Τη θλίψη του για το τραγικό δυστύχημα που οδήγησε στον θάνατο πέντε μελών της ελληνικής ανθρωπιστικής αποστολής στη Λιβύη εξέφρασε ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης κατά τη διάρκεια εκδήλωσης που διοργάνωσαν οι ελληνοαμερικανικές οργανώσεις στη Νέα Υόρκη. Ο υπουργός Εξωτερικών κάλεσε τους παρευρισκόμενους να τηρήσουν ενός λεπτού σιγή στη μνήμη των θυμάτων.
Ο κ. Γεραπετρίτης ξεκίνησε την ομιλία του αναφερόμενος στις πρόσφατες φωτιές και πλημμύρες που έπληξαν τη χώρα μας. Όπως σημείωσε, «το αποτύπωμα των φυσικών καταστροφών στην ιδιοκτησία, στις υποδομές και στο περιβάλλον, ενισχύει μόνο την αποφασιστικότητά μας για την ταχεία ανοικοδόμηση των πληγεισών περιοχών, τον εντοπισμό των καλύτερων μεθόδων πρόληψης και την εντατικοποίηση των παγκόσμιων προσπαθειών για την αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτιών της κλιματικής κρίσης, η οποία είναι πολύ εμφανής στη Μεσόγειο».
Κατά τη διάρκεια της ομιλίας του, ο Έλληνας υπουργός αναφέρθηκε στη πολυεπίπεδη αναβάθμιση των σχέσεων της Αθήνας με την Ουάσιγκτον, ευχαριστώντας παράλληλα την ελληνοαμερικανική κοινότητα για την αφοσίωση που έχει δείξει για την ενίσχυση αυτών των σχέσεων. Όσον αφορά τη σχέση της Ελλάδας με την ομογένεια, ο κ. Γεραπετρίτης αναφέρθηκε στην πρόοδο που σημειώνεται στην ψηφιοποίηση των προξενικών υπηρεσιών για την εξυπηρέτηση των Ελλήνων του εξωτερικού.
Σχετικά με την Τουρκία, ο υπουργός Εξωτερικών παρουσίασε τον οδικό χάρτη που θα καθορίσει τα επόμενα βήματα τους προσεχείς μήνες με στόχο την εμπέδωση ενός θετικού κλίματος μεταξύ των δύο πλευρών. Ωστόσο, ήταν ιδιαίτερα σαφής ότι ο διάλογος με την Τουρκία μπορεί να βασίζεται μόνο στον πλήρη σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου, συμπεριλαμβανομένων του Δικαίου της Θάλασσας και των συνθηκών που θεσπίζουν την κυριαρχία των κρατών, τα σύνορα και την εδαφική ακεραιότητα.
Όπως εξήγησε, η θέση της Ελλάδας είναι ότι ο διάλογος πάνω στην αυστηρή βάση του Διεθνούς Δικαίου είναι ο μόνος τρόπος επίλυσης των διαφορών. Υπό αυτό το πρίσμα, ο κ. Γεραπετρίτης ξεκαθάρισε ότι η διαφορά της Ελλάδας με την Τουρκία αφορά την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών και τόνισε ότι όλα τα θέματα εθνικής κυριαρχίας αποκλείονται από οποιονδήποτε διάλογο.
Η Συμβολή της Ομογένειας στις Ελληνοαμερικανικές Σχέσεις
«Ο πρωθυπουργός μας Κυριάκος Μητσοτάκης μου ζήτησε να σας μεταφέρω ένα μήνυμα ευγνωμοσύνης για τη συμβολή σας στη σφυρηλάτηση των ελληνοαμερικανικών σχέσεων, που έχουν φτάσει στο υψηλότερο σημείο της ιστορίας. Και αυτό οφείλεται σε ένα πολύ μεγάλο μέρος σε εσάς.
Αυτό φάνηκε ξεκάθαρα και εδραιώθηκε από την ιστορική επίσκεψη του Πρωθυπουργού Μητσοτάκη στις ΗΠΑ για τον εορτασμό των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση. Και φυσικά με την ομιλία του στη κοινή συνεδρίαση του Κογκρέσου, κάτι που έγινε για πρώτη φορά από έναν Έλληνα πρωθυπουργό.
