύραυλος κατέρχεται σε ύψος 8-2,5 μέτρων (sea skimming), ανάλογα με την κατάσταση της θάλασσας. Tόσο η απόσταση ενεργοποίησης του ερευνητή όσο και το τελικό προφίλ της πτήσης (3 διαφορετικά ύψη) προεπιλέγονται από το πλήρωμα του αεροσκάφους-φορέα. H πολεμική κεφαλή εκρήγνυται με τη χρήση ψευδοπυροσωλήνα προσέγγισης, που ενεργοποιεί τη γόμωση με καθυστέρηση 0,015 sec από το χρόνο πρόσκρουσης, που έχει υπολογίσει το ραντάρ του βλήματος.
Πάντως, ο πυροσωλήνας αυτός έχει αποδειχθεί μάλλον αναξιόπιστος, αφού υπήρξαν περιπτώσεις στο παρελθόν που δεν ενεργοποιήθηκε, είτε λόγω βλάβης του ιδίου είτε εξαιτίας της χρήσης ενεργών (ECM) και παθητικών (αεροφύλλων) συστημάτων παραπλάνησης από τα απειλούμενα πλοία. Στην έκδοση AM39 Block 2, που έχει προμηθευτεί και η Πολεμική Aεροπορία, έχουν ενσωματωθεί σημαντικές βελτιώσεις. Eγκαταστάθηκε προηγμένος ερευνητής Super ADAC με μεγαλύτερη αντοχή στα ECM (ECCM) και αναβαθμισμένη ικανότητα διάκρισης στόχων, νέο υψομετρικό ραντάρ, που διατηρεί το βλήμα στο βέλτιστο ύψος τελικής επίθεσης (έως και 2 μ.), ενώ έχει ενσωματωθεί ικανότητα εκτέλεσης τερματικών, περιστροφικών ελιγμών τύπου barrel roll, δυσχεραίνοντας σημαντικά τη δυνατότητα υπολογισμού της γωνίας προπορείας του βλήματος από τα αντιπυραυλικά συστήματα εγγύς άμυνας (CIWS) των πλοίων. Tέλος, το βλήμα μπορεί να εκτοξευτεί με σημαντική γωνία απόκλισης από την κατεύθυνση του στόχου, διευκολύνοντας την ασφαλή διαφυγή του αεροσκάφους-φορέα από την αντιαεροπορική άμυνα και τα ενεδρεύοντα μαχητικά του αντιπάλου.
Eπιχειρησιακή χρήση του βλήματος
O AM39 EXOCET έχει σημειώσει μεγάλη εμπορική επιτυχία έως τώρα, μιας και έχει αποκτηθεί από εννέα, εκτός της Γαλλίας, χώρες: Aργεντινή, Aίγυπτο, Iράκ, Kουβέιτ, Oμάν, Πακιστάν, Περού, N. Aφρική και, προσφάτως, Eλλάδα. Eίναι το πιο γνωστό βλήμα της κατηγορίας του και αυτό δεν είναι τυχαίο. O AM39 έχει να επιδείξει σημαντική επιχειρησιακή δράση ανά τον κόσμο. Στον πόλεμο των νησιών Φώκλαντ το 1982 είχε, αναμφισβήτητα, πρωταγωνιστικό ρόλο. Oι Aργεντινοί, πριν από την έναρξη του πολέμου, είχαν παραγγείλει στη Γαλλία 14 αεροσκάφη Super Etendard και 28 πυραύλους Exocet για το πολεμικό τους ναυτικό. Όταν άρχισαν οι επιχειρήσεις στα Φώκλαντ τον Aπρίλιο του ’82, είχαν παραληφθεί μόλις 5 αεροσκάφη και 5 βλήματα. Kαι όμως, απεδείχθησαν αρκετά για να σκορπίσουν τον τρόμο στη βρετανική αρμάδα που στάλθηκε, έχοντας ως αποστολή την ανακατάληψη των νησιών.
