Βασικό δίδαγμα της κρίσης στη Συρία είναι πως η Ρωσία πρέπει να έχει τουλάχιστον ένα πλοίο εξόρμησης αεροσκαφών για την προβολή ισχύος σε ζώνες ενδιαφέροντος και την υποστήριξη των συμφερόντων της σε εστίες κρίσης. Πέραν αυτού, οφείλει να έχει μέρος του εθνικού της αερομεταφορέα Aeroflot έτοιμο να δεχθεί τροποποιήσεις για διαρκή εναέρια υποστήριξη αερομεταφορών μιας υπερπόντιας αποστολής.
Το παραπάνω μεταδίδει η ρωσική εφημερίδα “Στρατιωτικός και Βιομηχανικός Ταχυδρόμος” (ΒΠΚ) Η ρωσική κρίση εξελίχθηκε γρήγορα σε επιχειρήσεις κυριαρχίας σε μεγάλες κατοικημένες περιοχές, πόλεις που αποτελούσαν σημαντικούς συγκοινωνιακούς κόμβους και χώρους αποθήκευσης εφοδίων. Στην ύπαιθρο χώρα αντίστοιχα σημαντικός αποδείχθηκε ο έλεγχος των υψηλότερων πεδίων, βουνών και λόφων, οι κοιλάδες και τα σημαντικά περάσματα και γενικά στοιχεία του εδάφους με αντίστοιχη σημασία.
Από την αρχή του πολέμου διάφορες πλευρές κατέληξαν γρήγορα στην κατοχή σημαντικών πόλεων και η εκπόρθησή τους απαιτούσε την εμπλοκή πεζικού, μηχανικού, τεθωρακισμένων, πυροβολικού και αεροπορίας.
Το πρώτο δίδαγμα ήταν πως ο πόλεμος παραμένει μια δραστηριότητα συμβατική στη σύλληψη. Ήταν λάθος η πίστη πολλών αναλυτών πως οι σύγχρονες μάχες μπορούν να γίνουν με ελαφρές μονάδες πεζικού υποστηριζόμενες από εναέρια μέσα και μόνον. Βαρέα όπλα, τεθωρακισμένα, υποστήριξη πυροβολικού και συνεργασία όπλων συνθέτουν ακόμα τον τρόπο μάχεσθαι στη σημερινή εποχή. Οι Ρώσοι το επιβεβαίωσαν στον πόλεμο της Γεωργίας το 2008 και το διαπίστωσαν ξανά στη Συρία. Αν θες πόλεμο, πρέπει να είσαι έτοιμος να εμπλέξεις όλα τα όπλα.
Η μεγαλύτερη συγκέντρωση ρωσικών πολεμικών πλοίων στην Αν. Μεσόγειο μετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ
Το δεύτερο δίδαγμα έχει να κάνει με την ισχύ του αντιπάλου. Στην αρχή του πολέμου ο Συριακός Στρατός απεδείχθη ανίκανος να νικήσει ομάδες ελαφρά οπλισμένων αλλά θρησκευτικά φανατισμένων ανταρτών. Οι τελευταίοι είχαν κάθε υποστήριξη (νεοσυλλέκτους, νοσοκομειακή περίθαλψη, όπλα, χρήματα, τροφοδοσία) από χώρες του εξωτερικού. Ο Συριακός στρατός τους υποτίμησε αλλά όχι απλά δεν κατάφερε να τους νικήσει παρά κόντεψε να διαλυθεί ο ίδιος. Αυτό προκάλεσε την παρέμβαση επιλέκτων δυνάμεων της Ρωσίας.
Η συνέχεια φαινόταν προδιαγεγραμμένη αλλά δεν ήταν. Οι Ρώσοι δυσκολεύτηκαν. Παρά την από αέρος υποστήριξη, το πυροβολικό, τα τεθωρακισμένα και την καλύτερη εκπαίδευση και εξοπλισμό, οι απείθαρχοι, ελλειπώς εκπαιδευμένοι και ελαφρά οπλισμένοι ισλαμιστές δεν κάμπτονταν εύκολα. Στις επιχειρήσεις κατέλαβαν αρκετό βαρύ οπλισμό των Σύρων αλλά δεν έκαναν καλή χρήση αυτού, από άγνοια, έλλειψη εκπαίδευσης και αδυναμία υποστήριξης. Ωστόσο, επί πέντε χρόνια δέχτηκαν το σφυροκόπημα των Ρώσων, κρατούν την Ιντλίμπ και συνεχίζουν να αντεπιτίθενται. Ο εχθρός, όσο αδύναμος κι αν φαίνεται, δεν πρέπει να υποτιμάται.
Το τρίτο δίδαγμα έχει να κάνει με τη χρήση αυτών των ομάδων ισλαμιστών μαχητών. Η ύπαρξή τους οφείλεται στην διαρκή και αμέριστη υποστήριξη που τους παρέχεται από χώρες του εξωτερικού. Η αλήθεια είναι πως οι ισλαμιστές είναι ένα μόνο βέλος στη φαρέτρα των εμπλεκομένων σε ένα υβριδικό πόλεμο. Οι ισλαμιστές εμπλέκονταν πρώτοι, υποστηρίζονταν με πυρά και εφόδια κι όταν κατέρρεαν ενισχύονταν ακόμα και με συμβατικές δυνάμεις. Αυτό έγινε καταφανώς στην Ιντλίμπ όπου η προέλαση του συριακού στρατού αναχαιτίστηκε από την άμεση εμπλοκή του τουρκικού στρατού.
