Οι 12 σημαντικότερες επιστημονικές ανακαλύψεις για το 2017

Το 2017 θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως το έτος που η επιστημονική φαντασία έγινε επιστημονική πραγματικότητα. Παρακάτω θα δούμε τις δώδεκα (κατά τη γνώμη μας), σπουδαιότερες επιστημονικές ανακαλύψεις για το έτος που πέρασε.
Gene editing
Το εργαλείο επεξεργασίας γονιδίων CRISPR / Cas9 είχε ένα πολυάσχολο και παραγωγικό έτος. Πρόσφατα, απομάκρυνε γενετικές ανωμαλίες από ανθρώπινα έμβρυα*, στόχευσε το «κέντρο έλεγχου» του καρκίνου, εξήγαγε τον ιό HIV από έναν ζωντανό οργανισμό και ανάγκασε ορισμένα υπερανθεκτικά βακτήρια να «αυτοκτονήσουν». Αυτά είναι όλα συναρπαστικά νέα, αλλά μία από τις πιο συναρπαστικές δυνατότητες για το CRISPR είναι οι εκπληκτικές εξελίξεις που κάνει στον τομέα της ιατρικής – ιδιαίτερα την εξάλειψη μιας ευρείας σειράς νόσων. Περισσότερα εδώ, εδώ.
Ρεκόρ κβαντικής τηλεμεταφοράς
Κινέζοι επιστήμονες ανακοίνωσαν ότι πέτυχαν το φαινόμενο της κβαντικής σύμπλεξης δύο φωτονίων σε απόσταση 1.203 χιλιομέτρων, πετυχαίνοντας ένα νέο παγκόσμιο ρεκόρ και καταρρίπτοντας κατά πολύ το προηγούμενο ρεκόρ που ήταν περίπου 100 χιλιόμετρα. Οι Κινέζοι ερευνητές ανέφεραν την επιτυχή δορυφορική μετάδοση των κβαντικά «διαπλεκόμενων» φωτονίων (σωματιδίων του φωτός) μεταξύ της Γης και του διαστήματος. Με αυτό τον τρόπο, έκαναν ένα άλμα προς τον τελικό στόχο της δημιουργίας κρυπτογραφημένων κβαντικών δικτύων τηλεπικοινωνιών και Ίντερνετ, τα οποία θεωρούνται αδύνατο να πέσουν θύμα χάκερ. Περισσότερα εδώ.
Πέντε νέα υποατομικά σωματίδια ανακαλύφθηκαν στον επιταχυντή του CERN
«Φως» στον τρόπο που παραμένει ενωμένος ο πυρήνας των ατόμων, αναμένεται να ρίξει η ανακάλυψη πέντε νέων υποατομικών σωματιδίων από το πείραμα LHCb στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων στο CERN. Όλα τα σωματίδια αποτελούν παραλλαγές του βαρυονίου Ωμέγα-c, το οποίο είχε επιβεβαιωθεί πειραματικά το 1994. Περισσότερα εδώ.
Βαρυτικά κύματα
Η Σουηδική Βασιλική Ακαδημία Επιστημών ανακοίνωσε το μεσημέρι της 3ης Οκτωβρίου 2017 ότι το Βραβείο Νόμπελ Φυσικής 2017 απονέμεται κατά το ήμισυ στον καθηγητή Rainer Weiss του Τεχνολογικού Ινστιτούτου της Μασαχουσέτης (ΜΙΤ), και κατά το άλλο ήμισυ στους καθηγητές Barry C. Barish του Τεχνολογικού Ινστιτούτου της Καλιφόρνια (Cal Tech), Kip Thorne του Τεχνολογικού Ινστιτούτου της Καλιφόρνια (Cal Tech). Οι ερευνητές αυτοί πρωτοστάτησαν στη δημιουργία και την ανάπτυξη των ειδικών παρατηρητηρίων LIGO (Laser Interferometer Gravitational-Wave Observatory) τα οποία εντόπισαν και τελικά απέδειξαν την πραγματικότητα της ύπαρξης των βαρυτικών κυμάτων που είχε προβλέψει η Θεωρία της Γενικής Σχετικότητας του Albert Einstein από το 1916. Περισσότερα εδώ.
