Βεδουίνοι ανιχνευτές: Τα «μάτια της ερήμου» του Ισραηλινού Στρατού

Μπορούν με μια ματιά να πουν αν τα ίχνη στην άμμο ανήκουν σε άνδρα ή γυναίκα, αν είχε όπλο και να ξεχωρίζουν αν ένας βράχος στην άκρη του δρόμου είναι αληθινός ή ομοίωμα, κρύβοντας στο εσωτερικό του εκρηκτικό μηχανισμό –παλιό κόλπο της Χεσμπολά. Η έρημος δεν έχει μυστικά γι’ αυτούς και αυτό είναι που τους κάνει πολύτιμους για έναν στρατό. Είναι οι Βεδουίνοι ανιχνευτές του Ισραηλινού Στρατού.

Το Τάγμα Αναγνώρισης Βεδουίνων θεωρείται η προφυλακή του Ισραήλ ενάντια στις απόπειρες διείσδυσης τρομοκρατών σε ισραηλινά εδάφη. Απόφοιτοι του Σχολείου Ιχνηλάτησης, επιτηρούν με περιπολίες τα σύνορα και εντοπίζουν αθόρυβα από τρομοκράτες μέχρι λαθρέμπορους όπλων, ναρκωτικών και διακινητές ανθρώπων, ακονίζοντας καθημερινά τις δεξιότητές τους.

Η επίλεκτη αυτή δύναμη συμμετέχει δύο φορές τον χρόνο στις μεγάλες ασκήσεις της Κεντρικής Διοίκησης ενώ αρκετές εβδομάδες τον χρόνο μαθαίνει σε πιλότους και άνδρες των Ειδικών Δυνάμεων πώς να παραμείνουν ζωντανοί πίσω από τις εχθρικές γραμμές –πρωτίστως μένοντας ήρεμοι και δίχως να αναστατώνουν το περιβάλλον. Όμως τον περισσότερο χρόνο τον περνά περιπολώντας και «διαβάζοντας» το έδαφος, ημέρα και νύκτα.
Οι 300.000 Βεδουίνοι που ζουν στην ισραηλινή επικράτεια αντιστοιχούν περίπου στο 2,5% του πληθυσμού και εξαιρούνται της στράτευσης στις ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις (IDF) γι’ αυτό όσοι υπηρετούν είναι εθελοντές. Αν και είναι Άραβες, η πίστη τους δεν αμφισβητείται καθώς Βεδουίνοι ανιχνευτές προσφέρουν τις ανεκτίμητες ικανότητές τους στον Ισραηλινό Στρατό από τον Πόλεμο της Ανεξαρτησίας του 1948 και συνολικά 368 έχουν χάσει την ζωή τους.

Συνεχίζοντας μια παράδοση που τα τελευταία χρόνια τους έχει φέρει πολλές φορές σε αντιπαράθεση με τους άλλους Άραβες, το 10% των ικανών προς στράτευση Βεδουίνων κατατάσσεται στον Στρατό. Και αυτά που μόνο ένας Βεδουίνος ανιχνευτής βλέπει, μπορούν να κάνουν την διαφορά μεταξύ μιας «καλής μέρας και μιας πολύ κακής μέρας»…
Για τους αμύητους, μια πέτρα δεν είναι παρά μια πέτρα. Όμως μια ανεπαίσθητη, για το απαίδευτο μάτι, βύθισή της στο έδαφος σημαίνει ότι κάποιος πάτησε πάνω της σε μια προσπάθεια να μην αφήσει ίχνη στο χώμα. Το να περπατάς πάνω σε πέτρες και χαλίκια για να καλύψεις τα ίχνη σου είναι παλιό κόλπο αλλά δεν ξεγελά το κοφτερό μάτι ενός Βεδουίνου scout.

Το έδαφος είναι «ανοιχτό βιβλίο» γι’ αυτούς. Τα πατημένα χορτάρια πάνω σε ένα κομμάτι σίδερο στο έδαφος, σπασμένα κλαδάκια με φύλλα διαφορετικού χρώματος –σημάδι πως κάποιος τα έσπασε περνώντας και μάλιστα φέροντας εξοπλισμό– ακόμη και η μυρωδιά της φρεσκοπατημένης βλάστησης, όλα «μιλούν» για εκείνον ή εκείνους που πέρασαν από το συγκεκριμένο μονοπάτι, πότε πέρασαν, αν χωρίστηκαν και προς τα πού κατευθύνθηκαν ή αν επιβιβάστηκαν σε όχημα.
«Ως Βεδουίνος, όλες σου οι αισθήσεις είναι ευαίσθητες… Τα μάτια σου, τα αυτιά σου, η αίσθηση της αφής, ακόμη και η μύτη σου σε προειδοποιούν για τον κίνδυνο σε μια περιοχή» λέει ο Ταγματάρχης Γκαντίρ, Διοικητής μονάδας στα σύνορα. Πρώτα κοιτούν αυτό που φαίνεται και προσπαθούν να δουν τί δεν ταιριάζει στην εικόνα.

