Πριν λίγες μέρες, μια πολύ σημαντική είδηση πέρασε στα “κλεφτά”. Αν και αφορούσε το Ναυτικό, και δη το Πολεμικό Ναυτικό, εντούτοις μάλλον δεν έτυχε της απαιτούμενης προσοχής. Τι μας έλεγε αυτή η είδηση; Πως η ισπανική εταιρεία Navantia έχει επιλεγεί σε διαγωνισμό της κυβέρνησης των ΗΠΑ για την επισκευή και συντήρηση των αντιτορπιλικών κλάσης Arleigh Burke, καθώς και άλλων πλοίων του Αμερικανικού Ναυτικού, που αναπτύσσονται στη Ρότα. Σύμφωνα με τον ιστότοπο «Defensa», το νέο συμβόλαιο έχει ισχύ μέχρι τον Ιανουάριο του 2028 και μέγιστη αξία € 822,4 εκατομμύρια (ναι, ευρώ). Παράλληλα, θα μπορούσε να δημιουργήσει περισσότερες από 1.000 θέσεις εργασίας ανά έτος.
«Χρυσό» συμβόλαιο κερδίζει ισπανική εταιρεία για την υποστήριξη του Αμερικανικού Ναυτικού
Για μισό λεπτό. Και τι σημαίνει αυτό; Πως οι ΗΠΑ, αντί να έρθουν να επενδύσουν στην πτωχή πλην τίμια Ελλάδα, επέλεξαν τους… Ισπανούς (οκ, ευτυχώς, κι αυτοί πτωχοί είναι και τίμιοι). Μα καλά, τι περισσότερο έχουν οι Ισπανοί από εμάς; Θα μπορούσαμε πολύ εύκολα να πούμε πως έχουν κάτι που λείπει τελείως από αρκετούς από εμάς, και είναι το “μυαλό”. Τι λέμε τώρα; Ας κάνουμε μερικά μαθήματα ιστορίας… Γιατί είναι 20 χρόνων ιστορία, γιατί οι ΗΠΑ επιλέγουν την Ισπανία, και δεν την επέλεξαν στην “τύχη”.
Τα ευρωπαϊκά ναυτικά τη δεκαετία του ’80 είχαν βασιστεί κατά κύριο λόγο στους αμερικανικούς πυραύλους SM-1 για την αντιαεροπορική τους άμυνα. Οι Βρετανοί, πάντα “μοναχικοί” στις επιλογές, είχαν προτιμήσει τους εγχώριους Sea Dart, ενώ όλοι, ακόμη και οι Γάλλοι αγόραζαν “αμερικάνικα”. Πολλά ναυτικά, όπως και το δικό μας, έμειναν απλά στους Sea Sparrow. Οι προϋπολογισμοί όμως μετά το πέρας του Ψυχρού Πολέμου είχαν περιοριστεί, και οι συνεργασίες ήταν, και παραμένουν, απολύτως απαραίτητες. Η λύση για τους Ευρωπαίους, όχι όλους, για πλοία AAW, ήταν ο ASTER 15 (&30), άλλοι προτίμησαν τις εξελίξεις του SM-2, ενώ κάποιοι άλλοι, κι εμείς, προτίμησαν τον ESSM. Θα πει κάποιος, τι μας λέτε τώρα, άλλα ο ESSM, άλλο ο SM-2, άλλο ο ASTER. Άσπρη γάτα, μαύρη γάτα, ποντίκια να πιάνει. Τι ήθελαν τα ναυτικά, να έχουν αντιαεροπορική άμυνα. Πάνω κάτω, ζύγισαν τις ανάγκες τους, και βρήκαν τις λύσεις. Με διαφορετικούς πυραύλους.
Στην Ελλάδα έχουμε την -κακή- συνήθεια να μετράμε χαρακτηριστικά σαν να παίζουμε ακόμη με κάρτες Υπέρ-Ατού. 120 χιλιόμετρα ο ASTER 30, 167 ο SM-2, 30 o ESSM, 20 o RAM. Άρα, κερδίζει αυτός με τα 167. Λάθος. Υπάρχουν πολλές παράμετροι, που κανείς δεν λαμβάνει υπόψη. Αν για παράδειγμα, πούμε εδώ στην ΠΤΗΣΗ, πως ένα πλοίο αεράμυνας περιοχής, αξίζει για το ραντάρ του κι όχι για τους πυραύλους του, μπορεί να έρθουν να μας κρεμάσουν στα γραφεία του περιοδικού. Μα καλά, μπορεί να κάνει κάποιος αεράμυνα περιοχής μόνο με ραντάρ και ένα CMS, κι όχι με ASTER 30 ή SM-2; Έκπληξη, μπορεί να κάνει και με ESSM! Πάμε πάλι πίσω στο 1996.
