Του Βασίλη Νέδου, από την “Καθημερινή”
Περιβάλλον διπλωματικής κινητικότητας με μοναδικό σκοπό τη δημιουργία των κατάλληλων συνθηκών για διεξαγωγή –κάποια στιγμή– εκλογών, σχηματοποιείται στη Λιβύη. «Παράπλευρες απώλειες» αυτής της κινητικότητας είναι –εκ των πραγμάτων– οι συζητήσεις για θέματα τα οποία θεωρούνται δευτερευούσης σημασίας από τους μεγαλύτερους παράγοντες, ανάμεσά τους και η τύχη του τουρκολιβυκού μνημονίου.
Καλά πληροφορημένες πηγές ανέφεραν στην «Κ» ότι υπό τις παρούσες συνθήκες η διεξαγωγή εκλογών τον Ιούνιο είναι απολύτως ανέφικτη. Αλλωστε, αυτή η εκτίμηση έγινε προφανής και από τις δηλώσεις τις οποίες έκανε στην Αθήνα ο ειδικός απεσταλμένος και πρέσβης των ΗΠΑ στη Λιβύη, Ρίτσαρντ Νόρλαντ. Συγκεκριμένα, ο κ. Νόρλαντ, μιλώντας σε ομάδα δημοσιογράφων (στην οποία εκπροσωπήθηκε και η «Κ») σημείωσε ότι «δεν υπάρχει συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα» για τις εκλογές στη Λιβύη, ακριβώς διότι ουδείς επιθυμεί να επαναληφθεί η αδυναμία διεξαγωγής τους, όπως τον περασμένο Δεκέμβριο.
Απαντώντας σε ερώτηση της «Κ», ο κ. Νόρλαντ σημείωσε ότι τουλάχιστον έως αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει καμία αντίδραση της Τρίπολης στο ενδεχόμενο ανακοίνωσης νέων ερευνητικών ενεργειών της Αθήνας στα νοτιοδυτικά της Κρήτης, επαναλαμβάνοντας ότι πάγια θέση των ΗΠΑ είναι η συζήτηση για τέτοια θέματα να είναι διμερής ή μέσω των κοινά αποδεκτών διεθνών μηχανισμών.
Ο κ. Νόρλαντ βρέθηκε στην Αθήνα κατόπιν πρόσκλησης του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια, τον οποίο, βέβαια, δεν είδε λόγω της ανάγκης παρουσίας του στις Βρυξέλλες για τη Σύνοδο Κορυφής ΝΑΤΟ – Ε.Ε. Ο κ. Νόρλαντ συναντήθηκε στην Αθήνα με τον ειδικό απεσταλμένο για τη Λιβύη Γιώργο Ζαχαριουδάκη και τον γ.γ. του υπουργείου Εξωτερικών Θεμιστοκλή Δεμίρη, ενώ στη συνέχεια μετέβη στην Τουρκία.
Τόσο οι ΗΠΑ όσο και γενικότερα οι Δυτικοί, αντιμετωπίζουν αυτή τη στιγμή και τις εξελίξεις στη Λιβύη υπό το πρίσμα της ρωσικής παρουσίας και του ενδεχόμενου αυτή να αξιοποιηθεί προκειμένου να αποσταθεροποιήσει τη χώρα, εν είδει αντιπερισπασμού. Μάλιστα, ο κ. Νόρλαντ απέδωσε την αποτυχία διεξαγωγής των προγραμματισμένων εκλογών, λόγω –μεταξύ άλλων– της ρωσικής υποστήριξης στον Σαΐφ αλ Ισλάμ Καντάφι.
Απαντώντας σε ερώτηση της «Κ», ο κ. Νόρλαντ σημείωσε ότι ένας από τους προφανείς λόγους ανησυχίας των Δυτικών είναι το ενδεχόμενο να επηρεαστεί από τον πόλεμο στην Ουκρανία, ακόμα και αυτή η σχετικά περιορισμένη παραγωγή πετρελαίου της Λιβύης (1,2 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα). Τόνισε, πάντως, ότι οι Λίβυοι υποστηρίζουν ότι με τις κατάλληλες επενδύσεις σε υποδομές, ο αριθμός αυτός μπορεί να αγγίξει τα 2 εκατομμύρια βαρέλια, γεγονός που σε μια περίοδο προσπάθειας να υπάρξει όσο μεγαλύτερη απεξάρτηση από τη Ρωσία, θεωρείται ευπρόσδεκτο.
Ένα ακόμα στοιχείο το οποίο συνηγορεί υπέρ της προσπάθειας να μη θιγεί στη Λιβύη το υφιστάμενο στάτους κβο, είναι ότι καμία από τις χώρες με περιφερειακά συμφέροντα και αυξημένη παρουσία στη χώρα δεν επιθυμεί κάποιου είδους ένοπλη σύγκρουση. Εν ολίγοις, η Τουρκία και η Αίγυπτος αποθαρρύνουν την καλλιέργεια κλίματος σύγκρουσης.