Η εβδομάδα ξεκίνησε με κραυγές περί δήθεν «φιάσκου» στην υπόθεση Marder και αναφερόμαστε φυσικά στη συμφωνία μεταξύ Ελλάδας και Γερμανίας για την «τριγωνική» κυλιόμενη ανταλλαγή 40 συνολικά ΤΟΜΑ Marder από τα αποθέματα του Γερμανικού Στρατού με ισάριθμα BMP-1 του Ελληνικού. Τα οποία στην συνέχεια προωθούνται στην Ουκρανία, στο πλαίσιο της βοήθειας που παρέχει στη δοκιμαζόμενη χώρα η Γερμανική Ομοσπονδιακή Δημοκρατία.
Σύμφωνα λοιπόν με δημοσιεύματα (και αναμασήματά τους) το όλο εγχείρημα (που πράγματι πολυδιαφημίστηκε, ίσως και πέραν της ουσίας του) κατέρρευσε όταν οι Γερμανοί αποφάσισαν να παραχωρήσουν 40 Marder 1A3 στην Ουκρανία έως και το Μάρτιο του 2023 αφήνοντας υποτίθεται την Ελλάδα στα «κρύα του λουτρού»: είτε με σημαντικές καθυστερήσεις στην παράδοση των υπολοίπων οχημάτων, είτε ακόμη και με διακοπή της όλης διαδικασίας επ’ αόριστον.
Το θέμα ανέκυψε, ως γνωστόν, μετά τη συνδυασμένη ανακοίνωση ΗΠΑ, Γερμανίας και Γαλλίας για τη ενίσχυση της Ουκρανίας με βαρύτερο οπλισμό, ο οποίες -ένα βήμα πριν την παραχώρηση αρμάτων μάχης (που δεν φαίνεται να το αποφασίζουν ακόμη, αν και ίσως η Πολωνία να τους… προλάβει) – παραχωρούν TOMA Bradley και Marder δυο πρώτες αντίστοιχα και βαρέα (τροχοφόρα) τεθωρακισμένα AM-10RC η τελευταία.
Η είδηση όμως συνδυάστηκε από τους κραυγάζοντες και με ένα άλλο θέμα που έχει ανακύψει στην Γερμανία και αφορά την αξιοποίηση των ΤΟΜΑ Puma που αντικαθιστούν τα Marder στον Γερμανικό Στρατό. Όπως έχουμε αναφέρει σε πρόσφατες αναρτήσεις μας, βάσει γερμανικών δημοσιευμάτων, σε άσκηση που πραγματοποιήθηκε στα τέλη του 2022, στο πλαίσιο προετοιμασίας για την ανάληψη από την Γερμανία της διοίκησης της ΝΑΤΟϊκής δύναμης πολύ υψηλής ετοιμότητας VJTF (Very High Joint Readiness Task Force), το σύνολο των 18 Puma που έλαβαν μέρος παρουσίασαν διάφορα προβλήματα.
Εκ των υστέρων βέβαια και αφού το θέμα πήρε -όπως ήταν φυσικό- τεράστιες διαστάσεις στη Γερμανία, υπάρχουν πληροφορίες ότι ένα σημαντικό μέρος των προβλημάτων είχε να κάνει με την ανετοιμότητα του ίδιου του Γερμανικού Στρατού στην εφοδιαστική αλυσίδα, την υποστήριξη και κυρίως την εκπαίδευση. Το άλλο όμως μέρος ήταν σίγουρα ευθύνη των κατασκευαστριών εταιριών, λόγος για τον οποίο η υπογραφή σύμβασης για την δεύτερη παρτίδα 229 οχημάτων Puma (πέραν των 350 ήδη σε υπηρεσία), ανεστάλη «μέχρι νεωτέρας» και έως την επίλυση των προβλημάτων.
Marder, το τεθωρακισμένο που τώρα όλοι το θέλουν! Tι γράφει η Bild για τα ελληνικά
Από το σημείο εκείνο όμως και μετά ξεκίνησαν οι υποθέσεις και οι εικασίες, ότι η πρόθεση παραχώρησης Marder στην Ουκρανία σε συνδυασμό με τα προβλήματα των Puma, τα οποία ίσως οδηγούσαν στην μη αποδέσμευση περισσότερων εκ των παλαιότερων TOMA, δήθεν θα εκτροχίαζαν το ελληνικό πρόγραμμα, αφήνοντάς το ημιτελές.
Ας σημειωθεί ότι με τις διαδοχικές αποστολές στο πλαίσιο του προγράμματος «τριγωνικής» ανταλλαγής, μέχρι τη στιγμή 14 Marder έχουν παραδοθεί στην Ελλάδα και 20 BMP-1 έχουν προωθηθεί για τελική παράδοση στην Ουκρανία. Η διαδικασία όμως δεν έχει σταματήσει και συνεχίζεται με τουλάχιστον τέσσερα ακόμη Marder να είναι προγραμματισμένα να έλθουν στην Ελλάδα έως το τέλος Ιανουαρίου… αποκαθιστώντας το «ισοζύγιο». Τα υπόλοιπα θα ακολουθήσουν τους επόμενους μήνες έως και την ολοκλήρωση του προγράμματος για τα 40 που έχουν συμφωνηθεί.
