Μετά από επική μάχη στις νησίδες γύρω από την πόλη του Μεσολογγίου, η οχυρωμένη νησίδα Ντολμάς δέχεται το βάρος της πίεσης του τουρκικού στρατού και στόλου και υποκύπτει με την θυσία όλων των υπερασπιστών της υπό τις διαταγές του οπλαρχηγού Γρηγόρη Λιακατά.
Το 1826, το Μεσολόγγι διανύει την τρίτη πολιορκία του από τους Οθωμανούς η οποία κρατά από το προηγούμενο έτος. Παρά τις προσπάθειες των πολιορκουμένων να κρατήσουν τους Οθωμανούς μακρυά, οι τελευταίοι αδιαφορώντας για τις απώλειες και με καταθλιπτική υπεροπλία συνεχίζουν να σφίγγουν συστηματικά τον κλοιό. Οι Έλληνες είχαν οχυρώσει μια αλυσίδα από νησίδες, σχηματίζοντας έτσι σειρά από κανονιοστάσια και προμαχώνες, που απαγόρευαν την προσέγγιση της πόλης από τη μεριά της αβαθούς λιμνοθάλασσας.
Μια από αυτές ήταν και ο Ντολμάς, που υπερασπιζόταν ο οπλαρχηγός Γρηγόρης Λιακατάς με 350 περίπου άνδρες, αρκετοί από αυτούς συγγενείς του εξ αίματος. Ο Λιακατάς ήταν γόνος παλιάς γενιάς κλεφτών και είχε θητεύσει στην υπηρεσία του Αλή Πασά των Ιωαννίνων πριν την επανάσταση. Λέγεται ότι ήταν ένας από τους ομορφότερους οπλαρχηγούς αλλά είχε χάσει το ένα του μάτι στις μάχες. Η νησίδα Ντολμάς που διοικούσε ήταν ένας σχηματισμός γης που ελάχιστα εξείχε της ήρεμης επιφάνειας της λιμνοθάλασσας, μικρή και παντελώς ακάλυπτη. Τα κανόνια και οι θέσεις των υπερασπιστών της ήταν το ανάχωμα για την προστασία του Αιτωλικού, που με τη σειρά του ήλεγχε την πρόσβαση προς το ίδιο το Μεσολόγγι. Αν έπεφτε ο Ντολμάς, θα έπεφτε και το Αιτωλικό και μετά σειρά είχε η ίδια η πόλη.
Η συνέχεια στο Military History