Του Θάνου Κάλλη, δικηγόρου-ιστορικού
Σε αποφασιστική ναυμαχία που έλαβε χώρα στην θαλάσσια περιοχή της Σάμου στις 5/17 Αυγούστου 1824, ο ελληνικός στόλος υπό την ηγεσία του αντιναυάρχου Γεωργίου Σαχτούρη, κατατροπώνει τον οθωμανικό. Η νίκη ήταν ουσιαστικά η πρώτη μεγάλη του πολεμικού ναυτικού και είχε σωτήρια αποτελέσματα τόσο για τη Σάμο όσο και για άλλα νησιά του Αιγαίου, την Πελοπόννησο και γενικότερα την επανάσταση.
Το καλοκαίρι του 1824, ο οθωμανικός στόλος υπό τον Χοσρέφ Πασά εκστρατεύοντας κατά των νήσων του Αιγαίου σκόπευε να ενωθεί με τον αιγυπτιακό και από κοινού να πλεύσουν εναντίον του Μοριά για να καταστείλουν την επανάσταση. Κάθε αντίσταση που συναντούσαν αντιμετωπιζόταν με ολοσχερή καταστροφή, παραδειγματική για τους υπόλοιπους εξεγερμένους.
Αντιπροσωπευτικό δείγμα της βαναυσότητας και βαρβαρότητας των Τούρκων, ήταν η καταστροφή των Ψαρών. Κατά τη κατάληψη του νησιού από τα οθωμανικά στρατεύματα έχασαν την ζωή τους περισσότεροι από 20.000 Έλληνες. Ο ναύαρχος Χοσρέφ έστειλε δώρο στο Σουλτάνο τα κεφάλια πολλών Ελλήνων καθώς και 1.200 κομμένα αυτιά και τις σημαίες του νησιού. Αφού άφησε στα Ψαρά μερικά πλοία και 600 Αλβανούς, πήγε στην Λέσβο για να γιορτάσει το Μπαϊράμι.
Ο τουρκικός στόλος περιέπλευσε την Σάμο και προσπάθησε επανειλημμένως, ανεπιτυχώς όμως, να κάνει απόβαση στις βόρειες ακτές, στο Καρλόβασι και στον Κότσικα. Κάθε τέτοια επιχείρηση αντιμετωπίστηκε με επιτυχία από τους νησιώτες. Οι ίδιοι υπό την αρχηγία του Λυκούργου Νομοθέτη είχαν επαναστατήσει κατά των Οθωμανών το 1821 και είχαν εγκαταστήσει καθεστώς αυτονομίας. Και αν και απέκρουσαν την πρόταση των Τούρκων να υποταχθούν στην θέληση του Σουλτάνου, ο φόβος τους ήταν μεγάλος, καθώς το νησί τους ήταν κοντά στις ακτές της Μικράς Ασίας.
Η συνέχεια στο Military History