Αυτό ήταν το αντικείμενο και οι διαβεβαιώσεις που δόθηκαν στην τηλεφωνική συνομιλία του είχαν την Δευτέρα 9 Ιανουαρίου ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Παναγιωτόπουλος και η Γερμανίδα ομόλογός του Κριστίνε Λάμπρεχτ.
Είναι γεγονός ότι δεν έχει διευκρινιστεί αν τα οχήματα που θα παραχωρηθούν στην Ουκρανία θα προέρχονται από τα αποθέματα του Γερμανικού Στρατού ή από αυτά που διαθέτει σήμερα σε δικό της απόθεμα η Rheinmetall (από το οποίο έχουν προέλθει μέχρι στιγμής τα οχήματα που παραδίδονται στον ΕΣ με υπόσχεση αναπλήρωσης από την πλευρά της Bundeswehr).
Σε κάθε περίπτωση η Rheinmetall διέθετε απόθεμα έως και 200 Marder και για του λόγου το αληθές να θυμίσουμε ότι μετά την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, τον Απρίλιο του 2022 η εταιρία είχε ζητήσει την άδεια εξαγωγής από την γερμανική κυβέρνηση για την πώληση 100 στην Ουκρανία. Την ίδια στιγμή όμως, όπως είχαμε γράψει τότε σε πολλά άρθρα, στις προτάσεις της που είχε κάνει στην Ελλάδα αναφορικά με το πρόγραμμα προμήθειας 205 Lynx, στο «πακέτο» περιλαμβάνονταν και η παραχώρηση 100 Marder (διαφορετικά από αυτά που επεδίωκε να πουλήσει στην Ουκρανία).
Άρα η Rheinmetall και σήμερα διαθέτει μεγάλο αριθμό οχημάτων για να ικανοποιήσει τόσο το εν εξελίξει «ελληνικό» πρόγραμμα ανταλλαγής, όσο και την πρόθεση της γερμανικής κυβέρνησης να στείλει 40 Marder στην Ουκρανία (αντικαθιστώντας τα οχήματα που εκχωρεί/θα εκχωρήσει η Rheinmetall ή αποζημιώνοντας την εταιρία στην περίπτωση των ουκρανικών, σαν να ήταν πώληση).
Ακόμη όμως και εάν υπάρχει το απόθεμα για να ικανοποιηθούν και οι δυο απαιτήσεις (που υπάρχει) κάποιοι θέτουν το θέμα, εάν η αποστολή Marder στην Ουκρανία θα καθυστερήσει την αντίστοιχη αποστολή ΤΟΜΑ στην Ελλάδα, δεδομένου ότι τα οχήματα αυτά απαιτούν γενική συντήρηση/ανακατασκευή.
Επιβεβαιωμένες πληροφορίες λένε ότι τέτοιος κίνδυνος δεν υπάρχει, αφού η Rheinmetall έχει ενεργοποιήσει πρόσθετες δυνατότητες και μπορεί να ανακατασκευάζει οχήματα και για τις δυο ανάγκες: δυο παράλληλες γραμμές που εργάζονται ταυτόχρονα για να ολοκληρώσουν το «ελληνικό» πρόγραμμα χωρίς να επηρεάζεται από το «ουκρανικό».
Τι γίνεται όμως πέραν των 40 Marder 1A3, που είναι αρκετά για τον εξοπλισμό ενός μόνο μηχανοκίνητου τάγματος Πεζικού; Για να είμαστε ακριβοδίκαιοι, ποτέ δεν υπήρχε προδιαγεγραμμένη συνέχεια του «τριγωνικού» προγράμματος πέραν των 40 Marder, ασχέτως και τα όσα γράφηκαν από διαφόρους. Υπήρχε βέβαια και εξακολουθεί να υπάρχει ελληνική επιθυμία να συνεχιστεί η προμήθεια από το γερμανικό απόθεμα των τουλάχιστον 350 Marder 1A3/1A4/1Α5 με στόχο τα 200 ΤΟΜΑ για πέντε τάγματα (ή και περισσότερων στο μέλλον).
Αυτό όμως ήταν «ευσεβής ελληνικός πόθος» και σίγουρα θα έπρεπε να αποτελέσει αντικείμενο διαπραγμάτευσης με την γερμανική κυβέρνηση, υπό το πρίσμα των όποιον άλλων δεσμεύσεων έχει ή θα αποκτήσει αυτή στο μέλλον.
Από την άλλη υπάρχει πάντα στο τραπέζι η γνωστή πρόταση για την προμήθεια Lynx με την δημιουργία βιομηχανικής μονάδας παραγωγής στην Ελλάδα (όπως και στην περίπτωση της Ουγγαρίας), με το «πακέτο» να περιλαμβάνει πάντα και τα 100 δεσμευμένα για αυτό τον σκοπό Marder 1A3 του αποθέματος της Rheinmetall, που δεν έχει «πειραχτεί» μέχρι στιγμής.
Ορόσημο για το πρόγραμμα Lynx: Σε παραγωγή στην Ουγγαρία και… εμείς καθόμαστε
Κανείς δεν λέει επίσης ότι τα δυο αυτά σενάρια δεν μπορούν να συνδυαστούν: δηλαδή μια προμήθεια Lynx και μια συμφωνία με την γερμανική κυβέρνηση για απόκτηση επιπλέον Marder από τα αποθέματα της Bundeswehr. Το ερώτημα από την άλλη παραμένει ένα, ποιόν πραγματικά εξυπηρετούν οι κραυγές που προσπαθούν να κρύψουν την αλήθεια;
