Η αναφορά του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια σε φυγόκεντρες δυνάμεις, οι οποίες επιθυμούν να επαναχαράξουν τον χάρτη της περιοχής μας φέρνει ξανά στην επικαιρότητα τις λεπτές ισορροπίες στις οποίες βασίζεται η σταθερότητα στα Βαλκάνια.
Οι δηλώσεις Δένδια πραγματοποιήθηκαν μετά τη συνάντησή του με τον σέρβο ομόλογο του, όπου και συζήτησαν μεταξύ άλλων το θέμα του Κοσσυφοπεδίου. Η ανησυχία που κυριαρχεί στην Αθήνα αλλά και στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες για τα σχέδια που διακινούνται για την αναδιάταξη των εδαφών στις βαλκανικές χώρες είναι έντονη και έχει εκφραστεί επανειλλημένα. Η προσπάθεια της ΕΕ άλλωστε να κλείσει τα σχετικά σενάρια, τα οποία προέβλεπαν ενσωμάτωση τμημάτων της Βοσνίας στη Σερβία και την Κροατία για να “διευκολυνθεί” η ένταξη της περιοχής στο ευρωπαϊκό μπλοκ, ήταν άμεση.
Η ίδια όμως συζήτηση επανέρχεται σήμερα και φαίνεται να αφορά τόσο την Αλβανία όσο και τη Βόρεια Μακεδονία. Συγκεκριμένα, τα Τίρανα ως γνωστόν έχουν διατυπώσει την επιθυμία της να ενσωματώσουν το Κόσοβο, δημιουργώντας τη “Μεγάλη Αλβανία”. Κάθετα αντίθετο σε αυτήν την επιδίωξη είναι η Σερβία, η οποία θεωρεί την περιοχή του Κοσσυφοπεδίου σερβική επικράτεια. Αρκετοί είναι ωστόσο, αυτοί που κατηγορούν το Βελιγράδι ότι δεν θα έβλεπε αρνητικά μια πιθανή προσάρτηση του βόρειου Κοσόβου, όπου και διαβιούν αμιγώς σερβικοί πληθυσμοί.
Από την άλλη πλευρά, στη Βόρεια Μακεδονία η κατάσταση είναι ακόμη πιο ρευστή. Το περασμένο καλοκαίρι ο υπό παραίτηση πλέον πρωθυπουργός Ζόραν Ζάεφ είχε καταδικάσει την επαναφορά στη δημοσιότητα της ιδέας για τη «Ρεπούμπλικα Ιλλυρίδα» από τους αλβανούς υποστηρικτές της εθνικιστικής πολιτικής στην περιοχή. Το αλβανικό στοιχείο φέρεται να πιέζει για μια ομοσπονδιοποίηση της γειτονικής χώρας (αρχικά) ώστε να αποκτήσει μεγαλύτερη αυτονομία.
Οι Βούλγαροι, επίσης παρακολουθούν τις εξελίξεις στη Βόρεια Μακεδονία με μεγάλο ενδιαφέρον, καθώς θεωρούν τους έχοντες σλαβικές ρίζες κατοίκους της χώρας κάτι παραπάνω από απλούς “συγγενείς” τους.
Εν κατακλείδι, θα πρέπει να επισημάνουμε ότι αν και είναι ξεκάθαρο σε όλους ότι τυχόν σκέψεις για αλλαγές στα σύνορα των βαλκανικών χωρών θα ανοίξει το “κουτί της πανδώρας”, οι “κύκλοι” οι οποίοι διακινούν αυτά τα σενάρια βρίσκονται εντός αλλά και εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τα συμφέροντα τα οποία εξυπηρετούνται είναι ισχυρά και είναι θέμα για μια άλλη, μελλοντική ανάλυση. Αυτή τη στιγμή, το σημαντικό διακύβευμα είναι να αντιληφθούν ΌΛΟΙ ότι οι συζητήσεις οι οποίες αφορούν το μέλλον των Βαλκανίων δεν είναι ένα απλό παιχνίδι εξουσίας, ούτε η περιοχή ενδείκνυται ως πεδίο άσκησης πολιτικών και οικονομικών συμφερόντων. Άλλωστε αυτό έχει αποδειχθεί στο πρόσφατο παρελθόν. Και φέρει την ματωμένη υπογραφή χιλιάδων στρατιωτών και αμάχων απ’όλες τις πλευρές.