Πέρυσι είχε ανακοινωθεί πως το Πορτογαλικό Ναυτικό έδωσε παραγγελία στα ολλανδικά ναυπηγεία Damen να εξελίξουν ένα πλοίο πολλαπλών αποστολών, το οποίο μάλιστα θα είχε και χρηματοδότηση από ευρωπαϊκά κονδύλια! Πλέον η Damen έδωσε περισσότερες πληροφορίες για το σχέδιο, που αποκαλείται Multi-Purpose Support Ship (MPSS) και δείχνει πολύ ενδιαφέρον.
Έτσι το νέο σκάφος, θα προσφέρεται στην αγορά σε δύο εκδόσεις, 7.000 και 9.000 τόνων εκτοπίσματος, με το μικρότερο σκάφος να έχει μήκος 107 μέτρα και πλάτος 20 (αυτό θα πάρει η Πορτογαλία). Θα λειτουργεί με μόλις 48 άτομα πλήρωμα χάρη σε αυτοματισμούς, αλλά θα έχει χώρους για ακόμη 100, ενώ επιπλέον 42 θα μπορεί να φιλοξενηθούν αν παραστεί ανάγκη, π.χ. σε μια επιχείρηση διάσωσης. Το μεγαλύτερο θα φθάνει τα 130 μέτρα μήκος.
Η σχεδιαστική φόρμα είναι τυπική ελικοπτεροφόρου, με “νησίδα” διοίκησης στο δεξί πλαινό του καταστρώματος. Ελικόπτερα μεσαίου-μεγάλου μεγέθους θα μπορούν να προσγειωθούν κυρίως στο πίσω κατάστρωμα, ενώ στο μεσαίο-εμπρός θα υπάρχει χώρος απονήωσης-προσνήωσης μη επανδρωμένων, οπότε ικανοποιείται και αυτή η σύγχρονη απαίτηση. Στο πίσω μέρος της νησίδας θα υπάρχει υπόστεγο για το οργανικό ελικόπτερο, ενώ κατά μήκος της, θα αποθηκεύονται και τα μη επανδρωμένα. Ακόμη το σκάφος θα μπορεί να εξαπολύει και μη επανδρωμένα επιφανείας και υποβρύχια!
Στην πιο μεγάλη έκδοση, το MPSS θα έχει και πίσω ράμπα εξόδου αποβατικών ακάτων, με αντίστοιχο εσωτερικό χώρο, ενώ στο μέσο του σκάφους υπάρχουν φουσκωτά μεγάλου μήκους. Εσωτερικά ο χώρος φόρτωσης 650 τετραγωνικών μέτρων (στη βασική έκδοση) θα είναι ικανός να χωρέσει έως και 12 κοντέινερ των 20 ποδών.
Οπλισμός δεν προβλέπεται -τουλάχιστον στις απεικονίσεις- σημαντικός, αλλά παρουσιάζονται δύο πυροβόλα, εμπρός της νησίδας και έκκεντρα πίσω στην πρύμνη, σε διπλό ρόλο, αντιαεροπορικής άμυνας και κατά σκαφών επιφανείας. Υποθέτουμε όμως πως μπορεί να προστεθεί κάποιο σύστημα ελαφριών αντιαεροπορικών πυραύλων όπως και αντίμετρα.
H Damen δηλώνει πως το σκάφος είναι συνδυασμός στρατιωτικών προδιαγραφών σε θέματα ηλεκτρονικών, αλλά και πολιτικών στην υπόλοιπή κατασκευή, ενώ έχει σχεδιαστεί να παράγειται σε ολοκληρωμένα τμήματα ώστε να είναι εύκολη η ταχεία ολοκλήρωση του. Θα μπορεί ακόμη να πάρει “πακέτα” εξοπλισμού ανάλογα την αποστολή, ενώ θα προσφέρει υπηρεσίες περιπολίας, διαχείρισης μη επανδρωμένων, υποστήριξης αποβάσεων, ανθρωπιστικής βοήθειας και εξυπηρέτησης εκτάκτων αναγκών, πλωτού νοσοκομείου, υποστήριξης και διάσωσης υποβρυχίων και δυτών, ωκεανογραφικών ερευνών κ.ο.κ.
Συνολικά το σκάφος είναι “πολυεργαλείο”, με ικανότητα παραμονής στη θάλασσα 45 μέρες, με το ναυπηγείο να υπόσχεται χαμηλό κόστος λειτουργίας, ενώ μπορεί να εξυπηρετεί τόσο αμυντικές ανάγκες όσο και πολιτικής προστασίας.
Η χρηματοδότηση τώρα έγινε με την ένταξη της προμήθειας του σκάφους στο πορτογαλικό σκέλος του ευρωπαϊκού Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Ο μηχανισμός είναι το κύριο μέρος του προγράμματος NextGenerationEU, που δημιουργήθηκε το 2021 για να βοηθήσει τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. να ανακάμψουν από την πανδημία του COVID-19, με οροφή τα 800 δις ευρώ (δάνεια και δωρέες). Η Πορτογαλία έχει υποβάλλει σχέδιο για συνολικά 22,2 δις χρηματοδότηση, για μεγάλο εύρος μεταρρυθμίσεων και εκσυγχρονισμών, και ανάμεσα στα έργα ενέταξε και το σκάφος, τονίζοντας τις ερευνητικές-διασωστικές του δυνατότητες. Η χρηματοδότηση για αυτό είναι 94,5 εκατ. ευρώ από τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και 37,5 εκατ. κρατική συμμετοχή, ενώ η παράδοση του προβλέπεται να γίνει προς το τέλος του 2026.
Να πούμε εδώ πως από το αντίστοιχο ελληνικό πρόγραμμα για τον Μηχανισμό Ανάκαμψης, χρηματοδοτούνται -ανάμεσα σε πάρα πολλές δράσεις -τα περισσότερα έργα Πολιτικής Προστασίας, η αγορά πυροσβεστικών, το πρόγραμμα κυβερνοασφάλειας, το πρόγραμμα επιμόρφωσης στρατευμένων κ.λπ. Οπότε και η χώρα μας έχει κάνει σχετική χρήση σχετική με ζητήματα ασφαλείας/άμυνας, αλλά η πορτογαλική επιλογή και για σκάφος πολλαπλών χρήσεων έχει την πρωτοτυπία της.
