Tο Gladiator είναι ένα ιστορικό αεροσκάφος, όχι μόνο διότι ήταν το καλύτερο καταδιωκτικό της ελληνικής αεροπορίας κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, αλλά διότι ήταν το τελευταίο διπλάνο καταδιωκτικό της RAF (και πολλών άλλων αεροποριών που το αγόρασαν), καθώς είχε την ατυχία να πετάξει για πρώτη φορά ελάχιστους μήνες πριν ακολουθήσουν οι πρώτες πτήσεις των Hurricane, Spitfire & Bf109E. Η ραγδαία εξέλιξη του αεροπλάνου στα μέσα της δεκαετίας του ’30 -που πυροδοτήθηκε εν μέρει από την τεχνολογικά επαναστατική εμφάνιση του Bf109- έθεσε την οριστική ταφόπλακα στην άνω πτέρυγα σχεδόν στο σύνολο των αεροπορικών σχεδίων…
Το Σεπτέμβριο του 2021 έκλεισαν 87 χρόνια από την πρώτη πτήση του πρωτότυπου Gladiator (της εταιρίας Gloster), στις 12 Σεπτεμβρίου 1934.
Έτσι ξεκίνησαν όλα…
Το πρώτο κιτ του Gladiator στην 1/72 κυκλοφόρησε από την Airfix το 1956 και ήταν το δεύτερο κιτ αεροπλάνου στην Ιστορία της εταιρίας μετά το Spitfire! Hταν σε σακουλάκι (σειρά 1) χωρίς πολλές λεπτομέρειες, με το κεφάλι του πιλότου να εξέχει ενσωματωμένο στο μισό της ατράκτου μέσα από ένα εντελώς κλειστό κόκπιτ. Από τότε και μέχρι το 2012 επανακυκλοφόρησε 22 φορές με μόνες αλλαγές τη συσκευασία, τα σήματα και την προσθήκη μιας δίφυλλης έλικας – ως εναλλακτικής για την αρχική τρίφυλλη.
Το 1960 κυκλοφόρησε το ελαφρώς καλύτερο κιτ της Frog, το 1973 το κιτ της Matchbox και το 1978 το σαφώς καλύτερο κιτ της Heller. To 2006 κυκλοφόρησε το Limited run κιτ της τσέχικης Pavla (ρητίνη, πλαστικό και vacform καλύπτρα), σωστό αλλά ακριβό και σήμερα δυσεύρετο. Το 2011 ακολούθησε το κιτ της επίσης τσέχικης Sword που μέχρι σήμερα παρέμενε το καλύτερο, φτηνότερο και πιο σωστό. Το 2013 η Hobby Boss κυκλοφόρησε το δικό της Gladiator στην 1/72, το οποίο όμως δεν ικανοποίησε στην απλοποιημένη σειρά “easy assembly”, απευθυνόμενο σε αρχάριους ή πολύ νεαρούς μοντελιστές που δεν έχουν απαιτήσεις (λίγα κομμάτια, μόνο δίφυλλη έλικα, κλειστή καλύπτρα, κλπ).
Το νέο κιτ της Airfix στην 1/72, ή μάλλον δύο…
Μετά από 57 χρόνια η Airfix επανέρχεται δυναμικά και βάζει τέλος στις αναζητήσεις παρουσιάζοντας (το καλοκαίρι του 2013) το καλύτερο και πιο λεπτομερές κιτ του Gladiator μέχρι σήμερα στην 1/72. Περιέχονται 51 κομμάτια σε ανοικτό γκρί πλαστικό, κατανεμημένα σε δύο πλαίσια και πέντε διαφανή κομμάτια για τις καλύπτρες σε χωριστό μικρότερο πλαίσιο. Όλα τα κομμάτια είναι προστατευμένα σε διαφανή ζελατίνα, με τα διαφανή να προστατεύονται μέσα στο δικό τους μικρότερο σακουλάκι.
Όλα τα κομμάτια είναι τέλεια καλουπαρισμένα, διαθέτοντας εξαιρετικά χαραγμένες γραμμώσεις, αλλά και υπερυψωμένες ανάγλυφες ραβδώσεις σε αναπαράσταση των υφασμάτινων επικαλύψεων στο πίσω μέρος της ατράκτου και στις πτέρυγες. Οι πτέρυγες δίνονται σε δύο κομμάτια (άνω και κάτω) απλοποιώντας την κατασκευή χωρίς να θυσιάζεται η λεπτομέρεια. Η άτρακτος είναι λεπτομερέστατη, με χωριστό rudder (πηδάλιο διεύθυνσης) και τέσσερα χωριστά, λεπτότατα καλύμματα του κινητήρα. Ο τελευταίος αποτελείται από μια σειρά 9 κυλίνδρων, τον πολλαπλό σωλήνα εξαγωγής καυσαερίων στο πίσω μέρος και μια σειρά άλλων εξαρτημάτων, που με ένα σωστό βάψιμο θα δείξει τέλεια. Η έλικα διαθέτει σωστά διαμορφωμένα λεπτά φύλλα, αν και παρέχεται μόνο η δίφυλλη του Mk.I. Eπίσης χωριστά προσφέρονται τα δύο πλευρικά πολυβόλα της ατράκτου, καθώς και τα άλλα δύο κάτω από τις πτέρυγες. Το κόκπιτ διαθέτει πάτωμα με ανάγλυφα ποδωστήρια, κάθισμα, ρεαλιστική φιγούρα πιλότου, πίνακα με χαλκομανίες για τα όργανα, χειριστήριο, πυξίδα, καθώς και ανάγλυφες λεπτομέρειες στα πλευρικά εσωτερικά τοιχώματα της ατράκτου. Η πτυσσόμενη θυρίδα επιβίβασης του πιλότου δίνεται κλειστή αλλά με ένα προσεκτικό χάραγμα με τον κόφτη μπορεί να αποκοπεί και να κολληθεί στην ανοικτή (κατεβασμένη) θέση και μάλιστα με έτοιμη ανάγλυφη λεπτομέρεια. Περιέχονται δύο στυλ καλύπτρας με διαφορετικού σχήματος αλεξίνεμο (early & late type), ενώ διαφορετικά κομμάτια δίνονται για κλειστή και διαφορετικά για ανοικτή καλύπτρα. Ατυχώς στο δικό μας κιτ υπήρχε ένα πολύ άσχημο (και αδύνατο να διορθωθεί) σημάδι (μικρή τρύπα με «σκασίματα» σαν να είχε δεχτεί σφαίρα…) σε μία από τις κλειστές, αλλά αν επιλέξετε ανοικτή καλύπτρα δεν αποτελεί πρόβλημα, αν δεχτούμε ότι το κακο-καλουπαρισμένο κομμάτι υπήρχε μόνο στο δικό μας δείγμα. Όλα τα διαφανή πάντως έχουν εξαιρετική διαύγεια, αν και θα προτιμούσαμε να έχουν μικρότερο πάχος και λεπτότερο/λιγότερο εξογκωμένο σκελετό.
