Η πολυεθνική άσκηση Polaris 21, έλαβε χώρα στη Δυτική Μεσόγειο, υπό την αιγίδα του Γαλλικού πολεμικού Ναυτικού από τις 18 Νοεμβρίου μέχρι τις 3 Δεκεμβρίου 2021. Σε αυτή συμμετείχαν 23 πλοία, ένα υποβρύχιο, 65 αεροσκάφη και 6.000 προσωπικό από τη Γαλλία, την Ελλάδα, την Ισπανία, την Ιταλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, τις Η.Π.Α. και το ΝΑΤΟ, ενώ οι δυνάμεις χωρίστηκαν σε “φίλιες-blue force” και “εχθρικές-red force”.
Τα συμπεράσματα όμως που βγήκαν μετά το τέλος της άσκησης ήταν ιδιαίτερα αποθαρρυντικά. Ουσιαστικά μπορεί να ειπωθεί πως η φίλια δύναμη και προφανώς το Γαλλικό Ναυτικό (όπως και οι αντίπαλοι) “γεύθηκε” μεγάλες απώλειες, αν και τυπικά νίκησε στο σενάριο. Συγκεκριμένα στις 17 Φεβρουαρίου 2022 είδε το φως της δημοσιότητας μια ενδιαφέρουσα και αρκετά αναλυτική έκθεση της Επιτροπής Εθνικής Άμυνας και Ενόπλων Δυνάμεων του Γαλλικού Κοινοβουλίου (Commission De La Defense Nationale Et Des Forces Armees) όπου μεταξύ άλλων ανέφερε συμπεράσματα σχετικά με την προετοιμασία και ικανότητα του Γαλλικού Ναυτικού να μάχεται σε επιχειρήσεις υψηλής έντασης, η οποία μπορεί να βρεθεί αυτούσια εδώ.
Εκπαιδεύσου όπως θα πολεμήσεις
Όπως περιγράφεται σε χαρακτηριστικό απόσπασμα της έκθεσης ”…στο τέλος αυτής της άσκησης, την πρώτη του είδους της εδώ και δεκαετίες, επτά έως οκτώ πλοία από τα εμπλεκόμενα “βυθίστηκαν”. Η άσκηση έδειξε τη βιαιότητα των εμπλοκών και τη σφοδρότητα των ενεργειών που πιθανότατα θα χαρακτήριζαν μια ναυμαχία υψηλής έντασης, και μάλιστα, στα πρώτα 15 λεπτά της, δύο φρεγάτες είχαν σταλεί στον βυθό και άλλες δύο εξουδετερώθηκαν, δηλαδή μεταξύ 200 και 400 ναύτες σκοτώθηκαν ή ήταν αγνοούμενοι (εικονικά πάντα)”.
Θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι η “red force” θεωρήθηκε πως είχε στη διάθεσή της επιθετικά όπλα που δεν διαθέτει η Γαλλία, όπως αντιπλοϊκούς πυραύλους SS-N-26 Strobile (οι γνωστοί και ως Οniks P-800) και SS-N-27 Sizzler (Kalibr) των 2,2 και 3 Μach αντιστοίχως, με 300 χλμ. εμβέλεια και βέβαια αντιαεροπορικές συστοιχίες S-400 στην ξηρά (εδώ μια πυροβολαρχία SAMP/T με Aster 30 έκανε τη σχετική προσομοίωση). Στον αντίποδα οι φίλιες δυνάμεις ήταν εξοπλισμένες με τυπικά τρέχοντα υποηχητικά αντιπλοϊκά βλήματα (όπως οι Εxocet) με μέγιστο βεληνεκές 180 χλμ.
Επιπλέον για μεγαλύτερο ρεαλισμό, υπήρξε μπλοκάρισμα των δορυφορικών επικοινωνιών και παρεμβολή των σημάτων GPS, καθώς σε πραγματικές συνθήκες θεωρείται σίγουρη μια σχετική κατάσταση, που θα προκληθεί με διαστημικά και επίγεια μέσα. Γενικότερα στην άσκηση φάνηκε το δύσκολο έργο του συντονισμού μονάδων επιφανείας, βυθού και αεροπλάνων, των κυβερνοεπιθέσεων, των αποβατικών σκαφών, σε μια πολλαπλότητα δράσεων που επηρέαζαν η μια την άλλη.
Ο κύβος ερρίφθη: ξεκίνησε η ναυπήγηση της πρώτης γαλλικής ψηφιακής φρεγάτας FDI
Οι ασκήσεις υψηλής πιστότητας και ρεαλισμού είναι δεδομένες για τα κορυφαία ναυτικά του πλανήτη, ένα εκ των οποίων είναι και το γαλλικό. Στόχος τους είναι να καταδείξουν όλες τις αδυναμίες ήδη από τον καιρό της ειρήνης και να ενσωματωθούν τα όποια διδάγματα στο επιχειρησιακό δόγμα. Έτσι λοιπόν το Γαλλικό ναυτικό δεν ”φοβάται να χάσει” σε ασκήσεις, προκειμένου η επόμενη μέρα να το βρει ισχυρότερο, αφού θα έχει ενσωματώσει και αξιοποιήσει τα όποια διδάγματα.
