KC-135 SOAR: Ο σκοτεινός κόσμος των ιπτάμενων τάνκερ της USAF

Η φήμη των KC-135 ως «ιπτάμενα βενζινάδικα» που υποστηρίζουν τα «πακέτα» κρούσης της Αεροπορίας μπορεί να είναι παραπλανητική. Διότι υπάρχουν μερικά Stratotanker τα οποία είναι κάτι περισσότερο από πολλαπλασιαστές ισχύος: είναι power assets τα ίδια.
Τα KC-135RT δεν είναι απλά τάνκερ. Ειδικά τροποποιημένα για να λαμβάνουν επίσης καύσιμο, όχι μόνο να δίνουν, έχουν μια μυστική ζωή… άκρως ενδιαφέρουσα και κατά κανόνα υψηλά διαβαθμισμένη. Είναι τα αεροσκάφη που πετούν αποστολές SOAR (Special Operations Air Refueling) ανεφοδιάζοντας εναέρια μέσα Ειδικών Επιχειρήσεων υπό την κάλυψη του σκότους, βαθιά μέσα σε εχθρικό εναέριο χώρο, σε μικρό ύψος και με σιγή ασυρμάτου.

Οι «πελάτες» τους μπορεί να είναι μεταγωγικά C-17 Globemaster III σε κάποια ζωτικής σημασίας αποστολή, κάποιο gunship που χρειάζεται επειγόντως καύσιμο για να παρατείνει την παρουσία του πάνω από το πεδίο της μάχης ή ένα MC-130J Commando II κατά την διάρκεια μιας απόρρητης επιχείρησης διείσδυσης ή ανάκτησης προσωπικού η οποία δεν μπορεί να ματαιωθεί λόγω έλλειψης καυσίμου. Τα κλιμάκια SOAR έχουν πάντα ένα τάνκερ σε τροχιά που περιμένει να ξεδιψάσει τα αεροπλάνα της Διοίκησης Ειδικών Επιχειρήσεων.
Στην ουσία παρέχουν δυνατότητα εναερίου ανεφοδιασμού ανά πάσα στιγμή, αυξάνοντας την εμβέλεια και το επιχειρησιακό βάθος των μέσων της AFSOC (Air Force Special Operations Command) «Οπουδήποτε, Οποτεδήποτε». Σημειωτέον ότι από τα 396 Stratotanker της Air Mobility Command, τα KC-135RT με την «διπλή ζωή» είναι τα μόνα που διατηρούν τον ναυτίλο στην σύνθεση του πληρώματος.

Για να παραμείνουν τα πληρώματα διαθέσιμα, οι Μοίρες SOAR συμμετέχουν σε ασκήσεις με πολύπλοκα σενάρια. Οι πολυδιάστατες αυτές ασκήσεις, γνωστές ως MLAT (Multi-Lateral) πραγματοποιούνται αρκετές φορές τον χρόνο σε συνεργασία με άλλες μονάδες και δοκιμάζουν την ικανότητα των κλιμακίων SOAR να δρουν αυτόνομα και με περιορισμένες δυνατότητες επικοινωνιών   οπουδήποτε στον κόσμο, παρέχοντας ανεφοδιαστική υποστήριξη σε όσα αεροσκάφη έχουν ανάγκη.
Ορισμένες αποστολές εκτελούνται από πληρώματα τετραμελούς συνθέσεως, με τον επιπλέον χειριστή επιφορτισμένο με θέματα ασφαλείας. Επίσης η επικοινωνία με τα αεροσκάφη που θα λάβουν καύσιμο για το σωστό μέρος συνάντησης είναι υψίστης σημασίας. Όταν ένα αεροπλάνο είναι ‘below bingo’ απλώς δεν γίνεται να χάσει αυτό το ραντεβού, για οποιονδήποτε λόγο.

Η εικόνα ενός Stratotanker που δίνει καύσιμο σε κάποιο άλλο αεροπλάνο, συχνά νύχτα, με σιγή ασυρμάτου και σε μικρό ύψος, απέχει από αυτήν που συνήθως έχουμε γι’ αυτό το αεροσκάφος. Όμως η ελίτ που πετά τα KC-135RT δεν είναι συνηθισμένοι χειριστές. Είναι ειδικά εκπαιδευμένοι και αυτό φαίνεται από τις αποστολές που τους ζητούν να εκτελέσουν.
Το χαμηλό ύψος όπου αυτές λαμβάνουν χώρα δεν επελέγη τυχαία. Τα βαριά, αργοκίνητα και χαμηλά ιπτάμενα στροβιλοελικοφόρα αεροσκάφη των Ειδικών Επιχειρήσεων δεν χρειάζεται να δυσκολευθούν για να ανέλθουν στο ύψος που κανονικά πετούν τα Stratotanker για να πάρουν καύσιμο. Παράλληλα η συγκεκριμένη τακτική μειώνει τις πιθανότητες εντοπισμού τους καθώς από απόσταση, ακόμη και αεροσκάφη που πετούν σε μονοψήφιο (σε χιλιάδες πόδια) υψόμετρο παραμένουν αθέατα κατά την κρίσιμη φάση του ανεφοδιασμού.