Τότε λοιπόν, η Ισπανία έπρεπε να κατασκευάσει πλοία αεράμυνας περιοχής, για να αντικαταστήσει τις φρεγάτες Santa Maria, που είχαν επιφορτιστεί αυτό τον ρόλο με τον ανεπαρκή από τότε, SM-1. Τι πιο απλό, να πάει μαζί με τους Βρετανούς, Ιταλούς και Γάλλους, και να μπει στο πρόγραμμα Horizon; Δεν είναι καλές οι Horizon, οι Type 45; Εκ του αποτελέσματος, κι αφού περίμεναν καμιά 10+ χρόνια, οι Βρετανοί έχουν καλές φρεγάτες που πιθανότατα δουλεύουν κιόλας. Γιατί δεν πήγαν με τους Ολλανδούς και Γερμανούς, να φτιάξουν μερικές LCF; Θα σας απαντήσουμε αμέσως. Διότι, όλοι αυτοί είχαν επιλέξει ευρωπαϊκά ραντάρ, κυρίως της Thales. Εξαιρετικά, φοβερά, πανίσχυρα, αλλά αδοκίμαστα. Και με πολλούς “εταίρους”. Έτσι, έκαναν το αδιανόητο. Πήγαν στις ΗΠΑ, και αγόρασαν “πακέτο” το AEGIS με το SPY-1F. Ναι, το ραντάρ του USN, που σαν SPY-1A/B είχε μπει στα Ticonderoga, και σαν SPY-1D έμπαινε στα Arleigh Burke. Φυσικά, με ένα Combat Management System που τότε είχε τόση σχέση με τα ευρωπαϊκά CMS, όσο η Amiga 500 με τον Amstrad 64.
Έτσι, οι Ισπανοί, προσπέρασαν τις ευρωπαϊκές λύσεις, και πήγαν στην άλλη μεριά του Ατλαντικού. Το αποτέλεσμα της συνεργασίας με την “κακιά” Lockheed Martin, ήταν η φρεγάτα F100, ή όπως την ξέρουμε εμείς, Álvaro de Bazán. Τι συνέβη με αυτή την “παράλογη” απόφαση των Ισπανών, να κινηθούν προς τα SPY-1F (ελαφριά έκδοση του SPY-1D); Θα σας πούμε μερικές από τις ισπανικές “αποτυχίες”…
Πρώτη, πούλησαν 5 φρεγάτες Fridtjof Nansen στους Νορβηγούς (1-0). Δεύτερη, πούλησαν άλλες 3 Hobart στους Αυστραλούς (2-0). Και όλοι αυτοί, μαζί με το USN, τους Ιάπωνες και τους Κορεάτες, έχουν ένα σύστημα CMS/Radar που το βρίσκουμε σε πάνω από 100 πλοία στον πλανήτη (XX-0). Πόσες LCF, F124, Horizon, Type 45 πουλήθηκαν εκτός των ναυτικών των χωρών που κατασκευάσαν τα πλοία;
Με την ευκαιρία ας δούμε λιγάκι την Fridtjof Nansen. Ένα πλοίο “ευλογημένο” με το κορυφαίο ραντάρ SPY-1F, με AEGIS, μόνο με ESSM; Μα καλά, τι να κάνουν το SPY-1F/AEGIS, μόνο για τους ESSM. Θα ανοίξουμε εδώ μια μικρή παρένθεση, για να εξηγήσουμε λίγο το πως ένα πολεμικό πλοίο, δεν θα πολεμήσει μόνο του. Δεν προβλέπεται να πολεμήσει μόνο του σε έναν πόλεμο. Δεν θα πάει μια φρεγάτα απέναντι από τα τουρκικά παράλια να ρίχνει με το πυροβόλο. Αν το κάνει, θα το κάνει μαζί με την Πολεμική Αεροπορία, με Rafale, F-16, Patriot ή δεν ξέρουμε εμείς τι άλλο.
Έτσι και οι Νορβηγοί, ήθελαν σαν Αεράμυνα Περιοχής ένα ισχυρό πλοίο, μεγάλου εκτοπίσματος που θα σηκώνει ένα ραντάρ σαν το SPY-1F, με AEGIS, που θα μπορεί να γίνει ο διοικητής των αεροναυτικών δυνάμεων στην περιοχή. Αντιλαμβανόμαστε πως αυτό ίσως δεν γίνεται αντιληπτό, αλλά θα επανέλθουμε στο θέμα άμεσα. Προσοχή, δεν έχει να κάνει με τις ελληνικές φρεγάτες, εκεί η απαίτηση είναι η αντιμετώπιση επιθέσεων κορεσμού. Απλά θέλουμε να ξηλώνουμε σιγά σιγά τον μύθο των “απαιτήσεων για πλοία αεράμυνας περιοχής” όπως τα φαντάζονται κάποιοι. Όπως έχουμε ξαναγράψει, αεράμυνα περιοχής κάτω από τους 6.000 τόνους, ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ, είναι περισσότερο δυνατότητες εκτόξευσης SM-2/ASTER 30 κι όχι AAW πλοίο.
