Αν επαληθευθεί το χθεσινό άρθρο των βρετανικών Times, τότε θα έχουμε το ισχυρότερο πλήγμα στην ευρωπαική προσπάθεια για κοινή ανάπτυξη συστημάτων εξοπλισμών, αλλά και γενικότερα συγκρότησης κοινής πολιτικής άμυνας. Τι λένε οι Times; Πως η Γερμανία, που μαζί με τη Γαλλία και την Ισπανία μετέχει στο πρόγραμμα εξέλιξης ενός μαχητικού 6ης γενιάς, σκέφτεται να το… παρατήσει! Και όχι μόνο αυτό, αλλά να ενταχθεί στο ανταγωνιστικό ίδιο πρόγραμμα, που εξελίσσει η Βρετανία, σε συνεργασία με την Ιταλία και την Ιαπωνία.
Και στην ΠΤΗΣΗ έχουμε γράψει πολλές φορές για αυτό τον ευρωπαϊκό διχασμό, όπου ενώ υπήρχε αρχικά μια συναίνεση για την κοινή ανάπτυξη ενός νέου μαχητικού 6ης γενιάς, για όλες τις χώρες της ευρωπαϊκής Δύσης, αυτό στην εξέλιξη του διασπάστηκε, σε “βρετανικό” με ιταλική βοήθεια και σε “γαλλογερμανικό” με ισπανική συμμετοχή. Το πρώτο είναι γνωστό ως Tempest, το δεύτερο ως FCAS. Και στο FCAS όμως οι διαφωνίες δεν είναι λίγες μεταξύ Γάλλων και Γερμανών, για το ποια χώρα θα έχει την πρωτοκαθεδρία στη σχεδίαση και στις προδιαγραφές του μαχητικού.
Πέφτει χρήμα στην ανάπτυξη του Tempest, του βρετανικού μαχητικού 6ης γενιάς
Σύμφωνα με τους Times, η γερμανική κυβέρνηση με τον καγκελάριο Σολτς φοβάται πως το FCAS θα αργήσει να εμφανιστεί και θα εκτοξευτεί σε κόστος, συγκριτικά με το Tempest, ενώ είναι και ενοχλημένη με την προώθηση που κάνει η Γαλλία σε δικές της αεροδιαστημικές εταιρίες να αναλάβουν μέρη του προγράμματος.
Ταυτόχρονα είναι ήδη φανερή η διάσταση Παρισιού-Βερολίνου και σε άλλα αμυντικά προγράμματα. Η γερμανική πρωτοβουλία “Sky Shield” (ESSI) περί κοινής ευρωπαϊκής αεράμυνας, στην οποία προσχώρησαν συνολικά 19 χώρες (και η Ελλάδα ενδιαφερόμενη) δεν στηρίχθηκε από τη Γαλλία, που επιμένει σε δικής της σχεδίασης συστήματα. Επίσης “γκρίνια” και σοβαρή, υπάρχει στο κοινό, γαλλογερμανικό σχέδιο ανάπτυξης ενός νέου άρματος μάχης, το οποίο υποτίθεται θα είναι διάδοχος των πολλών Leopard σε όλη την Ευρώπη. Εδώ η Γερμανία βλέπει και τη γαλλική διάθεση για “καπέλωμα” του προγράμματος, αλλά και κίνδυνο να χαθούν πωλήσεις για την τελευταία έκδοση του Leopard, την 2Α8.
To Βερολίνο τα “έσπασε” με το Παρίσι για το νέο άρμα μάχης, συνεχίζει με Ιταλία, Ισπανία, Σουηδία!
Έτσι οι δύο μεγαλύτερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αν και είχαν αρχικά τη διάθεση σοβαρής αμυντικής συνεργασίας, που θα “συμπαρέσυρε” και πολλές ακόμη χώρες, είναι σε χάσμα μεταξύ τους. Οι Times τονίζουν πως, από την άλλη, υπάρχει μια προεργασία “σύγκλισης” σε αμυντικά θέματα, μεταξύ Βρετανίας και Γερμανίας, που ίσως φθάσει και στην γερμανική… αποσκίρτηση από το FCAS και ένταξη στο Tempest.
Αλλά και εδώ δεν είναι όλα ρόδινα. Γερμανία και Βρετανία συνεργάζονται στο πρόγραμμα του μαχητικού Eurofighter, το οποίο η μεν Βρετανία θέλει να πουλήσουν στην Σαουδική Αραβία, η δε Γερμανία διαφωνεί για πολιτικούς λόγους, αντιδρώντας στην σαουδαραβική εισβολή στην Υεμένη. Εδώ η Σαουδική Αραβία πάντως έπαιξε “γερό χαρτί”, καλώντας ξαφνικά τους Γάλλους να υποβάλλουν πρόταση για πώληση μαχητικών Rafale, πιθανά σε ένα διπλωματικό εκβιασμό, ότι “υπάρχουν και άλλοι ενδιαφερόμενοι”. Οπότε σύμφωνα με το δημοσίευμα η Γερμανία σκέφτεται πλέον να άρει το βέτο πώλησης Eurofighter στη Σαουδική Αραβία.
