Καθώς έχουμε πλέον στα χέρια μας την αμερικανική βεβαίωση για παραχώρηση στην Ελλάδα 4 πλοίων Παρακτίων Επιχειρήσεων κλάσης LCS Freedom, είναι πολύ σημαντική μια εξήγηση και για ιστορικούς λόγους, αλλά και για πολύ πιο ουσιαστικούς, πολιτικούς, διεθνών σχέσεων, αντίληψης του Πολεμικού Ναυτικού και σχετικών επιχειρησιακών επιλογών. Ποια είναι αυτή η εξήγηση; Πως το Πολεμικό Ναυτικό και έβλεπε θετικά εδώ και χρόνια μια τέτοια παραχώρηση, αλλά -και εδώ θα διαψευστούν πολλοί- έχει ζητήσει πάνω από μια φορά επίσημα την αγορά MMSC/HF2, δηλαδή την εξοπλισμένη εκδοχή του σκάφους.
Ας κάνουμε λοιπόν την ιστορική αναδρομή: Η πρώτη αναφορά σε λύση επιπέδου LCS (δηλαδή εξέλιξη του βασικού πλοίου με εξτρά εξοπλισμό), έρχεται το όχι και τόσο μακρινό 2018, όταν η κατασκευάστρια εταιρεία ξεκινά κάποιες παρουσιάσεις στο Πολεμικό Ναυτικό. Ας δούμε το πρώτο άρθρο που δημοσίευση η ΠΤΗΣΗ, στις 16 Δεκεμβρίου 2018. Το πλοίο που παρουσιάζεται εκεί και μας είχε προταθεί, ήταν κοντά σε μια διαμόρφωση που είχε δει και το Ισραήλ. Το οποίο όμως τελικά προτίμησε τις Sa’ar 6, που έχουν ως βάση την γερμανική κορβέτα Κ130.
H Lockheed Martin προτείνει στο ΠΝ φρεγάτες LCS, με κατασκευή όλων των πλοίων στην Ελλάδα!
Η συζήτηση για αυτό το “εξoπλισμένο LCS Freedom” εξελισσόταν παράλληλα με το πρόγραμμα απόκτησης ελικοπτέρων τύπου MH-60R, καθώς το ΠΝ είχε πειστεί πως αυτά ήταν (και παραμένουν) η κεντρική λύση για την αντιμετώπιση των υποβρυχίων κλάσης 214ΤΝ που κατασκεύαζε τότε η Τουρκία. Ενώ ένα από τα μεγάλα πλεονεκτήματα των πλοίων με σύστημα μάχης AEGIS (δηλαδή παρόμοιου με αυτό που φέρει και το LCS Freedom), ήταν η ειδική διασύνδεση ελικοπτέρου-πλοίου μέσω τερματικών Hawklink, για πολυστατική ανθυποβρυχιακή έρευνα. Με την ευκαιρία να πούμε πως ουδεμία σχέση υπάρχει μεταξύ Hawklink και Link 16, το πρώτο είναι εξειδικευμένο για επικοινωνία με το ελικόπτερο, με πολύ μεγάλη ταχύτητα μετάδοσης δεδομένων.
Οι συζητήσεις λοιπόν για το “εξοπλισμένο LCS” ωρίμασαν αρκετά προς το τέλος του 2019, όταν το ΠΝ είχε αρχίσει να φτιάχνει ένα “ολιστικό σχέδιο ανανέωσης”, που θα βασίζονταν πάνω σε αυτά τα σκάφη. Και η αμερικανική πρόταση πλέον είχε ως βάση το σχεδιασμό της διαμόρφωσης που αγόρασε το ναυτικό της Σαουδικής Αραβίας, δηλαδή την MMSC.
Κάποια στιγμή, εντός του 2020, το ΠΝ σκέφτηκε τη διασύνδεση της προμήθειας των MMSC με τον εκσυγχρονισμό των ΜΕΚΟ200ΗΝ. Αυτό ήταν μια σοβαρή εξέλιξη στον σχεδιαζόμενο εκσυγχρονισμό του Στόλου, καθώς οι ΜΕΚΟ200ΗΝ θα αναλάμβαναν ένα σημαντικό κομμάτι της ναυτικής μας ισχύος για τα επόμενα 20 χρόνια τουλάχιστον. Πάλι η ΠΤΗΣΗ ήταν η πρώτη που το έγραψε τον Ιούλιο του 2020.
Βέβαια μπορεί να πει κανείς πως όλα αυτά δεν είναι παρά ενδείξεις ενδιαφέροντος και συζητήσεων από πλευράς Πολεμικού Ναυτικού, χωρίς δέσμευση του. Υπάρχει όμως και πιο επίσημη συνέχεια.
