Συνήθως υπουργοί Άμυνας πραγματοποιούν πτήσεις με μαχητικά για λόγους δημοσίων σχέσεων. Η περίπτωση όμως του Αμερικανικού υφυπουργού Αεροπορίας Φρανκ Κεντλ όταν πέταξε στο εμπρός κάθισμα του X-62 VISTA στις 2 Μαΐου, είναι διαφορετική, αν και φυσικά ενείχε και τέτοια στοιχεία, κυρίως για να οριοθετήσει στην αντίληψη της κοινής γνώμης (και όχι μόνο) τα προγράμματα έρευνας σχετικά με την Τεχνητή Νοημοσύνη (AI) αυτόνομής πτήσης.
Επειδή η είδηση… κακοποιήθηκε από πολλά ελληνικά ΜΜΕ, που ανέφεραν ότι ο Κεντλ πέταξε με το «μη επανδρωμένο» VISTA, να σημειώσουμε ότι το X-62 δεν είναι μη επανδρωμένο (ούτε καν επιλεκτικά επανδρούμενο) ή τουλάχιστον δεν είναι αυτός ο ρόλος του. Αλλά είναι ένα αεροπλάνο το οποίο στην τρέχουσα διαμόρφωσή του αξιολογεί τη δυνατότητα συνδρομής της Τεχνητής AI στην απόκτηση αυτονομίας επιχειρήσεων από CCA (Collaborative Combat Aircraft).
Το «ορόσημο» της μη επανδρωμένης πτήσης έχει κατακτηθεί εδώ και δεκαετίες με τηλεκατευθυνόμενα ή αυτοκατευθυνόμενα αεροσκάφη, το οποία όμως ακόμη και στις πιο εξελιγμένες επιχειρησιακές μορφές τους σήμερα -από όσο είναι γνωστό- βασίζονται σε προγραμματισμό και ανθρώπινη επιτήρηση.
Η έννοια της αυτονομίας πτήσης αναφέρεται στην ικανότητα της εναέριας πλατφόρμας (όπως και θαλάσσιας ή χερσαίας) να επιχειρεί χωρίς αυτές τις ανάγκες, αλλά με Τεχνητή Νοημοσύνη-AI (Artificial Intelligence), η οποία θα μαθαίνει συνεχώς από τη δράση της, να ελέγχει πλήρως το αεροσκάφος.
Να θυμίσουμε ότι το General Dynamics X-62 VISTA (Variable Stability In-flight Simulator Test Aircraft) είναι ένα F-16D το οποίο έχει πολλές φορές χρησιμοποιηθεί ως πλατφόρμα δοκιμών εξέλιξης λογισμικού και άλλων τεχνολογιών, σε διάφορα προγράμματα της USAF και της αμερικανικής αεροβιομηχανίας.
Αρκετά από αυτά είχαν ως κύριο χαρακτηριστικό την προσομοίωση πτητικών χαρακτηριστικών άλλων αεροπλάνων ή ακόμη και τέτοιων που να επιδεικνύουν επιθυμητές πτητικές συμπεριφορές με διαβάθμιση της δυναμικής ευστάθειας σε διάφορους άξονες, από την οποία και εξαρτάται η ευελιξία ενός μαχητικού.
Η πτήση, που πραγματοποιήθηκε στις 2 Μαΐου με το Κεντλ (ο οποίος δεν έχει παρελθόν χειριστή αεροσκάφους) στο εμπρός κάθισμα και πιλότο-δοκιμαστή στο πίσω, υλοποίησε μια σειρά τακτικών ελιγμών σε σενάριο εγγύς αερομαχίας απέναντι σε προσομοίωση απειλών. Στη διάρκειά της κανένας από τους επιβαίνοντες στο πιλοτήριο δεν έκανε χρήση κάποιων από τα χειριστήρια, με την ενσωματωμένη τεχνητή νοημοσύνη να έχει τον έλεγχο του X-62, περιλαμβανομένων και των εμπλοκών για την αντιμετώπιση των απειλών.
Στο επόμενο τεύχος μας, που θα κυκλοφορήσει την Τετάρτη 15/5 (διαθέσιμο όμως ηλεκτρονικά από τις 8/5), περιλαμβάνεται και ένα εκτεταμένο άρθρο για τα UCAV, που μέχρι πρότινος ήταν γνωστά ως «πιστοί παραστάτες» (loyal wingmen) και πλέον αποκαλούνται Συνεργατικά Πολεμικά Αεροσκάφη/CCA (Collaborative Combat Aircraft), ενώ μια εναλλακτική ονομασία τους είναι ACP (Autonomous Collaborative Platforms).
Προορίζονται να λειτουργούν (τουλάχιστον αρχικά) ως «πολλαπλασιαστές ισχύος» των μαχητικών με κλάσμα του κόστους των τελευταίων σε ένα νέο επιχειρησιακό δόγμα-CONOPS (concept of operations) που λέγεται Συνεργατικές Αεροπορικές Επιχειρήσεις-CAA (Collaborative Air Operations). Υπογραμμίζεται ότι στην αναφορά μας περιλαμβάνεται και η διάσταση της υιοθέτησης τέτοιου δόγματος από την ΠΑ.