EKTAKTO: Η Σαουδική Αραβία ενδιαφέρεται για αγορά μέχρι 200 μαχητικών Rafale και FCAS 6ης γενιάς!
Να σχολιάσουμε εμείς εδώ τα εξής: Αν η Γερμανία φύγει από το FCAS, τότε αυτό μάλλον θα λήξει ως πρόγραμμα. Καθώς Γαλλία και Ισπανία μόνες τους πάρα πολύ δύσκολα θα βρούν κονδύλια να το συνεχίσουν (η Γερμανία είχε δεσμευτεί για 40 δις ευρώ χρηματοδότηση). Αντίστροφα, αν η Γερμανία ενταχθεί στο Tempest, τότε αυτό με βρετανική, γερμανική, ιταλική και πλέον και ιαπωνική συμμετοχή, έχει ισχυρότατες πιθανότητες να δώσει ένα αποδοτικό αεροσκάφος 6ης γενιάς, καθώς η συνδυασμένη χρηματοδότηση και τεχνογνωσία είναι εντυπωσιακή. Θυμίζουμε εδώ πως η Ιαπωνία μόνη της, είχε σε εξέλιξη ένα αντίστοιχο σχέδιο, οπότε υπάρχει ήδη συσσωρευμένη έρευνα.
Βρετανία-Ιταλία-Ιαπωνία: επισημοποίηση σε επίπεδο εταιρειών για το μαχητικό 6ης γενιάς
Η ρήξη για την ενωμένη Ευρώπη
Γενικότερα όμως, αν “σπάσει” ο γαλλογερμανικός εξοπλιστικός άξονας εντός Ευρώπης, τότε αυτό δεν ευνοεί τη Γαλλία. Η Γερμανία έχει μεγάλο όγκο ευρωπαϊκών χωρών που την ακολουθούν, οπότε θα διατηρήσει ανοιχτή πελατεία και επιρροή. Αντίθετα η Γαλλία θα πρέπει να αναζητήσει νέες αγορές (όπλων αλλά και γενικότερα προιόντων της) σε Μέση Ανατολή και Ασία (εντός Ευρώπης μόνο η Ελλάδα είναι ισχυρός πελάτης της), ενώ υπονομεύεται και η φιλοδοξία της να γίνει ο ουσιαστικός πολιτικός ηγέτης της Ε.Ε., με τη Γερμανία ως δεύτερη χώρα.
Και αυτό είναι πιο σημαντικό από τα εξοπλιστικά προγράμματα, που είναι σοβαρά μεν αλλά παραμένουν δευτερεύοντα μπροστά στα κρίσιμα ζητήματα κοινής πολιτικής ασφαλείας της Ευρώπης, συμπαράταξης σε διεθνή παρέμβαση, πολιτικής και κοινωνικής αλληλεγγύης, συνομοσπονδιακής εξέλιξης της Ε.Ε., ανάδειξης της Ευρώπης ως ισχυρού παγκόσμιου πόλου και με αξιακό περιεχόμενο ειδικού βάρους. Όλα αυτά δηλαδή που οραματίστηκαν πολλές χώρες στην μεταπολεμική ανοικοδόμηση.
Η γαλλική “ιδιαιτερότητα” δεν είναι βέβαια κάτι καινούργιο, το Πάρισι πάντα διεκδικούσε μια δική του γραμμή αμυντικής και εξωτερικής πολιτικής, τόσο σε προμήθειες, όσο και σε εξαγωγές (π.χ. ήταν από τις πρώτες χώρες που στήριξαν αμυντικά το Ισραήλ στη δεκαετία του ’50), και συνεχίζει αυτή την πολιτική του και σήμερα, ειδικά στη Μέση Ανατολή.
Τι θα γίνει; Θα περιμένουμε τις εξελίξεις, ενώ μέσω διεθνούς αναταραχής που δεν κοπάζει. Το Ουκρανικό ζήτημα έχει μπει σε μια αιματηρή στασιμότητα, το Μεσανατολικό ξαναπροβάλλει ακόμη πιο βίαιο, το Αμερικανικό πρόβλημα αναζήτησης ταυτότητας και ρόλου (με επερχόμενες εκλογές που μπορεί να κλονίσουν συθέμελα το εκεί “βαθύ κράτος”) παραμένει, το Ρωσικό θέμα εγκαθιδρύεται, με την μεγάλη αυτή χώρα να έχει μπει σε ένα μονόδρομο εθνικισμού και συνωμοσιολογίας με παραστάσεις “μεγαλείου”, ενώ και το Τουρκικό φαντασιακό πλέον προβάλλει ακόμη πιο διεκδικητικό και ειδικά στην γειτονία μας. Χωρίς καν να σκεφτόμαστε τις αλλαγές στον Καύκασο που έχουν ήδη ξεκινήσει, την χαίνουσα πληγή της Βόρειας Αφρικής και της ζώνης του Σαχέλ και πολλά ακόμη.
