Είναι ένα θέμα το οποίο συζητείται εδώ και καιρό στις Βρυξέλλες, αλλά οι πρόσφατες – τεκτονικές για πολλούς – εξελίξεις στο γεωπολιτικό πεδίο αναμένεται να επιταχύνουν τις εξελίξεις. Το θέμα της δημιουργίας “Ευρωστρατού” αναμένεται να τεθεί συζητηθεί αρχικά στην επόμενη Σύνοδο Κορυφής στις 20 Οκτωβρίου, με βασικό στόχο να ληφθούν κάποιες αποφάσεις σε επόμενη Σύνοδο στις αρχές του 2022.
Η βαριά “σκιά” που έριξε στην Ευρώπη η συμφωνία AUKUS αλλά και η αμερικανική αποχώρηση από το Αφγανιστάν, είναι δύο σημαντικά γεγονότα, τα οποία ήρθαν απλά να υπογραμμίσουν τη στρατηγική αδυναμία αντίδρασης της ΕΕ στο διεθνές πεδίο. Η ΕΕ ήταν και είναι στην ουσία απούσα τόσο στη Συρία αλλά και σε άλλα πεδία, όπου διακυβεύονται τα συμφέροντά της.
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ για το ίδιο θέμα σημείωσε ότι «το 2022 θα είναι το έτος της ευρωπαϊκής άμυνας» ενώ σε άλλες δηλώσεις του είχε επισημάνει σχετικά: «Κατά την άποψή μου, δε χρειαζόμαστε άλλο γεωπολιτικό γεγονός για να κατανοήσουμε ότι η ΕΕ πρέπει να προσπαθήσει για περισσότερη αυτονομία στη διαδικασία λήψης αποφάσεων και μεγαλύτερη ικανότητα δράσης ανά τον κόσμο». (…)«Η Ευρώπη δεν κινείται παρά κατά τη διάρκεια των κρίσεων. Το Αφγανιστάν μπορεί να την ξυπνήσει. Ήρθε η στιγμή για να είμαστε σε θέση να της δώσουμε μία στρατιωτική δύναμη ικανή να πολεμήσει αν παραστεί ανάγκη».
Τα επόμενα βήματα και τα πιθανά προβλήματα
Τα ζητήματα για την ενεργοποίηση και την ολοκλήρωση του πυλώνα της Ευρωπαϊκής Ασφάλειας και Άμυνας της Ευρωπαϊκής Ένωσης μπορεί να φαίνεται ότι πλέον μπαίνουν σε τροχιά υλοποίησης, αλλά τα προβλήματα είναι πολλά και διακριτά.
Για παράδειγμα, πώς θα συνδυαστεί αυτή η εν δυνάμει “αυτόνομη” δράση της ΕΕ στην Άμυνα με τη λειτουργία του ΝΑΤΟ;
Πώς και κυρίως με ποιο τρόπο θα συμμετάσχει σε έναν μελλοντικό “Ευρωστρατό” η Γερμανία – η μεγαλύτερη θυμίζουμε δύναμη της ΕΕ-;
Και αυτό γιατί πέρα από την απροθυμία την οποία είχε δείξει το Βερολίνο για το άνοιγμα σχετικής κουβέντας μέχρι σήμερα και την μονότονη επιβεβαίωση της εμπιστοσύνης προς το ΝΑΤΟ, η Γερμανία είναι εμφανίζεται επιφυλακτική για τους πόρους τους οποίους θα πρέπει να διαθέσει γι αυτό το εγχείρημα. Επιπλέον, στη χώρα έχουμε αλλαγή στην κορυφή της εξουσίας. Ο επόμενος καγκελάριος είναι αυτός που θα κληθεί να υποστηρίξει ή όχι τις δηλώσεις της κ. Μέρκελ η οποία σε ανύποπτο χρόνο είχε πει ότι τάσσεται μεν υπέρ της δημιουργίας «ενός αληθινού ευρωπαϊκού στρατού» αλλά ως ένα “καλό συμπλήρωμα του ΝΑΤΟ”.
Θα εμφανιστεί ο επόμενος γερμανός ηγέτης πιο τολμηρός ή θα συνεχίσει να εμπιστεύεται το ΝΑΤΟ και μόνο για την ασφάλεια της χώρας του και της Ευρώπης;
Το “γαλλικό” κλειδί στις εξελίξεις
O γάλλος υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, Κλεμάν Μπον, μιλώντας στη γαλλική τηλεόραση δήλωσε πως ήρθε η ώρα «να δράσουμε ως Ευρωπαίοι» και «να ενισχύσουμε τη στρατηγική και αμυντική μας ικανότητα». Αναρωτήθηκε μάλιστα γιατί “σήμερα πρέπει να εξασφαλίζουν την άμυνα της Ευρώπης οι ΗΠΑ”. «Είναι στο χέρι μας να το κάνουμε, έχουμε την τεχνογνωσία, τα οικονομικά μέσα και την ικανότητα» τόνισε.
Στην πραγματικότητα οι δηλώσεις περί “εγκεφαλικά νεκρού ΝΑΤΟ” του προέδρου Μακρόν είχαν δώσει το στίγμα της Γαλλίας με ξεκάθαρο τρόπο. Ο ίδιος άλλωστε έχει θέσει μετ’επιτάσεως στις Βρυξέλλες το αίτημα να δημιουργηθεί άμεσα μια δύναμη με 5.000 έμψυχο δυναμικό. Η Γαλλία διαθέτει τις ισχυρότερες ένοπλες δυνάμεις στην Ευρώπη, είναι πυρηνική δύναμη και μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, στοιχεία που αυτόματα την καθιστούν ικανή να στηρίξει ένα τέτοιο εγχείρημα.