Αυτή η εντυπωσιακή γιορτή της Ελλάδας ήταν κυρίως ένας τρόπος για την αμερικανική ηγεσία να τιμήσει την ελληνοαμερικανική κοινότητα, αναγνωρίζοντας την τεράστια προσφορά σας στην αμερικανική κοινωνία, τον κρίσιμο ρόλο σας στην οικοδόμηση των Ηνωμένων Πολιτειών και τη σταθερή σας δέσμευση στις ελληνοαμερικανικές σχέσεις.
Η αφοσίωσή σας στην ενίσχυση της διμερούς μας σχέσης απέδωσε καρπούς. Η ελληνοαμερικανική συνεργασία σήμερα βρίσκεται σε εξαιρετικό επίπεδο και το εύρος της είναι ευρύτερο από ποτέ».
Διάλογος με την Τουρκία στη Βάση του Δικαίου της Θάλασσας
«Καταρχάς, είναι αλήθεια ότι τώρα βρισκόμαστε σε μια περίοδο ηρεμίας στην ευρύτερη περιοχή του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου, ιδιαίτερα μετά τους καταστροφικούς σεισμούς στην Τουρκία τον περασμένο Φεβρουάριο.
Είχαμε μια πρόσφατη συνάντηση στην ‘Αγκυρα με τον Τούρκο ομόλογό μου και συμφωνήσαμε σε έναν οδικό χάρτη για τους επόμενους μήνες.
Θα δημιουργήσουμε μια νέα σχέση που βασίζεται σε τρεις συγκεκριμένους πυλώνες. Ο πρώτος πυλώνας είναι ο πολιτικός διάλογος, του οποίο θα ηγείται η υφυπουργός Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου.
Ένας δεύτερος πυλώνας θα είναι η θετική ατζέντα που θα έχει θετικά μέτρα και για τις δύο χώρες, με επικεφαλής τον υφυπουργό Κώστα Φραγκογιάννη.
Και ο τρίτος πυλώνας θα είναι τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης.
Αυτός ο οδικός χάρτης περιλαμβάνει συναντήσεις και για τους τρεις πυλώνες τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο και μέχρι το τέλος του έτους αναμένουμε να έχουμε το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδας-Τουρκίας (high level cooperation council) μεταξύ των δύο κυβερνήσεων προκειμένου να υπογράψουν ένα σύνολο συμφωνιών.
Όπως πιθανότατα γνωρίζετε, οι δύο αντιπροσωπείες θα συναντηθούν την Τετάρτη εδώ στη Νέα Υόρκη για να ενισχύσουν περαιτέρω αυτή τη συνεργασία και οι δύο ηγέτες θα συμφωνήσουν για το πώς θα προχωρήσουμε στα επόμενα βήματα.
Πρέπει να τονίσω ότι ένας εποικοδομητικός διάλογος με την Τουρκία μπορεί να βασίζεται μόνο στον πλήρη σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου, συμπεριλαμβανομένων του Δικαίου της Θάλασσας και των συνθηκών που θεσπίζουν την κυριαρχία των κρατών, τα σύνορα και την εδαφική ακεραιότητα τους».
Γεωπολιτικός Ρόλος της Ελλάδας
«Σε έναν κόσμο ραγδαίων και ριζικών αλλαγών, η Ελλάδα έχει αποδειχθεί σύμμαχος των Ηνωμένων Πολιτειών, πολύτιμος παίκτης στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και κόμβος μεγάλων δυνατοτήτων οικονομικής ανάπτυξης.
Το ενιαίο μας μέτωπο κατά της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία πηγάζει από τις κοινές μας μακροχρόνιες αξίες της δημοκρατίας και του σεβασμού του κράτους δικαίου και του Διεθνούς Δικαίου.
Στεκόμενη δίπλα στις ΗΠΑ ενάντια στον ρεβιζιονισμό σε όλο τον κόσμο, η Ελλάδα έχει αποδειχθεί αξιόπιστος σύμμαχος των ΗΠΑ και έχει αναβαθμίσει τη σημασία της Ανατολικής Μεσογείου για τα αμερικανικά συμφέροντα».
