Γράφει πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος συστημάτων Άμυνας & Ασφάλειας της Embraer SA. Jackson Schneider
Ενώ έγραφα αυτό το άρθρο, ο κόσμος αντιμετώπιζε τη μεγαλύτερη παγκόσμια κρίση της γενιάς μας. Αξίζει τον κόπο, πιστεύω, να αναρωτηθούμε τί σημαίνει “παγκοσμιοποιημένος κόσμος” μετά την πανδημία του COVID-19 κυρίως στο πλαίσιο της αμυντικής βιομηχανίας.
Θα περιλαμβάνει ένας τέτοιος κόσμος, όπως περιλάμβανε μέχρι πολύ πρόσφατα, τη δυναμική ροή του παγκοσμίου εμπορίου και της οικονομίας, εφοδιαστικές αλυσίδες ολοκληρωμένες σε παγκόσμια κλίμακα και την πρωτοφανή σε μέγεθος διακίνηση ανθρώπων και αγαθών; Ή μήπως, όπως πολλοί υποθέτουν, θα γίνουμε μάρτυρες περισσότερου προστατευτισμού με τις χώρες να προστατεύουν τις δικές τους αγορές και εργασιακές σχέσεις, γενόμενες περισσότερο ενδοσκοπικές και λιγότερο συνεργατικές; Και πώς θα εξελιχθούν οι γεωπολιτικές τάσεις, που έχουν επιταχυνθεί από την παρούσα κρίση, στις αποφάσεις του στρατιωτικού τομέα αναθεωρώντας τους στρατηγικούς σχεδιασμούς;
Επενδύοντας στην ελληνική αμυντική βιομηχανία ώστε να καταστεί ξανά φορέας ανάπτυξης
Μη κρατικές οργανώσεις, ανορθόδοξος πόλεμος, τρομοκρατία, εθνικισμός, η σύνδεση οργανωμένου εγκλήματος και παραστρατιωτικών κινημάτων, εξτρεμισμός και κράτη-παρίες είναι μερικά μόνο από τα θέματα με τα οποία συνήθως ασχολούμαστε. Εντελώς απρόβλεπτες από τη φύση τους, οι τάσεις αυτές έχουν την ικανότητα να προκαλούν ακόμα περισσότερη ζημιά, με τη χρήση των νέων όπλων από το διάστημα και την πληροφορική.
Ίσως οδηγηθούμε σε μορφές συνεργασίας πιο ανοιχτές, σε κοινά προγράμματα συνεργασίας στον αμυντικό τομέα και στη βιομηχανική ολοκλήρωση σε ένα περιβάλλον, όμως, πιο κλειστό και καχύποπτο, όπου οι χώρες θα αναπτύσσουν “εθνικά” ολοκληρωμένα συστήματα επιλέγοντας τη λύση της συνεργασίας μόνο για να δώσουν την απαραίτητη ώθηση προς την επιτυχία στα μεγάλα προγράμματα.
Νέες τεχνολογίες, προγράμματα επικοινωνιών, σχέσεις και πιστωτικές ροές, περιβαλλοντικά προβλήματα και γεωπολιτικές τάσεις θα έχουν στο μέλλον σημαντικές επιπτώσεις στη ζωή μας. Και οι επιπλοκές αυτών των επιπτώσεων είναι αβέβαιες ακόμα.
Το Βερολίνο στηρίζει την εθνική αμυντική βιομηχανία της Γερμανίας
Σε αυτό το περιβάλλον, ο αμυντικός τομέας θα έρθει αντιμέτωπος με νέες απειλές, όπως την ακόμα μεγαλύτερη χρήση τεχνολογίας της κυβερνητικής και του διαστήματος, των αυτονόμων συστημάτων και της τεχνητής νοημοσύνης για να επιτίθεται, απειλεί, επηρεάζει ή υπερασπίζει χώρες, εταιρείες και πολίτες. Η προοπτική των κυβερνο-πολέμων είναι η πιο ανησυχητική. Με τα ηλεκτρονικά συστήματα να υπερισχύουν των συμβατικών όπλων, το αποτέλεσμα είναι ένας παγκόσμιος κυβερνοχώρος ζητημάτων που πραγματικά δεν θα μπορούμε να κατανοήσουμε.
