Πολύς λόγος γίνεται για την ανακατασκευή και επαναφορά σε πτητική κατάσταση του Spitfire που βρισκόταν για δεκαετίες τώρα στο μουσείο της Πολεμικής Αεροπορίας. Θεωρούμε ότι είναι κάτι το απολύτως σωστό, καθώς η Ελλάδα θα γίνει μια από τις λίγες χώρες που θα έχουν ένα τέτοιο κειμήλιο του Β‘ΠΠ σε λειτουργική κατάσταση. Αυτό που δεν γνωρίζουν πολλοί είναι ότι στο Κέντρο εκπαίδευσης τεθωρακισμένων στον Αυλώνα υπάρχει ένα άλλο κειμήλιο: Ένα Μ-18 Hellcat, βαμμένο όπως υπηρέτησε με τον Ελληνικό Στρατό μεταπολεμικά.
Το Μ-18 Hellcat
Όσοι γνωρίζουν τον τρόπο που εξελίχθηκαν τα άρματα σαν οπλικά συστήματα γνωρίζουν σίγουρα την ιδιαίτερη περίπτωση των καταστροφέων αρμάτων μάχης. Ένα από τα πιο γνωστά οχήματα του τύπου ήταν τα M-18 Hellcat και όχι άδικα: Το όχημα είδε εκτεταμένη χρήση κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και στην Κορέα. Αργότερα όταν πιο ικανά άρματα μπήκαν σε υπηρεσία δόθηκε στους συμμάχους των ΗΠΑ.
Εξέλιξη του Hellcat
Η σχεδίαση του άρματος έγινε το 1941, από τον Harley J. Earl, της General Motors , για να ικανοποιήσει την απαίτηση του υπουργείου άμυνας των ΗΠΑ για ένα γρήγορο καταστροφέα αρμάτων, που θα έκανε χρήση της ανάρτησης Christie, του αεροπορικού κινητήρα Continental R-975 C1 και ένα αντιαρματικό πυροβόλο των 37 χιλ. Αργότερα απαιτήθηκε ένα πολύ πιο ισχυρό πυροβόλο και έτσι χρησιμοποιήθηκε το Μ1Α1 των 76 χιλ. Είναι το ίδιο όπλο που χρησιμοποιήθηκε και στα άρματα μάχης Sherman.
Το άρμα που σχεδίασε ο Ερλ ήταν ένα πολύ γρήγορο άρμα με ταχύτητα 80 χλμ/ώρα σε δρόμο, πολύ λεπτή θωράκιση (από 4.8 μέχρι 24 χιλιοστά χάλυβα) και πολύ καλή εργονομία, άνεση και ευκολία συντήρησης, κάτι που τα πληρώματα, εκτιμούσαν ιδιαιτέρως. Ο κινητήρας ήταν ο Continental R975-C1 που απέδιδε 400 ίππους. Το βάρος του άρματος ήταν 17.7 τόννοι. Ο λόγος ισχύος προς βάρος ήταν 22.6 ίπποι ανά τόνο. Ο συμπληρωματικός οπλισμός ήταν τυπικά ένα συζυγές βαρύ πολυβόλο των .50. Στην πράξη όμως τα πληρώματα τοποθετούσαν όσα πολυβόλα των .30 μπορούσαν. Όσο για την λεπτή θωράκιση: Τα πληρώματα προσπαθούσαν με κάθε τρόπο να την ενισχύσουν: Πρόσθεταν από σακιά άμμου μέχρι κορμούς δέντρων.
Κατασκευάστηκαν συνολικά 2507 οχήματα από τον Ιούλιο του 43 μέχρι τον Δεκέμβριο του 44 και χρησιμοποιήθηκαν στην Ευρώπη αλλά και στον Ειρηνικό. Στην Κορέα χρησιμοποιήθηκαν χωρίς το πυροβόλο σαν τράκτορες, οχήματα μεταφοράς πεζικού, μεταφοράς πολεμοφοδίων. Σε αυτόν τον ρόλο το όχημα είχε τον κωδικό αριθμό Μ39. Πάντως όποια και να ήταν τα μειονεκτήματα του, τα πλεονεκτήματα ήταν πολύ περισσότερα, και δικαίως χαρακτηρίστηκε ως ο καλύτερος καταστροφέας αρμάτων του Β ΠΠ.
