Οι ήρωες του Καραγκιόζη έχουν πάντα στο ρεπερτόριο τους την «τούμπα». Όπου η δερμάτινη φιγούρα (έτσι τις έφτιαχναν παλιά) κάνει, με μια επιδέξια κίνηση του καραγκιοζοπαίχτη, μια πλήρη περιστροφή για να προσγειωθεί στα αιωρούμενα πόδια της, δείγμα συνήθως ότι έχει συμβεί κάτι φοβερό στην ιστορία, ή είχε πέσει κάποια καρπαζιά, κίνηση που συνοδεύεται από φωνές και έντονο ήχο, συνήθως από χτύπημα κάποιας τάβλας στα παρασκήνια.
Το σύγχρονο τουρκικό θέατρο σκιών με την προμήθεια νέων μαχητικών αεροσκαφών είναι αν μη τι άλλο πιστό σε αυτή τη λαογραφική παράδοση. Καθώς οι «τούμπες», οι φασαρίες, τα κουδουνίσματα και οι κραυγές από τα παρασκήνια, συν οι αψιμαχίες με τον Μπάρμπα Γιώργο, τον Βεζίρη, τον Μορφονιό (βάλτε στους ρόλους τις ΗΠΑ, τη Ρωσία, την Ε.Ε.) προσφέρουν άφθονο θέαμα.
Τι έχουμε λοιπόν προς το παρόν μάθει για αυτή την απίθανη όπως εξελίσσεται υπόθεση: Ότι η Τουρκία έχει ήδη στείλει επίσημο αίτημα στις ΗΠΑ για προμήθεια 40 μαχητικών F-16V και για αναβάθμιση άλλων 80. Το συγκεκριμένο όμως δεν έχει επιβεβαιωθεί επίσημα. Στη συνέχεια μάθαμε ότι η αγορά νέων μαχητικών είναι «μια εναλλακτική που εξετάζει η Τουρκία» (δηλώσεις Ιμπραήμ Καλίν, εκπροσώπου Τύπου της Τουρκικής Προεδρίας). Μετά ακούσαμε από τον ίδιο τον Ερντογάν ότι «οι Αμερικανοί μας είπαν να μας δώσουν F-16 ως αντίτιμο για το 1,4 δις δολάρια που εισφέραμε στο πρόγραμμα των F-35». Και το τελευταίο και καλύτερο, ο Ismail Demir, επικεφαλής της διεύθυνσης αμυντικών βιομηχανιών της Τουρκικής Προεδρίας, δήλωσε πως «αν δεν καταλήξει συμφωνία με τις ΗΠΑ για τα F-16 μπορεί να αγοράσουμε ρωσικά μαχητικά, όπως τα Su-35 και Su-57», σύμφωνα με το TASS. Την ίδια στιγμή παραμένουν οι δηλώσεις Ερντογάν πως η Τουρκία θέλει και τα F-35 αλλά και δεύτερο πακέτο αντιαεροπορικών πυραύλων S-400 από τη Ρωσία.
Από την αμερικανική πλευρά είχαμε πάντως επιβεβαίωση ότι γίνονται συζητήσεις με την Τουρκία για να “επιλυθεί το θέμα των F-35”, όπως είπε χθες ο Ned Price, εκπρόσωπος Τύπου του State Department, που ταυτόχρονα δήλωσε πως «δεν κάναμε καμία οικονομική προσφορά στην Τουρκία σχετικά με αγορά F-16», αλλά αρνήθηκε να επιβεβαιώσει πως υπάρχει τέτοιο αίτημα, ενώ παρέπεμψε τον δημοσιογράφο που έκανε την ερώτηση, στην Τουρκική κυβέρνηση. Γενικότερα τόνισε πως το όλο θέμα των F-35 παραμένει για τις ΗΠΑ σταθερά συνδεδεμένο με τους S-400 και τις κυρώσεις που έχουν επιβληθεί.
Αν αθροίσουμε όλα αυτά τα τελείως αντικρουόμενα, αντιφατικά και εν πολλοίς παραληρηματικά βλέπουμε μια εκδοχή (γιατί υπάρχουν πολλές άλλες και πιο σοβαρές) της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής. Όπου πλέον έχουν καταργηθεί οι διμερείς και εμπιστευτικές επαφές, όλα δημοσιοποιούνται, ψευδή, αληθή, προθέσεις, υποθέσεις, συζητήσεις, ακόμη και αν είναι ασυνάρτητα μεταξύ τους, για να παράγουν ένα «θόρυβο» διπλωματικά (η στράκα της τάβλας και τα κουδουνίσματα που δημιουργούσε ο καραγκιοζοπαίχτης). Ώστε το όλο θέμα να μεγεθυνθεί, να φθάσει να γίνει «καίριο», για να «επιβληθεί» στην απέναντι πλευρά, δηλαδή τις ΗΠΑ. Πότε είναι το κρίσιμο ραντεβού; Η σύνοδος των G20 που θα γίνει σε 10 μέρες στη Ρώμη, όπου υποτίθεται ο Ερντογάν θα συζητήσει με τον Μπάιντεν την εξέλιξη των αμερικανοτουρκικών σχέσεων. Έχοντας όμως πριν «δείξει» και το καρότο (αγορά μαχητικών, που ίσως υπάρχει στο προσκήνιο) αλλά και το μαστίγιο (την πάντα πρόθυμη Ρωσία να προμηθεύσει την Τουρκία με οπλισμό κάθε τύπου, αρκεί να πυροδοτήσει την αποξένωση της από τη δυτική συμμαχία).
Τι από όλα αυτά ισχύει; Τι έχει διατυπωθεί επίσημα, τι θα λεχθεί ευθέως, τι έχει ειπωθεί για να δημιουργηθούν εντυπώσεις; Τι δίνεται στη δημοσιότητα ώστε να κάνει «κύκλους» και να θεωρηθεί ως θέσφατο; Τι τελικά θα μπει στο τραπέζι, αν υπάρξει βέβαια τέτοιο; Λίγη υπομονή, στον κόσμο του Καραγκιόζη όλα τελειώνουν με μια μεγάλη φαμφάρα και ένα τραγούδι.
