Η Lockheed Martin και το JPO F-35, ο φορέας που είναι αρμόδιος για το πρόγραμμα του στεθλ μαχητικού, κατέληξαν σε αρχική συμφωνία σχετικά με τη σύμβαση για τις επόμενες δύο παρτίδες παραγωγής του.
Η συμφωνία, η οποία δεν έχει ακόμη οριστικοποιηθεί, είναι καθυστερημένη για σχεδόν ένα χρόνο, ως αποτέλεσμα των προβλημάτων με την πιστοποίηση των προδιαγραφών του F-35, ώστε η διαδικασία παραγωγής να μεταπέσει σε καθεστώς πλήρως ρυθμού (full rate production) από περιορισμένου (initial-rete production), στο οποίο διατηρήθηκε για πολλά χρόνια, μια παραδοξότητα καθώς στο μεσοδιάστημα κατασκευάστηκαν 1.000 αεροπλάνα.
Να θυμίσουμε ότι οι αναστολή παραδόσεων των F-35, η οποία ξεκίνησε στα τέλη του καλοκαιριού του 2023 και έληξε τον Ιούλιο του 2024, οφείλονταν στο γεγονός ότι το λογισμικό που ήταν απαραίτητο για την επόμενη μεγάλη αναβάθμιση ΤR3 (Tech Refresh 3), δεν ήταν εγκαίρως έτοιμο και έτσι τα αεροπλάνα που άφηναν τη γραμμή παραγωγής έμπαιναν σε αποθήκευση.
Πάντως τώρα, η αρχική συμφωνία για τις επόμενες παρτίδες 18 και 19, στάλθηκε στο Κογκρέσο στις 21 Νοεμβρίου για έκκριση, ώστε να ενσωματωθεί στις χρηματοδοτήσεις του επικειμένου αμερικανικού προϋπολογισμού Άμυνας.
Σημειώνεται ότι μέχρι σήμερα οι προηγούμενες παρτίδες συμφωνούνταν σε τριάδες, με πιο πρόσφατη την 15-16-17, η οποία βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε υλοποίηση. Η Παρτίδα 20 εξαιρέθηκε από αυτό τον «κανόνα» και η διαπραγμάτευσή της θα γίνει ξεχωριστά, καθώς αποτελεί την πρώτη στο πλαίσιο μακροχρόνιας πολυετούς σύμβασης για πολλαπλές παρτίδες.
Η μετάπτωση αυτή, δηλαδή της μη διαπραγμάτευσης τιμών ανά μικρό αριθμό παρτίδων, αναμένεται να συμπιέσει το κόστος και να ομαλοποιήσει περαιτέρω τη διαδικασία προμηθειών, τόσο για τις αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις όσο και για τους εξαγωγικούς πελάτες.
Ενόσω η συμφωνία για τις παρτίδες 18 και 19 θα βρίσκεται υπό διαδικασία έγκρισης, το Πεντάγωνο δεν ανακοινώνει τις τιμές ανά αεροσκάφος, που θα καταβληθούν για κάθε μία από τις τρεις παραλλαγές του μαχητικού.
Οι τελευταίες γνωστές τιμές είναι για τις παρτίδες 15-17 και ανήλθαν σε περίπου $82,5 εκατ. για την έκδοση F-35A της Πολεμικής Αεροπορίας, με τις παραλλαγές B και C να κοστίζουν περισσότερο. Υπογραμμίζεται ότι λόγω πληθωρισμού, που τρέχει με περίπου 8% από τη συμφωνία του 2022, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε υψηλότερο κόστος ανά αεροσκάφος κατά $6,6 εκατ. δηλαδή στα $90 εκατ. για το F-35A.
Με τη δημοσιοποίηση της αρχικής συμφωνίας θα γίνουν γνωστές και άλλες λεπτομέρειες, όπως οι χώρες των οποίων τα αεροπλάνα αφορούν.
Από τα στοιχεία που υπάρχουν όπως και πληροφορίες που έχουμε συγκεντρώσει, εκτιμάται ότι τα 20 ελληνικά F-35 δεν περιλαμβάνονται στις παρτίδες 18 και 19, αλλά είναι ενταγμένα στην παρτίδα 20, δηλαδή την πρώτη του Multi-Year Program που προαναφέρθηκε. Αυτό συνάδει και με τη χρονολογία παραδόσεων (στις ΗΠΑ) που έχει ανακοινωθεί, δηλαδή στο τέλος του 2028.
