Tου Δημητρίου Καβουλάκου, Αντιναυάρχου ε.α. του Πολεμικού Ναυτικού
Η αναθεώρηση και εμπλουτισμός της Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας μεταξύ Ελλάδας – ΗΠΑ (MDCA) και του Στρατηγικού Διαλόγου με τις ΗΠΑ, που ξεκίνησε το 2018 σε στενό επιτελικό επίπεδο -και όχι από πάνω προς τα κάτω- ενώ πέρασε από πολλά κύματα για να εγκριθεί, σε αυτά που αντιστοιχούσαν στο ανώτατο στρατιωτικό επίπεδο την άνοιξη του 2019, εκτός από ισχυροποίηση της θέσης της Ελλάδας, εκμεταλλευόμενοι και το στρατηγικό παράθυρο ευκαιρίας που έδινε η Τουρκική στάση προς την Δύση, αποσκοπούσε και στην ουσιαστική ανάταξη και εκσυγχρονισμό των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων. Όπως επίσης και της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας, που περνούσε τότε δύσκολες εποχές ενώ το μέλλον διαγραφόταν ακόμα πιο δύσκολο.
Η επίτευξη των παραπάνω θα γινόταν με συνεκπαίδευση, συνεπιχείρηση και συμμετοχή σε δραστηριότητες και σε προγράμματα εξοπλισμών που συμμετείχαν οι ΕΔ των ΗΠΑ, σε όλα τα στάδια και στις βαθμίδες, στο μέτρο και στο βαθμό που μας αναλογούσε και εξυπηρετούσε τις επιχειρησιακές απαιτήσεις και τα εθνικά συμφέροντα. Επίσης, η εγχώρια βιομηχανική και τεχνολογική βάση θα παρείχε υποστήριξη στα συστήματα αμερικανικών μονάδων, πλοίων αεροσκαφών κ.ο.κ. που διέρχονται από τον ελληνικό χώρο (και είναι πολλά), οπότε θα είχε και ικανό όγκο εργασίας ώστε να συντηρείται οικονομικά. Σταδιακά η Ελλάδα θα γινόταν κέντρο υποστήριξης και logistics, ώστε τελικά να φθάσουμε στην συν-ανάπτυξη, συμπαραγωγή και τελικά στην πλήρη ανάπτυξη της εγχώριας τεχνολογικής και βιομηχανικής βάσης. Όπου αυτή θα είχε ως πελάτη όχι μόνο τις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις, αλλά και όλες τις χώρες που θα διέθεταν συστήματα στην παραγωγή των οποίων θα μετείχε.
Για το Πολεμικό Ναυτικό ειδικότερα, η ιδέα ήταν η συμμετοχή στο πρόγραμμα των νέων φρεγατών κλάσης Constellation, μαζί με το Αμερικανικό Ναυτικό. Όχι δηλαδή απευθείας με τις εταιρείες, καθώς ο διαπραγματευτικός μοχλός και εμπειρίας του τελευταίου είναι πολύ μεγαλύτερος από τον δικό μας. Ενώ τα οφέλη από την ελληνική συμμετοχή σε ένα πρόγραμμα πολλών πλοίων, που θα εκσυγχρονίζονται και θα παρακολουθούνται από το Αμερικανικό Ναυτικό, θα ήταν πολυδιάστατα και θα επεκτείνονταν σε μεγάλο χρονικό ορίζοντα. Η συμμετοχή αυτή συνδυάζει τα πλεονεκτήματα των FMS επιδιώκοντας και άλλες ευνοϊκές ρυθμίσεις: όπως αυτές που απολαμβάνει το κράτος του Ισραήλ, με την απόκτηση σύγχρονων δοκιμασμένων συστημάτων, που υποστηρίζονται και εκσυγχρονίζονται με το χαμηλότερο δυνατό κόστος σε βάθος χρόνου.
Η αποδοχή της γενικής ιδέας σε πολιτικό επίπεδο και η έναρξη υλοποίησής της έγινε στο τέλος καλοκαιριού του 2019 και οδήγησε στην υπογραφή της αναβαθμισμένης MDCA τον Οκτώβριο του 2019, όχι χωρίς να συναντήσει αρκετά εμπόδια.
Την περίοδο της συζητήσεως για τις νέες φρεγάτες του Πολεμικού Ναυτικού, το 2020, όταν έφθασαν ως πρόταση οι LCS, η λογική προσέγγιση ήταν ότι αυτές θα αποτελέσουν τις κορβέτες της Δομής Δυνάμεων του ΠΝ. Με ελληνικά ναυπηγεία και τεχνολογικούς φορείς να αποκτούν σταδιακά εμπειρία και τεχνογνωσία ασχολούμενοι με αυτές, ώστε να πάμε στο ουσιαστικό ζητούμενο: Δηλαδή τις φρεγάτες Constellation, που θα αντικαθιστούσαν σταδιακά το σύνολο ή μεγάλο μέρος των φρεγατών του Πολεμικού Ναυτικού στην παραγωγή των οποίων θα υπήρχε σταδιακά και ελληνική βιομηχανική και τεχνολογική συμμετοχή.
