H ταχύτατη κατάληψη της εξουσίας από τους Ταλιμπάν θεωρήθηκε από πολλούς ως ένα δείγμα ότι το ακραίο ισλαμιστικό κίνημα έχει βελτιώσει την τακτική του μέσα στα χρόνια, τόσο στο πεδίο όσο και στη διπλωματία. Οι συνεχείς επιθέσεις από το Ισλαμικό Κράτος του Xορασάν αλλά και οι πληροφορίες για “πόλεμο” μεταξύ των αντίπαλων φατριών μέσα στις τάξεις του ίδιου του ισλαμιστικού κινήματος, που κυβερνά πλέον το Αφγανιστάν δείχνουν ότι παίζονται ακόμη πολλά παιχνίδια σε αυτήν τη γωνιά του πλανήτη…
Οι τρομοκρατικές ενέργειες του τζιχαντιστών του ISIS ξεκίνησαν πριν ακόμη φύγουν οι Aμερικανοί, με τη βομβιστική ενέργεια στο αεροδρόμιο της Καμπούλ να σκορπάει το θάνατο και τον τρόμο. Και συνεχίζουν ακάθεκτοι, χτυπώντας σιιτικά τζαμιά αλλά και τους άνδρες των Ταλιμπάν σε μεγάλες πόλεις όπως το Τζαλαλαμπάντ.
Το τοπικό παρακλάδι της ακραίας ισλαμιστικής οργάνωσης έκανε την εμφάνιση του στη χώρα το 2015. Θεωρούν τους Ταλιμπάν “εθνικιστές” και απλούς διαχειριστές της εξουσίας, κατηγορώντας τους ότι διστάζουν να επιβάλλουν ολοκληρωτικά τον ισλαμικό νόμο για να μην έρθουν σε σύγκρουση με τις μεγάλες δυνάμεις.
Με όχημα αυτή την άποψη, τροφοδοτούν το αφήγημα τους για τη δημιουργία ενός χαλιφάτου στην επικράτεια του αρχαίου Χορασάν, με περιοχές και έξω από τα όρια του Αφγανιστάν, το οποίο περιλαμβάνει τμήματα του Πακιστάν, της Ινδίας και του Ιράν. Υπολογίζεται ότι στις τάξεις τους έχουν τρεις χιλιάδες μαχητές, πολλοί από τους οποίους είναι “απογοητευμένοι” πρώην υποστηρικτές των Ταλιμπάν.
Οι πιθανοί υποστηρικτές του ISIS του Χορασάν, οι επιδιώξεις τους στην περιοχή και η “μάχη” των φατριών των Ταλιμπάν
Ας ξεκινήσουμε από το γεγονός ότι η διακυβέρνηση των Ταλιμπάν μόνο ανέφελη δεν είναι. Όπως γράφαμε και στην “Πτήση” πριν λίγο καιρό, πέρα από την ισχυρή διεθνή πίεση με τα συνεπακόλουθα προβλήματα στην οικονομία, οι νέοι πάτρονες της χώρας έχουν να αντιμετωπίσουν ένα νέο, σκληρό αντάρτικο στο εσωτερικό τους, με τους ίδιους στην ουσία να μην αποτελούν μια ενιαία οντότητα.
Ο διαγκωνισμός για την εξουσία είναι σε εξέλιξη, με το δίκτυο Χακάνι να αποτελεί ίσως την ισχυρότερη ομάδα μέσα στους Ταλιμπάν, έχοντας απέναντι της τους “γνήσιους” υποστηρικτές του ισλαμιστικού κινήματος, οι οποίοι είναι υπό την ηγεσία του Άμπντουλ Γανί Μπαραντάρ, αναπληρωτή πρωθυπουργού της χώρας.
Το δίκτυο Χακάνι, αρχηγός του οποίου πλέον είναι ο Σιραχουντίν Χακάνι, υπουργός Εσωτερικών της χώρας, περιγράφεται από τους Αμερικανούς ως μια εγκληματική οργάνωση ενδεδυμένη τον μανδύα της τζιχαντιστικής οργάνωσης. Πληροφορίες θέλουν πολλούς από τους άνδρες των Χακάνι να συνεργάζονται ή απλά να είναι επίσης μέλη… του ISIS στο Χορασάν, “παίζοντας” σε διπλό ταμπλό.
Χρησιμοποιούν οι Χακάνι το ISIS για να αποσταθεροποιήσει την προσωρινή κυβέρνηση των Tαλιμπάν και να επικρατήσουν τελικά οι ίδιοι; Δεν είναι καθόλου απίθανο, αν και μάλλον βασική επιδίωξη τους είναι να στείλουν ένα “μήνυμα” στους αντιπάλους τους, προκειμένου να μπορούν να διεξάγουν ανενόχλητοι τις ποικίλες εγκληματικές δραστηριότητές της μέσα στην αφγανική επικράτεια.
Κάποιες – ανεπιβεβαίωτες – πληροφορίες θέλουν και τις μυστικές υπηρεσίες του Πακιστάν να χρηματοδοτούν το ISIS του Χορασάν, προκειμένου να πιέσουν τους Ταλιμπάν να συμπορευτούν με το Πακιστάν και να χτυπήσουν από κοινού την οργάνωση Tehreek-e-Taliban Pakistan, οι οποίοι απειλούν με ένοπλη δράση την κυβέρνηση του Καράτσι.
Διεθνείς αναλυτές επίσης αναφέρουν επίσης ότι είναι πολύ πιθανό αφγανοί πολέμαρχοι, οι οποίοι είναι εχθροί των Ταλιμπάν, να τους παρέχουν βοήθεια, όπως άλλωστε και πρώην αξιωματικοί του στρατού του Αφγανιστάν.
Το βέβαιο είναι ότι το ISIS του Xορασάν εμφανίζεται ιδιαίτερα έτοιμο για να τα βάλει με τους Tαλιμπάν, καθώς διαθέτει τις κατάλληλες πληροφορίες, τον εξοπλισμό αλλά και τους φανατικούς υποστηρικτές για να χτυπάει καίρια και με τρόπο, που κάνει τους κυβερνήτες της χώρας να φαίνονται αδύναμοι.
Το επόμενο διάστημα θα είναι κρίσιμο, καθώς όλες οι πλευρές θα αναγκαστούν με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο να ανοίξουν τα χαρτιά τους. Η πορεία της χώρας προς την ομαλοποίηση, περνάει από τη διεθνή αναγνώριση, η οποία θα έλθει με όρους. Ο ίδιος ο Χακάνι είναι καταζητούμενος από τις ΗΠΑ, όπως ο θείος του Χαλίλ, ο οποίος είναι επίσης υπουργός, επιφορτισμένος με την αντιμετώπιση του προσφυγικού ζητήματος.
Ο πόλεμος με τους Αμερικανούς και τους συμμάχους τους μπορεί να τελείωσε. Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο με τον πόλεμο στο ίδιο το Αφγανιστάν, στο οποίο η βία μοιάζει να μην σταματά ποτέ…