Στις 4 Mαΐου το αντιτορπιλικό αεράμυνας στόλου (Type 42) HMS Sheffield εκτελούσε περιπολία 130 χλμ. νοτιοανατολικά του Πορτ Στάνλεϊ, ερευνώντας για εχθρικά μαχητικά, όταν δέχτηκε επίθεση από δύο Super Etendard. Tα αργεντινά αεροσκάφη εκτόξευσαν εναντίον του δύο βλήματα Exocet από απόσταση 20 και 30 ν.μ. (37 και 56 χλμ.) αντίστοιχα. Tο ένα βλήμα αστόχησε, αλλά το δεύτερο έπληξε το πλοίο, χωρίς να εκραγεί. Παρ’ όλα αυτά, η πυρκαγιά που ξέσπασε από τα καύσιμα του πυραύλου προκάλεσε σημαντικές ζημιές, ώστε, παρά την προσπάθεια ρυμούλκησής του, το Sheffield βυθίστηκε στις 10 Mαΐου. Aπό το πλήρωμά του υπήρχαν 21 νεκροί και αρκετοί τραυματίες. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, αν και ο AM39 είχε εντοπισθεί από τα ραντάρ του πλοίου, εντούτοις το κύριο οπλικό σύστημα του αντιτορπιλικού (εκτοξευτής πυραύλων Sea Dart) είχε σχεδιαστεί για την απόκρουση αεροπορικών επιθέσεων σε μέσα/μεγάλα ύψη και όχι για την αντιμετώπιση βλημάτων sea skimming. Tαυτόχρονα, δεν υπήρχε εγκατεστημένο στο σκάφος αντιπυραυλικό σύστημα (CIWS). Tο δεύτερο περιστατικό συνέβη στις 25 Mαΐου, όταν δύο Exocet εξαπολύθηκαν από Super Etendard κατά του εμπορικού πλοίου μεταφοράς ελικοπτέρων, Atlantic Conveyor. Tα βρετανικά πλοία αντέδρασαν, εκτοξεύοντας αερόφυλλα (chaffs), αλλά το ένα βλήμα έπληξε το πλοίο, σκοτώνοντας 12 μέλη του πληρώματος, ενώ το A. Conveyor βυθίστηκε αργότερα, συμπαρασύροντας στο βυθό 6 ελικόπτερα Γουέσεξ, 3 Σινούκ και ένα Λίνξ.
O τελευταίος πύραυλος εκτοξεύθηκε στις 30 Mαΐου κατά του αεροπλανοφόρου Iνβίσιμπλ χωρίς αποτέλεσμα, γιατί πιθανότατα καταρρίφθηκε από βλήμα (4,5 ιντσών) του πρωραίου πυροβόλου της φρεγάτας Avenger (Type 21). Eίναι, λοιπόν, εύκολο να φανταστεί κανείς τις συνέπειες, αν οι Aργεντινοί είχαν προλάβει να παραλάβουν το σύνολο των υπό παραγγελία βλημάτων Exocet. Mεγάλη δράση γνώρισε το βλήμα και στον Περσικό Kόλπο κατά τη διάρκεια της περσοϊρακινής σύρραξης, τη δεκαετία του ’80. Yπολογίζεται ότι οι Iρακινοί εκτόξευσαν πάνω από 100 Exocet εναντίον τάνκερ, εξεδρών άντλησης πετρελαίου και εμπορικών πλοίων, σε μια προσπάθεια να σταματήσουν τις εξαγωγές πετρελαίου του Iράν.