«Αν ένας βράχος έχει διαφορετικό σχήμα ή απόχρωση, κάποια τρύπα ή εξόγκωμα που παραπέμπει σε ανθρώπινη παρέμβαση, τότε αυτομάτως είναι ύποπτος. Πρέπει να γνωρίζεις πολύ καλά τα είδη των βράχων στην περιοχή και η αντίληψή σου να είναι σε εγρήγορση για να εντοπίσεις κάτι που δεν είναι σωστό» εξηγεί.
Οι ψεύτικοι «βράχοι» που γεμίζουν με εκρηκτικά οι αντάρτες της Χεσμπολά έχουν διαφορετικές αποχρώσεις, ώστε να «μπλέκονται» καλύτερα με το περιβάλλον. Κάποιοι είναι σκούρο γκρι, άλλοι ανοιχτό γαιώδες ή άσπρο, κάνοντας τα πράγματα ακόμη πιο δύσκολα. Όμως ένας καλός ανιχνευτής ξέρει. Και πρέπει να ξέρει –με τους εκρηκτικούς μηχανισμούς δεν θα έχει δεύτερη ευκαιρία για να μάθει.

Επίσης θα πρέπει να είναι διαρκώς σε επιφυλακή για σύρματα ναρκοπαγίδων τα οποία είναι σχεδόν αόρατα. Φυσικά ο αντίπαλος δεν περιμένει να μάθουν όλα τα τεχνάσματα που χρησιμοποιεί, βελτιώνει και εξελίσσει τις μεθόδους του. Τα αντίμετρα που μηχανεύονται οι μαχητές της Χεσμπολά και της Χαμάς καταλήγουν συχνά σε ένα παιχνίδι γάτας-ποντικιού. «Γι’ αυτό και χρειάζονται οι αρχαίες δεξιότητες ιχνηλάτησης των Βεδουίνων, επειδή δεν είναι σαν βιβλίο που μπορεί κανείς να μάθει απ’ έξω» επισημαίνει ο 41χρονος Ταγματάρχης.
«Αν θέλεις να γίνεις καλός ανιχνευτής, πρέπει να έχεις μεγαλώσει στην Φύση… Δεν γίνεται να είσαι άνθρωπος της πόλης. Πρέπει να γνωρίζεις κάθε λεπτομέρεια της περιοχής όπου βρίσκεσαι και να κατέχεις το είδος της γνώσης που μεταφέρεται μόνο από γενιά σε γενιά» λέει χαρακτηριστικά.

Το έδαφος στα βόρεια σύνορα του Ισραήλ, χώμα, άμμος και βράχια, δεν κρύβει μυστικά για τους Βεδουίνους ανιχνευτές: ένα ανθρώπινο αποτύπωμα, το αχνό σημάδι του αορτήρα ενός όπλου που άγγιξε το χώμα, ακόμη κι αν οι παρεισφρήσαντες περπάτησαν ανάποδα προσπαθώντας να μπερδέψουν τις περιπόλους, είναι «ανοικτό βιβλίο» για έναν Βεδουίνο που γνωρίζει τί να ψάξει.
Το γεγονός ότι ένας Στρατός διάσημος για τον προηγμένο εξοπλισμό του βασίζεται σε παραδόσεις αιώνων για την ιχνηλάτηση μικρών ομάδων εισβολέων, είναι εντυπωσιακό, παραδέχεται. Ο λόγος είναι απλός: είναι αναντικατάστατοι. «Οι Βεδουίνοι ανιχνευτές είναι η πρώτη γραμμή άμυνας. Μπορούμε να σταματήσουμε ένα σοβαρό πρόβλημα πριν καν ξεκινήσει. Ξέρουν ότι είμαστε εδώ, αλλά εκτός κι αν κάποιος μπορεί να πετάξει πάνω από το έδαφος, πάντα θα αφήνει ίχνη για να τα βρούμε».

Βεδουίνους χρησιμοποιεί και η Ιορδανία όπως και η Αίγυπτος, ιδίως στο Σινά, όπου ο αιγυπτιακός Στρατός έχει εμπλακεί σε κανονικό ανταρτοπόλεμο με τους τζιχαντιστές που στήνουν ενέδρες και χτυπούν απομακρυσμένα φυλάκια προκαλώντας όσο το δυνατόν περισσότερες απώλειες. Μάλιστα ο αιγυπτιακός Στρατός ζητούσε μέσω… Facebook από τους Βεδουίνους των συνοριακών περιοχών να καταταγούν, θέλοντας να αυξήσει τον αριθμό των υπηρετούντων ανιχνευτών. Διότι εκεί που οι απλοί στρατιώτες δυσκολεύονται, οι Βεδουίνοι αισθάνονται σαν στο σπίτι τους –κυριολεκτικά. Και αυτό τους καθιστά μοναδικούς.
Αλέξανδρος Θεολόγου