Το τέταρτο δίδαγμα εξάγεται από τη συνέχεια της παραπάνω εξέλιξης. Ο τουρκικός στρατός ζήτησε τη συνδρομή του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ για να ολοκληρώσει τις επιχειρήσεις και να εκδιώξει τους Ρώσους από την περιοχή. Οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ αρνήθηκαν κατηγορηματικά και (παρά την πίεση που άσκησαν με την προσφυγική κρίση) ανάγκασαν την Άγκυρα να συμμορφωθεί και να αναδιπλωθεί. Οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να υποστηρίξουν την Τουρκία, θα μπορούσαν ακόμα να κλιμακώσουν χτυπώντας τις ρωσικές βάσεις και εκκαθαρίζοντας την αεροπορική παρουσία των Ρώσων από τους ουρανούς της Συρίας αλλά δεν το έκαναν. Η κλιμάκωση δεν προσφέρεται σαν επιλογή αν ο αντίπαλος έχει πυρηνικά όπλα.
To πέμπτο δίδαγμα έρχεται από τον αεροπορικό αγώνα. Από την έναρξη των επιχειρήσεων οι αντάρτες κατέλαβαν ελαφρά αντιαεροπορικά όπλα, κυρίως πολυβόλα των 14.5 mm και φορητούς αντιαεροπορικούς πυραύλους, κατάλληλα για απαγόρευση σε χαμηλά ύψη. Η αεροπορία μπορούσε να επιχειρεί σε μέσα και μεγάλα ύψη χωρίς αντίπαλο. Μόνο ελικόπτερα και ελαφρά αεροσκάφη που πετούσαν σε ύψη έως 2-2.5 χλμ. απειλούνταν από εχθρικά πυρά.
Η συριακή αεροπορία επιχειρούσε με αεροσκάφη MiG-29, Su-22 και ΜiG-21 που πετούσαν σε μικρά ύψη και έκαναν χρήση μη κατευθυνομένων βομβών και ρουκετών και δέχονταν πυκνά πυρά με αποτέλεσμα μεγάλες απώλειες. Η ρωσική αεροπορία, αντίθετα, επιχειρούσε με πιο σύγχρονα αεροσκάφη που έκαναν χρήση του συστήματος κατεύθυνσης SVP-24-22. Στρατηγικά βομβαρδιστικά Τu-22Μ3 επιχειρούσαν σε σμήνη των 6-9 αεροσκαφών και εξαπέλυαν πυραύλους κρουζ από μεγάλα ύψη χωρίς να εισέρχονται στον συριακό εναέριο χώρο.
Ωστόσο, η χρήση κατευθυνομένων όπλων ήταν γενικά περιορισμένη λόγω έλλειψης στόχων σημασίας. Από ένα σημείο και έπειτα, οι παλιές, “χαζές”, μη κατευθυνόμενες βόμβες ήταν το όπλο επιλογής για επιχειρήσεις υποστήριξης και εκκαθάρισης εχθρικών οχυρών θέσεων. Το μάθημα ήταν πως οι μη κατεθυνόμενες βόμβες παίζουν ακόμα ισχυρό ρόλο στο πεδίο της μάχης, όταν η εχθρική αεράμυνα είναι μικρή ως ανύπαρκτη.
Τα επόμενα διδάγματα είναι από τον χώρο της αεράμυνας. Η συριακή αεράμυνα είδε έντονη δράση καθώς κατά τη διάρκεια του πολέμου αντιμετώπισε πολλές επιθέσεις αμερικανικών και ισαρηλινών αεροσκαφών. Στη διάρκεια του πολέμου πολλά συστήματα αεράμυνας αλληλοκαλυπτόμενα σε διάφορα στρώματα απέκλεισαν επιθέσεις από αέρος και κατέρριψαν πολλούς πυραύλους κρουζ. Το έκτο δίδαγμα είναι πως ο ρόλος της αεράμυνας μπορεί να δυσχαιράνει ιδιαίτερα το έργο της εχθρικής αεροπορίας απαγορεύοντας ολόκληρες περιοχές στρατηγικού ενδιαφέροντος. Η διάσπαση του δικτύου δεν μπορεί να γίνει μόνον από αέρος αλλά θα χρειαστεί η εμπλοκή κι άλλων μέσων.
Αυτό είναι ένα ενδιαφέρον έβδομο δίδαγμα και για τους Ρώσους που διαθέτουν μέσα ανάλογης δράσης (πυραύλους Kalibr, Kh-101). Πως η διάσπαση ενός εχθρικού δικτύου αεράμυνας πρέπει να περιλαμβάνει ισχυρά μέσα ηλεκτρονικού πολέμου για να “ανοίξει δρόμους” για την αεροπορία.
Όταν οι Ρώσοι δοκίμασαν συριακό Pantsir, μία «αμφιλεγόμενη» ιστορία
Το όγδοο δίδαγμα είναι πως για να “χτίσεις” μια αποτελεσματική αεράμυνα πρέπει να έχεις “μάτια” παντού και αυτό σημαίνει ένα αλληλοκαλυπτόμενο δίκτυο ραντάρ πολλαπλών υψών ξεκινώντας από τα 25-100 μέτρα. Το δύσκολο εδαφικό ανάγλυφο μπορεί να μην επιτρέπει το τελευταίο, συνεπώς αεροσκάφη έγκαιρης προειδοποίησης (AEW) πρέπει να είναι δομικό τμήμα του δικτύου.
Πηγή
