Πετούσε επί 25 λεπτά χωρίς καλύπτρα, με το αεροπλάνο του να έχει υποστεί ζημιές και το ριναίο σκέλος εκτός, ωστόσο κατάφερε να εκτελέσει αναγκαστική προσγείωση και να απομακρυνθεί… περπατώντας. Tο ‘Warthog’ αναμφίβολα είναι ζόρικο αεροπλάνο αλλά εδώ μιλάμε για ατόφια χειριστική δεινότητα. Αυτή που χάρισε τρία χρόνια μετά το συμβάν στον πιλότο του Α-10C, Επισμηναγό Μπρετ ΝτεΒρίς, ένα παράσημο DFC.
Τον Διακεκριμένο Ιπτάμενο Σταυρό (Distinguished Flying Cross) απένειμε στον Επισμηναγό η υπουργός Αεροπορίας Μπάρμπαρα Μπάρετ ως αναγνώριση του «συνδυασμού ικανοτήτων, κρίσης και ανιδιοτέλειας» που στις 20 Ιουλίου 2017 έσωσαν το αεροσκάφος του και τον ίδιο. Και δεν ήταν απλό –κανένα ατύχημα δεν είναι.
Θα ήταν μια ακόμη πτήση ρουτίνας για τον Σμηναγό, τότε, ΝτεΒρίς: απογείωση από την βάση Selfridge της Αεροπορικής Εθνοφρουράς στο Μίσιγκαν, μετάβαση μαζί με άλλα αεροσκάφη στο πεδίο βολής Grayling για ρίψη εκπαιδευτικών βομβών και βολή κατά επιγείων στόχων με το GAU-8 των 30 χιλ. και επιστροφή. Όμως στην δεύτερη διέλευση για βολή, όλα άρχισαν να πηγαίνουν στραβά. Το πυροβόλο υπέστη βλάβη και ταυτόχρονα το Α-10 έχασε την καλύπτρα του ενώ πετούσε με 375 μίλια την ώρα.
Κολλημένος στο κάθισμα του αεροσκάφους του από την δύναμη του αέρα, ο πιλότος «τράβηξε» απότομα ανεβαίνοντας από τα 150 πόδια στα 2.000, με χάρτες και check lists να εγκαταλείπουν το κόκπιτ. «Εκείνη την στιγμή αναλαμβάνει η εκπαίδευσή σου. Η εκπαίδευση είναι αυτή που σώνει εσένα και τον παραστάτη σου» δηλώνει κατηγορηματικά o ΝτεΒρίς, βετεράνος 120 πολεμικών αποστολών.
Χαμηλώνοντας το κάθισμα για να περιορίσει την έκθεσή του στο ρεύμα του αέρα, επιχείρησε να κατεβάσει το σύστημα προσγείωσης αλλά μόνο το κυρίως λειτούργησε. Ένας γρήγορος οπτικός έλεγχος από τον παραστάτη του Επισμηναγό Σάννον Βίκερς έδειξε πως ο ριναίος είχε κολλήσει, προφανώς εξαιτίας του προβλήματος στο πυροβόλο.
Επίσης δεν ήταν σίγουρος πως το εκτινασσόμενο κάθισμα ήταν ανέπαφο. Με τόσες αντιξοότητες σκέφτηκε ότι η εγκατάλειψη ίσως να μην ήταν και τόσο ασφαλής επιλογή. Συζητώντας στα γρήγορα με τον παραστάτη του «κάθε πιθανότητα», ο χειριστής του προβληματικού Α-10 αποφάσισε να το κατεβάσει σε έναν διάδρομο στο Αλπένα, μια πόλη βορειοανατολικά του Μίσιγκαν.
Κάθε άλλο αεροσκάφος που θα επιχειρούσε αναγκαστική με το σύστημα προσγείωσης «πάνω» θα υφίστατο καταστροφικές ζημιές, όμως το ‘Hog’ δεν είναι ένα συνηθισμένο αεροπλάνο και σίγουρα είναι πιο σκληρό κι από αναγκαστική προσγείωση! Οι προεξέχουσες υποδοχές του κυρίως συστήματος π/γ απορρόφησαν το σοκ και προστάτευσαν το μαχητικό από την τριβή στον διάδρομο με αποτέλεσμα ο ΝτεΒρίς να βγει από το κόκπιτ χωρίς να έχει πάθει το παραμικρό.
Η χειριστική δεινότητα του πιλότου και η παροιμιώδης ανθεκτικότητα του Α-10 (το 1991 ένα Warthog επέστρεψε διάτρητο στην βάση του στην Σαουδική Αραβία από πολεμική αποστολή στο βορειοδυτικό Ιράκ με 450 τρύπες από αντιαεροπορικό πυρ, 45 πλήγματα στον δεξιό κινητήρα και 15 στον αριστερό) κατέστησαν δυνατή την επισκευή του και την επιστροφή στις πτήσεις.
Το συμβάν του 2017 σηματοδοτεί την πρώτη φορά στην 40χρονη ιστορία του τύπου που χειριστής προσγειώνει Α-10 χωρίς καλύπτρα και χωρίς σύστημα προσγείωσης. Για όλα υπάρχει μια πρώτη φορά. Προφανώς χρειάζεται κάτι παραπάνω από μια σειρά αναπάντεχων βλαβών για να καταστραφεί ένα ‘Hawg’.
Αλέξανδρος Θεολόγου