Ας επιστρέψουμε στους “ανόητους” Ισπανούς. Μαζί με τα SPY-1F/AEGIS, πήραν μαζί και αυτό που λέμε και ξαναλέμε, ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΟ ΕΡΓΟ. Ισπανικές εταιρείες έμαθαν το SPY-1F, κατασκευάζουν πλακέτες, τοποθέτησαν τα ραντάρ στα πλοία, έμαθαν τις ιδιαιτερότητες του προηγμένου συστήματος. Οι πιο καλοί γνώστες, θα δουν πως οι F100 έχουν 100% αμερικανικά υποσυστήματα, από κινητήρες ως γεννήτριες, από πυροσβεστήρες ως πολυβόλα. Φυσικά οι περισσότεροι από εμάς θα “κολλήσουν” στους SM-2/ESSM που κάνουν τις F100 ένα μικρό Arleigh Burke. Ας δούμε όμως όλο το πλοίο, αξίζει λίγο, και μετά ας συγκρίνουμε με τα ΑΒ.
Όταν λοιπόν οι Αμερικανοί, έκαναν τη Ρότα βάση για τα αντιτορπιλικά Arleigh Burke, όλα ήταν έτοιμα, απόλυτα “σεταρισμένα” για τους Ισπανούς. Τι εννοούμε; Όταν η ισπανική αμυντική βιομηχανία συντηρεί, γιατί έχει κατασκευάσει, το συνδυασμό AEGIS/SPY-1F, τότε η συντήρηση, βαριά συντήρηση, αντιτορπιλικών Arleigh Burke είναι “ευκολάκι”. Γιατί να τρέχουν οι Αμερικανοί στις ΗΠΑ, όταν έχουν τα πάντα στη Ρότα; και μάλιστα με τιμές Ισπανίας, κι όχι ΗΠΑ! Έτσι λοιπόν, το πιο απλό πράγμα, έδωσαν 830 εκ. για να συντηρούν εκεί τα Arleigh Burke. Δεν είναι η πρώτη φορά που το κάνουν, ούτε η τελευταία.
Τι θέλουμε να πούμε. Πιάσαμε ένα μικρό μόνο κομματάκι του γιγαντιαίου παζλ που λέγεται επιλογή φρεγατών. Μερικοί θεωρούν πως επειδή θα κολλήσουμε λαμαρίνες, θα επιβιώσουν κάποια κρατικοδίαιτα ναυπηγεία. Δεν είναι αυτό. Η πρόταση των ΗΠΑ έχει άμεση διασύνδεση με τις LCS των ΗΠΑ και της Σαουδικής Αραβίας είτε το θέλουμε είτε όχι. Έχει σχέση με τις FFGX, είτε το θέλουμε είτε όχι. Μιλάμε για 50 περίπου πλοία (χωρίς να υπολογίσουμε option της ΣΑ για συν 4, και εξαγωγές της FFGX), που θα κινούνται σε όλο τον πλανήτη. Αν έχουμε συμμετοχή στην κατασκευή τους, στην αναπτυξή τους (ισχύει και για MMSC άλλα και Constellation Class), τότε η ναυπηγική βιομηχανία της Ελλάδας έχει ελπίδες να μιμηθεί την κρατική Navantia (το ισπανικό αντίστοιχο των Ναυπηγείων Σκαραμαγκά). Κι αυτό είναι ένα από τα δυνατά χαρτιά της αμερικανικής πρότασης.
Και το τελευταίο αντιτορπιλικό κλάσης Hobart ολοκληρώνει θαλάσσιες δοκιμές
Κλείνοντας, όταν κάποιοι ισχυρίζονται πως “η επιλογή θα είναι πολιτική”, νομίζουν πως οι ΗΠΑ θα πιέσουν την Ελλάδα να αγοράσει πλοία. Θα σηκώσει ο Μπάιντεν το τηλέφωνο, και θα πάρει τον Μητσοτάκη για να του πει “άκου, πάρε MMSC γιατί αλλιώς θα δώσω F-35 και F-22 και B-21 και Β-52 στους Τούρκους“. Ας αφήσουμε λίγο την καραμέλα της “πίεσης”, και ας δούμε πέρα από τη μύτη μας, και τις βλακείες για την περίφημη συμφωνία “αμοιβαίας αμυντικής συνδρομής”. Όλα είναι απλά. Τι θα επιστρέψουν όλοι οι διαγωνιζόμενοι στην Ελληνική Βιομηχανία; Στην Ελληνική Οικονομία; Η Ισπανία, τις 5 φρεγάτες τις έχει βγάλει 10 φορές από τα κέρδη. Εμείς;