του Βασίλη Παπακώστα, από την έντυπη ΠΤΗΣΗ, #004, 9/20
Στην εξέταση και αξιολόγηση «ενδιάμεσων» λύσεων το πρώτο και καίριο ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί είναι εάν εμμένουμε στην προτεραιότητα απόκτησης πλοίων Άμυνας Περιοχής–AAW (Anti Aircraft Warfare) ή αυτός ο στόχος εγκαταλείπεται (ή μετατίθεται για το μέλλον) και εξετάζουμε την προμήθεια φρεγατών γενικών καθηκόντων-GP (General Purpose). H απάντηση είναι ότι τα πλοία AAW παραμένουν κορυφαία προτεραιότητα, η οποία επαναβεβαιώθηκε στην πρόσφατη κρίση του Oruc Reis, στην οποία το Πολεμικό Ναυτικό μας αναγκάστηκε να αναπτυχθεί σε θαλάσσια περιοχή σχετικά απομακρυσμένη από τις Πτέρυγες Μάχης της Πολεμικής Αεροπορίας. Το Τουρκικό Ναυτικό αντισταθμίζει μερικώς την έλλειψη πλοίου (αμιγούς) AAW με την υφιστάμενη δυνατότητα εναέριου ανεφοδιασμού της Τουρκικής Αεροπορίας, την οποία στερείται η ΠΑ.
Οι ισπανικές φρεγάτες O. H. Perry έπαψαν να φέρουν πυραύλους SM-1 από πέρυσι
Από την άλλη, οποιαδήποτε εύλογη σκέψη για την υιοθέτηση προγράμματος αναβάθμισης των MEKO 200HN προς την κατεύθυνση που θα τις μετέτρεπε σε πλοία AAW, προσκρούει στην ύπαρξη σε αυτές του εκτοξευτή VLS Μk48 αντί του Mk41. Η ατυχής και κοντόφθαλμη, όπως αποδεικνύεται εκ των υστέρων, επιλογή τότε του ΠΝ έχει ως αποτέλεσμα την αδυναμία (σήμερα) βολής βλημάτων SM-2MR ή τη χρήση του 4πλού κανίστρου για ESSM. Φυσικά η αντικατάσταση του Mk48 από Mk41 (tactical), αν και ίσως είναι θεωρητικά εφικτή σε τεχνικό επίπεδο, είναι απολύτως ανέφικτη από οικονομικής πλευράς και μάλιστα σε πλοία σχεδόν 30 ετών. Παρ’ όλα αυτά, η ενίσχυση του προγράμματος εκσυγχρονισμού των MEKO με επιπλέον χαρακτηριστικά, πέραν του «βασικού», είναι ένα ενδεχόμενο που πρέπει να εξεταστεί σοβαρά!
Είναι διαθέσιμος ο SM-2 Standard για την Ελλάδα; Απαντήσεις για να “κλείσει το θέμα”
Η ανάγκη όμως ανανέωσης των ικανοτήτων του στόλου και η αντικατάσταση (το συντομότερο δυνατόν) των τριών μη αναβαθμισμένων φρεγατών κλάσης «S» είναι… περισσότερο από επιτακτική. Κατά την άποψή μας θα πρέπει να εστιάσουμε στην απόκτηση μεταχειρισμένων πλοίων GP ή ακόμη και μονάδων της ίδιας κατηγορίας γενικής χρήσης σε τελικό στάδιο ναυπήγησης, όπως έκανε πρόσφατα η Αίγυπτος, και σε επόμενη φάση να υλοποιήσουμε πρόγραμμα ναυπήγησης φρεγατών AAW, αξιολογώντας παράλληλα και την προοπτική απόκτησης Arleigh Burke Flight I/IA/II (τα οποία θα καταστούν διαθέσιμα στο αμέσως προσεχές διάστημα και πάντως σε προγενέστερο χρόνο από την περίοδο παράδοσης νέων μονάδων AAW). [Η προσδοκώμενη ζωή των DDG-51 Flight I/IA/II ήταν 45 έτη κι αναμένεται η απόσυρση του πρώτου το 2026, όταν το αρχικό πλοίο της κλάσης που παραδόθηκε το 1991 θα έχει συμπληρώσει 35 έτη ζωής.]