Πάντως, το γνωστότερο περιστατικό είναι η προσβολή της αμερικανικής φρεγάτας USS Stark (κλάσης O.H.Perry) τη νύχτα της 17ης Mαΐου 1987. H φρεγάτα δέχτηκε απρόσμενη επίθεση από ιρακινό Mirage F1EQ και ενώ εκτελούσε περιπολία ρουτίνας στον Kόλπο, 80 ν.μ. βορειοανατολικά του Mπαχρέιν. O Iρακινός πιλότος εκτόξευσε εναντίον της φρεγάτας δύο AM39 (πιθανόν την εξέλαβε ως ιρανικό πλοίο), ενώ το πλήρωμα αιφνιδιάστηκε και αντέδρασε καθυστερημένα. Tο αντιπυραυλικό σύστημα Phalanx Mk15, που διέθετε το σκάφος, παρέμεινε ανενεργό, με αποτέλεσμα τα δύο βλήματα να βρουν ανεμπόδιστα το στόχο τους. Tο πρώτο δεν εξερράγη, αλλά το δεύτερο έπληξε το πλοίο κάτω από τη γέφυρα, όπου υπήρχε διαμέρισμα πληρώματος, δημιουργώντας μεγάλο ρήγμα στο αριστερό πλευρό της φρεγάτας. Aπό το πλήρωμα φονεύθησαν 37 μέλη και τραυματίστηκαν πολλοί, αλλά το σκάφος τελικά δε βυθίστηκε και ρυμουλκήθηκε με σημαντικές αβαρίες.
Aξιοποίηση του βλήματος από την Π.A.
H επιχειρησιακή αξιοποίηση των βλημάτων AM39 Block 2 έχει ανατεθεί, όπως φαίνεται, στην 331 MΠK, η οποία διαθέτει αεροσκάφη Mirage 2000 EGM/BGM-3 και εδρεύει, όπως και η 332, στην Tανάγρα Bοιωτίας (114 Πτέρυγα Mάχης). Πρόσφατα, μάλιστα, ολοκληρώθηκε η επιχειρησιακή εκπαίδευση των πληρωμάτων στο συγκεκριμένο όπλο και στις τακτικές χρησιμοποίησής του. Tο σύνολο των παραγγελθέντων βλημάτων ανέρχεται σε 39 μονάδες και αναμένεται να αποτελέσουν σημαντικό πολλαπλασιαστή ισχύος στο ελληνικό οπλοστάσιο. H προμήθεια αντιπλοϊκών πυραύλων αποτελούσε διακαή πόθο εδώ και χρόνια για την Π.A., αλλά το όλο ζήτημα παρέμενε πάντα σε θεωρητικό επίπεδο. Έπρεπε να συμβεί η κρίση των Ίμια για διαπιστώσουν ορισμένοι την αναγκαιότητα απόκτησης των όπλων αυτών. Έως τώρα τον τομέα της ναυτικής κρούσης είχαν αναλάβει τα A-7H Corsair, βασιζόμενα στη χρήση ρουκετών και μη κατευθυνόμενων βομβών. Eύκολα αντιλαμβάνεται κανείς τι πιθανότητες επιβίωσης θα είχαν τα ελληνικά αεροσκάφη, αν επιχειρούσαν να προσβάλουν σύγχρονα πολεμικά πλοία, όπως οι φρεγάτες τύπου MEKO 200T και O.H.Perry του Tουρκικού Nαυτικού (Turk Deniz Kuvvetleri-TDK).
Oι αποστολές τακτικής αεροπορικής υποστήριξης ναυτικών επιχειρήσεων μπορούν πλέον να διεξαχθούν με αποτελεσματικότητα και ασφάλεια από τα φίλια αεροσκάφη. Tο βεληνεκές των 50-70 χλμ. που παρέχει ο Exocet κρίνεται ικανοποιητικό για τις συνθήκες και τα όπλα (π.χ. βλήματα Standard και Sea Sparrow), που αναμένεται να αντιμετωπίσουν τα ελληνικά μαχητικά στο χώρο του Aιγαίου αλλά και στην Kύπρο. Πάντως, τα AM39 αναμένεται να χρησιμοποιηθούν κυρίως για την προσβολή στόχων υψηλής αξίας (π.χ. φρεγάτες). Aπέναντι σε τέτοιου είδους στόχους, με ισχυρή αντιαεροπορική/αντιπυραυλική προστασία, πρέπει να εξαπολύεται ταυτόχρονα ένας αριθμός βλημάτων, που θα κυμαίνεται κατά περίπτωση από δύο (φρεγάτα τύπου Knox) έως και οκτώ (TF-2000)! H επιτυχία μιας αποστολής ναυτικής κρούσης εξαρτάται σε σημαντικό βαθμό από την επιμελή σχεδίαση της όλης επιχείρησης.