Εντύπωση προκαλούν κομμάτια που δίνονται για το (κάπως χοντροκομμένο) σκαλοπάτι επιβίβασης, τη μανιβέλα εκκίνησης στην αριστερή πλευρά του κινητήρα, καθώς και τον ιστό της κεραίας ασυρμάτου, που είναι καλουπαρισμένος μαζί με το δεξί μισό της ατράκτου, όπως και η επίσης έτοιμη απόληξη υποδοχής του οριζόντιου καλώδιου της αντέννας στο κάθετο σταθερό. Τα εξωτερικά πτερυγικά στυλίδια δίνονται έξυπνα συνδεδεμένα ανά ζεύγη στη σωστή θέση, κλίση και απόσταση και αφού κολληθούν στη θέση τους ανάμεσα στις πτέρυγες και ξεραθεί η κόλλα, κόβεται το κομμάτι που τα συνδέει. Δύο σετ τροχών (ένα «πατημένο» για υποδήλωση βάρους και ένα χωρίς παραμόρφωση πέλματος – για την επιλογή «εναέριας» τοποθέτησης του μοντέλου σε βάση) αποκαλύπτουν το ενδιαφέρον της εταιρίας για το μοντελιστή.
Η καρτέλα σημάτων περιέχει δύο σετ για ένα ολομεταλλικό Gladiator της Νο.73 Μοίρας της RAF (Hendon 1937) και για ένα καμουφλαρισμένο (πράσινες και καφέ άνω επιφάνειες) της ιρλανδικής αεροπορίας το 1940. Για πρώτη φορά σε καρτέλα τέτοιου κιτ βλέπουμε να υπάρχουν άφθονα προειδοποιητικά. Όλα τα σήματα είναι καλοτυπωμένα, με σωστά χρώματα και λεπτό ματ φίλμ (ποιότητα Cartograf). Τέλος οι οδηγίες είναι αρκούντως αναλυτικές και επεξηγηματικές με 26 στάδια, έγρωμες πολλαπλές όψεις (profiles) με αναφορές σε χρώματα Humbrol και με αριθμημένες όλες τις χαλκομανίες για εύκολη τοποθέτηση, καθώς και οδηγίες για την τοποθέτηση των συρματόσχοινων. Βάση δεν περιέχεται αλλά μπορεί να αγοραστεί χωριστά από ειδικό κιτ της Airfix με σετ βάσεων σε μαύρο ή διαφανές πλαστικό (στο original σχήμα των αρχικών πεταλοειδών βάσεων που πάντοτε υπήρχαν στα παλαιότερα κιτ της εταιρίας).
Συμπερασματικά το καλύτερο κιτ του Gladiator στην 1/72 και αν βρείτε μερικά ελληνικά εθνόσημα μπορείτε άνετα να το φτιάξετε ελληνικό. Το κιτ είναι τόσο έξυπνα σχεδιασμένο που η συναρμολόγησή του δεν θα δυσκολέψει ακόμα και έναν αρχάριο. Οι οδηγίες μάλιστα δείχνουν δύο φορές τη σωστή κλίση των σκελών για συμμετρική κόλληση του συστήματος προσγείωσης, ενώ συμπληρωματικές οδηγίες βαφής υπάρχουν σε φωτογραφίες στο εσωτερικό του κουτιού. Με λιανική κάτι παραπάνω από 8€ (το 2014) η Airfix συνδυάζει ξανά ποιότητα και λεπτομέρεια με χαμηλές τιμές, διαλύοντας τον ανταγωνισμό σε θέματα που γνωρίζει όσο κανένας άλλος. To 2019 το ίδιο κιτ κυκλοφόρησε με νέα σήματα και επιπλέον δυνατότητα κατασκευής της έκδοσης Mk II με την τρίφυλλη έλικα που έλειπε από το πρώτο κιτ (κωδικός νέου κιτ Α02052Α). Η τιμή του (2021) στην ελληνική αγορά είναι στα 13€.
Μπορείτε να δείτε τις οδηγίες του νέου κιτ εδώ.
Οι φίλοι της 1/48 μπορούν να διαβάσουν μια ενδιαφέρουσα κατασκευή (ελληνικό θέμα) του Γιάννη Ασημάκου, με βάση το κιτ της Roden εδώ.