Δυνητικά κατοικήσιμοι εξωπλανήτες
Το Φεβρουάριο, η NASA ανακοίνωσε μέσω συνέντευξης τύπου την ανακάλυψη επτά εξωπλανητών στο μέγεθος της Γης, σε απόσταση 39.13 ετών φωτός σε τροχιά γύρω από ένα ψυχρό αστέρα-νάνο. Χρησιμοποιώντας επίγεια και διαστημικά τηλεσκόπια, κυρίως το Spitzer βρέθηκαν οι πλανήτες να διέρχονται εμπρός του ψυχρού αστέρα-νάνου TRAPPIST-1 που έχει περίπου το μέγεθος του πλανήτη Δία. Σύμφωνα με σχετική δημοσίευση στο Nature, 3 εξ αυτών κινούνται εντός της κατοικήσιμης ζώνης, γεγονός που τους καθιστά υποψήφιους για την ύπαρξη νερού σε υγρή μορφή. Περισσότερα εδώ. Τον Νοέμβριο, ένας εύκρατος εξωπλανήτης στο μέγεθος της Γης, ανακαλύφθηκε μόλις 11 έτη φωτός από το Ηλιακό μας Σύστημα από μια ομάδα που χρησιμοποιεί το μοναδικό εργαλείο-κυνηγό πλανητών HARPS του ESO. Ο νέος πλανήτης έχει την ονομασία Ross 128 b και είναι ο δεύτερος πλησιέστερος εύκρατος πλανήτης που ανιχνεύεται μετά τον Proxima b. Είναι επίσης ο πλησιέστερος πλανήτης που ανακαλύπτεται γύρω από ένα αδρανές κόκκινο νάνο, το οποίο μπορεί να αυξήσει την πιθανότητα ότι αυτός ο πλανήτης να διατηρεί ζωή. Ο Ross 128 b θα είναι ο πρωταρχικός στόχος για το εξαιρετικά μεγάλο τηλεσκόπιο(ELT) του ESO, το οποίο θα είναι σε θέση να αναζητήσει βιοδείκτες στην ατμόσφαιρα του. Περισσότερα εδώ. Στα τέλη Οκτωβρίου, μια ομάδα με επικεφαλής την Susan Thompson από το Ινστιτούτο SETI της Καλιφόρνιας, βρήκε 20 υποσχόμενους υποψηφίους που μοιάζουν αρκετά με τη Γη, σε τροχιές παρεμφερείς με αυτή του πλανήτη μας, γύρω από αστέρια που μοιάζουν με τον Ήλιο. Περισσότερα εδώ.
Νόμπελ Ιατρικής για τον μοριακό μηχανισμό που ελέγχει τον κιρκαδιανό ρυθμό
Ο Jeffrey C. Hall, ο Michael Rosbash και ο Michael W. Young κέρδισαν το βραβείο Νόμπελ 2017 για τη φυσιολογία/ ιατρική, για την έρευνά τους για τον έλεγχο των κιρκαδιανών ρυθμών – του εσωτερικού δηλαδή ρολογιού που διέπει τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι, τα ζώα και τα φυτά συμπεριφέρονται όλη την ημέρα και τη νύχτα. Περισσότερα εδώ.
Νέες πρωτοποριακές γονιδιακές θεραπείες του καρκίνου
Το Αύγουστο, η θεραπεία με κύτταρα CAR-T της Novartis AG εγκρίθηκε από την Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων την περασμένη Τετάρτη, καθιστώντας την πρώτη γονιδιακή θεραπεία διαθέσιμη στις Η.Π.Α. Περισσότερα εδώ. Στις 18 Οκτωβρίου, η Αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) ενέκρινε τη δεύτερη γενετική θεραπεία του καρκίνου. Η νέα θεραπεία αφορά ασθενείς με διάχυτο λέμφωμα από μεγάλα Β-κύτταρα (DLBCL), τον πιο συχνό επιθετικό τύπο μη Hodgkin λεμφώματος (NHL). Η νέα θεραπεία που αποκαλείται Yescarta, έχει εγκριθεί μόνο για ενήλικες που είχαν δύο ή περισσότερα αποτυχημένα σχήματα χημειοθεραπείας. Περισσότερα εδώ.
