29.4 C
Athens
Τετάρτη, 21 Αυγούστου, 2024
ΝΕΑΙΣΤΟΡΙΑΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ - 15 Ιουλίου 1974: Προδοσία και διχασμός στην Κύπρο, το...

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ – 15 Ιουλίου 1974: Προδοσία και διχασμός στην Κύπρο, το πρελούδιο της εισβολής

- Advertisement -

Πραξικόπημα υποκινούμενο από τη χουντική κυβέρνηση των Αθηνών θα ανατρέψει τον Πρόεδρο της Κύπρου, Αρχιεπίσκοπο Μακάριο τον ΙΙΙ, ξεκινώντας έναν βαθύ διχασμό στο νησί. Νεός πρόεδρος ορίζεται ο Νικόλαος Σαμψών, επικεφαλής του κόμματος της Προοδευτικής Παράταξης. Το πραξικόπημα και η πολιτική αναταραχή θα δώσουν στην Άγκυρα την αφορμή που ζητούσε για να εισβάλει στο νησί.

Το 1974 η νεαρή Κυπριακή Δημοκρατία δεν μετρούσε ούτε 15 χρόνια ύπαρξης. Δημιούργημα των Συμφωνιών Ζυρίχης-Λονδίνου του 1959, η πρώην βρετανική αποικία με πλειονότητα ελληνικού πληθυσμού, είχε περάσει μια 30ετία αναταραχών και 5 χρόνια ενόπλου αγώνα της οργάνωσης ΕΟΚΑ (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών). Και βέβαια έχοντας βιώσει τη λυσσώδη βρετανική προσπάθεια να κρατήσει το νησί ως αποικία, πριν αποφασισθεί μετά από τρομερή έκθεση στη διεθνή κοινή γνώμη, να παραχωρηθεί ανεξαρτησία.

Φεύγοντας, οι Βρετανοί άφησαν παρακαταθήκη ένα αποδοτικό σύστημα οργάνωσης και δημόσιας διοίκησης, δυο μεγάλες στρατιωτικές βάσεις που θα έμεναν υπό τον έλεγχό τους και μια υφέρπουσα αντίθεση και καχυποψία μεταξύ των τουρκικής και ελληνικής καταγωγής κατοίκων που αποτέλεσε τη βάση του διχασμού. Αν, όμως, η βρετανική ανισοβαρής αντιμετώπιση των Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων ήταν η βάση, ο καταλύτης του διχασμού ήταν οι ειδικές πρόνοιες των συμφωνιών ίδρυσης του νέου κράτους. Όπου η Κύπρος θα γινόταν ανεξάρτητη, για να μην γίνει μέρος της Ελλάδας.

Η Βρετανική διοίκηση, με εμπειρία αιώνων στην αντιμετώπιση τοπικών αναταραχών και εξεγέρσεων στις αποικίες της, εφάρμοσε την τακτική “διαίρει και βασίλευε”. Εντόπισε την επόμενη ισχυρότερη ανταγωνιστική δύναμη, την προσέγγισε και την προσεταιρίστηκε. Οι Τουρκοκύπριοι έγιναν προνομοιακοί συνεργάτες των Βρετανών κατά τη διάρκεια της κυπριακής αντίστασης από το 1930 και μετά, ενώ οι επαφές με την “μητέρα” Τουρκία δεν πρέπει να αποκλείονται. Άλλωστε, η Κύπρος ήταν πάντα στρατηγικό στήριγμα της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και οθωμανικό έδαφος (τυπικά) ως το 1878. Αν και δεν υπάρχουν αποδείξεις, με τους Βρετανούς να τηρούν ζηλόφθονα τα αρχεία της εποχής στο απόρρητο, μπορούμε να υποθέσουμε με ασφάλεια ότι οι σχέσεις Βρετανίας-Τουρκίας συζεύτηκαν για να αποτρέψουν την Ένωση Κύπρου-Ελλάδος.

Η Κύπρος γινόταν, λοιπόν, ανεξάρτητο κράτος αλλά τελούσε ακόμα υπό καθεστώς εγγυήσεων: της Βρετανίας, ως πρώην κυρίαρχου, της Ελλάδας ως εκπροσώπου της πλειονότητας και της Τουρκίας ως αναλόγου της μειονότητας. Το καθεστώς εγγυήσεων καθιέρωνε συννενόηση και ίση θέση μεταξύ των εγγυητριών αλλά στην πράξη είχε μέσα του το σπόρο της σύγκρουσης. Το Σύνταγμα του 1960 που έδινε στην Τουρκοκυπριακή μειονότητα δικαιώματα και προνόμια δυσανάλογα μεγαλύτερα της θέσης τους δεν βοήθησε, ενώ η ασύδοτη δράση των τουρκικών μυστικών υπηρεσιών πυροδότησε εθνοτικές διαμάχες και δύο κύκλους συγκρούσεων μέσα στην πρώτη πενταετία ύπαρξης του κυπριακού κράτους. Ο κύκλος του αίματος είχε ανοίξει.