Σε Ελληνική υπηρεσία
Μεταπολεμικά οι Αμερικάνοι έδωσαν όσα Μ-18 είχαν επιζήσει του Β ΠΠ σε συμμαχικές χώρες, ανάμεσα τους και η Ελλάδα. Έτσι αρχικά δίνονται στην Ελλάδα από τους Αμερικανούς 127 άρματα τα οποία παραλήφθηκαν από το 1952 μέχρι το 1954. Με αυτά εξοπλίσθηκαν τα 397, 398 και 399 Συντάγματα Καταστροφέων Αρμάτων (ΣΚΑ). Το 1958 τα ΣΚΑ καταργούνται και τα Μ18 αποθηκεύονται. Σύντομα όμως ξαναμπαίνουν σε υπηρεσία στις επιλαρχίες καταστροφέων αρμάτων (ΕΚΑ) το 1959. Οι ΕΚΑ συμπεριλαμβάνονται στο υλικό της ΧΧ Τεθωρακισμένης Μεραρχίας. Τελικά το 1963 οι ΕΚΑ καταργούνται και αντικαθιστώνται από επιλαρχίες μέσων αρμάτων. Τα Μ18 διασκορπίζονται στην επικράτεια και χρησιμοποιούνται σε ρόλους παροχής πυρών υποστήριξης ή σαν ελαφρά άρματα. Εκείνη την περίοδο παραδίδονται από τα Αμερικανικά αποθέματα περί τα 30 άρματα που χρησιμοποιούνται για προσπορισμό ανταλλακτικών.
Κρίση του 67 στην Κύπρο.
Τα Μ18 έπαιξαν ρόλο στην κρίση της Κύπρου το 67 καθώς 13 άρματα στάλθηκαν μυστικά στην Μεγαλόνησο για να ενισχύσουν την Μεραρχία “Μενέλαος”. Σταδιακά κατέφθασαν και άλλα οχήματα (πάνω από 30) σχηματίζοντας μια πλήρη επιλαρχία. Η παραμονή στον νησί ήταν σύντομη καθώς αποχώρησαν μαζί με την μεραρχία.
Μέχρι τα τέλη της Δεκαετίας του 60 τα οχήματα αποσύρονται, και πολλοί από τους πύργους χρησιμοποιούνται στα βόρεια σύνορα μας σαν σταθερά πυροβολεία, ενώ τα σκάφη διαλύονται. Αργότερα κατά την δεκαετία του 80 οι πύργοι μεταφέρθηκαν σε νησιά του Αιγαίου οπού χρησιμοποιήθηκαν ξανά σαν σταθερά πυροβολεία. Εξαίρεση αποτελεί ένας μικρός αριθμός αρμάτων που υπηρέτησε σε εκπαιδευτικά καθήκοντα μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 70.
Διασωθέν όχημα στο Μουσείο του ΚΕΤΘ στην Αυλώνα
Σήμερα είναι ευτύχημα το γεγονός ότι οι αξιωματικοί και οι τεχνικοί του ΚΕΤΘ κατάφεραν να διασώσουν και να ανακατασκευάσουν ένα Μ-18 Hellcat δίνοντας του τα χρώματα με τα οποία υπηρέτησε στον Ελληνικό Στράτο τις δεκαετίες του 50, 60 και 70.
Πηγές:
https://en.wikipedia.org/wiki/M18_Hellcat
https://grvehicles.wordpress.com/2015/07/06/m18-hellcat/
Πρώτη δημοσίευση 9/6/2019
