A-26A Counter Invader: Το βομβαρδιστικό τριών πολέμων σε ρόλο νυκτερινού κυνηγού (α΄ μέρος)

Όταν έπεφτε το σκοτάδι η ζούγκλα γινόταν δύο φορές επικίνδυνη καθώς οι θηρευτές της νύχτας έβγαιναν για κυνήγι. Το Α-26Α ήταν ένας από αυτούς. Οπλισμένο με μια φονική ποικιλία εκρηκτικών και εμπρηστικών βομβών, συν οκτώ πολυβόλα των 0,50 στο ρύγχος, το Counter Invader υπήρξε απηνής κυνηγός των βορειοβιετναμέζικων φορτηγών που μετέφεραν πολύτιμα εφόδια μέσω του Ho Chi Minh Trail. Άλλωστε δεν ήταν η πρώτη φορά που το δικινητήριο της Douglas βρισκόταν στο Βιετνάμ.
Στις αρχές της δεκαετίας του ’50 η Armée de l’Air χρησιμοποίησε στις επιχειρήσεις κατά των ανταρτών Βιετ Μίν βομβαρδιστικά Α-26C (με το «διαφανές» ρύγχος από plexiglas) όσο και την βαρειά εξοπλισμένη επιθετική έκδοση A-26B ή B-26B όπως μετονομάσθηκε μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Παρά τις επιδόσεις τους, ο πόλεμος στην Ινδοκίνα έδειξε στους Γάλλους ότι δύσκολα πολεμάς αντάρτες με τακτική Αεροπoρία. Το ίδιο μάθημα περίμενε τους Αμερικανούς την επόμενη δεκαετία.

Στο πλαίσιο της Επιχείρησης ‘Farm Gate’ οι Αμερικανοί «σύμβουλοι» θα πετούσαν αποστολές εγγύς υποστήριξης για τα επίγεια τμήματα του νοτιοβιετναμικού Στρατού (ARVN) προσβάλλοντας δυνάμεις των Βιετκόνγκ με αεροσκάφη τα οποία, σύμφωνα με τις εντολές που είχε λάβει από την Ουάσιγκτον ο Αμερικανός πρεσβευτής στη Σαϊγκόν, θα έφεραν νοτιοβιετναμικά διακριτικά για να αποφευχθούν «πολιτικές και διπλωματικές επιπλοκές». Το Β-26, το καλύτερο ελαφρύ βομβαρδιστικό της USAAF στον Β΄ΠΠ, ήταν η φυσική επιλογή.
Οι άνθρωποι της Douglas σχεδίασαν το Invader έχοντας κατά νου τις αναφορές πληρωμάτων για τα μειονεκτήματα των Α-20 Havoc, B-25 Mitchell και B-26 Marauder. Το Α-26 ήταν πολύ πιο ευέλικτο και από τα τρία και «πετούσε σαν μαχητικό». Στον επόμενο πόλεμο, στην Κορέα, περίπου 450 αεροσκάφη του τύπου είδαν άφθονη δράση, επιχειρώντας αρχικά από βάσεις στην Ιαπωνία και αργότερα από αεροδρόμια σε κορεατικό έδαφος.

Τα Β-26, όπως ονομάζονταν πλέον, έγιναν ο φόβος και ο τρόμος των κομμουνιστών την νύκτα. Όχι πως είχε καμμιά διαφορά αν έπιαναν τον αντίπαλο ακάλυπτο με το φως της ημέρας. Αν και η μεγίστη ταχύτητά τους ήταν η μισή από αυτήν των F-86 και MiG-15, αυτό ήταν μάλλον προτέρημα παρά μειονέκτημα για το κυνήγι εφοδιοπομπών και τραίνων στο οποίο διακρίθηκαν.
Έχοντας ρίξει την πρώτη βόμβα στην Βόρεια Κορέα, τα B-26 ήταν τα αεροπλάνα που έριξαν και την τελευταία πριν την ανακωχή του 1953. Μετά τον πόλεμο, τα περισσότερα τέθηκαν σε μακρά αποθήκευση ή πωλήθηκαν σε άλλες χώρες για επιχειρήσεις εναντίον ατάκτων. Σύντομα θα ξαναέβλεπαν δράση.

Τα πρώτα χρόνια της αμερικανικής εμπλοκής στον πόλεμο του Βιετνάμ, η διαμόρφωση των Invader δεν διέφερε πολύ από εκείνη του Β΄ ΠΠ με εξαίρεση την απουσία βομβαρδιστή και τους δύο πυργίσκους πολυβόλων. Από τα τέλη του 1962 έως και το 1964 οι Air Commandos πετούσαν αποστολές με Β-26 όμως ο χρόνος και ο ρυθμός των επιχειρήσεων άρχισαν να δείχνουν τα σημάδια τους.
Ο πιλότος Τομ Σμιθ περιγράφει γλαφυρά την πρώτη του εντύπωση από την άφιξή του στο Bien Hoa τον Ιούλιο του ’63. «Όταν κατέβηκα από το αεροπλάνο άκουσα κάτι ψηλά και είδα ένα Β-26 να έρχεται για προσγείωση. Καθώς έστρεφε για να μπει στην τελική έκανε έναν σφυριχτό θόρυβο, σαν να είχε turboprop κινητήρες. Όπως απεδείχθη, αυτό που άκουσα ήταν ο αέρας που περνούσε από τις τρύπες που είχε το αεροπλάνο –σφύριζε όπως όταν φυσάμε πάνω από το στόμιο ενός μπουκαλιού…»