Επαναχρησιμοποιούμενοι πύραυλοι
Η Space X ανέπτυξε και δοκίμασε με επιτυχία τους πυραυλικούς φορείς Falcon 9 και Falcon Heavy, οι οποίοι μπορούν να ξαναχρησιμοποιηθούν μετά από κάθε εκτόξευση, μειώνοντας σημαντικά το κόστος τοποθέτησης φορτίου σε τροχιά γύρω από τη Γη. Περισσότερα εδώ.
Το πρώτο μουσικό άλμπουμ που συντέθηκε από τεχνητή νοημοσύνη
Η Amper είναι μια τεχνητή νοημοσύνης (ΑΙ) που αναπτύχθηκε  από μια ομάδα επαγγελματιών μουσικών και ειδικών τεχνολογίας ως η πρώτη AI που συνθέτει και παράγει ένα ολόκληρο μουσικό άλμπουμ. Το άλμπουμ ονομάζεται I AM AI και το πρώτο single κυκλοφόρησε στις 21 Αυγούστου 2017. Περισσότερα εδώ.
Ηλιακό σύστημα με αντίστοιχο αριθμό πλανητών με το δικό μας
Η NASA ανακοίνωσε την ανακάλυψη ενός νέου πλανήτη γύρω από το Κέπλερ 90, το οποίο μοιάζει με τον δικό μας ήλιο, γεγονός που σημαίνει ότι το μακρινό ηλιακό σύστημα έχει όσους πλανήτες έχει και το δικό μας ηλιακό σύστημα. Οι επιστήμονες επιστράτευσαν τη χρήση της τεχνολογίας τεχνητής νοημοσύνης της Google, για να μπορέσουν να επεξεργαστούν τον τεράστιο αριθμό δεδομένων που έχει στείλει το διαστημικό τηλεσκόπιο Κέπλερ πίσω στη Γη. Περισσότερα εδώ.
Ο πρώτος διαστρικός επισκέπτης
Στις 19 Οκτωβρίου 2017, το τηλεσκόπιο Pan-STARRS 1 στη Χαβάη πρόσεξε ένα αντικείμενο να κινείται με μεγάλη ταχύτητα. Φαινόταν αρχικά σαν ένας τυπικός γρήγορος μικρός αστεροειδής, αλλά πρόσθετες παρατηρήσεις τις επόμενες δύο ημέρες επέτρεψαν να υπολογιστεί με ακρίβεια η τροχιά του. Οι υπολογισμοί της τροχιάς αποκάλυψαν πέρα από κάθε αμφιβολία ότι αυτό το σώμα δεν προέρχεται από το εσωτερικό του Ηλιακού μας Συστήματος, όπως όλοι οι αστεροειδείς ή κομήτες που έχουν παρατηρηθεί έως σήμερα, αλλά προέρχεται από τον διαστρικό χώρο. Το αντικείμενο ταξινομήθηκε ως ένας διαστρικός αστεροειδής και ονομάστηκε 1I / 2017 U1 (Oumuamua). Περισσότερα εδώ.
R.I.P. Cassini
Μετά από 20 χρόνια, σχεδόν 300 τροχιές και πρωτοποριακές ανακαλύψεις, το διαστημικό σκάφος Cassini βούτηξε στο θάνατό του στην ατμόσφαιρα του Κρόνου. Περισσότερα εδώ.
Ποιες είναι κατά τη δική σας γνώμη οι επιστημονικές ανακαλύψεις που θα έπρεπε να συμπεριληφθούν στη λίστα;
Θάνος Σ. Επαχτίτης