Μερικούς μήνες πριν, όταν γινόταν η συζήτηση για τα ευρωπαϊκές χώρες που ετοιμαζόντουσαν να παραγγείλουν F-35, η Τσεχία ερχόταν μετά την Ελλάδα, τουλάχιστον όπως φαινόταν να εξελίσσονται τότε τα σχετικά αιτήματα και η πρόοδος των αντίστοιχων διακρατικών συμφωνιών.
Η εκτίμηση αυτή διαψεύστηκε στην πράξη μετά τη χθεσινή ανακοίνωση της αρμόδιας αμερικανικής υπηρεσίας DSCA, που δημοσιοποίησε την γνωστοποίηση του υπουργείου Εξωτερικών προς το Κογκρέσο, της δυνητικής πώλησης 24 F-35A στην Τσεχία. Σε ένα “πακέτο” αξίας $5,62 δις, που περιλαμβάνει ανάμεσα σε άλλα 25 κινητήρες Pratt & Whitney F135-PW-100 (ένας ανταλλακτικός), 70 πυραύλους AIM-120C-8 AMRAAM, 50 AIM-9X Block II/II+ Sidewinder, 86 κατευθυνόμενες βόμβες GBU-53/B SDB-II StormBreaker, 12 Mk84 με συλλογές μετατροπής σε GBU-31 JDAM κ.ά.
Από την άλλη η αντίστοιχη γνωστοποίηση για τα ελληνικά F-35A, που… αναμενόταν πριν από τις (πρώτες) φετινές ελληνικές εκλογές, αγνοείται και (όπως ανέφερε προχθες σε δημοσίευμά του ο Μιχάλης Ιγνατίου από την Ουάσιγκτον) δεν αναμένεται να εμφανιστεί πριν από την σύνοδο του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους, στις 11-12 Ιουλίου. Σύνοδο στην οποία έχει τεθεί πλέον το ορόσημο για την θετική ανταπόκριση της Άγκυρας στην είσοδο της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.
Η βαθιά αμερικανική διπλωματία προφανώς δεν θέλει να προσθέσει άλλο ένα πρόβλημα στην προσπάθεια να «πεισθεί» η Άγκυρα να αποσύρει την άρνησή της, ή τουλάχιστον να μην της δώσει άλλο ένα πρόσχημα με την προώθηση της διαδικασίας του ελληνικού αιτήματος για τα F-35, που έτσι -άτυπα- “πάγωσε” προς το παρόν.
Να σημειώσουμε ότι η γνωστοποίηση είναι το τελευταίο (και για την Ελλάδα απολύτως τυπικό) βήμα πριν την υπογραφή της διακρατικής συμφωνίας, η οποία και θα δρομολογήσει την εξουσιοδότηση προς την USAF να παραγγείλει τα ελληνικά F-35.
Η διασύνδεση αυτή, πέραν του γενικότερα άκρως απαράδεκτου πλαισίου στο οποίο τίθεται, βάζει το όλο θέμα σε μια επικίνδυνη ατραπό χωρίς τέλος. Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι η Άγκυρα θα συναινέσει στο Βίλνιους για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Οι περισσότερες πληροφορίες μάλιστα τη στιγμή αυτή λένε ότι η στάση της δεν θα αλλάξει, αν και οι πιέσεις που θα της ασκηθούν μέχρι τότε να είναι πολλές.
Το ερώτημα είναι τι θα γίνει εάν η Σύνοδος του ΝΑΤΟ παρέλθει και η Τουρκία δεν μεταβάλει στάση; Θα πρέπει να περιμένουμε έως ότου οι Τούρκοι «πειστούν»; Και εάν η Άγκυρα «υποχωρήσει» στο θέμα της Σουηδίας, ποιο θα είναι το επόμενο ζήτημα με το οποίο θα διασυνδεθεί το ελληνικό αίτημα για τα F-35;
Θα είναι η αποδέσμευση των F-16, όπως είχαμε αναφέρει πίσω τον Φεβρουάριο, όταν αμερικανική εφημερίδα είχε «διαρρεύσει» μια δυνητική «διπλή» πώληση F-35 στην Ελλάδα και των Viper στην Τουρκία;
Πώληση F-35 στην Ελλάδα και F-16 στην Τουρκία, μια πρώτη ανάλυση