Η δύσκολη εξίσωση της αντικατάστασης των F-15 της USAF

Το F-15 είναι για την USAF κάτι περισσότερο από ένα αεροσκάφος-θρύλος, καθως ήταν, και παραμένει, ο θεμέλιος λίθος της αμερικανικής αεροπορικής υπεροχής. Το αεροσκάφος που σχεδιάστηκε να το αντικαταστήσει, το F-22, τελικά ποτέ δεν το αντικατέστησε, αφού ακόμη και μετά την εισαγωγή των F-22 σε υπηρεσία, το F-15 είναι αυτό που ουσιαστικά προστατεύει τους αμερικανικούς ουρανούς, αλλά και αυτό που προσφέρει τις “υπηρεσίες” του σε ρόλο εναέριας υπεροχής όπου αυτό απαιτείται στον πλανήτη. Το F-16 με την σειρά του είχε, και συνεχίζει να έχει σαν κύρια αποστολή την κρούση, το F-22 δεν έχει εισαχθεί σε υπηρεσία με ικανούς αριθμούς, συνεπώς η USAF (και η ANG) δεν έχει άλλη επιλογή από το να βασίζεται στο F-15C/D.
Το πρόβλημα όμως είναι πως και οι θρύλοι γερνάνε. Στην περίπτωση του F-15 το πρόβλημα του “γήρατος” δεν μπορεί να λυθεί με ένα απλό λίφτινγκ ή μεταμόσχευση νέων ηλεκτρονικών (ραντάρ). Τα F-15 διαπιστωμένα χρειάζονται δομική ανακατασκευή, ή για να γίνουμε πιο σαφείς, χρειάζονται “ώρες πτήσεις”. Η δομική κατασκευή πολλών από τα F-15 έχει πλέον φτάσει στα όριά της, ή για να μην γίνουμε τόσο δραματικοί, φτάνει στα όριά της πολύ συντομότερα από όσο υπολόγιζε η αμερικανική αεροπορία. Σύμφωνα με τον επικεφαλή της Air Combat Command (ACC), πτέραρχο Mike Holmes, το κόστος ανακατασκευής της ατράκτου κάθε F-15 μπορεί να φτάσει και τα 30 ή 40 εκ. δολάρια (όπως δημοσίευσε πρόσφατα και το έγκυρο περιοδικό Aviation Week). Αυτός είναι και ο λόγος που υπάρχει πολύ μεγάλη περίπτωση τα F-15C/D να αποσυρθούν “μαζικά” (η είδηση εδώ), καθώς το κόστος ανακατασκευής είναι αρκετά υψηλό για τα 236 F-15 που ενισχύουν αυτή την στιγμή την USAF.

Η λύση που ακούστηκε σαν η πρώτη επιλογή είναι η αντικατάστασή τους από εκσυγχρονισμένα F-16 (με APG-83 SABR AESA). Η λύση είναι προφανώς αυτή με το χαμηλότερο κόστος, αλλά το ραντάρ AESA και η τεχνολογία που ενσωματώνει δεν μπορεί να “νικήσει” τους νόμους της φυσικής. Για να εξηγούμαστε, το μεγαλύτερης διαμέτρου ραντάρ του F-15 μπορεί να εντοπίζει στόχους σε μεγαλύτερη απόσταση, και το πανίσχυρο ραντάρ του είναι ένα από αυτά που του δίνουν τα χαρακτηριστικά εναέριας υπεροχής. Η Αμερικανική Εθνοφρουρά έχει προδιαγράψει μια άμεση ανάγκη για εκσυγχρονισμό 72 F-16 με ραντάρ AESA (APG-83 SABR), κάτι που ήδη δοκιμάζεται (η είδηση εδώ). To APG-83 όμως, όσο προηγμένο κι αν είναι, δεν μπορεί να αντικαταστήσει το APG-63 (έστω και την μη AESA έκδοση), τουλάχιστον σε ακτίνα αποκάλυψης εχθρικών μαχητικών. Σε όλα αυτά αν συγκρίνουμε και το οπλικό φορτίο του F-16 σε σχέση αυτό του F-15, τότε αντιλαμβανόμαστε ότι η πιθανότητα “αντικατάστασης” των F-15 από F-16AESA μάλλον απομακρύνεται.
Η άλλη λύση είναι ο εκσυγχρονισμός τελικά των F-15, κάτι όμως που δεν είναι ίσως το βέλτιστο για την USAF, γιατί στο κόστος εκσυγχρονισμού πρέπει να προστεθεί και το κόστος της αντικατάστασης του ραντάρ με νέο AESA (APG-63v3 όπου δεν έχει ήδη τοποθετηθεί). Αλλα τότε το κόστος θα εκτοξευτεί, και η USAF αν και θα έχει ένα ικανό και πάλι μαχητικό, δεν θα έχει πλέον το συγκριτικό πλεονέκτημα που είχε τρεις δεκατίες με το F-15 αφού παγκοσμίως υπάρχουν πλέον αρκετά αντίστοιχα και ισάξια μαχητικά.
Σαν πιθανός αντικαταστάτης προτάθηκε και το F-35A (η είδηση που γράψαμε εδώ, δεν ήταν και πρωταπριλιάτικη), καθώς παρά το ότι έχει σχεδιαστεί σαν αεροσκάφος κρούσης, διαθέτει ισχυρότατο ραντάρ, προηγμένο αισθητήρα IRST και κορυφαίο fusion στις πληροφορίες που φτάνουν στον πιλότο. Η απόσυρση των F-15 θα εξοικονομούσε περίπου 1,3 δις δολάρια ετησίως από την USAF, και παρά το αρχικό κόστος τα νούμερα χρήσης “ευνοούν” το F-35. Το θέμα είναι ποιος στην USAF θα ήθελε να δει ένα F-35A σε ρόλο F-15C/D.
Αυτός είναι και ο λόγος που ενώ δεν εχει προταθεί, η λύση της αγοράς νέων F-15 2020C από την USAF είναι μια λογική επιλογή. Τα F-15 2020C όμως κάθε άλλο παρά φθηνή λύση είναι, αλλά σίγουρα θα έχει πολλούς υποστηρικτές μέσα στην αμερικανική αεροπορία.

