Παρά τις δυσκολίες και την αριθμητική υπεροχή του Τουρκοαιγυπτιακού στόλου, οι Έλληνες επαναστάτες κατορθώνουν να διαλύσουν μια σημαντική οθωμανική δύναμη στο πέρασμα μεταξύ Αστυπάλαιας και Κεφάλου το Νοέμβριο του 1824, του πιο κρίσιμου ίσως έτους για την επανάσταση στον ναυτικό αγώνα.
Η μάχη έγινε λίγες εβδομάδες μετά από τη μεγάλη ελληνική νίκη στη ναυμαχία του Γέροντα, όπου η δράση των πυρπολικών μας και οι τολμηροί ελιγμοί διέσπασαν τις γραμμές των μεγαθηρίων του Τουρκοαιγυπτιακού ναυτικού, διασώζοντας τη Σάμο από την τύχη της Κρήτης, των Ψαρών και της Κάσσου.
Ανατρέχοντας στους λόγους της αποτυχίας τους, οι Οθωμανοί διοικητές, Κοτζά Μεχμέτ Χοσρέφ πασάς και Ισμαήλ Γιβραλτάρ, κατέληξαν ότι ο στόλος τους, αν και μεγαλύτερος, με ογκώδη πλοία και ισχυρότερο πυροβολικό, ήταν αργοκίνητος στα στενά περάσματα του ανατολικού Αιγαίου. Όπου επικρατούσαν αβαθή ύδατα, δυνατά ρεύματα και ευμετάβλητοι άνεμοι, που όμως δεν ήταν ισχυροί για να κινήσουν μεγάλα σκάφη. Αντίθετα όλα τα παραπάνω έδιναν το πλεονέκτημα στα ελληνικά πλοία, μικρά, ευκίνητα και με καλή ηγεσία που γνώριζε τα δύσκολα νερά και ήξερε να δημιουργεί ευκαιρίες για κεραυνοβόλες επιθέσεις, ιδίως με τη χρήση πυρπολικών, που αποτελούσαν τον φόβο πλέον όλων των Οθωμανών πλοιάρχων.
Η συνέχεια στο Military History