Η συνέχεια στο Military History

Τα άρθρα που δημοσιεύονται στο flight.com.gr εκφράζουν τους συντάκτες τους
κι όχι απαραίτητα τον ιστότοπο. Απαγορεύεται η αναδημοσίευση χωρίς γραπτή
έγκριση. Σε αντίθετη περίπτωση θα λαμβάνονται νομικά μέτρα. Ο ιστότοπος
διατηρεί το δικαίωμα ελέγχου των σχολίων, τα οποία εκφράζουν μόνο το συγγραφέα
τους.

- Advertisement -
- Advertisement -

34 ΣΧΟΛΙΑ

Subscribe
Notify of
34 Comments
Oldest
Newest Most Voted
Inline Feedbacks
View all comments

Ακούστε μας

- Advertisement -

Το Σχόλιο της Ημέρας

F-15ΙΑ: ποια είναι  τα υπέρτατα μαχητικά Eagle ΙΙ του Ισραήλ;  

Η ανακοίνωση την προηγούμενη εβδομάδα για την (δυνητική) πώληση στο Ισραήλ 50 καινούργιων μαχητικών F-15IA (Israel Advanced) ταυτόχρονα με την αναβάθμιση 25 παλαιότερων F-15I...

Το τεύχος μας που κυκλοφορεί

- Advertisement -

Κύριο Άρθρο

ThinkOutOfTheBox: Αντί για «πιέσεις» υπέρ Be-200 και Air Tractor, ας δούμε...

86
 Δεν πρέπει να υπάρχει Έλληνας στη χώρα μας, ή στο εξωτερικό (και άνθρωπος γενικά), που να μην δακρύζει στη θέα των δασικών πυρκαγιών. Ο...
- Advertisement -
Card image

ΠΤΗΣΗ 038 Τεύχος Ιουλίου 2023

Αγορά 3.99€
- Advertisement -

Σαν σήμερα

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ – 20 Αυγούστου 1988: Το τέλος του πολέμου Ιράν-Ιράκ

1
Μετά από 8 σχεδόν χρόνια η σύγκρουση Ιράν και Ιράκ φτάνει στο τέλος της. Με απόφαση του ΟΗΕ η ειρηνευτική δύναμη UNIIMOG αναπτύσσεται στα...
- Advertisement -
Card image

ΠΤΗΣΗ Τεύχη 32, 33, 34, Ιανουάριος, Φεβρουάριος, Μάρτιος 2023

Αγορά 7.99€
- Advertisement -
Card image

ΠΤΗΣΗ 037 Τεύχος Ιουνίου 2023

Αγορά 3.99€

Πολιτική διαχείρισης σχολίων

Πολιτική διαχείρισης σχολίων για τις ιστοσελίδες flight.com.gr, navaldefence.gr, military-history.gr

73
Όπως είναι γνωστό, τα σχόλια στα site μας υπόκεινται σε έλεγχο και επεξεργασία ώστε να διασφαλιστεί η συμμόρφωσή τους με τους κανόνες που έχουμε...

Related News

Η καινούργια «Πτήση» Nο 50, Αύγουστος 2024 κυκλοφορεί

Το καινούργιο μας τεύχος Αυγούστου 2024 κυκλοφορεί   ενώ υπάρχει ήδη ηλεκτρονικά ΕΔΩ.  ΠΑ: Στο club των μαχητικών πέμπτης γενιάςΗ προοπτική απόκτησης F-35A για την ενίσχυση...

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ: Tu-160, το στρατηγικό βομβαρδιστικό της Ρωσίας

Στη Σοβιετική Ένωση της εποχής Μπρέζνιεφ, αναβίωσε η ιδέα ενός μεγάλου βομβαρδιστικού, την οποία είχε «παγώσει» ο Χρουστσόφ το 1960 για χάρη των διηπειρωτικών...

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ – 20 Αυγούστου 1988: Το τέλος του πολέμου Ιράν-Ιράκ

Μετά από 8 σχεδόν χρόνια η σύγκρουση Ιράν και Ιράκ φτάνει στο τέλος της. Με απόφαση του ΟΗΕ η ειρηνευτική δύναμη UNIIMOG αναπτύσσεται στα...