Πριν λίγο περισσότερο από ένα μήνα, η εμφάνιση του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ (δεν έγινε η ΔΕΘ λόγω κορωνοϊού, αλλά το “έθιμο” των δηλώσεων στο Βελλίδειο, τηρήθηκε) είχε για πρώτη φορά στην ιστορία του θεσμού (των δηλώσεων), αμυντικό ενδιαφέρον. Για πρώτη φορά, ένας πρωθυπουργός, δεν αναλώθηκε σε “ταξίματα” προς άγραν ψήφων, αλλά αποφάσισε να ασχοληθεί με το πλέον αντιδημοφιλές άθλημα κάθε Κυβέρνησης. Τις αμυντικές δαπάνες. Ανάμεσα σε όλα τα άλλα, ανακοίνωσε την αγορά 4 νέων φρεγατών πολλαπλού ρόλου, και το σπουδαιότερο, για όλους εμάς τους λάτρεις της αεροπορικής ιδέας, την αγορά 18 μαχητικών αεροσκαφών Rafale. 18 μαχητικά, 12 μεταχειρισμένα και 6 καινούργια. Απίστευτο!
Οι πληροφορίες μας από την αρχή έφερναν το συνολικό κόστος του προγράμματος στα 1,4+ δις ευρώ. Έτσι όπως το είδαμε εμείς, η Κυβέρνηση και το ΥΠΕΘΑ έκανε κάτι που χρήζει ανάλυσης. Καταρχάς, παράλληλα με την Naval Group, το ΥΠΕΘΑ μιλούσε με το ΥΠΟΙΚ. Ότι και να πει ο πρωθυπουργός, αν δεν δώσει σύμφωνη γνώμη το ΥΠΟΙΚ, δεν κάνουμε τίποτα, λογικό όταν το χρέος μας κοντεύει στο 200% του ΑΕΠ. Έτσι, ένα πρόγραμμα αγοράς δυο φρεγατών, χωρίς “ευκολίες πληρωμής”, ύψους 3,3 δις ευρώ, ήθελε την ευλογία του ΥΠΟΙΚ.
Την απόφαση την πήρε το ΥΠΟΙΚ, όχι ως προς την τεχνική αξιολόγηση, αλλά ως προς την αμεσότητα των 3,3 δις. Κάπου εκεί μάλλον αποφασίστηκε να ακυρωθεί το πρόγραμμα των Belh@rra, σαν υπερβολικά ακριβό, και να ξοδέψουμε αυτά τα χρήματα σε αμυντικές δαπάνες άμεσης απόδοσης. Αφού τα λεφτά υπήρχαν, ας βλέπαμε πως θα καλύπταμε το χάος που άφησε μια 15ετία εκούσιου αφοπλισμού και “ρίσκου”. Έτσι, αποφασίστηκε να πάρουμε όπλα για τις Ένοπλες Δυνάμεις συνολικού προϋπολογισμού 3+ δις, ενώ σε βάθος χρόνου θα προστίθονταν περισσότερα χρήματα.
Εδώ ας μιλήσουμε λίγο για τα F-35. Ας υποθέσουμε πως η Κυβέρνηση αποφάσιζε να πάει σε F-35 “επιτόπου”. Πόσο καιρό θα χρειάζονταν να έρθουν τα πρώτα αεροσκάφη στην Ελλάδα. Αναμφίβολα, μετά το 2025. Υπάρχουν διαθέσιμα αεροσκάφη, μεταχειρισμένα; ακόμη κι αν αποφάσιζε το Τραμπ να μας τα διαθέσει, θα ήταν αεροσκάφη αρχικών παρτίδων, χωρίς τις πλήρεις δυνατότητες. Αλλά και πάλι, τα χρειάζεται όλα η USAF, το USMC ενώ το USN έχει ελάχιστα. Ας μην το κουράζουμε, το F-35 δεν θα ήταν υποψήφιο για “άμεση” ενίσχυση της ΠΑ, απλά γιατί δεν θα ήταν “άμεση”.
Η ΠΑ έχει ανάγκη να αντικαταστήσει ένα μεγάλο αριθμό αεροσκαφών μέσα στη δεκαετία. Αν και στην κορφή της λίστας εμφανίζονται τα F-4E AUP, αυτά που πρέπει να φύγουν πρώτα είναι τα Mirage 2000EGM/BGM, εκτός κι αν προχωρήσουμε στον εκσυγχρονισμό τους. Έχουμε όμως γράψει πως το κόστος ενός εκσυγχρονισμού θα έφτανε ίσως και το 1 δις ευρώ, για 17 μαχητικά. Και όλα αυτά, χωρίς να έχουμε ραντάρ AESA, σκοπευτικό επί κράνους, και χωρίς να πειράξουμε το ικανό μεν, παλιό δε σύστημα ηλεκτρονικού πολέμου ICMS-2000Mk1.