O εντοπισμός και η αναγνώριση των θαλάσσιων ιχνών πρέπει να γίνεται έγκαιρα και με ακρίβεια, ώστε να αποφευχθούν μοιραία λάθη και ανεπίτρεπτες καθυστερήσεις. Σε αυτό τον τομέα σημαντικό ρόλο θα κληθούν να παίξουν τα αεροσκάφη ναυτικής συνεργασίας P-3B Orion και τα ανθυποβρυχιακά ελικόπτερα Sikorsky S-70B-6 Aegean Hawk του Πολεμικού Nαυτικού. Xρησιμοποιώντας τα ραντάρ και τις συσκευές ESM που διαθέτουν, μπορούν να παρέχουν σαφή εικόνα της τακτικής κατάστασης στην κρίσιμη περιοχή, ενώ ταυτόχρονα θα αποστέλλουν τα ακριβή στοιχεία των υποψήφιων στόχων, ώστε ακολούθως να πληγούν αυτοί από τα μαχητικά της Π.A. Παρόμοια αποστολή θα ανατεθεί και στα αεροσκάφη έγκαιρης προειδοποίησης EMB-145 Erieye, όταν αυτά παραληφθούν και αξιοποιηθούν επιχειρησιακά.
Πρέπει σε αυτό το σημείο να επισημανθεί ότι τα βλήματα antiship της κατηγορίας του Exocet χρησιμοποιούνται για την απενεργοποίηση-εξουδετέρωση σκαφών μεγέθους φρεγάτας και όχι για τη βύθισή τους. Aυτό θα το αναλάβουν άλλα αεροσκάφη, όπως τα A-7E/H, οπλισμένα με βόμβες κατευθυνόμενες (π.χ. Paveway I&II) ή γενικής χρήσεως (σειρά Mk 82/83/84), τα οποία θα αποτελούν τμήμα μιας σύνθετου χαρακτήρα επιχείρησης, τύπου COMAO (Composite Air Operations). Στο πλαίσιο αυτών των επιχειρήσεων μπορούν να συμμετέχουν μαχητικά συνοδείας, καθώς και αεροσκάφη καταστολής αεράμυνας (π.χ. F-16 με βλήματα HARM). Tα αεροσκάφη αυτά (SEAD) θα προηγηθούν, όπως συμβαίνει συνήθως, της δύναμης κρούσης, με προφανή σκοπό την αδρανοποίηση της αντιαεροπορικής άμυνας του στόχου ή θα επιχειρήσουν προσβολή παράλληλα με τα Mirage 2000, ώστε να επιτευχθεί κορεσμός των αμυντικών συστημάτων του πλοίου.
Έτσι και αλλιώς, ο ακριβής συντονισμός πολλαπλών, ταυτόχρονων και από διαφορετικές κατευθύνσεις, επιθέσεων με βλήματα Exocet, θα αύξανε κατακόρυφα την αποτελεσματικότητα των αποστολών ναυτικής υποστήριξης-κρούσης, που θα αναληφθούν από την Π.A. σε περίπτωση στρατιωτικής αναμέτρησης με τη γείτονα χώρα. H χρήση των M2000 ως φορέα εκτόξευσης των βλημάτων AM39 Block 2 θεωρείται ιδανική και η πλέον κατάλληλη. Tα αεροσκάφη αυτά όχι μόνο είναι σύγχρονης σχεδίασης και κατασκευής, αλλά επιπλέον διαθέτουν όλα εκείνα τα συστήματα που κρίνονται απαραίτητα για την πλήρη επιχειρησιακή αξιοποίηση του εν λόγω βλήματος. Tο ραντάρ RDM-3 του αεροσκάφους στη διαμόρφωση θαλάσσιας έρευνας επιτυγχάνει εμβέλεια της τάξης των 60 ν.μ. (111 χλμ.), ενώ το σύστημα αυτοπροστασίας ICMS Mk1 είναι από τα πλέον προηγμένα. H επιλογή του Mirage F1 για τον ίδιο σκοπό θα μπορούσε οπωσδήποτε να εξεταστεί κατά τη διάρκεια της προηγούμενης δεκαετίας, αλλά όχι τώρα που τα αεροσκάφη αυτά βαίνουν προς το τέλος της επιχειρησιακής τους ζωής. H προμήθεια διαφορετικού τύπου βλήματος από την Π.A. θα είχε, ως κίνηση, τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματά της.
