Οι Άραβες ηγέτες συναντώνται από σήμερα και έως την Τετάρτη στην Αλγερία για πρώτη φορά εδώ και τρία χρόνια, εν μέσω διαφωνιών για τις συγκρούσεις που συγκλονίζουν την περιοχή, κυρίως στη Συρία και τη Λιβύη, και μετά την προσέγγιση κάποιων χωρών με το Ισραήλ.
Ο Αραβικός Σύνδεσμος, στον οποίο συμμετέχουν 22 χώρες, είχε πραγματοποιήσει την τελευταία του σύνοδο κορυφής τον Μάρτιο του 2019 στην Τύνιδα, πριν το ξέσπασμα της πανδημίας covid-19.
Έκτοτε πολλές χώρες του μπλοκ, που ιστορικά υποστηρίζει τον παλαιστινιακό σκοπό και καταδικάζει τις ενέργειες του Ισραήλ, προσέγγισαν το εβραϊκό κράτος. Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα εξομάλυναν τις σχέσεις τους με το Ισραήλ το 2020 στο πλαίσιο σειράς συμφωνιών, γνωστές ως συμφωνίες του Αβραάμ, που υπεγράφησαν υπό την αιγίδα των ΗΠΑ. Ακολούθησαν το Μπαχρέιν, το Μαρόκο και το Σουδάν.
Η προσέγγιση αυτή με το Ισραήλ αποκτά νέο νόημα καθώς τη φετινή σύνοδο φιλοξενεί η Αλγερία, ένθερμη υποστηρίκτρια των Παλαιστινίων. Το Αλγέρι μεσολάβησε στα μέσα Οκτωβρίου για την υπογραφή συμφωνίας συμφιλίωσης μεταξύ των παλαιστινιακών ομάδων.
Εξάλλου η συνεργασία στον τομέα της ασφάλειας μεταξύ του Μαρόκου και του Ισραήλ όξυνε την ένταση του Ραμπάτ με το Αλγέρι. Οι σχέσεις μεταξύ των δύο πρωτευουσών ήταν ήδη τεταμένες λόγω των έντονων διαφωνιών τους για τη Δυτική Σαχάρα, μια διαφωνία που οδήγησε στη διακοπή των διμερών διπλωματικών σχέσεων τον Αύγουστο του 2021, έπειτα από πρωτοβουλία της Αλγερίας.
«Επιθετική διπλωματία»
Η Αλγερία επιδίδεται σε μια ολοένα και πιο επιθετική διπλωματία από τα τέλη του 2019, όταν ανέλαβε την εξουσία ο πρόεδρος Αμπντελμαζίντ Τεμπούν.
«Η εξωτερική πολιτική της Αλγερίας πέρασε στην επίθεση σε περιφερειακό, αφρικανικό και αραβικό επίπεδο», εκτίμησε ο Χάσνι Αμπίντι, διευθυντής του Κέντρου Μελετών και Έρευνας για τον Αραβικό και Μεσογειακό Κόσμο (Cermam) στη Γενεύη.
Αν το μεσανατολικό και η κατάσταση στη Συρία, τη Λιβύη και την Υεμένη βρίσκονται στην κορυφή της ατζέντας της συνόδου, οι Άραβες ηγέτες αναμένεται να επιδοθούν σε διπλωματικές ακροβασίες για τη διατύπωση του τελικού ανακοινωθέντος της συνόδου, το οποίο πρέπει να εγκριθεί ομόφωνα προκειμένου να μην υπάρχουν αντιδράσεις από κάποια χώρα.
Σύμφωνα με πηγές του Αραβικού Συνδέσμου, οι υπουργοί Εξωτερικών που εργάζονται πάνω στο τελικό ανακοινωθέν προσπαθούν κυρίως να συμφωνήσουν στον τρόπο με τον οποίο θα αναφερθούν στις «παρεμβάσεις» της Τουρκίας και του Ιράν στις αραβικές υποθέσεις. Κάποιες χώρες μέλη ζητούν να αναφέρεται ρητά το όνομα της Άγκυρας και της Τεχεράνης, ενώ άλλα διαφωνούν.
Απουσίες
Εξάλλου νωρίτερα φέτος η Αλγερία απέτυχε να πείσει άλλες αραβικές χώρες να αρθεί ο αποκλεισμός της Συρίας από τον Αραβικό Σύνδεσμο, ο οποίος της επιβλήθηκε στο τέλος του 2011 μετά τη βίαιη καταστολή των διαδηλώσεων από την κυβέρνηση του Σύρου προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ. Η Δαμασκός ανακοίνωσε τον Σεπτέμβριο ότι δεν θα παραστεί στη σύνοδο για να αποφύγει «να προκαλέσει προβλήματα».
Κάποιες μεγάλες αραβικές χώρες, όπως η Σαουδική Αραβία και το Κατάρ, στήριζαν τους σουνίτες αντάρτες που μάχονταν κατά του Άσαντ, στενού συμμάχου του Ιράν.
Ο πρίγκιπας διάδοχος της Σαουδικής Αραβίας Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν και ο επικεφαλής των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων Μοχάμεντ μπιν Ζάγεντ έχουν επιβεβαιώσει ότι δεν θα μεταβούν στην Αλγερία, όπως και ο βασιλιάς του Μαρόκου Μοχάμεντ Στ’.
Οι πρόεδροι της Αιγύπτου της Τυνησίας και των μοναρχιών του Κουβέιτ και του Κατάρ είναι μεταξύ των ηγετών που έχουν δηλώσει ότι θα παραστούν στη σύνοδο.
