Βασισμένος σε αποκρυπτογραφημένες πληροφορίες, ισχυρός στόλος του Βρετανικού Ναυτικού συναντά και καταναυμαχεί τμήμα του ιταλικού στόλου. Η σύγκρουση είναι γνωστή και ως ναυμαχία του Ακρωτηρίου του Ματαπά για τους Βρετανούς (cape Matapan) ή της Γαύδου για τους Ιταλούς.
Ο βρετανικός Στόλος της Μεσογείου έκανε τακτικές συνοδείες νηοπομπών από το Γιβραλτάρ ως την Αλεξάνδρεια ή για ενίσχυση της Μάλτας. Στις 26 Μαρτίου 1941, ο διοικητής του, Ναύαρχος Κάνννγκχαμ, πληροφορήθηκε την επιτυχημένη επιδρομή Ιταλών κομμάντο με έξι τορπιλακάτους έμφορτες πυρομαχικών στο λιμάνι της Σούδας, που σακάτεψαν το καταδρομικό “York” και προκάλεσαν ζημιές στο οπλιταγωγό “Pericles”. Επιπλέον, πλήθαιναν οι αναφορές για έντονη παρουσία ιταλικών βαρέων πολεμικών στα νότια και νοτιοανατολικά της Κρήτης.
Αξιολογώντας την πληροφορία ως μέγιστη απειλή κατά της Νότιας Ελλάδας, της Κρήτης ή ακόμα και της Μάλτας, ο Κάννιγκχαμ απέπλευσε με το αεροπλανοφόρο HMS Formidable, τα θωρηκτά Barham, Valiant και Warspite, επτά ελαφρά καταδρομικά και τη συνοδεία δεκαεπτά αντιτορπιλικών προς συνάντηση του ιταλικού στόλου. Από την άλλη πλευρά, ο Ναύαρχος Άντζελο Ιατσίνο δεν είχε ιδέα για τις κινήσεις των Βρετανών, καθησυχασμένος από γερμανικές πληροφορίες πως ο βρετανικός στόλος είχε ένα μόνο θωρηκτό και κανένα αεροπλανοφόρο. Ο ίδιος ο Ιατσίνο επέβαινε στο σύγχρονο θωρηκτό “Vittorio Veneto” συνοδευόμενος από έξι βαρέα και δυο ελαφρά καταδρομικά και δεκαεπτά αντιτορπιλικά σε δύο κονβόι που συνέκλιναν νοτίως της Γαύδου.
Η συνέχεια στο Military History