Σύμφωνα με την έκθεση λοιπόν, υπογραμμίζονται οι ελλείψεις του γαλλικού ναυτικού σε πολλούς τομείς όπως η άμυνα των πλοίων, οι νέες τεχνολογίες (drones πάσης φύσεως και αισθητήρες) και γενικότερα στα συστατικά που απαιτούνται σε μια σύγκρουση υψηλής έντασης. Η οποία όπως φάνηκε στην άσκηση θα είναι μια εξαιρετικά βίαιη ανταλλαγή όπλων υψηλής τεχνολογίας, με κρίσιμο το ποιός θα αναγνωρίσει και θα στοχοποιήσει πρώτος τον αντίπαλο του, με την όλη πολεμική εξέλιξη να διαδραματίζεται σε μικρό χρόνο και με καταιγισμό βλημάτων.
Γυρίζει το παιχνίδι;
Με βάση τα διδάγματα της άσκησης αλλά και γενικότερα από την μελέτη της κατάστασης του Γαλλικού Ναυτικού στην έκθεση της επιτροπής προτείνονται τα εξής: η επίσπευση της ναυπήγησης του αεροπλανοφόρου νέας γενιάς (PANG) και η αύξηση του αριθμού των κυρίων φρεγατών από 15 σε 18 μετά το 2030 μιας και η βιομηχανική δυνατότητα παραγωγής τους βρίσκεται στα όριά της. Παράλληλα ζητείται η ουσιαστική συμμετοχή στην κορβέτα EPC (Ευρωκορβέτα) με σκοπό την αγορά έξι πλοίων αυξημένων δυνατοτήτων που θα αντικαταστήσει τις ελαφριές φρεγάτες επιτήρησης Floreal. Η έναρξη ναυπηγήσεων το 2031 θα δημιουργήσει ένα κενό ισχύος μέχρι το 2036 καθώς οι αποσύρσεις των Floreal θα ξεκινήσουν το 2030.
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ: Κλάση γαλλικών φρεγατών La Fayette, οι πρώτες φρεγάτες Stealth
Να προσθέσουμε εδώ πως ήδη στη Γαλλία γίνεται κριτική για τον εξοπλισμό των φρεγατών του Ναυτικού τους, των FREMM και των επερχόμενων FDI, που θεωρείται πλέον “ελαφρύς” ειδικά σε αντιαεροπορικό ρόλο. Ενώ εκθειάζεται η ελληνική επιλογή να παραγγείλει την FDI σαφώς με ισχυρότερο αντιαεροπορικό φόρτο. Στο ίδιο κλίμα, η Βρετανία έχει αποφασίσει να ενισχύσει σημαντικά το οπλικό φορτίο των αντιτορπιλικών Daring, βλέποντας και αυτή το πόσο “φορτισμένος” αναμένεται να είναι ο ναυτικός αγώνας στα επόμενα χρόνια.
Πίσω στη γαλλική έκθεση, θεωρείται σημαντική η πρόσκτηση ενός επιπλέον επιθετικού υποβρυχίου (SSN) τύπου Barracuda, έπειτα από το ατύχημα με το γαλλικό υποβρύχιο Perle. Ακόμη προτείνεται η μαζική εισαγωγή drones κάθε είδους, όπως κάθετης αποπροσγείωσης, τακτικής και στρατηγικής αναγνώρισης, mini drones και drones εντοπισμού ναρκών, όπως προβλέπεται στο κοινό γαλλοβρετανικό πρόγραμμα εντοπισμού και καταστροφής ναρκών, SLAM-F.
Παράλληλα, προγράμματα όπως το νέο αεροσκάφος θαλάσσιας περιπολίας (MAWS) και ο νέος πύραυλος κατά πλοίων (FC/ASW), θεωρούνται εκ των ουκ άνευ. Η διαφαινόμενη υπαναχώρηση εκ μέρους της Γερμανίας από το πρόγραμμα MAWS μιας και ήδη επέλεξε 5 Boeing P-8A για αυτό το ρόλο και η ανεπάρκεια του Exocet, όπως αυτή διαπιστώνεται μέσα από την έκθεση (ας μην ξεχνάμε πως ο πύραυλος είναι μια σχεδίαση της δεκαετίας του 70 και υποηχητικός, σε μια εποχή που ήδη “κυκλοφορούν” υπερηχητικοί σε ρωσικές θαλάσσιες πλατφόρμες), συντείνουν στην επιτάχυνση των σχετικών προγραμμάτων ακόμη και σε εθνικό επίπεδο.
Συνεχίζεται η ανάπτυξη του ευρωπαϊκού πολυηχητικού πυραύλου “Perseus”, ευκαιρία και για την Ελλάδα;
Ειδικά για το πρόγραμμα του νέου αντιπλοϊκού πυραύλου(FC/ASW) σημειώνεται το εξής: «Η συνεργασία με τους Βρετανούς έχει μέχρι στιγμής παρεμποδιστεί από αποκλίνουσες αναλύσεις και βιομηχανικά συμφέροντα. Οι προσομοιώσεις που πραγματοποιήθηκαν από το Πολεμικό Ναυτικό και την DGA στον τομέα του πολέμου επιφανείας δείχνουν ότι η ικανότητα stealth, που τόσο πολύ περιφρονείται από τους Βρετανούς, δεν μπορεί από μόνη της να κάνει πραγματική διαφορά στη ναυτική μάχη. Ο χαμηλής διακριτικότητας πύραυλος κατά πλοίων είναι πράγματι ανιχνεύσιμος…
Η συνέχεια στο Naval Defence