Η Συμμαχία «ξεμένει από χρόνο» προειδοποιούν υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι του ΝΑΤΟ, κινδυνεύοντας να αντιμετωπίσει στο μέλλον σημαντικά μεγαλύτερες δαπάνες εάν δεν επιλέξει εγκαίρως τον τύπο που θα αντικαταστήσει τα γερασμένα E-3A AWACS. Ο Michael Gschossmann, επικεφαλής της υπηρεσίας που διαχειρίζεται τον στόλο των 14 αεροσκαφών έγκαιρης προειδοποίησης και ελέγχου, δηλώνει στο Reuters ότι έως τον Δεκέμβριο θα πρέπει να έχει οριστικοποιηθεί το συμβόλαιο ύψους 750 εκατ. δολαρίων με την Boeing για την επέκταση της επιχειρησιακής ζωής των αεροσκαφών μέχρι το 2035.
Επίσης προβλέπεται επιπλέον δαπάνη 250 εκατ. δολαρίων για την μελέτη σχεδίασης, ανταλλακτικά και τις σχετικές δοκιμές. Αν το ΝΑΤΟ καθυστερήσει κι άλλο να λάβει τις δέουσες αποφάσεις, θα υποχρεωθεί σε κοστοβόρα μέτρα για να μπορέσει να συνεχίσει να διατηρεί αεροσκάφη του 1979-1980 σε υπηρεσία, επισημαίνει ο Gschossmann.
Ο ίδιος δεν κρύβει την προτίμησή του για το Ε-7 Wedgetail της Boeing το οποίο, όπως υπενθυμίζει, προμηθεύτηκαν τα μέλη της Συμμαχίας, Βρετανία και Τουρκία. Η Γαλλία και οι ΗΠΑ, οι οποίες επίσης επιχειρούν με Ε-3Α, θα μπορούσαν τα επόμενα χρόνια να αγοράσουν Ε-7 μειώνοντας το κόστος προμήθειας δια της δημιουργίας ικανού αριθμού παραγγελιών.
Το συγκεκριμένο αεροσκάφος είναι αρκετά μεγάλο για να επιτρέψει προσεχώς την προσθήκη νέων δυνατοτήτων, π.χ επιχειρήσεις επιτήρησης με drones, λέει. «Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι θα προμηθευτούμε ένα σύστημα το οποίο έχει δυναμική ανάπτυξης αλλά παράλληλα –για λόγους οικονομίας και χρόνου– βασίζεται σε υπάρχουσες, δοκιμασμένες δυνατότητες… Αυτό θα μας έδινε μια βασική δυνατότητα που θα μπορούσαμε να επεκτείνουμε μελλοντικά».
«Το ΝΑΤΟ ξεμένει από χρόνο» υποστηρίζει ο George Riebling, αναπληρωτής γενικός διευθυντής της υπηρεσίας. «Αν δεν έχεις ιδέα τί προτίθεσαι να κάνεις για να αντικαταστήσεις τα AWACS, τότε το ‘F’ του προγράμματος FLEP (Final Lifetime Extension Programme) δεν μπορεί να σημαίνει «τελικό»… Υπάρχουν πράγματα που πρέπει να κάνουμε για να κρατήσουμε τον στόλο των Ε-3Α πτήσιμο μετά το 2040» τονίζει.
Το θέμα της αντικατάστασης των AWACS σημειώνει μεγάλες καθυστερήσεις, τόσο λόγω των ταχέως εξελισσόμενων απειλών όσο και των νέων δυνατοτήτων που προκύπτουν. Το πρόγραμμα FLEP προβλέπει την αναβάθμιση του «πακέτου» αποστολής των αεροσκαφών, όπως και τους επεξεργαστές για την κεραία ESM (Electronic Support Measures) που φέρουν. Ωστόσο δεν καλύπτει το ραντάρ, κάτι το οποίο θα διπλασίαζε το κόστος.
Υπενθυμίζεται ότι τα ιπτάμενα ραντάρ της Συμμαχίας συγκαταλέγονται μεταξύ των ελαχίστων assets που δεν ανήκουν σε κράτη-μέλη αλλά στο ΝΑΤΟ το οποίο και τα διαχειρίζεται. Χρησιμοποιούνται για την εκτέλεση αποστολών εναέριας αστυνόμευσης (air policing) σε χώρες για τις οποίες έχει ληφθεί σχετική απόφαση, υποστήριξης αντιτρομοκρατικών επιχειρήσεων, αντιμετώπισης κρίσεων κ.ά.
Αλέξανδρος Θεολόγου
