Ο πύραυλος LMM, ή Martlet όπως ονομάζεται από τις βρετανικές ένοπλες δυνάμεις, αναπτύχθηκε από την Thales για να καλύψει την ανάγκη για ένα ελαφρύ, πολλαπλών ρόλων όπλο που να μπορεί να προσαρμόζεται στις απαιτήσεις του σύγχρονου πεδίου μάχης. Με βάρος μόλις 13 κιλά, είναι εύκολα μεταφερόμενος και μπορεί να εκτοξευθεί από διάφορες πλατφόρμες, όπως τον επίγειο εκτοξευτή Lightweight Multiple Launcher (LML), ελικόπτερα, μη επανδρωμένα αεροσκάφη ή ακόμη και οχήματα ταχείας ανάπτυξης.
Πρώτη βολή του ελαφρού πυραύλου χαμηλού κόστους Martlet από ελικόπτερο του Wildcat
Η εμβέλειά του φτάνει τα 8 χιλιόμετρα, ενώ η ταχύτητά του υπερβαίνει τα 1,5 Mach. Το σύστημα καθοδήγησής του βασίζεται σε λέιζερ, το οποίο εξασφαλίζει υψηλή ακρίβεια ακόμη και εναντίον μικρών ή ταχέως κινούμενων στόχων, όπως τα UAVs.
Η κεφαλή είναι θραυσματογόνα με πυροσωλήνα εγγύτητας που επιτρέπει την καταστροφή στόχων χωρίς απαραίτητα απευθείας πρόσκρουση, οπότε είναι αποτελεσματικός σε αποστολές αεράμυνας. Περαιτέρω μπορεί να βληθεί κατά στόχων επιφανείας και ξηράς, οπότε ξεχωρίζει από άλλα όπλα της κατηγορίας του, τα οποία συνήθως περιορίζονται σε ένα μόνο ρόλο. Επιπλέον, η ελαφριά του κατασκευή και το χαμηλό κόστος παραγωγής τον καθιστούν ιδανικό για μαζική χρήση, κάτι που αποδεικνύεται κρίσιμο σε παρατεταμένες συγκρούσεις όπως αυτή στην Ουκρανία.
Επιδόσεις του Martlet
Το 2017, οι Βρετανοί Πεζοναύτες και το Πυροβολικό πραγματοποίησαν εκτεταμένες δοκιμές, εκτοξεύοντας 90 πυραύλους εναντίον στόχων τύπου Banshee, που προσομοιώνει εχθρικά UAV. Οι δοκιμές αυτές, που έγιναν με το εκτοξευτές LML, κατέδειξαν ποσοστό επιτυχίας που ξεπερνά το 90%, χάρη στην ακρίβεια του συστήματος λέιζερ και την ταχύτητα του πυραύλου.
Σε χερσαίους στόχους, ο Martlet έχει δείξει εξίσου υψηλή αποτελεσματικότητα. Η εκρηκτική του κεφαλή μπορεί να διατρήσει ελαφρά τεθωρακισμένα οχήματα και να καταστρέψει οχυρώσεις ή θέσεις πυροβολικού, ενώ η θραυσματοποίηση ενισχύει την ικανότητά του να πλήττει πεζικό ή εκτεθειμένους στόχους.
Η χρήση του από ελαφρές πλατφόρμες, όπως το LML ή οχήματα τύπου RAPIDRanger, του δίνει πλεονέκτημα σε σενάρια που απαιτούν γρήγορη ανάπτυξη και κινητικότητα. Σε ναυτικές δοκιμές, ο πύραυλος έχει καταρρίψει μικρά σκάφη και μη επανδρωμένα σκάφη επιφανείας, αποδεικνύοντας την ευελιξία του σε πολλαπλά πεδία μάχης.
Ο LMM στην Ουκρανία
Από την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία το 2022, ο Martlet έχει παραδοθεί στις ουκρανικές δυνάμεις ως μέρος της στρατιωτικής βοήθειας της Βρετανίας και έχει καταγράψει σημαντικές επιτυχίες εναντίον ρωσικών στόχων. Οι Ουκρανοί έχουν αντιμετωπίσει έντονες απειλές από ρωσικά UAVs, όπως τα Orlan-10, τα Shahed-136 και τα Lancet, τα οποία χρησιμοποιούνται για επιτήρηση και επιθέσεις καμικάζι.
Η Ουκρανία αξιοποιεί το βρετανικό πύραυλο Martlet κατά ρωσικών αεροσκαφών
Πέρα από την αεράμυνα, ο LMM/Martlet έχει χρησιμοποιηθεί εναντίον χερσαίων στόχων. Σύμφωνα με ουκρανικές πηγές, ο πύραυλος έχει πλήξει ρωσικά ελαφρά τεθωρακισμένα οχήματα, όπως τα BTR-80, καθώς και θέσεις πυροβολικού σε περιοχές όπως το Χάρκοβο και το Ντονμπάς.
Επιπλέον, υπάρχουν ενδείξεις ότι ο πύραυλος έχει χρησιμοποιηθεί για να πλήξει ρωσικά ελικόπτερα, ακόμη και τα κορυφαία Ka-52 Alligator, τα οποία αποτελούν σημαντική απειλή για τις ουκρανικές μονάδες ειδικά στο Κουρσκ.
Πόσο κοστίζει ο κάθε Martlet;
Μια εκτίμηση που προκύπτει από ουκρανικές πηγές το 2023 αναφέρει ότι το κόστος ενός LMM/Martlet είναι περίπου 30.000 δολάρια. Αυτή η τιμή συγκρίνεται με άλλα συστήματα, όπως το αμερικανικό Stinger, το οποίο λέγεται ότι κοστίζει σχεδόν τέσσερις φορές περισσότερο, δηλαδή περίπου 120.000 δολάρια ανά μονάδα.
Μια πιο πρόσφατη ανακοίνωση του Σεπτεμβρίου του 2024 αναφέρει ότι το Ηνωμένο Βασίλειο δεσμεύτηκε να παραδώσει 650 LMM/Martlet στην Ουκρανία με κόστος 162 εκατομμυρίων λιρών (περίπου 209 εκατομμύρια δολάρια), αλλά εδώ περιλαμβάνεται και ενίσχυση της παραγωγής του συστήματος, οπότε δεν είναι σαφές πόσο τιμάται το κάθε βλήμα.
Δύο δις ευρώ για πυραύλους για την Ουκρανία – συναίνεση Ευρωπαίων για αύξηση αμυντικών δαπανών
5.000 Martlet για την Ουκρανία
Η πιο πρόσφατη εξέλιξη ήρθε τον Φεβρουάριο του 2025, όταν η Βρετανία δεσμεύτηκε να παραδώσει στην Ουκρανία επιπλέον 5.000 πυραύλους αξίας 1,6 δις λιρών (2 δις ευρώ) ανεβάζοντας τον αριθμό σε επίπεδα που μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες ενός παρατεταμένου πολέμου φθοράς. Το θέμα εδώ βέβαια είναι σε τι βάθος χρόνου μπορεί να παραχθούν αυτές οι ποσότητες και αν θα είναι τόσο γρήγορα για να επηρεάσουν τις τρέχουσες επιχειρήσεις στην Ουκρανία, όπου υπάρχει σημαντική ανάγκη.
Βρετανικός πύραυλος Martlet, καταρρίπτει ρωσικό UAV (Orlan) στην Ουκρανία