Έτσι, στις 20 Οκτωβρίου 2020, το Ανώτατο Ναυτικό Συμβούλιο, με ΑΓΕΝ τον Αντιναύαρχο Στυλιανό Πετράκη πήρε την Απόφαση 136. Αυτή προέβλεπε την ενεργοποίηση του προγράμματος Αναβάθμισης των Δυνατοτήτων του Στόλου, με 4 MMSC, εκσυγχρονισμό των ΜΕΚΟ200ΗΝ και απόκτηση πλοίων Ενδιάμεσης Λύσης. Κρατήστε την ημερομηνία και το θεσμικό όργανο που λαμβάνει την απόφαση, η οποία είναι κομβική. Λίγες μέρες μετά, η ΠΤΗΣΗ δημοσίευσε το παρακάτω άρθρο, αφού είχαμε την σχετική πληροφόρηση.
Για να γίνει κατανοητή η σημασία της παραπάνω απόφασης, δεν μπορεί να υπάρξει ενεργοποίηση προγράμματος αν δεν υπάρξει και κατανομή των απαιτούμενων χρημάτων. Έτσι, προβλεπόταν η διάθεση 5 δις ευρώ (για την ακρίβεια 4,95 δις) σε βάθος δεκαετίας, με τελική αποπληρωμή το 2031. Μετά, καθώς οι αντιδράσεις στη δημόσια σφαίρα άρχισαν να κλιμακώνονται, η ΠΤΗΣΗ δημοσίευσε νέο άρθρο στις 5 Νοεμβρίου 2020, προκειμένου να υποστηριχθεί η απόφαση του ΠΝ, καθώς έτσι κρίναμε πως έπρεπε να γίνει.
ΑΠΑΝΤΑΜΕ: Γιατί το ΠΝ επέλεξε τις MMSC; 12+1 ερωτήσεις για τις LCS/MMSC…
Εδώ να εξηγήσουμε πως ενώ οι MMSC κάλυπταν σε συνεργασία με τα MH-60R τις ανάγκες του ΠΝ σε ανθυποβρυχιακό πόλεμο, το ΠΝ παρέμενε με σοβαρά κενά στην αεράμυνα περιοχής. Έτσι, η απόφαση του ΑΝΣ που μιλούσε για πλοία Ενδιάμεσης Λύσης, αναφέρονταν ουσιαστικά είτε στα αντιτορπιλλικά κλάσης Arleigh Burke, είτε στα καταδρομικά Ticonderoga. Τα Ticonderoga ήταν ήδη στο “τραπέζι”, και αυτό το είχε βεβαιώσει αργότερα, ο τότε πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα, Τζέφρι Πάιατ.
Τζ. Πάιατ: FFG(X) και Ticonderoga στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων μεταξύ Ελλάδας-ΗΠΑ!
Η συνέχεια σε επίσημο επίπεδο έχει ως εξής: Στις 22 Μαρτίου 2021, ο τότε ΑΓΕΝ Αντιναύαρχος Στυλιανός Πετράκης, έστειλε επιστολή μαζί με Letter Of Request στις ΗΠΑ, ζητώντας τις MMSC, εκσυγχρονισμό των 4 φρεγατών ΜΕΚΟ200ΗΝ, ενδιάμεση λύση με σαφή αναφορά στα Arleigh Burke και συμπαραγωγή στις φρεγάτες FFG(X). Ακόμη υπήρχαν από δικής μας πλευράς και σαφείς απαιτήσεις για τη περαιτέρω διαμόρφωση των MMSC (με σύστημα STRALES στο κύριο πυροβόλο, με προηγμένη σουϊτα ηλεκτρονικού πολέμου). Οπότε το Πολεμικό Ναυτικό εμφανιζόταν να μετέχει ακόμη περισσότερο στην εξέλιξη της όλης υπόθεσης ζητώντας προσθήκες (που οδήγησαν στην παρουσίαση της τελικής διαμόρφωσης HF2).
Ακριβώς 6 μήνες μετά, στις 22 Σεπτεμβρίου 2021, ο ΑΓΕΝ επανήλθε με νέα επιστολή, θα λέγαμε διευκρινιστική της πρώτης. Ήδη οι Αμερικανοί είχαν κάνει σαφές πως αντιτορπιλικά Arleigh Burke δεν είναι άμεσα διαθέσιμα, οπότε το ΠΝ πήγε στην επόμενη επιλογή για Ενδιάμεση Λύση, ζητώντας Ticonderoga. Τότε, και με την ανάγκη για περισσότερες πλώρες, ο ΑΓΕΝ Στυλιανός Πετράκης, αιτήθηκε και την αποδέσμευση μεταχειρισμένων LCS Freedom ως συμπλήρωμα, ενώ επιβεβαίωσε το “έντονο ενδιαφέρον” του ΠΝ για τις φρεγάτες κλάσης Constellation.
Με λίγα λόγια, το ΠΝ σε μια διαδρομή ετών έχει αποφασίσει ομοφώνως…
Η συνέχεια στο Naval Defence