Ενέργεια στην Ανατολική Μεσόγειο
«Μεταξύ αυτών των τομέων, επιτρέψτε μου να τονίσω ιδιαίτερα την ενεργειακή συνεργασία, η οποία έχει αποκτήσει μεγαλύτερη σημασία, υπό το φως των γεγονότων στην Ουκρανία. Και πιστεύω ακράδαντα ότι οι ΗΠΑ και η Ευρώπη πρέπει τώρα να συνεργαστούν για να εξαλείψουν σταδιακά την εξάρτηση από τους ρωσικούς υδρογονάνθρακες. Από αυτή την άποψη, η Ανατολική Μεσόγειος παρουσιάζει πολλές ευκαιρίες».
Η Σημασία του Σχήματος 3+1
«Η ενέργεια είναι ένας από τους τομείς -και ο σημαντικότερος μέχρι τώρα- της τριμερούς συνεργασίας μας με την Κύπρο και το Ισραήλ. Η σημασία αυτής της συνεργασίας μεταξύ των τριών ομοϊδεατών χωρών της Ανατολικής Μεσογείου, έχει αναγνωριστεί από τις ΗΠΑ που έχουν ενταχθεί στο σχήμα 3+1 (Ελλάδα, Ισραήλ, Κύπρος + ΗΠΑ)».
Κύπρος: Πρώτη Προτεραιότητα της Ελληνικής Εξωτερικής Πολιτικής
«Θέλω να είμαι απόλυτα ειλικρινής σε σχέση με την Κύπρο, η οποία είναι η πρώτη μας προτεραιότητα σε επίπεδο εξωτερικής πολιτικής και διπλωματίας. Είμαστε πλήρως ευθυγραμμισμένοι (με την Κυπριακή κυβέρνηση) όσον αφορά την προώθηση της ιδέας μιας ενωμένης Κύπρου στη βάση των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών. Εμμένουμε πλήρως στην ιδέα ενός ενιαίου κράτους που θα βασίζεται σε μια διζωνική ομοσπονδία. Δεν υπάρχει περίπτωση να συζητήσουμε την ιδέα μιας λύσης δύο κρατών. Αυτό δεν αποτελεί κάτι που θα το συζητήσουμε». τ
Μήνυμα στην Αλβανία για την υπόθεση του Φρέντι Μπελέρι
«Όπως πιθανότατα γνωρίζετε, η Ελλάδα υπήρξε πρωτοπόρος στη προώθηση της διεύρυνσης της ΕΕ προς τα Δυτικά Βαλκάνια. Ήταν στη Θεσσαλονίκη το 2003 όταν αποφασίσαμε ότι το μέλλον των κρατών των Δυτικών Βαλκανίων ανήκει στην ΕΕ. Και πραγματικά είχαμε την ευκαιρία να επαναλάβουμε αυτή τη δήλωση στην Αθήνα τον περασμένο μήνα, όταν ο Πρωθυπουργός κάλεσε όλους τους ηγέτες των Δυτικών Βαλκανίων, καθώς και τους ηγέτες από την Ουκρανία και τη Μολδαβία, για να επαναλάβουμε ακριβώς την ιδέα ότι τα Δυτικά Βαλκάνια πρέπει να βρίσκονται στην ευρωπαϊκή οικογένεια.
Προφανώς, όσον αφορά την ενταξιακή διαδικασία, υπάρχουν συγκεκριμένες προϋποθέσεις και ορόσημα που πρέπει να πληρούν όλα τα κράτη και το πιο σημαντικό από αυτά είναι προφανώς ο σεβασμός στο Διεθνές Δίκαιο, στο κράτος δικαίου και στις βασικές αρχές της δημοκρατίας.
Και από αυτή την άποψη θα ήθελα να τονίσω ξανά ότι το γειτονικό μας κράτος, η Αλβανία, αντιτίθεται μάλλον στην ιδέα του κράτους δικαίου και του σεβασμού των πολιτικών δικαιωμάτων, κρατώντας παράνομα τον Φρέντι Μπελέρι, τον εκλεγμένο δήμαρχο της Χειμάρρας, και ουσιαστικά απαγορεύοντάς του να ορκιστεί. Αυτό αποφάσισαν οι κάτοικοι της Χειμάρρας και δυστυχώς οι αλβανικές αρχές αρνούνται να επιτρέψουν στον Μπελέρι να βρίσκεται στη θέση του (ως δήμαρχος). Αυτό δεν είναι κάτι που θα περίμενε κανείς από μια χώρα που είναι υποψήφια για ένταξη στην ΕΕ».