Όσα θέλετε να μάθετε για τον εκσυγχρονισμό (ή μη) των Mirage 2000EGM/BGM
Άλλωστε, οι αποστολές που αναλαμβάνουν τα F-4E AUP είναι τέτοιες που απαιτούν ένα αεροσκάφος σαν το F-35A/B. Έχει ήδη ανακοινωθεί πως η αγορά των F-35 θα γίνει, απλά να προχωρήσει το πρόγραμμα των F-16V. Όσοι θυμούνται, το πρόγραμμα είναι εμπροσθοβαρές, και άποψή μας είναι πως από του χρόνου θα ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις για τα ελληνικά F-35, το πολύ μέχρι το 2022, με στόχο να έχουμε τα πρώτα αεροσκάφη κάπου το 2026-27. Κάπου εδώ να πούμε πως συνεχίζουμε να πιστεύουμε πως η καλύτερη επιλογή για την ΠΑ είναι το F-35B.
Έχουμε λοιπόν ανάγκη αντικατάστασης/εκσυγχρονισμού των Mirage 2000EGM/BGM. Και θέλουμε να ενισχύσουμε τη συνεργασία μας με τους Γάλλους. Αυτό άλλωστε προέβλεπε και η παραλίγο αγορά των Belh@rra Helleniques, κοινά πλοία που θα μπορούν να δρουν μαζί. Δεν ξέρουμε από που ξεκίνησε η ιδέα των ελληνικών Rafale, αλλά είναι φανταστική. Αν θες να έχει συνεργασία με τη Γαλλία, τότε γιατί όχι με την AdlAelE και να έχουμε μόνο με το Marine Nationale; Η σκέψη απλή, σε περιόδους κρίσης ή ανάγκης, γαλλικά μαχητικά ενισχύουν την ελληνική άμυνα σε λίγες ώρες. Ναι, γαλλικά Rafale στην Τανάγρα μπορούν να φτάσουν άμεσα, και να κόψουν το “βήχα” κάποιων.
Μητσοτάκης στη «Figaro»: Αγοράζουμε 4 φρεγάτες, τα πρώτα Rafale στην Ελλάδα μέχρι τα μέσα του 2021
Πάμε τώρα στο οικονομικό κομμάτι. Από τη μια έχεις δαπάνη σχεδόν 1 δις (σίγουρα 800 εκ) για εκσυγχρονισμό 17 Mirage 2000 μέχρι το 2025 περίπου. Από την άλλη 1,4 δις, για 18 μαχητικά 4,5ης γενιάς, με απίστευτες ικανότητες, απολύτως ώριμα πλέον, με φιλοσοφία διαφορετική των αμερικανικών μαχητικών, αλλά σίγουρα που έχουμε αναπτύξει στην Τανάγρα από το 1975. Θα ήταν ή δεν θα ήταν λάθος να μην πιάναμε αυτή την ευκαιρία από τα “μαλλιά”;
Οι Γάλλοι της Dassault, σαφώς περισσότερο “εμπορικοί” από το παρελθόν, δεν έχασαν την ευκαιρία. Ήρθε και ο Μακρόν, αν ισχύει το δημοσίευμα της LaTrubune, έκανε το θαύμα του, για κόστος μόλις 33 εκ ευρώ για κάθε μεταχειρισμένο, το πρόγραμμα “κλείδωσε”. Έτσι η ΠΑ θα αποκτήσει 12 μαχητικά υψηλής μαχητικής αξίας εντός του 2021, και άλλα 6 εντός του 2022. Ταυτόχρονα, θα αποκτήσει, με επιπλέον κόστος, όπλα που θα δώσουν το τακτικό πλεονέκτημα πάνω από το Αιγαίο, αλλά και την Ανατολική Μεσόγειο.
ΑΠΟΨΗ: Αγορά F-35B, καινούργια F-16V, και επένδυση στα F-16C/D Block 30 και 50 το μέλλον της ΠΑ
Κι ενώ όλοι μας ζούσαμε σε επανάληψη την αξέχαστη διαφήμιση “όνειρο ζω μη με ξυπνάτε”, κάποιοι ξεκίνησαν το κλαστικό ελληνικό… “γιατί μόνο 18;”, “δεν φτάνουν, να τα κάνουμε 36 ή 40”, “μα καλά, τόσο κόστος για μόλις 18 μαχητικά”, “άμεση αγορά περισσότερων μαχητικών”, “να πάρουμε και τα 12 που προσφέρουν στους Κροάτες”. Πάμε να τα δούμε όλα αυτά.