«Τα αεροπλάνα ήταν παλιά και όχι σε καλή κατάσταση» θυμάται ο Γκάρυ Φλιούχαουπτ, ένας από τους ναυτίλους που έφθασαν στην βάση Bien Hoa, κοντά στην Σαϊγκόν, τον Νοέμβριο του 1963. «Γινόταν συντήρηση αλλά τα αεροσκάφη δεν είχαν ποτέ ελεγχθεί δομικώς». Η κόπωση μετάλλου περίμενε ύπουλα την ώρα να χτυπήσει.
Παρόλο που υπήρχαν κάποιες υποψίες για τα πραγματικά αίτια ορισμένων απωλειών, από την στιγμή που κανείς από τα πληρώματα δεν επέζησε θεωρήθηκε ότι κατερρίφθησαν. Ωστόσο, πολλές μαρτυρίες προκεχωρημένων ελεγκτών αέρος, Βιετναμέζων και Αμερικανών, υπονοούσαν κάτι άλλο. Οι Αir Commandos συνέχισαν να πετούν με ένα g-μετρο τοποθετημένο στο κόκπιτ και με την εντολή να μην υπερβαίνουν τα 3,5 g σε καμμιά περίπτωση.

Το ένστικτο της αυτοσυντήρησης έκανε πειθαρχικούς ακόμη και τους «καουμπόϋς». Όσο για το αν τους ανησυχούσε μια πιθανή δομική αστοχία στις πτέρυγες, τα πληρώματα ήταν πολύ απασχολημένα για να το σκεφτούν πάνω στην φωτιά της μάχης. «Αυτοί που μας έριχναν από κάτω ήταν εκείνο που με ανησυχούσε» λέει ο ναυτίλος του Σμιθ, Φράνσις Χέιζ. Όμως για τα Β-26 οι καθημερινές αποστολές ήταν πολύ για τους καταπονημένους σκελετούς τους.
Μερικά από αυτά δεν άντεξαν και τα φτερά τους ξαφνικά «δίπλωσαν» εν πτήσει. «Αν χάσεις κάποια πτέρυγα, νιώθεις ένα βίαιο roll. Τα g που αναπτύσσονται σε εμποδίζουν να κάνεις οτιδήποτε. Δεν μπορείς να εγκαταλείψεις, δεν μπορείς να κάνεις τίποτα. Αν χάσεις πτέρυγα δεν έχεις καμία ελπίδα…» έλεγε ένας πρώην Air Commando.

Σύμφωνα με την ορολογία της USAF επρόκειτο για «αστοχία υλικού». Οι πιλότοι το είπαν αλλιώς: «Β-26 με αναδιπλούμενες πτέρυγες». Όπως και να το έλεγαν, το γεγονός ήταν ένα. Τα αεροπλάνα των Air Commandos διαλύονταν στον αέρα. Η χαριστική βολή ήλθε τον Φεβρουάριο του ’64, όταν ένα Invader έχασε μια πτέρυγα κατά την διάρκεια επίδειξης στο Hurlburt Field της Φλόριντα με αποτέλεσμα να σκοτωθούν και οι δύο χειριστές του.
Ολόκληρος ο στόλος των Β-26 καθηλώθηκε εσπευσμένως. Η έλλειψη ικανού αριθμού αεροσκαφών για την εκτέλεση των αυξανόμενων αποστολών στο Βιετνάμ, είτε λόγω απωλειών από τα εύστοχα αντιαεροπορικά πυρά των Βιετκόνγκ είτε λόγω των μειωμένων στάνταρ συντήρησης προκειμένου να βγουν όσο το δυνατόν περισσότερα αεροπλάνα διαθέσιμα, είχαν αποτέλεσμα ακόμη περισσότερα μηχανικά προβλήματα που μείωσαν κι άλλο την διαθεσιμότητα των αεροσκαφών. Όσα έμειναν στην γραμμή πτήσης εκτελώντας διπλάσιο αριθμό εξόδων καταπονήθηκαν ακόμη περισσότερο.

Οι εμπειρογνώμονες της USAF εντόπισαν την αιτία της αστοχίας των πτερύγων των βομβαρδιστικών στο φορτίο βομβών που έφεραν. Τα Β-26 του 1^st Air Commando Squadron, όπως μετονομάσθηκε τον Ιούλιο του ’63 το 2^ο Απόσπασμα, διέθεταν πυλώνες ειδικά ενισχυμένους για την ανάρτηση βομβών βάρους 750 λιβρών. Αν και το βάρος αυτό δεν επιβάρυνε την αντοχή της πτέρυγας κατά τη διάρκεια της πτήσης, η τροχοδρόμηση των φορτωμένων αεροσκαφών στο «άγριο» PSP με το οποίο ήταν στρωμένα τα περισσότερα αεροδρόμια του Νοτίου Βιετνάμ, βρέθηκε ότι έφερνε την πτέρυγα στα όρια της δομικής της αντοχής.
Η δημοσίευση από αμερικανικό έντυπο των επιστολών ενός χειριστή προς την σύζυγό του στις οποίες χαρακτήριζε τα Β-26 «σκοτώστρες» προκάλεσαν αίσθηση, ιδίως από την στιγμή που ο αποστολέας,  Έντουϊν «Τζέρυ» Σανκ, είχε χάσει την ζωή του όταν «δίπλωσε» η πτέρυγα του Τ-28 που πιλοτάριζε ενώ βρισκόταν σε βύθιση κατά την διάρκεια βομβαρδισμού θέσεων ανταρτών. Ήταν σαφές ότι τα Β-26 έπρεπε επιτέλους να αποσυρθούν.
Διαβάστε στο β΄ μέρος: Μυστικές επιχειρήσεις ‘over the Trail’   
Αλέξανδρος Θεολόγου