Η προσγείωση χθες στην ΑΒ Τανάγρας του 24ου και τελευταίου Rafale F3R από την παραγγελία της Πολεμικής Αεροπορίας του 2022, σηματοδοτεί το τυπικό τέλος της διαδικασίας επανεξοπλισμού της 332 Μοίρας, της 114ΠΜ. Η οποία από τα Mirage 2000EGM/BGM τρίτης γενιάς που αξιοποιούσε από τα μέσα της δεκαετίας του ’80, περνά σε μαχητικά 4,5 γενιάς.
Να θυμίσουμε ότι η αρχική παραγγελία των 18 μαχητικών (12 από τα υφιστάμενα αποθέματα της Γαλλικής Αεροπορίας για ταχεία παραλαβή και έξι καινούργια) είχε και μια συμπληρωματική αγορά για άλλα έξι καινούργια, για ένα σύνολο 24. Από τα οποία τα 18 μονοθέσια Rafale EG και έξι διθέσια (πλήρως επιχειρησιακά) Rafale DG.
Η πορεία όμως της 332Μ για την πλήρη και γρήγορη αξιοποίηση των νέων μαχητικών και των καινούργιων όπλων που έβαλαν στο ελληνικό οπλοστάσιο, όπως οι πύραυλοι αέρος-αέρος πολύ μεγάλης εμβέλειας Meteor, εξελίσσονταν ήδη πολλούς μήνες πριν το πρώτο μεταχειρισμένο αεροπλάνο παραδοθεί σε γαλλικό έδαφος και φυσικά στη συνέχεια, με τις σταδιακές αφίξεις στην ΑΒ Τανάγρας.
Η έντυπη «Πτήση» παρακολούθησε στενά αυτή τη διαδικασία με πολλαπλά άρθρα, η οποία ολοκληρώθηκε χάρις στην επίπονη δουλειά και αφοσίωση του προσωπικού της Μοίρας, Ιπταμένων, μηχανικών και διοικητικών, που αποδείχθηκε σε πολλές περιπτώσεις.
Το Μάρτιο του 2024 για παράδειγμα, όταν η Γαλλική Αεροπορική και Διαστημική Δύναμη (AdlAedlE, Armee de l’Air et de l’Espace) υλοποίησε τη μεγαλύτερη άσκηση της χρονιάς στη Δυτική Ευρώπη, τη Volfa 24, με μια προσομοίωση αεροπορικού πολέμου πλήρους έκτασης. Τότε βρεθήκαμε στη Γαλλία, όπου ήταν παρόντα τα ελληνικά Rafale F3R, για τα οποία όχι μόνο ήταν η πρώτη «έξοδος» σε διεθνή άσκηση, αλλά και η απτή απόδειξη της επίτευξης αρχικής επιχειρησιακής ετοιμότητας, που αναδείχθηκε στην άσκηση Ηνίοχος 23 πριν από έναν χρόνο που επίσης είχαμε καλύψει. [Το σχετικό άρθρο μας δημοσιεύτηκε στην «Πτήση» 47, Απρίλιος 2024].
Τα τέσσερα ελληνικά Rafale DG/EG, που θα πρέπει να υπογραμμιστεί ότι σε όλη τη διάρκεια της Volfa 24 βρέθηκαν στο κέντρο των εξελίξεων, συμμετείχαν τόσο σε σενάρια συνδυασμένων αεροπορικών επιχειρήσεων (COMAO) της RED FORCE όσο και ενισχύοντας την BLUE AIR σε DCA/OCA (αμυντικές/επιθετικές επιχειρήσεις κατά εχθρικών αεροπορικών δυνάμεων). Έτσι, οι Έλληνες χειριστές απόλαυσαν οφέλη και αποκόμισαν εμπειρίες και από τις δυο πλευρές.
Ο διοικητής της 332Μ, Αντισμήναρχος (Ι) Θεόδωρος Χριστοδούλου μας είχε πει τότε: «Κάθε αποστολή της Volfa 24 ήταν μέρος ενός COMAO, στα οποία εμείς συμμετείχαμε τόσο με τις “ερυθρές” όσο και με τις “κυανές” δυνάμεις. Αν με ρωτήσετε γιατί πετάξαμε και με τις δύο, η απάντηση φυσικά είναι ότι έτσι μόνο οι πιλότοι της Μοίρας μας μπορούν να εξοικειωθούν με όλες τις πτυχές των σεναρίων. Αυτό δεν είναι κάτι το ασυνήθιστο σε ασκήσεις.