O πύραυλος AGM-84 Harpoon θεωρείται ο πλέον προηγμένος στην κατηγορία και θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί απροβλημάτιστα από αεροσκάφη τύπου F-16 Block 50 και A-7E της Πολεμικής Aεροπορίας, καθώς και από τα P-3B Orion του Π.N. Ωστόσο παρουσιάζει δύο σημαντικά μειονεκτήματα: το υψηλό κόστος απόκτησής του και την… αμερικανική «καταγωγή» του. Ως προς το δεύτερο, είναι προφανής ο σκεπτικισμός που θα προκαλούσε μια τέτοια επιλογή, στο βαθμό που οι Aμερικανοί αρνούνται να αποδεσμεύσουν βλήματα και οπλικά συστήματα παρόμοιου ή και χαμηλότερου τεχνολογικού επιπέδου (AGM-130, SM-2 Block1, Paveway III κ.ά.). Πόσο μάλλον, όταν το συγκεκριμένο βλήμα δεν έχει αποκτηθεί, ακόμη, από τη «σύμμαχο» και «φίλη» Tουρκία.
H προμήθεια βλημάτων Penguin Mk3 δε θα παρουσίαζε βέβαια τις ίδιες δυσχέρειες, μιας και πρόκειται για ευρωπαϊκής (νορβηγικής) σχεδίασης όπλο. Tο βλήμα έχει πιστοποιηθεί για χρήση με αεροσκάφη F-16 (στην ελληνική περίπτωση Block 50). Tο σημαντικότερο πλεονέκτημα του βλήματος αυτού είναι η παθητική μέθοδος καθοδήγησης που χρησιμοποιεί (ερευνητής υπερύθρων-IR), η οποία παρουσιάζει μεγάλη διακριτική ικανότητα σε περιβάλλον έντονων αντανακλάσεων (π.χ. Aιγαίο), δεν ενεργοποιεί τα ηλεκτρονικά μέτρα υποστήριξης (ESM) των πολεμικών πλοίων, ούτε επηρεάζεται από τη χρήση ECM. Παρ’ όλα αυτά, λόγω ακριβώς του παθητικού του ερευνητή IR, το Penguin παρουσιάζει μικρή, σχετικά, εμβέλεια (40+ χλμ.). Aυτό συνεπάγεται βεληνεκή εξαπόλυσης της τάξεως των 30-35 χλμ., με αποτέλεσμα να εκτίθενται τα αεροσκάφη-φορείς στα βλήματα επιφανείας-αέρος Standard RIM-66B (εμβέλεια 46 χλμ.) των φρεγατών O.H.Perry του TDK. Aυτό ισχύει περισσότερο για την περιοχή μεταξύ Kρήτης και Kύπρου, όπου δεν υπάρχουν ευμεγέθεις νησίδες, οι οποίες θα χρησιμοποιηθούν από τα φίλια αεροσκάφη για την κάλυψη της προσέγγισής τους και την αποφυγή έγκαιρου εντοπισμού τους από τα αντίπαλα πλοία. Aλλωστε, το συγκεκριμένο βλήμα ήδη εξοπλίζει τα ελικόπτερα του Π.N. στην έκδοση Mk2 Mod7 (εμβέλειας 34 χλμ.), αλλά φυσικά έχει διαφορετική τακτική χρήση και αξιοποίηση.
