Η 3η Διάσκεψη του ΟΗΕ για τους Ωκεανούς ξεκινά σήμερα στη Νίκαια της Γαλλίας, με εκκλήσεις για την απαγόρευση της αλιείας με τράτες βυθού και την ενίσχυση της προστασίας των θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών παγκοσμίως.
Η Διάσκεψη, που έχει χαρακτηριστεί σύνοδος κορυφής «κινητοποίησης», «θα αυξήσει το επίπεδο προστασίας των παγκόσμιων υδάτων», ανακοίνωσε χθες Κυριακή η Γαλλίδα υπουργός Οικολογικής Μετάβασης Ανιές Πανιέ- Ρινασέρ.
Πολλά κράτη αναμένεται να ανακοινώσουν σειρά νέων δεσμεύσεων στη διάρκεια της Διάσκεψης αυτής, στην οποία πρόκειται να παραστούν 63 αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων, μεταξύ των οποίων και ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητοτάκης, αλλά και πολλοί ηγέτες χωρών του Ειρηνικού Ωκεανού και της Λατινικής Αμερικής.
«Ποτέ στην ιστορία της ανθρωπότητας δεν έχουν ενωθεί τόσοι πολλοί άνθρωποι για τους ωκεανούς», τόνισε χθες ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν.
Η Σαμόα άνοιξε τον δρόμο δημιουργώντας εννέα νέα θαλάσσια πάρκα όπου απαγορεύεται η αλιεία και τα οποία καλύπτουν το 30% των εθνικών της υδάτων, 36.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα.
Η Γαλλία, που φιλοξενεί τη Διάσκεψη, ανακοίνωσε το Σάββατο τον περιορισμό της αλιείας με τράτες βυθού στις θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές προκειμένου να προστατευθεί ο βυθός, αλλά δεν κατάφερε να πείσει τις μη κυβερνητικές οργανώσεις, οι οποίες επέκριναν την «έλλειψη φιλοδοξίας» αυτών των ανακοινώσεων.
Σήμερα η βρετανική κυβέρνηση αναμένεται επίσης να ανακοινώσει την πρόθεσή της να απαγορεύσει την αλιεία με τράτες σε 41 προστατευόμενες περιοχές, που καλύπτουν έκταση 30.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων.
Η αλιεία με τράτες βυθού, που έγινε γνωστή στο ευρύ κοινό χάρη στο ντοκιμαντέρ «Ωκεανός» του Βρετανού φυσιοδίφη σερ Ντέιβιντ Ατένμπορο, επικρίνεται για το αποτύπωμα άνθρακα και τη ζημιά που προκαλεί σε ευαίσθητα θαλάσσια περιβάλλοντα (θαλάσσιους βιότοπους, κοράλλια κ.λπ.).
Άλλες χώρες αναμένεται επίσης να ανακοινώσουν τη δημιουργία νέων θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών στα εθνικά τους ύδατα. Η διεθνής κοινότητα έχει θέσει ως στόχο την προστασία του 30% των θαλασσών έως το 2030 (ο στόχος «30×30»).
Μόνο το 8,36% των ωκεανών προστατεύονται σήμερα και με τον τρέχοντα ρυθμό αυτός ο στόχος δεν θα επιτευχθεί πριν από το 2107, σύμφωνα με την Greenpeace. Οι ανακοινώσεις που αναμένονται στη Νίκαια εκτιμάται ότι θα επιτρέψουν να αυξηθεί το ποσοστό αυτό σε πάνω από 10% παγκοσμίως, σύμφωνα την Πανιέ-Ρινασέρ.
«Ένας ιστορικός αριθμός αρχηγών κρατών συμμετέχει στις διαπραγματεύσεις για τους ωκεανούς. Όλες οι χώρες πρέπει να δράσουν», προέτρεψε σε δήλωσή του ο Ένρικ Σάλα διευθυντής του έργου Pristine Seas στο National Geographic, ζητώντας «τα λόγια να μετατραπούν σε τολμηρές και φιλόδοξες πράξεις».
Ένα άλλο καυτό θέμα: η επικύρωση της Συνθήκης για την Ανοιχτή Θάλασσα.
Στη διάρκεια της παγκόσμιας συνόδου κορυφής είναι πιθανό να επικυρώσουν και άλλες χώρες τη συνθήκη αυτή, η οποία έχει στόχο την προστασία των διεθνών υδάτων. Μέχρι στιγμής έχει επικυρωθεί από 31 χώρες και την ΕΕ.
Η Γαλλία ήλπιζε περισσότερες από 60 χώρες να έχουν υπογράψει τη Συνθήκη αυτή ως το τέλος Διάσκεψης του ΟΗΕ, όμως αναγκάστηκε να μετριάσει τις φιλοδοξίες της. Χθες ωστόσο ο Μακρόν υποσχέθηκε ότι θα τεθεί σε ισχύ μέχρι την επόμενη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ τον Σεπτέμβριο.
Την πρώτη ημέρα της Διάσκεψης θα γίνουν επίσης επιστημονικές ανακοινώσεις, με την έναρξη του Ipos, μιας πλατφόρμας που έχει σχεδιαστεί για να συμβουλεύει τα κράτη αναφορικά με τις δεσμεύσεις τους σχετικά με τη βιώσιμη ανάπτυξη του ωκεανού.
Παράλληλα η μη κυβερνητική οργάνωση Mercator Ocean International (MOi), με έδρα τη Γαλλία, η οποία παρακολουθεί την κατάσταση του ωκεανού για πάνω από 20 χρόνια, πρόκειται να μετατραπεί σε διεθνή οργανισμό
«Είναι ένα σημαντικό επίτευγμα. Ο ωκεανός θα βρίσκεται στο τραπέζι των διεθνών συζητήσεων», δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλός της MOi Πιέρ Μπαουρέλ, παρόλο που δεν υπάρχει διεθνής οργανισμός ειδικά αφιερωμένος στους ωκεανούς.
Η Mercator εργάζεται ιδιαίτερα για την ανάπτυξη ενός «ψηφιακού διδύμου» του ωκεανού, το οποίο θα μπορούσε να βοηθήσει κυρίως στην κατανόηση των κυκλώνων.
Τέλος, αναμένεται να συσταθεί ένας συνασπισμός Space4Ocean για την ενίσχυση των προσπαθειών διατήρησης και προστασίας των ωκεανών.