Ίσως η πιο “προχωρημένη” πρόταση είναι η επανέναρξη της παραγωγής του F-22, μια απολύτως λογική επιλογή, αν φυσικά οι “πόροι” της USAF ήταν ανεξάντλητοι. Μια ακόμη λύση θα ήταν το περίφημο PCA (Penetrating Counter-Air), το νέο πρόγραμμα μαχητικού που συζητείται στις ΗΠΑ (περισσότερα γιαυτό το πρόγραμμα σύντομα στις σελίδες του περιοδικού μας). Αλλά το πρόγραμμα Penetrating Counter-Air δεν έχει καν ξεκινήσει, άρα θα υπάρξει ένα κενό στην αεράμυνα των ΗΠΑ που ίσως να ξεπεράσει και την δεκαετία.

Την ίδια στιγμή η Ρωσία προσθέτει στην δύναμή της -μικρούς αριθμούς- Su-35, ενώ κάποια στιγμή θα μπει σε υπηρεσία και το αρκετά καθυστερημένο Τ-50Α. Ακόμη χειρότερα, η Κίνα προσθέτει με την σειρά της στο δυναμικό της μαχητικά νέας γενιάς με πολύ υψηλούς ρυθμούς και σε ικανούς αριθμούς, ενώ η αστάθεια αυξάνεται σε πολλά σημεία του πλανήτη.

Είνια λοιπόν σαφές πως το “πρόβλημα των F-15” είναι αυτό που θα απασχολήσει την USAF τα επόμενα χρόνια. Υπάρχει όμως πάντα μια “κρυφή” ελπίδα για τους αμερικανούς επιτελείς. Αυτή είναι τα F-15 να είναι σε καλύτερη κατάσταση από όσο φαίνεται αυτή την στιγμή και τελικά το κόστος αποκατάστασης της δομικής κόπωσης να είναι μικρότερο. Αυτός είναι ο λόγος που η Boeing υπέγραψε ένα αρκετά σημαντικό συμβόλαιο που αφορά την μελέτη δομικής κόπωσης για τα F-15C/D αλλά και F-15E. Ήδη δυο F-15C δοκιμάζονται στο Saint Louis (σε δοκιμές τεχνιτής γήρανσης και επαναλαμβανόμενων κύκλων φορτίσεων) ενώ σύντομα το πρόγραμμα θα επεκταθεί σε πολλά περισσότερα μαχητικά, έτσι ώστε η USAF να γνωρίζει επακριβώς τις ανάγκες και το κόστος της δομικής αναβάθμισης για κάθε ένα αεροσκάφος. Κανείς όμως δεν είναι τόσο αισιόδοξος για την κατάσταση των F-15C/D, ενώ αντίθετα τα F-15E έχουν μάλλον αρκετό χρόνο “ωφέλιμης” ζωής μπροστά τους.
Κλείνοντας, θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε πως τα F-15C/D είναι από τα πολυτιμότερα αεροσκάφη για την αμερικανική αεροπορία αυτή την στιγμή. Η πιθανότητα “παραχώρησής” τους σε τρίτους δωρεάν (ή με μικρό κόστος) είναι πολύ μικρή ως ανύπαρκτη.