Αναπτυχθήκαμε για πρώτη φορά στο εξωτερικό και αυτό είναι πολύ σημαντικό για την πορεία της πλήρους αξιοποίησης των μαχητικών μας, αλλά και ευκαιρία να συμμετέχουμε σε μια συνεκπαίδευση που περιλάμβανε αποστολές με προκεχωρημένο περιεχόμενο και υψηλές προκλήσεις. Το όφελος είναι ότι οι εμπειρίες αποτελούν πλέον μέρος της προετοιμασίας μας για επιχειρησιακή ετοιμότητα. Είμαστε πρακτικά αυτόνομοι, αλλά με βάση τη συμφωνία που υφίσταται, έχουμε και την υποστήριξη ενός εκπαιδευτή-πιλότου από την Dassault Aviation, ενώ τρεις (τεχνικοί) σύμβουλοι βοηθούν τους μηχανικούς μας».
Λίγες εβδομάδες αργότερα ξανασυναντήσαμε τα ελληνικά Rafale και τους ανθρώπους της 332Μ για δεύτερη φορά σε Ηνίοχο, στην έκδοση του 2024, στην οποία η Μοίρα, συμμετείχε με τρία μονοθέσια (EG) και ένα διθέσιο (DG). Επικεφαλής ήταν ο υποδιοικητής της, πρώην πιλότος Mirage 2000, με εμπειρία 15 ετών και με περίπου 1.500 ώρες πτήσης στο ενεργητικό του με τον τύπο, που τα τελευταία τρία χρόνια αυξάνονται συνεχώς με τις ώρες που «βάζει» στα μαχητικά 4,5+ γενιάς. Ο Αντισμήναρχος μας μίλησε σχετικά με τη συμμετοχή των Ιπταμένων της Μονάδας στην άσκηση και τις COMAO με τους Γάλλους ομολόγους τους: «Έχουμε δεκατρείς πιλότους μας που συμμετέχουν φέτος στον Ηνίοχο και υλοποιούν ποικιλία αποστολών. Η συνεργασία με τους Γάλλους συναδέλφους μας είναι πολύ καλή, όπως ήταν και στην άσκηση Volfa Χρησιμοποιούμε παρόμοια αεροσκάφη και μαθαίνουμε ο ένας από τον άλλο. Η διαφορά αυτής της άσκησης σε σχέση με άλλες (όπως η Volfa) στις οποίες έχουμε λάβει μέρος, είναι ότι στον Ηνίοχο οι συμμετέχοντες χρησιμοποιούν όλα τα είδη όπλων και εκτελούν τακτικές σε ευρύ φάσμα ρόλων. Είναι λοιπόν ένα πλήρως ενεργό πολεμικό περιβάλλον. Υπάρχει επίσης και ένα άλλο σημαντικό στοιχείο που θα πρέπει να αναφερθεί. Στον Ηνίοχο αφήνουμε κάποιες φορές τις “Ερυθρές Δυνάμεις” να νικήσουν, οπότε είναι ισότιμη μάχη». [Το σχετικό άρθρο δημοσιεύτηκε στην «Πτήση» 49, Ιούνιος 2024.]
Πρόσφατα όμως είχαμε και πάλι την ευκαιρία να βρεθούμε δίπλα στα ελληνικά Rafale, τον περασμένο Νοέμβριο, στην τελευταία εκπαιδευτική πτητική σειρά του NATOϊκού προγράμματος TLP (Tactical Leadership Programme) της χρονιάς.
Για την Ελληνική Πολεμική Αεροπορία ήταν ένα ορόσημο, καθώς σηματοδότησε την πρώτη παρουσία Rafale EG στο ΝΑΤΟϊκό σχολείο, με τον τύπο να κάνει άλλο ένα βήμα στην πορεία πλήρους επιχειρησιακής του αξιοποίησης και να αποδεικνύει με άλλον έναν τρόπο, δηλαδή με την εκπαίδευση αρχηγών αποστολών, την ωριμότητά του σε ελληνική υπηρεσία.
[Το σχετικό άρθρο υπάρχει στο τρέχον τεύχος της «Πτήσης», Ιανουάριος 2025.]
Φωτογραφίες Peter Ten Berg