ΣΥΖΗΤΗΣΗ: Οπλίζοντας τις νέες φρεγάτες του ΠΝ (Part 1), SM-2 ή/και ESSM Blk2;
Απόκτηση καινούριων πλοίων AAW
Ένα τέτοιο σενάριο στην παρούσα χρονική στιγμή φαντάζει απίθανο. Το βασικό επιχείρημα προς τη γαλλική πλευρά για το «πάγωμα» του προγράμματος FDI δεν είναι άλλο από το κόστος και δεν θα ήταν καθόλου εποικοδομητικό ύστερα από ένα μικρό χρονικό διάστημα να προχωρήσουμε σε ένα άλλο πρόγραμμα αντίστοιχου κόστους. Όσο και αν φαίνεται περίεργο μετά τα όσα έχουν γραφτεί, το κόστος ανά μονάδα της FDI (χωρίς όπλα, εκπαίδευση, υποστήριξη κλπ) που προσφέρθηκε στην Ελλάδα είναι χαμηλό για ανάλογα πλοία και (όπως αναφέρεται) έφθασε τα €835 εκατ. στην τελική γαλλική πρόταση. Το εάν το κόστος αυτό κλιμακώθηκε από άλλες παραμέτρους, είναι μια διαφορετική υπόθεση.
ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΟ: Η Γαλλία επέστρεψε με πολύ “δυνατή” πρόταση, οι Belh@rra χτυπούν την πόρτα του ΠΝ
Ενδεικτικά, η κλάση F110 της Navantia με ραντάρ AN/SPY-7(V)1, σύστημα AEGIS και εκτοξευτή Mk41 16 θυλάκων για ESSM/SM-2MR κοστίζει στο Ισπανικό Ναυτικό €4,3 δις για πέντε μονάδες, ήτοι €860 εκατ. ανά πλοίο. Συνεπώς -ανά μονάδα- είναι ακριβότερη της FDI. Οι χρόνοι παράδοσης των F110 ξεκινούν το 2023 με ολοκλήρωση το 2027.
Όπως έχουμε ήδη αναφέρει σε παλαιότερο άρθρο μας («Πτήση» 01, Ιούνιος 2020, «Επιλογή FREMM-IT για τη νέα φρεγάτα FFG(X), Υπάρχει πιθανό ελληνικό ενδιαφέρον;»), εφόσον αποφασίσουμε να προχωρήσουμε μεσοπρόθεσμα σε εναλλακτική επιλογή για πλοίο AAW, τότε η FFG(X) είναι εξαιρετική επιλογή, καθώς μπορούμε να αξιοποιήσουμε μια προμήθεια μέσω FMS και την ομοιοτυπία με μεγάλο αριθμό πλοίων του US Navy και τις FREMM-IT. Υπενθυμίζεται ότι η πρώτη FFG(X) θα παραδοθεί στο Αμερικανικό Ναυτικό το 2026 και το μέσο κόστος (για τα πλοία έως το FY2025) θα διαμορφωθεί στα $939,1 εκατ. ή €854,5 εκατ. Το κόστος αυτό φυσικά δεν είναι τελικό για εξαγωγές, καθώς λόγω της διαδικασίας FMS, των προμηθειών του αμερικανικού δημοσίου και των αναγκών εκπαίδευσης, αρχικής υποστήριξης και υποδομών θα είναι τελικά υψηλότερο. Θα μειώνεται όμως διαχρονικά με την αύξηση της παραγωγής και των ναυπηγούμενων μονάδων.
Απόκτηση μεταχειρισμένων πλοίων AAW
Εδώ οι επιλογές είναι δύο. Η πρώτη αφορά στην εστίαση του ενδιαφέροντος στην (αναπόφευκτη) απόσυρση Arleigh Burke Flight I/ΙΑ/II τα επόμενα χρόνια, καθώς θεωρούμε ότι μπορούν να αποκτηθούν χωρίς κόστος μέσω του προγράμματος EDA (Excess Defence Αrticle). Η εκτίμησή μας είναι ότι, εφόσον το US Navy αποφασίσει την απόσυρση των εν λόγω πλοίων, θα είναι δυνατό για το ΠΝ να αποκτήσει δύο μονάδες σε κατάσταση «hot transfer», όπως έχουμε αναφέρει στο παρελθόν.
Παρέχεται επίσης η δυνατότητα μελλοντικής απόκτησης και επιπλέον πλοίων από τη «δεξαμενή» των 28 Flight I/IA/II είτε για προσπορισμό ανταλλακτικών είτε για την αύξηση του αριθμού σε υπηρεσία, μειώνοντας αντίστοιχα την οροφή των Φ/Γ γενικής χρήσης. Το US Navy αναμένεται να αποσύρει τρία πλοία κατά έτος για διάστημα περίπου δέκα χρόνων. Η παραχώρηση των DDG-51 θα διευκόλυνε φυσικά και την απόκτηση των MMSC της Lockheed Martin για την κάλυψη των αναγκών απόκτησης καινούριων πλοίων GP.
Η δεύτερη επιλογή αφορά στην αναζήτηση μεταχειρισμένων πλοίων AAW, ένα εγχείρημα με… Η συνέχεια εδώ, στο αδελφό μας site, NavalDefence