Καταρχάς, θεωρούμε πως η τιμή των 33 εκ. ευρώ για κάθε μεταχειρισμένο Rafale είναι “πλασματική”, επιδοτούμενη τιμή είναι από το γαλλικό κράτος. Τιμή από ένα φίλο σε έναν άλλο φίλο που έχει ανάγκη. Και στο τέλος θα συμφέρει και τους δυο βέβαια, αλλά μέχρι κάποιο σημείο! ν Είπαμε, να αποχωριστούν οι Γάλλοι 12 μαχητικά, δεν χρειάζεται να ξηλώσουν όλη την αεροπορία τους! Και προφανώς δεν το θέλουν να το κάνουν. Λίγες μέρες μετά τις ανακοινώσεις Μητσοτάκη, η Παρλί πήγε στη Βουλή και ζήτησε να αγοράσει η Γαλλία νέα μαχητικά. Η Γαλλία είναι δυτικό κράτος, δεν είναι μπανανία, να “αδειάζει” τις Ένοπλες Δυνάμεις τις, και να τις ξαναφτιάχνει μετά από χρόνια.
ΤΙΜΗ ΣΟΚ για τα μεταχειρισμένα Rafale, ΜΟΝΟ 33 εκατομμύρια ευρώ το καθένα σύμφωνα με τη «La Tribune»
Κάποιοι πρότειναν να αγοράσουμε και τα 12 μαχητικά που προτείνουν οι Γάλλοι στους Κροάτες. Αν και δεν το ξέρουμε σίγουρα, θεωρούμε πως τα προτεινόμενα “κροατικά” Rafale είναι “απλά” F3 που προέρχονται από μετατροπή F2, και το πιθανότερο να διαθέτουν ακόμη το ραντάρ PESA. Δηλαδή, ίσως χωρίς να το ξέρουν, προτείνουν κάποιοι να βάλουμε σε υπηρεσία ένα μαχητικό με δυο υποτύπους. Και στην τελική, γνωρίζουμε αν η τιμή που προσφέρονται τα μαχητικά στην Κροατία είναι ανταγωνιστική; ή περιμένουμε “εκπτώσεις” μόνο προς την Ελλάδα; Κάπου εδώ θα πρέπει να τονίσουμε πως ΔΕΝ περιστρέφεται όλος ο κόσμος γύρω από εμάς. Ας μην το ξεχνάμε.
Τώρα, σε όσους ζητούν 36 ή 40 ή και περισσότερα μαχητικά, θα τους παραπέμψουμε στις αγορές της Ινδίας και του Κατάρ, ίσως όχι σε αυτή της Αιγύπτου. Μιλάμε για αστρονομικά ποσά. Δεν θα διστάσουμε να πούμε πως ίσως πλέον το F-35 να είναι οριακά φθηνότερο του Rafale, αλλά το F-35 θα κατασκευαστεί σε χιλιάδες κομμάτια, έχει οικονομίες κλίμακος, ενώ η Lockheed Martin φρόντισε να μοιράσει υποκατασκευαστικό έργο με βάση το κόστος. Γιατί πιστεύετε ότι κατασκευάζει τόσα κομμάτια στην Τουρκία, εκτός ίσως από το χαμηλότερο κόστος εκεί; Και θεωρούμε πως το Rafale είναι μια πιο περίπλοκη πτητική μηχανή.
Αντιλαμβανόμαστες πως πολλοί “υποτιμούν” το Rafale, καθώς πράγματι δεν είναι 5ης γενιάς, και ναι, το “πιάνουν” τα ραντάρ. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως δεν έχει προβλέψεις χαμηλής παρατηρησιμότητας, όπως για παράδειγμα το F/A-18E/F BlockIII, καθώς και ένα ικανότατα σύστημα ηλεκτρονικού πολέμου, που κάνει εξαιρετικά δύσκολη τον εγκλωβισμό του. Επίσης, μιλάμε για δυνατότητες αντίστοιχες των τελευταίων εκδόσεων του F-15Ε (F-15ΕX), συνεπώς, ας είμαστε λίγο πιο προσεκτικοί με όσα λέμε για το πλέον προηγμένο προϊόν της γαλλικής αεροδιαστημικής τεχνολογίας.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως μέχρι και πριν δυο μήνες, η ΠΑ θα είχε κάπου μετά το 2022 τα πρώτα από τα 84 F-16V. “Παλεύαμε” για περισσότερα μαχητικά, ίσως μερικά F-35. Και ξαφνικά, θα μας έρθουν, κυριολεκτικά ουρανοκατέβατα, 18 Rafale F3R, σε ελάχιστο χρόνο, αλλά εμείς, πάντα ανικανοποίητοι, θέλουμε 40! Και τα θέλουμε εδώ και τώρα! Δηλαδή, μια χώρα που βγήκε από τη Μνημονιακή επιτήρηση πέρσι, και τόσα χρόνια έχουμε αφήσει το ΠΝ να καταρρεύσει, να πάρουμε 40 Rafale, έτσι γιατί μας αρέσει!