Αυτός είναι ο νέος κόσμος που η αμυντική βιομηχανία θα πρέπει να κατανοήσει και τελικά να βρει χώρο δράσης. Η βιομηχανία θα πρέπει να βρει λύσεις πέρα από τα συμβατικά όπλα, μερικές φορές πολύ πιο πέρα από το χώρο που αισθανόμαστε ασφάλεια, είτε αυτός πρόκειται για δόγματα ή για γενική σύγκρουση.
Οι Δυνατότητες Ανάπτυξης της Ελληνικής Αμυντικής Βιομηχανίας
Αυτή η κρίση κρύβει νουν ευκαιρίας, καθώς επιτρέπει σε χώρες να σχηματίσουν προγράμματα συνεργασίας για να προστατέψουν τις κρίσιμες υποδομές τους και τα ευαίσθητα δεδομένα τους ενθαρρύνοντας την ανάπτυξη καινοτόμων λύσεων, ερχόμενες κατα περίπτωση, συμπληρωματικά και με έλεγχο σε συνεταιρισμό. Η τάση αυτή είναι δυνατόν να θέσει τη βάση της ψηφιακής οικονομίας και τεχνολογίας του μέλλοντος.
Για να το πραγματοποιήσουν, όμως, είναι αναγκαία μια αλλαγή εκ βάθρων που θα επανακαθορίσει το νόημα της “άμυνας”. Αν θεωρήσουμε τον χώρο της άμυνας αποκλειστικά στρατιωτικό πεδίο, οι προοπτικές αυτές θα είναι περιορισμένες. Ο πλέον εμφανής φορέας του περιβάλλοντος της άμυνας είναι προφανώς ο στρατιωτικός αλλά οι απαιτήσεις στον μετα-πανδημικό κόσμο είναι πολύ ευρύτερες.
Οι δημόσιος και ιδιωτικός τομείς οφείλουν να συντονίσουν το βήμα τους. Οι συνδυασμένες προσπάθειες των διαφόρων βιομηχανιών είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την εκκίνηση του προγράμματος κυβερνο-προαστασίας. Πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα θα πρέπει επίσης να βοηθήσουν κυοφορώντας τη γνώση και αναπτύσσοντας κρίσιμα προγράμματα πρόγνωσης σε όλες τις χώρες.
Πώς ο κορωνοϊός επηρέασε τη ναυπηγική βιομηχανία στην Ευρώπη
Τα διάφορα έθνη καθορίζουν κατά κανόνα τις αμυντικές επενδύσεις τους με βάση τα στρατιωτικά τους δόγματα και τη γεωπολιτική στρατηγική -υπολογίζοντας πιθανές απειλές ή συμφέροντα. Στόχος τους είναι να υπερασπίσουν τις αξίες, τα εδάφη και τους πληθυσμούς τους. Η αμυντική βιομηχανία θα πρέπει να αλληλεπιδρά με τον κόσμο γενικά, είτε σε περιφερειακό είτε σε παγκόσμιο επίπεδο. Ακόμα κι αν θεωρήσουμε πως ο κόσμος που θα αναδυθεί από την πανδημία θα είναι λιγότερο παγκοσμιοποιημένος, οι προκλήσεις της άμυνας παραμένουν έντονα παγκόσμιες.
Σκιαγραφώντας τα οράματα περιφερειακής άμυνας και συντονίζοντας τις επιστημονικές και τεχνολογικές προσπάθειες -περιλαμβανομένων των δημοσίων και ιδιωτικών παραγόντων- καταλήγουμε ότι ο ίδιος περίπου στρατηγικός σκοπός μπορεί να εξασφαλίσει την βιωσιμότητα της αμυντικής μας βιομηχανίας.