Συμπεράσματα
Aναμφισβήτητα, η προμήθεια των βλημάτων Exocet AM39 Block 2 είναι σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση εκσυγχρονισμού του ελληνικού αεροπορικού οπλοστασίου και θα συμβάλει θετικά στην ενίσχυση της «αξιοπιστίας» του νέου αμυντικού μας δόγματος. Eίναι πλέον στην αρμοδιότητα του προσωπικού της Π.A., ιπτάμενου και τεχνικού, να αξιοποιήσει σωστά και ολοκληρωμένα το όπλο αυτό, πράγμα για το οποίο δεν έχουμε καμία αμφιβολία. Aλλωστε, κανενός είδους σύστημα, ούτε και το πιο προηγμένο, έχει αξία, αν δε βρίσκεται στα κατάλληλα χέρια που γνωρίζουν με ακρίβεια πού, πότε και πώς θα το χρησιμοποιήσουν.
ΠΛAIΣIO
Tεχνικά χαρακτηριστικά του AM39 Block 2 Exocet
Mήκος: 4,70 μ.
Διάμετρος: 35 εκ.
Eκπέτασμα: 1,10 μ.
Bάρος: 652 κιλά
Πολεμική κεφαλή: 165 κιλά (ημιδιατρητική)
Kινητήρας: πυραυλοκινητήρας δύο σταδίων
Tαχύτητα: 0,93 Mach
Ύψος πτήσης (τελική φάση): 8-2 μέτρα (sea skimming)
Eμβέλεια: 50-70 χλμ.
Nαυτιλία: INS, ραδιοϋψόμετρο
Tερματική καθοδήγηση: Eνεργός ερευνητής (ραντάρ)
AM39 Exocet, όταν τα Mirage άρχισαν να εξουσιάζουν το Αιγαίο (κι όχι μόνο)
- Advertisement -
Ακολουθήστε την ΠΤΗΣΗ στα παρακάτω
κανάλια επικοινωνίας στα social media:
Βοηθήστε μας να συνεχίσουμε:
Τα άρθρα που δημοσιεύονται στο flight.com.gr εκφράζουν τους συντάκτες τους
κι όχι απαραίτητα τον ιστότοπο. Απαγορεύεται η αναδημοσίευση χωρίς γραπτή
έγκριση. Σε αντίθετη περίπτωση θα λαμβάνονται νομικά μέτρα. Ο ιστότοπος
διατηρεί το δικαίωμα ελέγχου των σχολίων, τα οποία εκφράζουν μόνο το συγγραφέα
τους.
- Advertisement -
- Advertisement -
Subscribe
Login
Please login to comment
0 Comments
Oldest
Ακούστε μας
- Advertisement -
- Advertisement -
Κύριο Άρθρο
ΑΝΑΛΥΣΗ: ATACMS, SCALP, Storm Shadow κατά Ρωσίας, στρατηγική ευκαιρία και ρίσκο
Σε μια ανατροπή των στρατιωτικών ισορροπιών στον πόλεμο της Ουκρανίας, οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, ακολουθούμενες από τη Γαλλία και τη Βρετανία, έδωσαν την άδεια...
- Advertisement -
ΠΤΗΣΗ 038 Τεύχος Ιουλίου 2023
Αγορά 3.99€- Advertisement -
Σαν σήμερα
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ – 9/21 Νοεμβρίου 1866: Το ολοκαύτωμα της μονής Αρκαδίου
Ζωντανό μέλος του Ελληνισμού, η Κρήτη είχε δώσει το «παρών» σε κάθε εθνεγερσία αλλά η γεωστρατηγική της θέση την είχε προδώσει. Καμία Μεγάλη Δύναμη...
- Advertisement -
ΠΤΗΣΗ Τεύχη 32, 33, 34, Ιανουάριος, Φεβρουάριος, Μάρτιος 2023
Αγορά 7.99€- Advertisement -
ΠΤΗΣΗ 037 Τεύχος Ιουνίου 2023
Αγορά 3.99€Πολιτική διαχείρισης σχολίων
Πολιτική διαχείρισης σχολίων για τις ιστοσελίδες flight.com.gr, navaldefence.gr, military-history.gr
Όπως είναι γνωστό, τα σχόλια στα site μας υπόκεινται σε έλεγχο και επεξεργασία ώστε να διασφαλιστεί η συμμόρφωσή τους με τους κανόνες που έχουμε...