Υπενθυμίζεται ότι τα ιπτάμενα τάνκερ των Ειδικών Επιχειρήσεων διαθέτουν επιπλέον ειδικό εξοπλισμό επικοινωνιών ενώ τα πληρώματα χρησιμοποιούν διόπτρες νυχτερινής όρασης (NVG) εκμεταλλευόμενοι και την παραμικρή πηγή φωτός κατά την εξυπηρέτηση των «πελατών» τους. Πίσω από την δυνατότητα αυτή όμως κρύβεται εντατική, απαιτητική εκπαίδευση.
«Εκπαιδευόμαστε πέραν της τυπικής εκπαίδευσης που λαμβάνουν τα πληρώματα των «απλών» KC-135 για να ανταποκριθούμε στις απαιτήσεις των αποστολών των Ειδικών Επιχειρήσεων» λένε χειριστές στην αεροπορική βάση McConnell. Δεδομένου του προφίλ των αποστολών των αεροσκαφών-ληπτών, το σκοτάδι και η ελάχιστη δυνατή επικοινωνία εδώ είναι ο κανόνας. «Με τις διόπτρες NVG μπορούμε να κάνουμε την δουλειά μας ήσυχα, με περιορισμένη χρήση ασυρμάτου» τονίζουν.

Όλα τα πληρώματα των ιπτάμενων τάνκερ έχουν εκπαιδευτεί στις διαδικασίες περιορισμού εκπομπών (EMCON) αλλά αυτά των ειδικών επιχειρήσεων τις χρησιμοποιούν ως μέρος των καθημερινών τους αποστολών. Ως εκ τούτου είναι πολύ πιο έμπειροι στην διαχείριση των προκλήσεων που παρουσιάζουν οι επιχειρήσεις χωρίς την χρήση των παραδοσιακών επικοινωνιών –και δη την νύχτα και σε χαμηλό υψόμετρο.
Βεβαίως οι αποστολές χαμηλά έχουν τις ιδιαιτερότητές τους. Σαν να μην ήταν αρκετά δύσκολο να μεταφέρεις μερικές χιλιάδες λίβρες καυσίμου εν πτήσει σε ένα άλλο αεροπλάνο, ο ανεφοδιασμός χαμηλά αποτελεί πραγματική πρόκληση για τον χειριστή του air refueling boom καθώς η αεροδυναμική συμπεριφορά του προβόλου αλλάζει.

«Ο πρόβολος έχει μικρότερη ταχύτητα. Επειδή η ροή του αέρα είναι μικρότερη πάνω από τις επιφάνειες ελέγχου, δεν αντιδρά το ίδιο άμεσα. Είναι πολύ πιο δύσκολο να τον ελέγξεις, έτσι είναι πιο απαιτητικό για τον boom operator να κάνει επαφή με το αεροσκάφος-λήπτη» εξηγούν έμπειροι αξιωματικοί στην αεροπορική βάση McConnell.
Παρεμπιπτόντως, τα KC-135RT των Ειδικών Επιχειρήσεων δεν είναι πολλά. Ο ακριβής αριθμός των τάνκερ που μπορούν να λάβουν καύσιμο από άλλο τάνκερ καλύπτεται από ένα πέπλο απορρήτου, το ίδιο και τα αεροσκάφη που υποστηρίζουν. Εκτός των C-17, των ΑC-130J και των MC-130J, εξυπηρετούνται και «άλλοι τύποι» τους οποίους μόνο να μαντέψει μπορεί κανείς.

Η δυνατότητα αυτή παρέχει ασύγκριτα μεγαλύτερη επιχειρησιακή ευελιξία σε μια δύναμη ιπτάμενων τάνκερ κατά την εκτέλεση σύνθετων επιχειρήσεων, ιδίως όταν οι «πελάτες» πέσουν σε άσχημο καιρό ή η αποστολή τους πάρει άλλη τροπή, καταναλώνοντας περισσότερο καύσιμο απ’ ότι είχαν υπολογίσει.
Μεγαλύτερη ευελιξία μπορεί να σημαίνει π.χ τον ανεφοδιασμό ενός MC-130 από Stratotanker, προκειμένου το ‘Charlie’ να ανεφοδιάσει με την σειρά του χαμηλά ιπτάμενα ελικόπτερα και CV-22 Ospreys, ξαναπαίρνοντας καύσιμο από το KC-135RT το οποίο εν τω μεταξύ είχε φουλάρει με καύσιμο από άλλα KC-135 ή KC-10. Ακούγεται πολύπλοκο αλλά οι Ειδικές Επιχειρήσεις ποτέ δεν ήταν απλές.
Αλέξανδρος Θεολόγου