Το πόσο σύνθετα είναι τα πράγματα στην Ουκρανία σε ότι αφορά τον πληθυσμό της χώρας και τα αισθήματα του υπέρ ή κατά των Ρώσων φαίνονται στην παραπάνω φωτογραφία. Σε αυτή, η ελληνοουκρανικής καταγωγής Όλγα Κοβιτίδη, υπογράφει μια ρωσική βόμβα ελεύθερης πτώσης με το σύνθημα «χαιρετίσματα από την Κριμαία». Η φωτογραφία ανέβηκε από την ίδια στο Instagram της, στις 23 Φεβρουαρίου του 2022, δηλαδή μια μέρα πριν ξεκινήσει η εισβολή στην Ουκρανία (ήταν ημέρα που στη Ρωσία γιορτάζεται ως των “Υπερασπιστων της Πατρίδας”). Έτσι ως φωτό, δεν σχετίζεται με τη ρωσική εισβολή, και η ίδια αναφέρει πως προέρχεται από τις ρωσικές επιχειρήσεις στη Συρία. Κατά πάσα πιθανότητα η Κοβιτίδη είχε επισκεφθεί τις εκεί ρωσικές βάσεις και έβγαλε τη φωτογραφία.
Για να καταλάβουμε όμως το πλαίσιο αναφοράς: Η Κοβιτίδη, γεννημένη το 1962 με σπουδές νομικής, ζει στην Κριμαία και ανήκει στην εκεί φιλορωσική πλειονότητα. Είχε σημαντική πολιτική δραστηριότητα τοπικά υπέρ της αυτονόμησης της περιοχής και υποδέχθηκε με ενθουσιασμό τη ρωσική επέμβαση του 2014, που οδήγησε στην απόσχιση της Κριμαίας. Έκτοτε, έχει υπηρετήσει σε υψηλές θέσεις την τοπική φιλορωσική κυβέρνηση και εδώ και χρόνια μετέχει στην Άνω Ρωσική Βουλή (τη λεγόμενη “Συμβούλιο της Ομοσπονδίας”, όπου κάθε κρατίδιο και αυτόνομη οντότητα της Ρωσικής Ομοσπονδίας εκπροσωπείται από δύο μέλη). Εκεί αντιπροσωπεύει την Κριμαία και η ίδια έχει ενταχθεί στο κόμμα του Πούτιν, την «Ενωμένη Ρωσία».
Μάλιστα, για να μπλεχτούν ακόμη περισσότερο τα πράγματα, ως μέλος της Ρωσικής Άνω Βουλής μετέχει στην Παγκόσμια Διακοινοβουλευτική Ένωση Ελληνισμού, δηλαδή τον οργανισμό που συστάθηκε με δική μας κυβερνητική πρωτοβουλία, για να φέρει σε επαφή και να συντονίσει τους ελληνικής καταγωγής βουλευτές από ολόκληρο τον κόσμο. Έτσι η Κοβιτίδη ανήκει σε ένα οργανισμό που στηρίζεται από την Βουλή των Ελλήνων, αλλά αντιπροσωπεύει τη «Ρωσική Κριμαία», που η Ελλάδα δεν αναγνωρίζει! Ενώ αυτή τη στιγμή η ίδια περιλαμβάνεται στη λίστα 1.386 προσώπων, στα οποία έχουν επιβληθεί κυρώσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση, για την συμμετοχή τους στην ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Να λοιπόν μια άλλη όψη της ιστορίας. Η Κοβιτίδη, Ελληνίδα στην καταγωγή και Ουκρανή αρχικά ως πολίτης, στη συνέχεια τάχθηκε υπέρ της Ρωσίας και τελικά υπέρ της επέμβασης της στην Ουκρανία. Η τελείως άλλη στάση δηλαδή από εκείνη των δύο Ελληνικής καταγωγής μαχητών της Ουκρανίας, που ο Πρόεδρος Ζελένκσι μας παρουσίασε στη τηλεοπτική ομιλία του στο Ελληνικό Κοινοβούλιο. Με την δυσάρεστη έκπληξη και οι δύο Έλληνοουκρανοί να μας λένε πως «μάχονται στις τάξεις του Τάγματος Αζόφ». Κοινή λοιπόν η καταγωγή όλων, κοινή η κατοικία εντός του Ουκρανικού κράτους από την ίδρυση του, αλλά τελείως διαφορετική η ιδεολογική τους τοποθέτηση, η εθνοτική τους ταύτιση και η δράση.
Τι θέλουμε να πούμε: Πως στην Ουκρανία, όπου η Ρωσία διεξάγει ένα επιθετικό άδικο πόλεμο, η σύγκρουση έχει εμπλέξει εκατοντάδες χιλιάδες «μικρές ιστορίες», εκτιμήσεις και θεάσεις της πραγματικότητας. Δεν είναι μονοσήμαντα όλοι ορισμένοι. Η μεγάλη πλειονότητα των Ουκρανών βλέπει τους Ρώσους με εχθρότητα, αλλά υπάρχουν και στοιχεία με ενδιάμεσες ή αντίθετες αντιλήψεις. Το ίδιο συμβαίνει και στη Ρωσία. Το ίδιο και εντός των αποσχισμένων περιοχών, σε Κριμαία, Ντονέτσκ και Λουχάνσκ. Υπάρχουν οικογένειες χωρισμένες στα δύο ακριβώς λόγω των αντιπαραθέσεων, υπάρχουν φιλειρηνικά κινήματα εκατέρωθεν, υπάρχουν πύρινα μίση και εθνικιστικές μεγαλοστομίες. Υπάρχει δράση εξτρεμιστών, εθνικιστών, ακόμη και νεοναζιστών, εκατέρωθεν. Υπάρχουν τοπικά συμφέροντα, δολοπλοκίες, διώξεις, επίλυση προσωπικών διαφορών, βεντέτες, εγκλήματα πολέμου, αλλά και αλτρουισμοί, αλληλεγγύη, προσπάθεια κατανόησης.
Έτσι μια Ελληνίδα στην καταγωγή, η Όλγα Κοβιτίδη, φανατισμένη, φθάνει να δηλώνει δημόσια πως “νικήσαμε το Φασισμό το 1945, θα νικήσουμε και το Φασισμό (των Ουκρανών) το 2022”. Ενώ άλλοι δύο Έλληνες την καταγωγή, ένας Μιχαήλ και ένας Αναστάσιος όπως μας συστήθηκαν, ίσως φανατικοί του νεοναζιστικού Αζόφ ή ίσως απλά απέλπιδες, πήραν τα όπλα κατά των Ρώσων. Ο πόλεμος συνεχίζεται, ισοπεδώνει τις “μικρές ιστορίες” και τους ανθρώπους-φορείς τους, αποτρέπει την δική μας ανάλυση σε βάθος, σε ένα βάραθρο ηθικής και λογικής που ολοένα μεγαλώνει.
