Τα μέχρι σήμερα ελάχιστα -μόλις τέσσερα- Boeing E-4Β που διαθέτει η Αμερικανική Αεροπορία έχουν τον πιο αποτρόπαιο ρόλο στην πολεμική μηχανή των ΗΠΑ. Είναι “ιπτάμενα στρατηγεία” σχεδιασμένα όμως, να υπηρετούν απευθείας τον Πρόεδρο των ΗΠΑ ή τον όποιο επικεφαλής της χώρας έχει απομείνει, σε περίπτωση πυρηνικού πολέμου, και μέσω των εντολών του να συνεχίζεται η στρατιωτική δράση.
Τα αεροσκάφη αυτά είναι μετασκευασμένα Boeing 747 και χαρακτηρίζονται ως Advanced Airborne Command Post (AACP), δηλαδή Εξελιγμένος Εναέριος Σταθμός Διοίκησης, και ένα τους πάντα είναι σε ετοιμότητα για να παραλάβει τον Πρόεδρο και επιτελείς ώστε πετώντας να διατηρήσει την “διοικητική αλυσίδα” της χώρας. Πλέον όμως τα αεροσκάφη αυτά, με το παρατσούκλι “Doomsday” (Ημέρα της Κρίσης), παρόλες τις αναβαθμίσεις που έχουν δεχθεί, χρόνιζουν συμπληρώνοντας το παλαιότερο 50 χρόνια υπηρεσίας. Έτσι είχε παρθεί η απόφαση για την επόμενη γενιά τους, με το σχετικό διαγωνισμό να κερδίζει – κάνοντας την έκπληξη- μια σχετικά μικρή εταιρεία, η Sierra Nevada Corporation η οποία έχει και… τουρκικές καταβολές!
To συμβόλιο αξίας 13 δις δολαρίων προβλέπει τη σχεδίαση και παραγωγή των νέων αεροσκαφών με το πρόγραμμα να ονομάζεται Survivable Airborne Operations Center (SAOC) με χρόνο ολοκλήρωσης έως το 2036. Τα νέα αεροσκάφη πέρα από τα πάρα πολλά συστήματα επικοινωνιών που θα ενσωματώνουν, τις υποδομές διοίκησης και ελέγχου, θα διαθέτουν και ειδική θωράκιση για αντοχή σε ηλεκτρομαγνητικές και πυρηνικές επιθέσεις.
Δεν είναι σαφές βέβαια για το πόσα αεροσκάφη SAOC θα παραχθούν, καθώς τα σημερινά 4 μπορεί να τα διαδεχθούν έως και 10, με βάση αναφορές σε διεθνείς πηγές, ενώ δεν είναι γνωστό ούτε ποιο εμπορικό αεροσκάφος θα χρησιμοποιηθεί ως βάση για τις μετατροπές που θα γίνουν. Υποψήφιο εδώ θα είναι και πάλι το Boeing 747 σε κάποια από τις τελευταίες εκδόσεις του που πετούν ακόμη, αλλά ίσως να δούμε και άλλες υποψηφιότητες.
Όσο για την Sierra Nevada Corporation (SNC), αυτή είναι μια μικρή αμυντική εταιρεία (για τα αμερικανικά μέτρα βέβαια), με ετήσιο τζίρο όμως πάνω από 2 δις δολάρια και κάπου 4.000 υπαλλήλους. Η έδρα της είναι στη Νεβάδα, αλλά διαθέτει υποδομές σε πολλές πολιτείες των ΗΠΑ. Η ειδίκευση της είναι οι μετατροπές αεροσκάφων με έμφαση σε τηλεπικοινωνίες και συστήματα πλοήγησης και διοίκησης, έχοντας αναλάβει προγράμματα για πολλά “ειδικά” C-130, όπως π.χ. το επιτήρησης/υποστήριξης εδάφους KC-130 Harvest HAWK και το AC-130J Ghostrider. H SNC έχει όμως και διαστημική δραστηριότητα μέσω της θυγατρικής της Sierra Space, έχοντας σχεδιάσει το διαστημοπλάνο Dream Chaser με στόχο να λειτουργεί ως ανεφοδιαστικό του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού. Οι δραστηριότητες όμως είναι πολυ περισσότερες και μετέχει ως υποεργολάβος σε πολλά αμυντικά και διαστημικά προγράμματα.
Ενδιαφέρον είναι πως η εταιρεία ανήκει εξ ολοκλήρου στο ζεύγος των Τούρκων επιχειρηματιών Eren και Fatih Ozmen, με την Eren να φθάνει στις ΗΠΑ για σπουδές τη δεκαετία του 80. Εκεί γνωρίστηκε με τον μετέπειτα σύζυγο της Fatih, ενώ χρόνια αργότερα αγόρασαν την SNC (το 1994) στην οποία εργάζονταν, μια μικρή τότε εταιρεία για να την αναπτύξουν σημαντικά, στον όμιλο που είναι σήμερα. Οι δισεκατομμυριούχοι σήμερα Eren και Fatih έχουν ιδιαίτερο κύρος στις ΗΠΑ και θεωρούνται από τους πιο επιτυχημένους επιχειρηματίες “νέας γενιάς μεταναστών”.