ThinkOutOfTheBox: Αντικατάσταση όλων των Mirage 2000EGM/BGM/5Mk2 με Rafale σε αναλογία 2:1
Θεωρούμε πως το ΑΓΕΑ έκανε μια εξαιρετική επιλογή. Μπαίνει έτσι στην εποχή των αεροσκαφών 4,5 γενιάς, φέρνει το AESA στο Αιγαίο, φέρνει την ηλεκτρονική κρούση, φέρνει τη δυνατότητα Meteor κοκ. O αριθμός είναι πράγματι μικρός, αλλά ας αναλογιστούμε κάτι. To Ισραήλ, για ανάλογες αποστολές με την ΠΑ, διαθέτει το αντίστοιχο F-15I. Πόσα F-15I έχει το Ισραήλ; 25. Νομίζουμε ότι το καλύψαμε κι αυτό…
Βέβαια, η ΠΑ θα αναθέσει πολύ περισσότερες “δουλειές” στα ελληνικά Rafale από ότι το Ισραήλ στα F-15I. Τις “εργασίες” αυτές όμως, θα τις μοιράζονται αρχικά με τα εξαιρετικά 24 Mirage 2000-5Mk2, που μάλλον κάποιοι τα ξεχνούν τον τελευταίο καιρό. Οι SCALP EG, οι AASM, οι MICA εκτοξεύονται και από τα Mirage 2000-5Mk2. Θεωρούμε σχεδόν σίγουρο, πως σε περίπου 6 με 8 χρόνια, η ΠΑ θα προχωρήσει και στην αγορά άλλων 24 Rafale (ίσως F4 τότε), για την αντικατάσταση των Mirage 2000-5Mk2. Τότε ναι, θα πάμε σε 40 Rafale. Επίσης, δεν πρέπει να ξεχνάμε πως δεν θα βλέπουμε συχνά Rafale σε αναχαιτίσεις πάνω από το Αιγαίο, παρά μόνο αν θέλουν να διασκεδάσουν οι πιλότοι τους…
Αξιοποίηση για τα ελληνικά Mirage 2000EGM/BGM: New tricks for an old fighter dog!
Τέλος, πολλοί είναι αυτοί που έχουν εκφράσει την άποψη για διατήρηση των Mirage 2000EGM σε υπηρεσία. Αν και τα αεροσκάφη αυτά μπορούν να προσφέρουν σε καιρό ειρήνης, σε αποστολές αναχαίτισης ημέρας, εντούτοις δεν πρέπει να ξεχνάμε πως πρόκειται για αεροσκάφη με παρωχημένο ραντάρ, χωρίς καμία δυνατότητα BVR πλέον, και το σημαντικότερο, ΧΩΡΙΣ ΨΗΦΙΑΚΗ ΔΙΑΣΥΝΔΕΣΗ. Η διατήρηση αεροσκαφών σε υπηρεσία, απλά και μόνο για να ευημερούν οι αριθμοί, δεν είναι η καλύτερη επιλογή. Αν δεν αγοράζαμε τα Rafale, είμασταν οι πρώτοι που είχαμε προτείνει την αξιοποίηση των αεροσκαφών. Τώρα όμως, είναι καιρός να πάρουν το δρόμο για τα αποδυτήρια.
Που μπορούν να προσφέρουν τα εναπομείναντα Mirage 2000EGM/BGM; Αξίζει η διατήρησή τους σε υπηρεσία;
Πρέπει να σκεφτούμε, πως τα αεροσκάφη τα πετούν πιλότοι, άνθρωποι με οικογένειες, που η ζωή τους είναι απείρως ακριβότερη από το όποιο αεροσκάφος. Δεν μπορούμε να ζητήσουμε από πιλότους να συνεχίσουν να πετούν αεροσκάφη με μονοδιάστατες δυνατότητες (TASMO), με μειωμένη επιβιωσιμότητα, ενώ η ΠΑ θα έχει πλέον περάσει στην 4η γενιά. Ακόμη και τα F-16C/D Block 30, μπορούν να εκτελέσουν αποστολές BVR, το ίδιο και τα F-4E AUP. Είναι καλύτερα οι πόροι, ανθρώπινοι και υλικού, να κατευθυνθούν στα νέα αεροσκάφη. Καλύτερα λοιπόν τα Rafale να έχουν διπλά πληρώματα, για 100% αξιοποίηση, παρά να πετάμε περισσότερα αεροσκάφη, χωρίς μαχητική αξία.