Ειδικά για τις Constellation δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω πόσο επίμονα, βαθιά ή διεξοδικά συζητήθηκε, διερευνήθηκε, μελετήθηκε και προβλήθηκε αυτό το ενδεχόμενο από το ΠΝ και την Πολιτεία. Αυτό που είναι βέβαιο είναι ότι εάν συζητάμε για την πλήρη αναβάθμιση του Στόλου των 18 μεγάλων πλοίων, είναι η μόνη λύση που είναι οικονομικά εφικτή, επιχειρησιακά κατάλληλη και σταδιακά όχι μόνο θα επιστρέψει πόρους στην οικονομία αλλά θα φέρει σημαντικά έσοδα και θα συνεισφέρει στην αμυντική, τεχνική, τεχνολογική και βιομηχανική ισχυροποίηση της χώρας.
Ναύαρχος Καβουλάκος για Κορβέτες: Επιλογή πλοίου και συστημάτων αλλά με ESSM
Μια διαφορετική ματιά για το Ναυτικό μας
Κάπου τέσσερα χρόνια μετά, με μεγάλη μου χαρά διαπιστώνω, από όσα διαβάζω αυτές τις μέρες, ότι κάποια στοιχεία της αρχικής ιδέας είναι πάλι στο τραπέζι. Αυτό ανοίγει τον δρόμο να υλοποιηθεί το «άλλο ενδεχόμενο». Και για να μην υποχρεώνω κανέναν να διαβάζει ανάμεσα από τις γραμμές ή να νιώθει τον πειρασμό για διανοητικές ακροβασίες, αυτό το ενδεχόμενο είναι:
Α. Συμμετοχή στο πρόγραμμα των Constellation μέσω του Αμερικανικού Ναυτικού, αρχικά με τα χρήματα που υπάρχουν για τις κορβέτες, δηλαδή περίπου 1,8 δις ευρώ. Η τιμή ανά FFG είναι πλέον της τάξεως των 900 εκατ. δολαρίων το οποίο σημαίνει ότι με τα ελληνικά διαθέσιμα, ξεκινάμε με 2 ισχυρότατες φρεγάτες (με αντιαεροπορικούς πυραύλους SM2 και ESSM, με εκτοξευτή RAM και αντιπλοϊκούς NSM). Οι οποίες λόγω εκτοπίσματος, επιτρέπουν το ενδεχόμενο εξέτασης αλλαγών σύμφωνα με τις απαιτήσεις του ΠΝ, αντί των 3 κορβετών που όσο καλές και να είναι, δεν παύουν να είναι… κορβέτες και να περιορίζονται από τις διαστάσεις τους. Στο ίδιο σκεπτικό, μπορούμε ανά τακτά χρονικά διαστήματα να αγοράζουμε και άλλες Constellation, ώστε να αντικατασταθούν σταδιακά οι υφιστάμενες Φρεγάτες S και αργότερα οι εκσυγχρονισμένες ΜΕΚΟ, όπως και τα όποια πλοία ενδιάμεσης λύσης έχουν προκύψει. Με την συμμετοχή μας στο όλο πρόγραμμα, θα αυξάνεται σταδιακά η συμπαραγωγή, θα επιστρέφουν πόροι και τελικά εισέρχονται νέοι στην οικονομία μας.
Β. Εκσυγχρονισμός των ΜΕΚΟ. Αυτός είναι απαραίτητος καθώς τα συγκεκριμένα πλοία θα σηκώσουν για αρκετό καιρό το κύριο βάρος των αποστολών μαζί με τις “Κίμων”, μιας και οι τελευταίες δεν είναι αριθμητικά αρκετές να το κάνουν μόνες τους.
Γ. Απόκτηση LCS από το Αμερικανικό Ναυτικό εφόσον διατίθενται, ως κορβέτες όμως και όχι ως φρεγάτες. Άλλωστε ποτέ δεν θεωρούνταν φρεγάτες ούτε από το Αμερικανικό Ναυτικό, για αυτό και ονομάζονται Littoral Combat Ship.
Δ. Σταδιακά υποστήριξη και επισκευή πλοίων και συστημάτων του Αμερικανικού Ναυτικού σε εγχώριες εγκαταστάσεις.
Ε. Απόκτηση καταδρομικών Ticonderoga ως ενδιάμεση λύση, ενδιάμεση κυρίως λόγω της ηλικίας τους. Κάποτε ήμουν σκεπτικός για το θέμα, αλλά τότε υπήρχαν και άλλα ενδεχόμενα που δεν υπάρχουν τώρα. Είναι όμως ένα μεγάλο εγχείρημα για πολλούς λόγους με προκλήσεις και προοπτικές. Το επιχειρησιακό αποτύπωμα όμως ειδικά στα δύσκολα χρόνια που μεγάλο μέρος του Στόλου θα έχει απαξιωθεί, άλλο θα εκσυγχρονίζεται και τα νέα πλοία, που -όπως είπα ο αριθμός τους δεν είναι αρκετός- θα εντάσσονται, θα είναι καθοριστικό. Άλλωστε με αρκετά όπλα και συστήματά των Ticonderoga είμαστε ήδη εξοικειωμένοι και σε επιχειρησιακό και σε τεχνικό επίπεδο. Μπορούμε να το κάνουμε και για τα υπόλοιπα. Αυτό θα είναι και ενδιάμεσο στάδιο για αμερικανικά συστήματα που θα αποκτήσουμε. Ίσως δε σε κάποιο σημείο τα πλοία της ενδιάμεση λύσης των Tico να αντικατασταθούν με Arleigh Burke, μια πάγια επιδίωξη του ΠΝ, με όποιο τρόπο πρόσκτησης είναι διαθέσιμος.
Η γαλλική παράμετρος
Είναι εύλογο εδώ το ερώτημα: «και τα γαλλικά πλοία; Εδώ παίρνουμε γαλλικά…
Η συνέχεια στο Naval Defence
